ریزگردها؛ مهمان ناخوانده ای که صاحبخانه شد!

وحیدتفریحی / یک زمانی در طول سال شاید یکی دو بار، گرد و غبار و ریزگردهای صحرای قره قوم و دیگر کانون های گرد و غبار داخلی و خارجی، آسمان مشهد را خاکستری و هوا را برای نفس کشیدن شهروندان سخت می کرد، آن روزها اسم این ریزگردها را مهمان ناخوانده آسمان مشهد گذاشتیم و از همان روزها و حتی سال ها قبل تر از آن هشدار دادیم و مطالبه کردیم که تا دیر نشده فکری برای این مهمان ناخوانده کنید که یک وقت هوای ماندن و دایمی شدن به سرش نزند! اما نشد که نشد و حالا این مهمان ناخوانده آسمان مشهد، همیشگی شده و هفته ای یکی دوبار باید شاهد آلودگی شدید هوا و هجوم ریزگردها به خصوص از صحرای پر دردسر قره قوم ترکمنستان به آسمان مشهد باشیم. همین دیروز پیش بینی های هواشناسی استان محقق شد، گرد و غبار و ریزگردها به آسمان مشهد هجوم آوردند، هوای آفتابی شهر را تیره و غبارآلود کردند و شاخص لحظه ای کیفیت هوا را چنان بالا بردند که به عدد عجیب و غریب و البته ترسناک 263 و شرایط بنفش که همان وضعیت بسیار ناسالم است، رساندند. آن طور که هواشناسی استان اعلام کرده است، روز گذشته علاوه بر مشهد، آسمان شهرهای تایباد، سبزوار، تربت جام، صالح‌آباد، قوچان، درگز و سرخس نیز درگیر گردوغبار بودند، پیش بینی این است که امروز سه شنبه هم شاهد حضور این مهمان دردسرساز در هوای مشهد باشیم و اما به تدریج شاهد کاهش آلودگی هوا طی امروز خواهیم بود. آن طور که اعلام شده، کانون این توده گرد و غبار مرز ایران، افغانستان و ترکمنستان و شهرهای تربت جام و سرخس بوده است. تصمیمات نه چندان موثر کمیته اضطرار هرچند که به طور کل درباره تشکیل جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا، بعد از وقوع آلودگی شدید نقدها و ان قلت هایی وارد است و بیشتر به نوشدارو بعد از مرگ سهراب شباهت دارد چرا که وقتی هواشناسی طی دو اطلاعیه وقوع این پدیده و شدت آن را پیش بینی کرده، چرا زودتر برای برگزاری این جلسه و تصمیم گیری برای حفظ سلامتی شهروندان اقدام نمی شود و بعد از وقوع آلودگی شدید و آن هم در زمانی که بیشتر فعالیت های روزانه مردم انجام شده است، تصمیمات اخذ و اطلاع رسانی می شود که واقعا جای تجدید نظر جدی دارد. اما به هرحال این جلسه ظهر دیروز تشکیل و تصمیمات آن ساعت 14:30 روز گذشته توسط خبرگزاری رسمی دولت منتشر شد که البته تصمیمات چندان موثری به نظر نمی رسد. بنا بر اعلام مهدی اله پور مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی به خبرگزاری رسمی دولت (ایرنا)، این جلسه با این تصمیم به کار خود پایان داد: فعالیت مراکز آموزشی و ورزشی در شیفت عصر تا پایان روز دوشنبه تعطیل شد! وی البته گفت: نظر به اعلام وضعیت هشدار نارنجی از سوی اداره کل هواشناسی استان مبنی بر ناسالم شدن هوا از صبح دیروز در مشهد و دیگر شهرستان های استان براثر گرد و غبار و اعلام ستاد مدیریت بحران مبنی بر آمادگی این ستاد برای مدیریت این پدیده و بر اساس ماده یک شیوه نامه اجرایی مدیریت شرایط اضطرار وقوع پدیده گرد و غبار اقداماتی مصوب و برای اجرا ابلاغ شد. با عنایت به بروز شرایط جوی در زمان بروز پدیده گرد و غبار توصیه می شود شهروندان علاوه بر رعایت حفاظت فردی و استفاده از ماسک با محدود کردن یا حذف ترددهای غیرضروری در فضای باز و حتی تردد با وسیله نقلیه شخصی در پیشگیری از درگیر شدن با پیامدهای پدیده گرد و غبار همراهی کنند. در این شرایط جلوگیری از تردد افراد دارای بیماری زمینه‌ای تنفسی و قلبی، کودکان، افراد سالخورده، مادران باردار و افراد دچار حساسیت‌های پوستی در سطح شهر به شدت توصیه می شود و آنان باید پیاده روی، ورزش، خرید یا پیگیری سایر امور خود را به وقت دیگری موکول کنند. فرمانداران شهرستان ها جلسات شرایط اضطرار را تشکیل دهند و تصمیمات لازم را اتخاذ کنند. همچنین اعلام این مصوبات به منزله ابلاغ رسمی به تمامی دستگاه ها و نهادهاست.