روزنامه ابتکار
1396/04/25
«مریم میرزاخانی» نابغه ایرانی ریاضی پس از 4 سال مبارزه با سرطان در 40 سالگی درگذشت
روزی که اعداد عزادار شدنداز همان ساعات ابتدایی خبر صفحات اینستاگرام پر شد از عکس های او و در توییتر هشتگ هایی با نامش راه اندازی شد. مریم میرزاخانی ریاضیدان اردیبهشتی کشورمان است. مریم تا مقطع فوق لیسانس در دانشگاه صنعتی شریف تهران مشغول به تحصیل بود و بعد از آن برای ادامه تحصیل راهی کشور آمریکا و دانشگاه هاردوارد شد. روز گذشته در ناباوری کامل خبر فوت این ریاضی دان کشورمان منتشر شد و مریم میرزاخانی در 24 تیرماه 96 دار فانی را وداع گفت.
«فیروز نادری» دیگر محقق برجسته کشورمان در ناسا روز گذشته در شبکه های اجتماعی و شخصی خود خبر درگذشت مریم میرزاخانی تایید کرد. فیروز نادری با انتشار عکسی از مریم میرزاخانی در توئیتر و اینستاگرام خود در پاسخ به مخاطبانی که در مورد صحت خبر فوت میرزاخانی می‌پرسیدند، گفت: یک نابغه؟ بله و همچنین یک دختر، یک مادر و یک همسر.
دکتر مریم میرزاخانی را که مدتی بود با بیماری سرطان دست و پنجه نرم می‌کرد. او نخستین زن ریاضیدان جهان به شمار می‌آید که موفق به دریافت مدال «فیلدز» شد. گفته میشود مدال فیلدز عالی‌ترین جایزه علمی رشته ریاضیات بوده و از آن به عنوان «نوبل ریاضیات» یاد میشود.
میرزاخانی که مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد را در دانشگاه شریف پشت سر گذاشت به آمریکا رفت و پس از تحصیل در دانشگاه هاروارد به مرتبه استادی در دانشگاه استنفورد آمریکا نایل شد. مدال فیلدز هر چهار سال یکبار به برترین ریاضیدانان زیر 40 سال جهان اعطا میشود، در سال 2014 به پروفسور میرزاخانی، برنده مدال طلای المپیاد دانش آموزی ریاضی سال‌های 1994 و 1995 اعطا شد. بنابر اعلام داوران، مریم میرزاخانی در زمینه نظریه سطوح ریمانی و فضاهای مدولی آن به پیشرفت‌های چشمگیری نائل آمده و افق‌های جدیدی را در این رشته گشوده است.
دکتر میرزاخانی که قبل از دریافت این مدال، جایزه 2014 موسسه ریاضی Clay را نیز دریافت کرده بود، در سال 2005 از سوی نشریه آمریکایی «پاپیولار ساینس» به عنوان یکی از 10 ذهن جوان برگزیده سال در آمریکای شمالی معرفی شد. وی جوایز علمی متعدد دیگر از جمله جایزه «ستر» انجمن ریاضی آمریکا در سال 2013 را در کارنامه علمی خود دارد.
میرزاخانی که متولد تهران است در سال‌های 1373و 1374 در زمان تحصیل در دبیرستان با کسب مدال طلای المپیاد ریاضی کشوری به المپیاد جهانی ریاضیات در هنگ کنگ و کانادا اعزام شد که در المپیاد 1995 کانادا علاوه بر کسب مدال طلا، حائز بالاترین امتیاز در بین دانش آموزان جهان شد. وی پس از اتمام تحصیلات متوسطه در دبیرستان فرزانگان تهران، تحصیلات کارشناسی خود را در رشته ریاضی در دانشگاه صنعتی شریف به پایان برد. میرزاخانی پس از پایان دوره کارشناسی برای ادامه تحصیل به دانشگاه «هاروارد» امریکا رفت. وی در سال 1999میلادی زمانی که در دانشگاه «پرینستون» به تحقیق و تدریس اشتغال داشت موفق شد راه‌حلی برای یک مشکل ریاضی پیدا کند. ریاضیدانان مدت‌های طولانی بود که به دنبال یافتن راه عملی برای محاسبه حجم رمزهای جایگزین فرم‌های هندسی هذلولی بودند و در این میان مریم میرزاخانی جوان در دانشگاه پرینستون نشان داد که با استفاده از ریاضیات شاید بتوان بهترین راه را به سوی دست یافتن به راه‌حلی روشن در اختیار داشت. این نخبه جوان ریاضی از بازماندگان سانحه غمبار سقوط اتوبوس حامل نخبگان ریاضی دانشگاه صنعتی شریف به دره در اسفندماه 1376 است. در این حادثه اتوبوس حامل دانشجویان ریاضی شرکت‌کننده در بیست و دومین دوره مسابقات ریاضی دانشجویی که از اهواز راهی تهران بود، به دره سقوط کرد و طی آن 6 تن از دانشجویان نخبه ریاضی دانشگاه صنعتی شریف که اغلب از برگزیدگان المپیادهای ملی و بین‌المللی ریاضی بودند، در اوج بالندگی و شکوفایی علمی ناباورانه جان باختند.
در تیر ماه سال 1396 اعلام شد میرزاخانی به دلیل ابتلا به سرطان در بیمارستانی در آمریکا بستری است. یکی از نزدیکان او گفته بود که حال وی وخیم است. میرزاخانی از چهار سال پیش به سرطان سینه مبتلا بوده، و این سرطان اکنون به مغز استخوان وی سرایت کرده است و پدر و مادر وی برای مراقبت از او به آمریکا رفته بودند.
روزی از او پرسیده شد که چه چیزی برایش بیش از هر چیز دیگری حکم جایزه را دارد، میرزاخانی گفته بود: «قطعا رضایت بخش ترین اتفاق، همان لحظه ای است که می گویی آها!
لحظه ای که شور و شوق کشف و لذت و شعف درک چیزی جدید را احساس می کنی و احساس این که بالای تپه ایستاده ای و چشم اندازی کامل را در مقابل داری. اگرچه در اغلب اوقات انجام کار ریاضیاتی برای من مانند این است که در حال کوهنوردی طولانی هستم، بدون آن که مسیر پاخورده ای وجود داشته باشد و یا حتی چشم انداز پایان مسیری در تیررس دیدگان باشد.»
همچنین در پی درگذشت این ریاضیدان کشورمان علاوه بر فیروز نادری، حسن روحانی، رئیس جمهوری کشورمان در پیامی ضمن تسلیت به خانواده میرزاخانی آورده بود: « درگذشت اندوهبار مریم میرزاخانی، نابغه نامدار ریاضی ایران و جهان موجب تالم و تاثر فراوان شد. درخشش بی نظیر این دانشمند خلاق و انسان متواضع که نام ایران را در مجامع علمی جهانی طنین انداز کرد، نقطه عطفی در معرفی همت والای زنان و جوانان ایرانی در مسیر کسب قله های افتخار و عرصه های گوناگون بین المللی بود. اینجانب ضمن ارج نهادن به خدمات علمی و آثار ماندگار این فرزند فرهیخته ایران، مصیبت وارده را به جامعه علمی کشور و خانواده محترم آن عزیز از دست رفته، صمیمانه تسلیت می گویم و از درگاه خداوند متعال برای ایشان رحمت الهی و برای عموم بازماندگان صبر و اجر مسالت دارم. »
همچنین علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان نیز طی پیامی درگذشت میرزاخانی را تسلیت گفتند. امیر دانشگر، رئیس دانشکده ریاضی دانشگاه شریف؛ محمد فرهادی، وزیر علوم کشور؛ حسن قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت و محمدرضا عارف، رئیس فراکسیون امید نیز از دیگر افرادی بودن که فوت نابهگام میرزاخانی را تسلیت گفتند. گفتنی است نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز برای درگذشت این بانوی ریاضی دان پیام های تسلیتی منتشر کردند.
سایر اخبار این روزنامه
وزیر اطلاعات:
ایران با ناتوی اطلاعاتی مواجه است
نگاه اصلاح طلبان درباره شورای عالی سیاستگذاری چگونه باید باشد؟
اصلاح به جای حذف
«مریم میرزاخانی» نابغه ایرانی ریاضی پس از 4 سال مبارزه با سرطان در 40 سالگی درگذشت
جلال خوشچهره
مصلحت‌ها در انتخاب کابینه دوازدهم
چرا برای کابینه دوازدهم بر تغییر تیم اقتصادی دولت تاکید می شود؟
هارمونی اقتصادی بدون نت های فالش
علی‌اکبر ثقفی، کارگردان و تهیه‌کننده کهنه‌کار سینما:
فیلمساز چاله را نشان می‌دهد تا جامعه در چاه نیفتد
شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان و فراکسیون ولایی مجلس برای دولت بعدی رایزنی و مشورت می‌کنند
ادعای تابش لیزر به بالگرد آمریکایی تکذیب شد
معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری:
اخبار منتشر شده در مورد کابینه دولت دوازدهم گمانه‌زنی است
در گفت و گو با یک کارشناس مسائل ترکیه بررسی شد
ترکیه، یک سال پس از کودتا
دستور آملی لاریجانی برای تسریع در رسیدگی به پرونده آتنا اصلانی
معاون اول قوه قضائیه خبر داد
پرداخت وجوه سپرده‌گذاران کاسپین تا سقف ۲۰ میلیون تومان
شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان و فراکسیون ولایی مجلس برای دولت بعدی رایزنی و مشورت می‌کنند
جابری‌انصاری:
حضور ایران در سوریه بنا به خواست دولت این کشور است
دو سالگی برجام و رویکرد آمریکا
