ناتوانی «بی بی» در اجماع سازی جهانی علیه ایران


گروه سیاسی: تحلیلگر اندیشکده «شورای آتلانتیک» بر این باور است که سیاست های «بنیامین نتانیاهو» در قبال ایران بار دیگر شکست می خورد زیرا نه تنها وی قادر به اجماع جهانی علیه تهران نیست بلکه دانش هسته ای ایران هم نابودشدنی نیست.
«بنیامین نتانیاهو» به محض تشکیل دولت و پس از ورود به نخست وزیری که برای ششمین بار در تاریخ رخ داد، اعلام کرد که وی و کابینه اش بر جنبه های گوناگون تهدید از سوی ایران تمرکز می کنند که برنامه هسته ای آن در راس فهرستش قرار دارد.
«دنی سیترینوویچ» کارشناس اندیشکده آمریکایی «شورای آتلانتیک» که ۲۵ سال در یگان های مختلف فرماندهی اطلاعات دفاعی اسرائیل کار و به عنوان رئیس دایره ایران در بخش تحقیق و تحلیل در سازمان فوق خدمت کرد، تاکید دارد: از اظهارات و اقدامات نتانیاهو همچون فرستادن «ران درمر» وزیر امور استراتژیک به واشنگتن مشخص است که نخست وزیر رویه های خود را در مورد پرونده ایران تغییر نداده است. وی همچنان قصد دارد به مخالفت با هرگونه توافق هسته ای با تهران ادامه دهد، ضمن آنکه هنوز تاکید دارد که اسرائیل در خنثی کردن فعالیت های هسته ای ایران تردید نمی کند.
این تحلیلگر تاکید دارد:به نظر می ‌رسد نتانیاهو به طور خاص برتقویت روابط با ایالات متحده متمرکز شده وبرای کسب نتیجه سعی دارد قدرت‌ های جهانی و منطقه‌ ای را برای افزایش فشار سیاسی و اقتصادی بر تهران بسیج ‌کند. این هدفی است که تا چند سال پیش برای نتانیاهو سخت بود، اما چنین خواسته ای در فضای بین‌المللی کنونی به دلایل گوناگون در حال تبدیل شدن به یک کار تقریبا غیرممکن است.



در این راستا، بزرگترین مشکلی که امروزه نتانیاهو دارد این است که کار سختی را برای هم نظر کردن دولت جو بایدن با خود خواهد داشت. اگر چه دو طرف آشکارا به تهدید ایران اذعان دارند و بایدن قبلاً عنوان کرده که اقدام علیه ایران را به عنوان آخرین راه حل در نظر دارد، اما در عمل، شکاف عمیقی بین اسرائیل و ایالات متحده در این موضوع وجود دارد. ایران در مرکز توجهات دولت آمریکا قرار ندارد، کارزار جنگی در اوکراین و افزایش چشمگیر تهدید از سوی چین، نسبت به موضوع ایران چالش های به مراتب جدی ‌تری برای دولت بایدن محسوب می شوند.
علاوه بر این، از رفتار دولت بایدن چنین بر می آید که با وجود اعتراض‌ ها در ایران و روابط ایران با روسیه و جنگ اوکراین، فشار بیشتر ممکن است موازنه ایجاد شده با تهران را از بین ببرد و مانع از هرگونه راه حل سیاسی در آینده شود. این امور، کار را برای نتانیاهو و تیم وی سخت می کند تا مقام ها در واشنگتن را متقاعد کنند.
علاوه بر این، اگرچه مقامات ارشد دولت آمریکا اعتقاد دارند که شانس احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) کم است، اما به نظر می رسد آنها دریافته اند که هیچ جایگزینی برای این چارچوب سیاسی وجود ندارد که از سرعت بخشیدن به برنامه هسته ای ایران جلوگیری کند.
چنین اعتقادی در تضاد کامل با سیاست نتانیاهو قرار دارد که با هرگونه مذاکره با تهران مخالف است. حتی اگر دولت بایدن تصمیم بگیرد فشار بر ایران را افزایش دهد، این کار را با هدف بازگشت به توافق انجام خواهد داد، نه اینکه شانس مذاکره را از بین ببرد.
به نظر کارشناس این اتاق فکر آمریکایی، شکاف‌ها در خط مشی، نگرانی ‌های دولت بایدن در مورد سیاست نتانیاهو در قبال ایران و تجربه تلخ از عدم تمایل وی برای هماهنگی اقدامات با واشنگتن را تشدید می کند. علاوه براین توانایی نخست وزیر برای بسیج و جلب حمایت یهودیان آمریکا در کارزار علیه ایران در صورت تصویب قوانینی که به وضعیت آنها در اسرائیل لطمه می زند، ممکن است از بین برود.
در چنین شرایطی برای متحدان اسرائیل در کنگره آمریکا نیز کار کردن در راستای سیاست‌ های نتانیاهو دشوار خواهد بود. البته این بدان مفهوم نیست که دولت آمریکا و اسرائیل نمی توانند در مورد طیف وسیعی از موضوعات در مورد ایران همچون نگرانی مشترک در مورد تقویت روابط بین تهران و مسکو، همکاری کنند. با این حال، اختلافات دو طرف در موضوع هسته‌ای همچنان به قوت خود باقی است.
در بخش دیگری از این تحلیل آمده است: حتی اگر دولت نتانیاهو، چالش هسته‌ ای ایران را که در سال ‌های اخیر تشدید شده است، به طور کامل در اولویت قرار دهد، بازهم مشخص نیست که آیا می ‌تواند به نحو چشمگیری مانع پیشرفت دشمن خود یعنی ایران شود.
از زمان خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ که با تشویق دولت نتانیاهو صورت گرفت، ایران پیشرفت های قابل توجهی را در فرایند غنی‌سازی داشته، بر هر مانع تکنولوژیکی که در گذشته داشت غلبه کرده و به دستیابی به مواد شکافت‌پذیر کافی نزدیک شده است. این موضوع هر طرح عملیاتی را به چالش می کشد و این تردید را مطرح می کند که حتی اگر همین فردا تاسیسات در نطنز و فردو از صحنه جهان محو شوند، آیا می توان دانش کسب شده در ایران را هم پاک کرد؟
طبق این تحلیل، از سوی دیگر تقویت روابط بین روسیه و ایران نیز ممکن است از نظر سیاسی و امنیتی کار اسرائیل در زمینه افزایش عملیات مخفیانه در تهران را دچار مشکل کند. ایرانی که نتانیاهو می ‌شناخت و به ندرت به اقدامات خرابکارانه و حملات سایبری واکنش نشان می‌ داد، اکنون فرق کرده و همان ایران قبل نیست.