روزنامه خراسان

فرصت‌های سیاسی در آفریقا

 صبح روز گذشته سید ابراهیم رئیسی با یک روز تاخیر وارد نایروبی پایتخت کنیا شد و پس از چند ساعت حضور در این کشور ، کنیا را به مقصد اوگاندا ترک کرد . رئیسی امروز در اوگانداست و سپس در آخرین مقصد از تور دیپلماتیک قاره آفریقا به زیمبابوه سفر خواهد کرد . در روزهای اخیر درباره این سفر و فرصت های اقتصادی قاره آفریقا زیاد گفته شده است و به همین دلیل شاید بهتر باشد به یک حوزه مغفول مانده بیشتر توجه کنیم و آن ابعاد سیاسی این سفر است . دولت سیزدهم با این شعار روی کار آمد که نگاهش تنها به چند کشور معدود به ویژه اروپا و آمریکا نیست و قرار است وسعت حضورش در کشورها گسترش معناداری پیدا کند، بر این اساس در همین دو سال اول سعی کرده به کشورهایی سفر کند که اصولا گزینه های ابتدایی روسای جمهور در دولت اول نیستند، از آسیای شرقی تا آمریکای لاتین و حالا آفریقا . نکته اول این که این نگاه در بعد سیاسی تایید کننده شعار اولیه رئیسی در نگاه متوازن و متعادل به کشورهاست و این پیام را دارد که شعار ایران فقط در حرف نیست و در عمل نیز چنین اراده ای وجود دارد. نکته مهم همیشه این بوده که کشورهای شرقی یا پیرامونی همواره گلایه داشتند ایران توجهش به غرب است و زمانی به سمت ما می آید که از غرب ناامید شده باشد . رفتار رئیسی و امضای تفاهم نامه ها و قراردادهای متعدد با این نوع از دولت‌ها می تواند یک اطمینان خاطر به این کشورها بدهد که حتی در صورت رسیدن ایران وغرب به یک توافق و رفع تحریم ها در ماه ها یا سال های آینده ، جایگاه آن ها حفظ خواهد شد. نکته دوم موضوع اثرگذاری این کشورها در حوزه های سیاسی بین المللی است. متاسفانه با توجه به فرهنگ غلط ایجاد شده در جامعه ایران در 100 سال اخیر، این تصور وجود دارد که کشورهای کوچک یا غیرپیشرفته نقشی در دنیای سیاست امروز ندارند در حالی که نهادسازی های بین المللی در این سال ها باعث شده تا کشورهای کوچک هم هرچند اندک، اما اثرگذار باشند و بتوانند در مقاطعی نقش مهمی بازی کنند. از این روست که کشورهای بزرگ هم به دنبال جذب رای و نظر این ها در سازمان های بین المللی به نفع خود هستند؛ مثال بارزش همراهی چند کشور کوچک و جزیره ای با قطعنامه های مجمع عمومی در سازمان ملل با رژیم صهیونیستی و آمریکاست یا سه سال قبل که ترامپ به دنبال شکست قطعنامه 2231 در شورای امنیت بود، تلاش زیادی کرد اما تنها رای دومینیکن را به دست آورد یا همین اخیرا قطعنامه ای در شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو علیه کشورمان به تصویب رسید که اگر فقط کشور بنین به آن رای مثبت نمی داد این قطعنامه تصویب نمی شد . این اثرگذاری های کوچک و بزرگ در عرصه های هماوردی سیاسی می تواند نقش مهمی بازی کند و نباید نادیده گرفته شود . نکته سوم نفوذ ایران به اتحادیه های بزرگ منطقه ای از این طریق است . امروز اتحادیه آفریقا 29 عضو دارد و هر توافقی با هر یک از این کشورها می تواند تا حد زیادی دست کشورمان را برای حضور در این بازار بزرگ هزار میلیارد دلاری باز کند . کنیا از جمله کشورهای مهم و اصلی در اتحادیه آفریقاست که نزدیکی ما به این کشور چنین فرصتی برای ما ایجاد می کند و می تواند ایران را از انزوایی که طرف های غربی برای ایران برنامه ریزی کرده اند، خارج کند .  نکته چهارم تقویت این حضور سیاسی با تقویت نمایندگی های ایران در آفریقاست . این که ما از 54 کشور آفریقایی تنها در 21 کشور سفارت داریم و هیچ پرواز مستقیمی نیز به این قاره از ایران وجود ندارد ،اشتباهی راهبردی است که باید به سرعت جبران و رفع شود . اگرچه توقع ایجاد سفارتخانه در همه این کشورها توقع بالایی به شمار می‌رود ،اما حداقل 40 کشور آفریقایی این ظرفیت را دارند و می توانند میزبان سفیر جمهوری اسلامی باشند و در بقیه کشورها نیز از سفرای آکرودیته استفاده کنند تا ارتباطات میان تهران و پایتخت های آفریقایی مستقیم و سریع صورت گیرد .  به نظر می رسد برنامه ریزی دولت رئیسی در توجه به آفریقا تا پایان سال 1402 ادامه دار باشد . چند روز قبل امیرعبداللهیان وزیرخارجه کشورمان در دیدار با وزیرخارجه الجزایر که اولین مقام رسمی این کشور است که در سفر دوجانبه بعد از انقلاب اسلامی به ایران سفر کرده خبر از احتمال حضور رئیس جمهور را در اجلاس اوپک گازی داد، همچنین در ماه های پیش رو اجلاس سران کشورهای عدم تعهد در اوگاندا ، سران کشورهای اسلامی در گامبیا و سران کشورهای بریکس پلاس را در آفریقای جنوبی داریم که می تواند فرصت مناسبی برای رایزنی های سطح بالای ایران و کشورهای عضو این نهادها و سازمان های بین المللی و از جمله کشورهای آفریقایی باشد . در حوزه سیاسی در منطقه آفریقا این روزها خبرهای مثبت و روشنی به گوش می رسد . علاوه بر این تور دیپلماتیک در سطح رئیس جمهور ، سفر وزیرخارجه الجزایر به ایران ، ارتقای سفارت لیبی در تهران به سطح سفیر و بازگشایی قریب الوقوع سفارت ایران در طرابلس،  دیدار وزرای خارجه ایران و سودان در اجلاس وزرای خارجه عدم تعهد در باکو بعد از هفت سال از قطع روابط و احتمال احیای روابط در روزهای پیش رو در کنار خبرهای مثبت از توافقات میان ایران و مصر برای از سرگیری روابط بعد از 44 سال، همگی نشان از روزهای خوب میان ایران و آفریقا دارد که قطعا فرصت های راهبردی سیاسی در کنار ظرفیت های اقتصادی برای دو طرف خواهد داشت.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
سقوط سنگین بورس در سایه تصمیمات زیگزاگی حرکت در مسیر مسئولیت و سازندگی آوار کمبود بودجه بر سر بناهای تاریخی! اقیانوس شناسی؛ رشته ناشناخته ولی پر از جاذبه راز جسد سوخته در چشمه قُل‌قلی ! فرصت‌های سیاسی در آفریقا به سوی تجارت10 برابری با آفریقا گفت‌و‌گو با سرمربی تیم امید، آخرین‌خبرها از طبری و بهترین بازی‌های فوتبال موبایلی روایت ملودرام عاشقانه در دل درام سیاسی «سوران» بدون تعارف با خبط روسی تعریض جاده مشهد- گلبهار لنگ اعتبار شهر کوره‌پزخانه‌ها پشت دروازه «پایین‌خیابان»