روزنامه ابتکار
1396/05/04
بار سنگین رسانههاى ترقىخواه!
شاید زیاد هم احتیاج به آمار و ارقام جدى نباشد، ولى در یک بررسى شهودى کاشف به عمل مىآید تمایل به مطالعه رسانههاى چاپى موجود، چنگى به دل نمىزند و این گزاره پیرو گزاره مهمترى است که تمایلى قابل توجه به مطالعه بین اهالى کشورمان وجود ندارد!برخى این نقیصه را مرتبط مىدانند به وجود سانسور. طبعاً هر انسان آزادهاى با انواع سانسورها، خلاف واقع ابرازى کردنها، پردهپوشىها، لا پوشانى کردنها و خلاصه کتمان حتى بخشهایى از حقیقت کاملاً مخالف است؛ اما آیا واقعاً مشکل عدم گرایش به مطالعه در کشورمان منحصراً به وجود سانسور ختم مىشود؟! طبعاً در طول تاریخ بشردر مذمت سانسور دریایى ازمرکب و خون ریخته شده است و همه کم و بیش از آنها اطلاع داریم ولى حداقل چرا به منظور پاسداشت و بزرگداشتِ آن تلاشهاى جانفرساى تاریخى-جهانى هم شده رویکرد به مطالعه در کشورمان تا این حد ضعیف و رو به نقصان است؟
موضوع «نشر اندیشه» هزاران سال است در دستورالعمل کار اهالى آن قرار دارد ... و همچنان برعهده آزاداندیشان است که متاع خود را چنان عرضه بدارند که نه تنها خریدار داشته باشد بلکه بازارش سکه باشد. بدیهى است سانسور و سانسورچى در صدد آن هستند تا براى آنچه ماهیتاً نامحدود، نامتنهاهى و کاملاً بى حد و حصر است حدود و ثغور، ابتداء و انتهاء، حد و مرز و چارچوب مشخص تعیین کنند. سانسور و سانسورچى نگران «اندیشه»ها هستند که با نشر جان مىگیرند و دامنگستر مىشوند و در پروسهاى بار مىآیند و به گل مىنشینند و منجر به درخواست و عمل مشخص مىشوند. وحشت از نشر اندیشه نه از «نشر» است بلکه از «اندیشه» است. سانسور و سانسورچى جلو نشر اندیشه را نمىگیرند، بلکه جلو «اندیشه» را مىگیرند؛ به بیانى جلو انسانیت، آفرینندگى، پیشرفت، کارایى هر چه بیشتر، شوق به تحول و تطور و تکامل و در یک کلام عشق به گوهر یکتاى زندگى را مىگیرد.
از نگاهى دیگر مىدانیم فلسفه وجودى قوانین در تحلیل نهایى ایجاد وحدت و هماهنگى و آرامش بین انسانهاست. مثلاً اگر مالک و مستاجرى دچار اختلاف شوند و باهم به تفاهم نرسند به محکمه مراجعه مىکنند و پیرو قوانین اختلافشان حل و فصل مىشود. اما آیا اگر دو نفر با هم اختلاف نظر داشته باشند مىتوانند به دارالقضاء مراجعه کنند؟ نه! نمىتوانند؛ اختلاف عقیده صرفاً با نشر آن و در معرض و مسیر اطلاع عموم و همگانى قرار گرفتن قابل حل است.
سوال مشخص این است: آیا شما مىتوانید علیه برادر، خواهر، پدر، مادر، همکلاس، همکار، همسایه یا هرکس دیگر که مخالف یا علىرغم دیدگاه شما مىاندیشد به دادگاه صالحهاى شکایت کنید؟ طبعاً نه! چون داشتن عقیده که جرم نیست! به همین سیاق سانسور و سانسورچى هم نمىتوانند همچون قانون، محکمه و قاضى، وحدت و همبستگى بین مردم را به وجود بیاورند یا به حفظ و توسعه آن بپردازند؛ زیرا اساساً «اندیشه» از نحله و جنسى نیست که بتوان پایش را به دستگاه قضایی کشاند. اگر با «اندیشه»، خلاف طبیعت و سرشتش رفتار شود، در مردم تنش، تشنج، چند دستگى، اختلاف و در نهایت سایش و فروریزى و اضمحلال ایجاد مىشود.
در توضیحى واضحتر همان گونه که روابط متقابل بین انسانهاى یک جامعه، سرشت آن جامعه و از ابعاد ذاتى آن است، وجود عقاید مختلف نیز پارامتر ماهوى جامعه است و همچنان که قطع ارتباط بین افراد جامعه، به آنها و جامعه لطمه وارد مىکند، گسست ارتباط بین عقاید هم به جامعه زیان وارد مىکند.
حال اگر بپذیریم انسان با آنچه مىاندیشد تعریف مىشود و هر کس در بیان اندیشه خود آزاد است و تنها پاسخ به یک اندیشه «نقد» آن است و نه «حذف» آن و یا از آن بدتر «تحریف، مُثله کردن یا اهانت به» آن، آیا در جامعه بلبشو نمىشود؟ آیا جامعه بر نمىآشوبد و ارکان آن به لرزه نمىافتد؟ در پاسخ مىتوان نوشت: نه! چنان چه وقتى مردم به حقوق طبیعىشان دست یابند و مشکلاتى چون بیکارى، دستمزد، تغذیه و بهداشت ناکافى، مسکنى نه درخور، آموزشى پر مساله، حال و آیندهاى نامطمئن و غیره از زندگىشان رخت بربندد، قطعاً با بهبود زندگیشان جامعه سالمتر و رو به اعتلاءتر خواهد شد.
سانسور چنان در تار و پود تاریخ چند هزار ساله سرزمینمان آمیخته است که فقدان اندیشه را به امرى طبیعى مبدل ساخته است و به رغم مذمت گسترده آن به اصلى لازمه زندگى اجتماعى در اعماق ذهنىمان جا گرفته است و جامعه خلاف آن را نمىپذیرد چون در مقابلش پاسخ ذهنى ندارد؛ چنان چه در تقابل با جامعهاى بى نیاز از مائدههاى زمینى ذهنیتى ندارد و از همین جاست که رسالت رسانههاى ترقىخواه، در قدم نخست رسم چشماندازهایی است که آفاق دید خوانندگانشان را روز به روز روشنتر کنند و ثابت کنند تجلى انسانیت در تحقق آرزوهاى اجتماعى به ظاهر دستنیافتنى است.
* روزنامه نگار
سایر اخبار این روزنامه
رئیس مجلس شورای اسلامی:
در انتخاب وزرا هیچ بده بستانی بین دولت و مجلس نیست
دلایل عدم تحقق محرومیت زدایی طی چند دهه گذشته بررسی شد
فقرزدایی بدون پول
سیدحسن خمینی:
وحدت امت اسلامى از مهمترین نیاز هاى این روزهاى ماست
سیدعلی محقق
حالا نوبت جنگهای داخلی است!
«ابتکار» دلایل ورود بانک ها به تخریب رقبا را بررسی کرد
رقابت بانکی با شایعه
فیلم های کمدی امسال و ویژگی های آنها بررسی شد
پرفروش های خنده دار
قالیباف چه میراثی برای شهردار آینده باقی می گذارد؟
ویرانه های «بهشت»
استارتاپهای حوزه کتاب با چه مشکلاتی روبهرو هستند؟
دردسرهای کتابهای مجازی با کپی رایت ومجوز
پاسخ رقیب انتخاباتی روحانی به پیشنهاد حضور در دولت
«ابتکار» دورنمای پادشاهی محمد بن سلمان را بررسی می کند
گام های شاهزاده سعودی تا رویای سلطنت
سفیر عراق در تهران در جشن آزادسازی موصل:
پیروزی در موصل، پیروزی همه کسانی است که با ما متحد بودند
بار سنگین رسانههاى ترقىخواه!