روزنامه قانون
1396/04/26
احضاردوباره بابک زنجانی
گروه حقوق و قضا- سومین جلسه رسیدگی به اتهامات متهمان ردیف دوم وسوم پرونده فساد نفتی، دیروز برگزار شد. حکم اعدام این دو متهم در دیوان عالی کشور نقض شد تا از 17 تیر در شعبه 28 دادگاه انقلاب، قاضی مقیسه بار دیگر به اتهامات متهمان بپردازد. رسیدگی به این پرونده، پیشتر در شعبه 51 دادگاه انقلاب توسط قاضی ابوالقاسم صلواتی انجام شده بود.اما دلیل نقض حکم اعدام این دو متهم به گفته میرسجاد سعیدمهر، وکیل مدافع متهم ردیف سوم پرونده نفتی، ایراد شعبه دیوان عالی کشور به این بود که قضات دیوان نتوانستند به اطمینان برسند که این آقایان (مهدی شمس و حمید فلاح هروی) با علم و آگاهی در نظام اقتصادی کشور اخلال ایجاد کردند. بنابراین اگر هم کاری صورت گرفته، بدون علم و آگاهی بوده است. وقتی در اخلال در نظام اقتصادی علم و آگاهی وجود نداشته باشد، دیگر مصداق مفسد فی‌الارض تشخیص داده نمی‌شود.
اتهامات متهم ردیف دوم
مهدی شمس که نامش به عنوان متهم ردیف دوم در پرونده فساد نفتی مطرح است، خود را استاد دانشگاه لندن، دکترای اقتصاد، متاهل دارای دو فرزند، دارای تابعیت مضاعف ایرانی-انگلیسی و ساکن انگلیس معرفی کرده است. وی متولد ۱۳۴۶ است که از تاریخ ۱۷ اسفند سال گذشته در بازداشت به سر می‌برد و در جلسات رسیدگی به دادگاه متهمان فساد نفتی، بابک زنجانی را در دادگاه همراهی می‌کرد. اتهامات شمس بنا به قرائت کیفرخواست عبارت است از افساد فی‌الارض در جهت اخلال در نظام اقتصادی و مشارکت در کلاهبرداری 1.2میلیارد یورویی. همچنین پولشویی و مشارکت در عواید حاصل از جرم به مبلغ یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو و پولشویی و مشارکت در عواید حاصل از کلاهبرداری شرکت نیکو به مبلغ ۷۶۷میلیون و ۵۰۰هزار یورو از اتهامات عنوان‌شده وی در کیفرخواست است. به موجب ماده دو قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری، طبق قانون مبارزه با پولشویی و بندهای الف و جیم ماده ۱ و ۲ قانون اخلالگران نظام اقتصادی و مواد ۵، ۷، ۱۳۴ و ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی، دادستانی درخواست محکومیت و مصادره اموال وی را دارد.
اتهامات متهم ردیف سوم
حمید فلاح هروی که نامش به عنوان متهم ردیف سوم در پرونده فساد نفتی مطرح است، خود را متولد ۱۳۴۰، بازنشسته، دارای مدرک دکتراي صنایع، متاهل و دارای سه فرزند با تابعیت ایران و بدون سابقه کیفری و ساکن تهران معرفی کرده است. اتهامات متهم ردیف سوم بزرگ‌ترین پرونده نفتی نيز به اتهامات دو متهم دیگر (بابک زنجانی و مهدی شمس) نزدیک است. بر اساس کیفرخواست اتهامات متهم ردیف سوم مشتمل بر افساد فی‌الارض از طریق مشارکت در اخلال با علم به ضربه زدن به نظام جمهوری اسلامی، مشارکت عامدانه، مشارکت در ارتکاب جرایم مرتبط با جعل، مشارکت در کلاهبرداری یک میلیارد و دویست میلیون یورویی از شرکت اچ‌كي با استفاده از جعل، مشارکت در کلاهبرداری از تامین اجتماعی و همچنین مشارکت در پولشویی است.
در سومین جلسه دادگاه چه گذشت؟
در ابتدای سومین جلسه قاضی مقیسه با بیان اینکه وکلای شرکت نفت، وکلای بانک مسکن، وکلای تامین اجتماعی و کارشناسان بانک مسکن در جلسه حضور دارند، افزود: «در دو جلسه گذشته به اتهامات آقای شمس پرداخته شد و دفاعیات ایشان را شنیدیم و این دفاعیات ادامه دارد».
وی با بیان اینکه مجددا بر حسب کیفرخواستی که نماینده دادستان قرائت کرده است، آقای شمس باید از خود دفاع کنند، تاکید کرد: «اتهام افساد فی‌الارض از طریق مشارکت در اخلال در نظام اقتصادی کشور و ضربه زدن به نظام مقدس اسلامی، مشارکت عالمانه و عامدانه در تشکیل شبکه سازمان‌یافته برای جرایم استفاده از اسناد مجعول، کلاهبرداری و پولشویی در كيفرخواست عنوان شده است. همچنین مشارکت در کلاهبرداری از شرکت نفت، شرکت اچ‌کی و صندوق بازنشستگی نفت به مبلغ یک میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان از طریق استفاده از حساب جعلی، فیش بانکی جعلی و اسناد بانکی مجعول مطرح شده است».
قاضی مقیسه گفت: «شمس در تشکیل این شرکت‌ها نقش داشته و مشارکت در پولشویی عواید حاصل از جرم به مبلغ یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان از طریق تحصیل، تملک و انتقال آن هم مطرح شده است».
ريیس دادگاه رسیدگی به اتهامات متهمان ردیف دوم و سوم پرونده فساد نفتی گفت: «نظام در رابطه با تخلفات با هیچ‌کس شوخی ندارد، به‌طوری‌که وزرای سابق و افراد مرتبط با متهمان نفتی به قوه قضايیه احضار و با آن‌ها برخورد شد».
وکیل مهدی شمس در دفاع از موکل خود با بیان اینکه تحریم‌ها نقش مهمی در این پرونده داشت، گفت: «تحریم‌ها به ملت ایران تحمیل شد و اگر شرکت نفت می‌توانست معامله‌ای انجام دهد، چرا از طریق متهمان معامله را انجام داده است؟ اکنون عدم پرداخت پول به دولت باعث شده است که دادسرا به این پرونده ورود کند. وزارت نفت اگر می‌توانست، خود معامله را انجام می‌داد». وی با بیان اینکه متهمان از فرزندان انقلاب هستند، اظهار كرد: «آقای قاضی، هیچ باندی در بساط نیست چرا که این افراد حزب‌اللهی و از خود نظام هستند».
مدیر وقت بانک مسکن ، احضار و تفهیم اتهام شد
قاضی مقیسه در ادامه و در واکنش به سخنان وکیل متهم ردیف دوم نفتی تصریح کرد: «این افراد شبکه سازمان‌یافته‌ای هستند که از اول با دسیسه آغاز به کار کردند. شبکه‌ای که با تعدادی از افراد در داخل فعالیت داشتند، تحت بازجویی قرار گرفتند». ريیس دادگاه با اشاره به سخنان متهم ردیف دوم خاطرنشان کرد: «آقای شمس می‌گوید عافیت‌طلبان گوشه‌ای نشسته‌اند. این‌طور نیست، تشکیلات نظام و دستگاه قضا به این نکته رسید که این متهمان افراد مرتبطی دارند. در همین راستا مدیر وقت بانک مسکن و شرکت نیکو احضار و تفهیم اتهام شدند». وی از احضار وزرای سابق در این پرونده خبر داد و گفت: «نظام کوچک‌ترین تعارفی با کسی ندارد».
احضار بابک زنجانی به شعبه ۲۸
در ادامه غلامرضا مهدوی، وکیل شرکت ملی نفت ایران در پاسخ به اظهارات وکیل شمس گفت: «یک میلیارد و۴۰۰ میلیون یورو به بانک اف‌آی‌آی‌بی متعلق به زنجانی که فلاح هم عضو هیات‌مدیره آن است، داده شد. تاریخ دقیق تحریم، چهار دی سال ۹۱ است، اما پول‌ها چند ماه قبل‌تر داده شد». وی افزود: «مسئولان محترم غفلت کردند و فریب خوردند و پول را دادند تا در سیستم بانکی تبدیل و به پیمانکاران داده شود». مهدوی با بیان اینکه چندین ماه پول را نگه داشتند و رفتند چیزهای دیگر خریدند، گفت: «اینکه می‌گویند تحریم‌ها اجازه نداد، درست نیست».
من کارهای نبودم و فقط نظارت داشتم
در ادامه، متهم ردیف دوم در مقام دفاع از خود اظهار کرد: «۹۱بار در کیفرخواست زنجانی دروغگو خوانده شده‌ام اما حال که نوبت من شده، او راستگو لحاظ شده است. من کسی را دروغگو نمی‌پندارم و قضاوت را بر عهده دادگاه می‌گذارم». شمس درباره مشارکت معنوی در وقوع این فساد گفت: «بر اساس قانون، هر ادعای بی‌اهمیت یا کم‌اهمیت باید مستند به اسناد و ادله متقن باشد. از طرف دیگر با توجه به اصول دیگر، هر شراکتی باید تعریف شود. من در هیچ‌یک از این‌ها نقشی نداشتم». متهم ردیف دوم پرونده گفت: «یک سوال از همه وکلای حاضر دارم و آن اینکه یک بشکه نفت معادل چند لیتر است؟ این سوال را برای بزرگی این عملیات می‌پرسم. هر 5/7 بشکه معادل یک تن است. حالا شما ببیند دو میلیون بشکه چه اقیانوسی است. ضمن اینکه من کارهای نبودم و فقط نظارت داشتم». شمس مدعی شد: «این پرونده کیفری نیست و حقوقی است و بحث بدهی و بدهکار مطرح است».
نوستراداموس نبودم!
متهم ردیف دوم پرونده گفت: «نوستراداموس نبودم که به نیت زنجانی پی ببرم بلکه نهادهای امنیتی پس از کلی بررسی، به موضوع رسیدند. در اینجا یک فعلی انجام شده و بعدا من با نیت خیر وارد شدم تا به دور زدن تحریم‌ها کمک کنم و به همین خاطر در انگلستان و آمریکا تحت تعقیب قرار گرفتم. البته هر آنچه برای مملکتم انجام دادم، ادعایی ندارم اما غصه‌ام این است که به من اتهام زدند».شمس اضافه کرد: «من اصلا نمی‌دانستم به زنجانی پول نقدی هم دادم. آقای زنجانی همواره می‌گفت با توکل بر خدا و برای کمک به مملکت وارد این میدان شده است. نظام هم به زنجانی اعتبار داده بود و وقتی اعتبار می‌دهند، حتما اعتبارسنجی شده است».قاضی در پاسخ به این اظهارات گفت: «شما می‌خواهید باندی و تشکیلاتی بودن را رفع کنید اما در دفاعیات‌تان این وجود ندارد. اظهارات زنجانی را که دو روز گذشته به شعبه دعوت کردم، می‌خوانم تا ببیند چقدر نقش اصلی داشتید. زنجانی گله داشت که ارزفروش نبوده در حالی که کارهای اولیه وی ارزفروشی و کارهای آرایشی بوده است. شخص فلاح و شما بودید که زنجانی را به مسئولان معرفی و او را چهره‌ای دارای دو بانک مستعد در فروش نفت معرفی کردید».
