روزنامه جوان
1402/03/10
استقبال سازمان ملل از اقدامات ایران علیه ریزگرد‌ها تاریخی بود
چه شد که دبیرخانه کنفرانس بین‌المللی گرد و غبار به ایران رسید؟۲۱ تیر سال گذشته اجلاسی منطقه‌ای به دستور رئیس‌جمهور در ایران برگزار شد و در آن همه همسایه‌ها و آژانس‌های سازمان ملل متحد را دعوت کردیم تا در مورد محیط‌زیست با تأکید برگرد و غبار تصمیم‌گیری شود. شرکت‌کنندگان چه کسانی بودند؟
کشور‌های همسایه به همراه شش آژانس سازمان ملل متحد حضور داشتند. این اجلاس اعلامیه‌ای داشت و در آن تصمیماتی گرفته شد که در حال اجرا است. تصمیمات چه بود؟
تأسیس یک صندوق و یک سازمان منطقه‌ای که هر دو در حال انجام هستند، همچنین تشکیل کارگروه‌های دوجانبه در دستور کار قرار گرفت که ما الان با عراق، سوریه و ترکمنستان به عنوان منشأ‌های اصلی گرد و غبار این کارگروه‌ها را تشکیل داده‌ایم. در مورد عربستان، قطر، امارات و مانند این‌ها به عنوان دیگر منشأ‌های گردوغبار چه کاری انجام داده اید؟
یکی از کانون‌های گردوغبار و شاید بتوان گفت اصلی‌ترین کانون اکنون عربستان است و با توجه به اینکه روابط به تازگی با عربستان برقرار شده قرار است به اجلاس دعوت شوند، قطر و امارات مانند آن‌ها نیز حضور داشتند. پس بر اساس این اجلاس اکنون یک صندوق هم در حال تأسیس است؟
صندوق و یک سازمان بین‌المللی که مقدمات هر دو این‌ها انجام شده و باید به دولت‌های مشارکت‌کننده ابلاغ شود. همین‌طور بحث‌های دوجانبه هم وجود دارد؛ مثلاً کارگروه‌هایی بین ایران و عراق در حال ایجاد شدن است و در مورد ترکمنستان نیز چنین کاری انجام شده و ما قبل از عید رفتیم و کارگروهش را تشکیل دادیم، الان هم کار‌های آن در حال انجام است. این کارگروه‌ها قرار است چه کاری انجام دهند، آیا قرار است فقط این کارگروه‌ها تشکیل شود و تمام.
نه کارگروه‌های فنی است و براساس آن متخصصان مقابله با گردوغبار بین دو کشور تبادل می‌شوند و کار را انجام می‌دهند. بقیه مسائل آن خیلی فنی است و من هم، چون رشته ام نیست، چیزی نمی‌گویم که اشتباه نشود.
سازمان منطقه‌ای که قرار است شکل بگیرد به کجا رسید؟
اساسنامه سازمان منطقه‌ای را ما به عنوان سازمان متولی این قضیه یعنی سازمان محیط‌زیست نوشته ایم و برای دستگاه‌های مسئول فرستادیم که نهایی کنند و برای کشور‌های مشارکت‌کننده بفرستند. این مسئله چه مقدار جدی است؟
خیلی جدی است؛ در اعلامیه پایانی نشست آمده است و همه کشور‌ها نیز آن را تأیید کرده‌اند. بالاخره نزدیک دو دهه است خبر‌هایی در مورد همکاری بین‌المللی در مورد ریزگرد‌ها می‌شنویم، آیا این بار هم قرار است این خبر مانند خبر‌های قبلی باشد؟
مدل کاری در محیط‌زیست عملیاتی است. کاری را انجام نمی‌دهیم، مگر اینکه ببینم در عمل هم کاری انجام میشود. ولی به هر حال باید این واقعیت را دانست که قرار است ما با دولت‌های خارجی تعامل کنیم و نمی‌توانیم به آن‌ها زور بگوییم، به همین دلیل این مسئله زمان بر است و ممکن است آن‌ها نظرات مخالف داشته باشند یا برخی از نظرات را مجبور باشیم تعدیل کنیم، این‌ها مسائلی است که در فضای بین‌المللی وجود دارد و در نتیجه مسیر طولانی‌تر و سخت‌تر است، ولی ما در سازمان عملگرا هستیم و می‌خواهیم این کار را انجام دهیم و داریم انجام هم می‌دهیم. بازه زمانی برای انجام این کار‌های فنی دارید؟
به هیچ عنوان با خارجی‌ها نمی‌توان بازه زمانی تعریف کرد، چون آن‌ها ملاحظات فنی خود را دارند. بالاخره وقتی دارید مثلاً با عراق تعامل می‌کنید، نمی‌گویید ما تا پنج سال آینده می‌خواهیم ۸۰ درصد این ریزگرد‌ها را کم کنیم؟
در توافقات ما مسئله زمان نیست و وقتی که مسائل فنی از مرز‌های کشور رد میشود، خیلی قابل دسترس نیست که مثلاً ما بگوییم برای پنج سال و عراق هم پنج سال را بپذیرد، ممکن است او بگوید اولویت شما ممکن است پنج سال باشد، ولی اولویت ما پنج سال نیست. به همین دلیل باید این مسیر را منعطف جلو برد، ولی مهم این است که دارد اجرا میشود و وارد مرحله شده‌ایم. بالاخره داریم درباره یک موضوع بی پایان صحبت می‌کنیم یا قرار است نهایتاً یک روزی شاهد باشیم که بخش زیادی از مشکل ریزگرد‌ها تمام شده‌است؟
ما به عنوان بخش بین‌الملل داریم برای همین کار ریل‌گذاری می‌کنیم و ارتباطات را تسهیل می‌کنیم، قرارداد و تفاهمنامه می‌بندیم، اعلامیه تصویب می‌کنیم که بخش‌های فنی ما بروند مسئله را حل کنند؛ قرار نیست این موارد روی کاغذ بماند و انصافاً در این دو سال خیلی از کار‌ها انجام شده‌است؛ یعنی در تمام اطراف ایران ما الان دیگر بهانه‌ای برای کار کردن نداریم و اگر این موضوع طول می‌کشد، از طرف ما نیست و معنای آن این است که طرف مقابل یعنی کشور ایکس الزاماً اولویت ما را ندارد، می‌گوید الان اولویت من اقتصاد یا امنیت است و به مسئله گرد و غبار نمی‌توانم فکر کنم. ما هم نمی‌توانیم این مسئله را به آن‌ها تحمیل کنیم. باید با او مذاکره کنیم، ترغیبش کنیم، زمان بدهیم و خواسته آن را در قالب اسناد برآورده کنیم تا او هم پای کار بیاید.
حالا در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در قالب مسائل مربوط به تغییر اقلیم و مقابله با گردوغبار این مسئله دیده شده و به لطف خدا قطعنامه‌ای تصویب شد که به نظر من این قطعنامه، قطعنامه‌ای تاریخی است. در شرایطی که چندین سال است کشور با بداخلاقی و قانون شکنی سازمان‌های بین‌المللی مواجه بوده و همیشه چیزی را تصویب می‌کردند که برابر واقعیت نبود و حداقل ما را برای اقدامات فراوان حقوقی و نوع دوستانه‌ای که انجام داده و می‌دهیم تشویق نمی‌کردند، ولی الان قطعنامه‌ای تصویب کرده‌اند که در آن ما را تشویق کرده‌اند و از کار‌های ما استقبال شده‌است. گفته‌اند چقدر خوب که شما پیش‌قدم شده اید برای این کار و تدبیر کرده اید که مشکل منطقه خود را جمع کنید. ما الان پیش‌قراول هستیم و جمهوری اسلامی ایران در منطقه افتاده جلو و می‌گوید بیایید حداقل گردوغبار را حل کنیم؛ این خیلی مهم است. الان نقش سازمان ملل در این قضیه چیست؟
سازمان ملل از این ابتکار ایران استقبال کرد و آن را در یک مصوبه مجمع عمومی آورد که این دستاورد عظیمی برای کشور است. بعد در بند هشت قطعنامه ضمن استقبال دستور داد که آژانس‌های تخصصی سازمان ملل بیایند از این ابتکار ایران استقبال کنند و اگر جمهوری اسلامی ایران قبول کند، این اجلاس را در سطح بین‌المللی و با حمایت سازمان ملل متحد برگزار کنیم. ما این اتفاقات را گردشکار کردیم خدمت آقای رئیس‌جمهور و آقای رئیس‌جمهور هم پذیرفته‌اند که این کار انجام شود و بلافاصله به سازمان دستور اقدام دادند. آقای دکتر سلاجقه حکمی برای بنده زدند و گفتند که دبیرخانه را تشکیل دهیم. دبیرخانه هم شامل دو کمیته است؛ یک کمیته، کمیته اسناد است که بررسی می‌کند چه اسنادی در سطح بین‌الملل تصویب شود، چون سازمان ملل گفت حالا که اجلاس منطقه‌ای را برگزار کردی و موفق هم بودی بیا من حمایت می‌کنم و بین‌المللی هم آن را برگزار کن. این بحران در چه مناطق دیگری از جهان وجود دارد؟
در خیلی از جا‌ها هست؛ از امریکای جنوبی گرفته تا جنوب اروپا درگیر آن هستند و همین الان هم جنوب اروپا در فرانسه و کشور‌های اطراف آن با منشأ شمال آفریقا درگیر این مسئله هستند.
کمیته بعدی هم که در حال ایجاد آن هستیم کمیته تشریفاتی است که مسائل اجرایی مختلف مانند اینکه چگونه کشور‌ها را دعوت کنیم، در چه سطحی باشند، اجلاس در کجا برگزار شود، سخنران‌ها چه کسانی باشند و مسائلی از این دست را پیگیری می‌کند. خب چه اسنادی قرار است تصویب شود و آیا اجلاس قرار است در ایران برگزار شود؟
اجلاسیه ان‌شاءالله در ایران است و میزبان هم ما و سازمان ملل متحد با هم هستیم، منتها کمیته محتوایی اسنادی که تصویب می‌کند اعم از یادداشت مفهومی است. باید به دولت‌های مختلف بگوییم ما از این اجلاس چه می‌خواهیم، چه دستاورد‌هایی مدنظر ماست. یک بیانیه پایانی هم وجود دارد که آن بیانیه یک سند بین‌المللی است، چون سازمان ملل نیز از آن حمایت می‌کند و مهر سازمان ملل نیز ان شاءالله پای آن خواهد خورد. یک سؤالی که ممکن پیش آید، این است که آیا این دبیرخانه و اقداماتی که در حال انجام است، قرار است بخشی از معاهده محیط‌زیستی پاریس باشد؟
نه این کاملاً مجزاست و هیچ ارتباطی به آن ندارد. فکر می‌کنید اجلاسیه اول در چه سطحی برگزار شود؟
بنای ما این است که ان‌شاءالله برای روز اول سفرا و کارشناسان باشند و روز دوم در سطح وزرای محیط‌زیست کشور‌های عضو سازمان ملل متحد برگزار کنیم. قرار است از چه کشور‌هایی دعوت شود؟
سقف ندارد، چون سازمان ملل متحد حامی آن است، ولی اولویت‌هایی وجود دارد. اجلاس اول چه زمانی برگزار خواهد شد؟
ان‌شاءالله در شهریور اجلاس را خواهیم داشت. در مجموع آیا با این اتفاقات تحولی در مسئله گردوغبار در ایران و دنیا اتفاق خواهد افتاد؟
جمهوری اسلامی ایران این اراده را دارد که مسئله محیط‌زیست را در داخل و خارج حل کند. یکی از آسیب‌های خیلی جدی که ما در سال‌های اخیر داریم، با منشأ بیرونی و خارج از کشور است. اگر ان شاءالله به هدف خود برسیم و دولت‌ها هم هدف ما را درک کنند و همراهی داشته‌باشند، ما پیش قراول حل این مسئله هستیم. به همین دلیل امید خیلی زیادی داریم. تا الان پیش نویسی برای اسناد تهیه‌شده و چند سند قرار است آماده‌سازی شود؟
بله، کمیته محتوایی دارد روی این موضوع کار می‌کند. در مورد تعداد باید با دولت‌ها هماهنگی شود و بعد اعلام شود. برای همین اجازه دهید که آن را نگویم، چون می‌تواند موجب گله‌مندی شود.
سایر اخبار این روزنامه
یک موشک خرمشهر به ۸۰ هدف اصابت می‌کند
«سیمرغ» ترابری با موفقیت به پرواز درآمد
فرق یک سرباز با ۵ سرباز در سازندگی!
اصلاح‌طلبان یا معصوم‌اند یا مصون، شق سوم ندارد!
استقبال سازمان ملل از اقدامات ایران علیه ریزگرد‌ها تاریخی بود
اندیشکده‌ها با تحول‌آفرینی می‌توانند حرکت تمدنی کشور را شتاب دهند
جام حذفی حرف‌های موسوی را خورد!
نشانه‌های توافق از مسقط تا وین و واشنگتن
جولان کی‌یف با پهپاد‌های ناتو در مسکو
دربی ۱۰۱ دربی جام و حسرت
