روزنامه ابتکار
1396/05/03
چالش های مصوبه اخیر لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی در هیات دولت بررسی شد ریال، منهای صفر برابر تومان
تغییر واحد پول سال گذشته مطرح شد و حذف یک صفر در دستور کار دولت یازدهم قرار گرفت. هرچند در دولت گذشته با کم شدن ارزش پول ملی زمزمه های حذف صفرهای ریال مطرح شده بود اما تا روز گذشته اقدامی در این خصوص صورت نگرفت. هیئت دولت در جریان بررسی گزارش کمیسیون اقتصاد درباره لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی کشور ، تغییر واحد پول رایج کشور از ریال به تومان را در متن لایحه تصویب کرد تا شاید گام‌های ابتدایی برای حذف بیشتر صفرها برداشته شود. ناگفته نماند که قطعی شدن حذف صفر نیازمند تصویب در مجلس شورای اسلامی است. باید گفت نخستین اثر عینی تغییر واحد پول از ریال به تومان سردرگمی مردم در محاسبات خود و یا استفاده از دستگاه‌های خودپرداز و کارتخوان است. در عین حال یکی از تجربه های سایر کشورها در اصلاح نظام پولی، کم کردن صفر از آن بوده است.باید دید آیا این اقدام می‌تواند شروع اثر مثبت برای اصلاح نظام پولی کشور باشد یا خیر؟برخی کارشناسان معتقدند حذف یک صفر هیچ گونه اثری بر اقتصاد کشور نخواهد داشت و تنها مبادلات را به لحاظ حسابرسی ساده خواهد کرد. مرتضی عماد زاده در گفت و گو با «ابتکار» در این خصوص می گوید: تبدیل شدن واحد پول از ریال به تومان هیچ تغییری در وضعیت اقتصادی ایجاد نمی کند. اگر صفرهای بیشتری حذف شود اقتصاد باید مراقب باشد تا شرایط تورم به حالت اول بازنگردد. در حال حاضر اقدامی در حال صورت گرفتن است که اثر ملموسی ندارد. مردم سوال می کنند که تا به حال مگر واحد پول تومان نبود. این اتفاق تنها امر حسابداری را تسهیل می کند و در حسابرسی ارقام بودجه و شرکت ها کار آسان تر می شود.
این استاد دانشگاه می افزاید: تبدیل ریال به تومان اثر وضعی بر اقتصاد نخواهد داشت و برای بسیاری از مردم ملموس نخواهد بود. خبر آن هم ظرف یک هفته حالت بخار پیدا می کند.
اما به اعتقاد سیف تورم انباشته، در دهه‌های گذشته، عملا «ریال» را از مبادلات اقتصادی روزمره حذف کرده و «تومان» جایگزین آن شده است. رئیس‌کل بانک مرکزی «مصوبه دولت در زمینه تغییررسمی واحد پول ملی از «ریال» به «تومان» را اقدامی برای تسهیل نسبی مبادلات اقتصادی آحاد جامعه، رسمیت بخشیدن به عرف مورد قبول مردم و انطباق با واقعیت‌های موجود کشور تفسیر کرد.
نظر مجلس در مورد حذف صفر چیست؟
به طور قطع تصویب نهایی این لایحه به عهده مجلس است. با تصویب این لایحه اما محمدرضا پورابراهیمی داورانی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در واکنش به آن گفت: مجلس به دلیل تاخیر دولت در ارائه لوایح بانکی، موضوع اصلاح نظام بانکی را در قالب طرح بانکداری جمهوری اسلامی پیگیری کرده است.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی افزود:با تصویت کلیات طرح بانکداری جمهوری اسلامی در کمیسیون اقتصادی، این کمیسیون وارد بررسی جزییات طرح مذکور شده و در این راستا موضوع اصلاح قانون پولی و بانکی را بررسی می کند.
وی به «خانه ملت» اظهار کرد:دولت با تاخیر و موازی با بررسی طرح بانکداری جمهوری اسلامی، در حال اصلاح قانون پولی و بانکی بوده و بحث تغییر واحد پولی در این راستا است.
پور ابراهیمی ادامه داد: با وجود اینکه حذف یک صفر از پول ملی کارهای محاسباتی را تسهیل می کند، اما پیشنهاد این است با توجه به آثار روانی و تورمی در چند سال گذشته، حذف چهار صفر در دستور کار قرار گیرد؛ البته اصطلاح "تومان" نیز نسبت به "ریال" در مراودات رایج تر است.
وی تاکید کرد: بدیهی است لایحه دولت در خصوص اصلاح قانون پولی و بانکی بعد از ارسال به مجلس در کمیسیون اقتصادی بررسی و نهایتا باید در صحن علنی مصوب شود البته در صورتی که لایحه مذکور به موقع به مجلس ارسال شود در طرح بانکداری جمهوری اسلامی لحاظ می شود.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: پیش نویس لوایح بانکی دولت در اختیار کمیسیون اقتصادی مجلس و این پیش نویس در بررسی طرح بانکداری جمهوری اسلامی لحاظ می شود.
حذف صفر هزینه بر است؟
هرچند عملیات حذف صفر از پول به یک‌باره صورت نمی گیرد و در یک بازه زمانی مشخص پول جدید جایگزین پول‌های سابق میشود اما برخی کارشناسان این اقدام را در شرایط فعلی فقط هزینه اضافه برای کشور می دانند. هادی حق شناس در این خصوص اظهار کرد: چاپ اسکناس با واحد تومان هزینه بر است و متخصصین بانک مرکزی باید اعلام کنند که چه میزان هزینه برای این تغییر به بازار پول تحمیل میشود.
این اقتصاددان به «ایلنا» گفت: در اصلاح قانون پولی‌ایران این موضوع مطرح بود و یکی از مصوبات دولت تغییر واحد پولی بود که باید فرایند قانونی خود را طی می‌کرد تا به مرحله اجرا برسد.
وی با بیان‌اینکه باید در انتظار نظر مجلس و تایید شورای نگهبان برای اجرای آن بود گفت: یک بحث این فرایند شکلی است و یک بحث دیگر آن حقوقی، قانونی و محتوایی است که باید فرایند آن طی شود اما هنوز این موضوع به دولت ابلاغ نشده است.
حق شناس تصریح کرد: نکته مهم این است که آیا امروز اولویت ما در بازار پول، تغییر واحد پول است و این امر چه میزان ضرورت دارد؟ باید گفت بازار پول ما در واقع امروز اولویت اصلی‌اش تغییر واحد پول و یا حذف چند صفر نیست.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: کشورهایی که واحد پولشان را تغییر دادند عمدتا به این دلیل بود که شهروندانشان در معاملات خود دچار مشکل می‌شدند و در خریدهای روزانه‌شان مجبور بودند حجم زیادی از پول را جا به جا کنند مانند کشورهای زیمباوه و ترکیه که با تورم سه رقمی مواجه بودند و برای حل مشکل نقل و انتقال پول مجبور به تغییر واحد پول خود شدند.
وی ادامه داد: این در حالی است که تورم در کشور ما هیچ وقت سه رقمی‌نبوده و دولت یازدهم هم موفق به کاهش نرخ تورم شد و آن را تک رقمی کرد.
حق شناس افزود: در برخی‌از کشورها بانک‌ها الکترونیکی اداره نمی‌شدند این در حالی است که امروز حتی بچه های کوچک ما از کارت های الکترونیکی به جای پول استفاده می‌کنند و نیازی به جابجایی حجم زیادی از پول نیست.
وی افزود: نرخ تورم در ایران کنترل شده است و اصلاح ظاهری بازار پول ایران و تغییر نام آن چندان در اولویت قرار ندارد زیرا شکل پول که تغییر کند بیشتر شبیه عمل زیبایی است که برخی از افراد آن را انجام می‌دهند و این اصلاح به صورت ساختاری صورت نمی‌گیرد و تنها برای حفظ ظاهر و زیبایی چنین اقدامی صورت گرفته است.
حق شناس در خاتمه گفت: چاپ اسکناس با واحد تومان هزینه بر است و متخصصین بانک مرکزی باید اعلام کنند که چه میزان هزینه برای این تغییر به بازار پول تحمیل میشود.
سایر اخبار این روزنامه
سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری:
اقدامات اخیر کویت نازیبا و قابل سرزنش است
« ابتکار » دلایل سفر ادوغان به حاشیه خلیج فارس را بررسی می کند
ششمین میانجی
ورزشکاران: ما از اتهام تخریب محیط زیست و میراث مبراییم
رد چرخ موتورکراس ها روی تن محیط زیست
جلال خوشچهره
کابینه شرکت سهامی نیست
نگاه نمایندگان مجلس به حضور رحمانی فضلی در وزارت کشور بررسی شد
معمای ساختمان خیابان فاطمی
چالش های مصوبه اخیر لایحه اصلاح قانون پولی و بانکی در هیات دولت بررسی شد
ریال، منهای صفر برابر تومان
کیفیت محتوایی آثار سینمای کودک در گفت‌وگو با فیلمسازان این حوزه بررسی شد
پول‌های بادآورده و فیلم‌های بی‌محتوا
رئیس جمهور در چینش کابینه تعصب جنسیتی ندارد
رئیس جمهوری و جمعی از فرماندهان سپاه دیدار کردند
پیام همراهی دولت و سپاه
