دوپینگ نفتی اقتصاد در تابستان

محمد حقگو- مرکز آمار نتایج حساب های ملی فصلی کشور در تابستان را منتشر کرد. این داده ها بیانگر آن است که در تابستان امسال، نرخ رشد بدون نفت 4.2 درصد بوده، اما همین رقم با احتساب بخش نفت به 7.1 درصد رسیده است. بررسی بیشتر نیز حکایت از این دارد که نرخ رشد بدون نفت در تابستان امسال، دومین میزان خود از سال97 تاکنون است. نرخ رشد با نفت نیز بیشترین میزان خود در این بازه زمانی به شمار می رود.به گزارش خراسان، تازه ترین نتایج حساب های ملی فصلی مرکز آمار ایران، حاکی از این است که ارزش محصول ناخالص داخلی (تورم زدایی شده با در نظر گرفتن قیمت های ثابت سال 90) در تابستان امسال به رقم 219 هزار میلیارد تومان با نفت و 185 هزار میلیارد تومان بدون احتساب نفت رسیده است. این ارقام نشان از رشد 4.2 درصدی اقتصاد بدون احتساب نفت و رشد 7.1 درصدی با احتساب نفت نسبت به تابستان سال قبل دارد.   افت رشد اقتصاد در تابستان نسبت به بهار مقایسه ارقام  کلی نرخ رشد در تابستان با بهار افت نسبی هر دو شاخص یادشده را نشان می دهد. نرخ رشد با احتساب نفت و بدون آن در بهار امسال به ترتیب 7.9 و 6.1 درصد بوده است. در عین حال، بررسی روند بلندمدت تر این دو شاخص حاکی از این است که  نرخ رشد بدون نفت در تابستان امسال، دومین میزان خود از سال97 تاکنون است. نرخ رشد با نفت نیز بیشترین میزان تابستانه خود در این بازه زمانی به شمار می رود.   جهش بخش نفت در تابستان امسال بخش نفت رشد 25.6 درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته داشته که نسبت به همین رقم در بهار امسال به میزان 19.8 درصد، افزایش مضاعف رشد آن را نشان می دهد. به این ترتیب سهم این بخش از تولید ناخالص داخلی از 13.2 درصد در بهار به 15.5 درصد در تابستان رسیده است که بیشترین سهم در بین زیربخش های هم‎رده خود به شمار می رود.   رشد منفی گروه صنایع بدون نفت گروه های اصلی فعالیت های اقتصادی از منظر مرکز آمار، کشاورزی، صنایع و معادن (به همراه صنایع و معادن بدون نفت) و خدمات هستند. با این اوصاف، جدول نرخ رشد بخش های مختلف نشان می دهد که گروه کشاورزی در تابستان امسال همچنان در حال آب رفتن بوده و نرخ رشد منفی 3.2  درصد را به ثبت رسانده است. گروه صنایع و معادن اگرچه رشد 8.7 درصدی داشته، اما اگر بخش نفت را از آن حذف کنیم، نرخ رشد آن منفی 0.4 درصد شده است، گروه خدمات نیز با افت شتاب رشد مواجه شده و نرخ رشد آن از 9.3 در بهار به 7.5 درصد در تابستان تقلیل پیدا کرده است.   رشد ساختمان و صنعت کند شد اگر سطح بررسی خود را از گروه های اصلی به زیربخش ها تغییر دهیم، تغییرات نرخ رشد سه مورد در بازه زمانی بهار و تابستان توجه را به خود جلب می کند. اولین مورد بخش ساختمان است که رشد آن از 4.7 به 2.9 درصد رسیده، دومین مورد بخش صنعت است که رشد آن از 3.6 به 2.6 درصد کاهش یافته و سومین مورد نیز بخش امور عمومی، آموزش، بهداشت و مددکاری است که برخلاف دو بخش قبل، نرخ رشد آن از 2.5 درصد در بهار به 12.1 درصد در تابستان جهش پیدا کرده است.   آرام تر شدن رشد سرمایه گذاری از دیگر ارقام مهم حساب های ملی، سرمایه گذاری است که به دو حوزه سرمایه گذاری در ماشین‌آلات و ساختمان تقسیم می شود. جزئیات رشد این جزء (از اجزای هزینه نهایی محصول ناخالص داخلی) نشان می دهد که این رقم از 6.5 درصد در بهار به 4.3 درصد در تابستان رسیده است. در این میان رشد سرمایه گذاری در ماشین‎آلات از 8.4 درصد در بهار به 6.1 درصد و رشد سرمایه گذاری در ساختمان از 4.7 درصد در بهار به 2.9 درصد در تابستان کاهش یافته است.   رشد صادرات دو برابر شد داده های مرکز آمار در بخشی دیگر نشان می دهد که صادرات کالا و خدمات با جهش رشد روبه‎رو شده است. رشد این بخش در بهار امسال نسبت به بهار سال قبل 23.1 درصد بوده که این رقم در تابستان (نسبت به تابستان سال قبل) به 46.9 درصد رسیده است.