حرکت سریع جهان به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر


گروه انرژی: مطابق برآورد وزارت نیرو، ایران دارای پتانسیل ۱۲۴ هزار مگاوات برق از منابع تجدید پذیر است که ۷۱ هزار مگاوات آن انرژی خورشیدی و ۴۹ هزار مگاوات آن مربوط به انرژی بادی است. به رغم توجه به توسعه انرژی های تجدید پذیر در قوانین، مقررات و سیاست های کشور۱۲/۸ درصد از برق تولیدی در دنیا از منابع تجدید پذیر است. این در حالی است که هزینه جهانی روی گذار به سوی انرژی پاک، با تلاش برای کنترل تغییرات اقلیمی به رکورد بالایی رسیده، اما هنوز برای صفر کردن آلایندگی‌ها، کافی نیست. بر اساس آمارهای بین المللی تا سال ۲۰۵۰ میلادی میزان تقاضای برق ۱/۶ برابر خواهد شد و برق تجدیدپذیر با ۴۳ درصد، بیشترین سهم تولید برق را خواهد داشت.

افزایش هزینه جهانی برای انرژی های پاک
به گزارش تجارت، «بلومبرگ نیو انرژی فاینانس» در گزارشی اعلام کرده است مجموع هزینه روی انرژی پاک در سال میلادی گذشته، ۱۷ درصد افزایش یافت و به ۱.۸ تریلیون دلار رسید. این شامل سرمایه‌گذاری‌ها برای نصب انرژی تجدیدپذیر، خرید خودروهای برقی، ساخت سیستمهای تولید هیدروژن و بکارگیری فناوری‌های دیگر بود. افزودن به این سرمایه‌گذاری‌ها در ساخت زنجیره های تامین انرژی پاک و همچنین ۹۰۰ میلیارد دلار فاینانس و تامین مالی کل در سال ۲۰۲۳، به حدود ۲.۸ تریلیون دلار رسید. این هزینه بالا، منعکس کننده فوریت رو به رشد اقدامات بین‌المللی برای مقابله با تغییرات اقلیمی پس از گرم‌ترین سال زمین در تاریخ و حتی گرمای بیشتر پیش بینی شده برای امسال است. با این حال، جهان به سرمایه‌گذاری بیش از دو برابری در فناوری پاک نیاز دارد تا بتواند تا اواسط قرن جاری، انتشار آلایندگی را صفر کند. آلبرت چیونگ، معاون مدیرعامل «بلومبرگ نیو انرژی فاینانس» گفت: فرصت بزرگ است و هزینه‌ها شتاب گرفته است، اما ما باید کارهای بیشتری انجام دهیم. مجموع هزینه‌ها روی گذار انرژی در سال گذشته، بسیار کمتر از بیش از ۴.۸ تریلیون دلار هزینه سالانه بود که این شرکت تحقیقاتی برآورد کرد از سال ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۰ برای پیشبرد جهان در مسیر رسیدن به صفر خالص، ضروری است. این شرکت تحقیقاتی هشدار می‌دهد که دولت‌ها باید در سال‌های آینده، اقدامات بیشتری انجام دهند. چیونگ برآورد کرد سرمایه‌گذاری‌ها باید ۱۷۰ درصد افزایش یابد تا جهان به سرعت، سطح کربن صفر دست پیدا کند. هزینه برای خرید خودروهای برقی در سطح جهانی، با ۳۶ درصد افزایش، به ۶۳۴ میلیارد دلار رسید. این بخش بزرگترین سرمایه‌گذاری را تجربه کرد و از سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر که با هشت درصد افزایش، به ۶۲۳ میلیارد دلار رسید، سبقت گرفت. سرمایه‌گذاران، ۳۱۰ میلیارد دلار را به شبکه‌های برق تزریق کردند که ابزاری حیاتی برای رساندن انرژی پاکی خواهد بود که از مزارع جدید بادی و خورشیدی راه اندازی شده، تولید می‌شود و شبکه‌های برق را به سومین بازار بزرگ این بخش تبدیل کرد.
وضعیت انرژی های تجدید پذیر در ایران
بر اساس این گزارش ایران با دارا بودن چهارمین ذخایر بزرگ نفت و دومین تأمین کننده گاز طبیعی در جهان یک غول جهانی هیدروکربنی است اما تلاش دارد از منابع انرژی تجدیدپذیر برای بهبود امنیت انرژی استفاده کند که هنوز در مراحل ابتدایی آن قرار دارد. میزان ناترازی عرضه و تقاضای برق در سال های اخیر حدود ۱۲ هزار مگاوات بوده که با رشد مصرف و همچنین محدودیت در افزایش ظرفیت تولید به دلیل عدم دسترسی به منابع مالی لازم و همچنین محدودیت تأمین سوخت مورد نیاز در نیروگاه های حرارتی، تعمیق یافته است. با توجه به وجود پتانسیل قابل توجه کشور در تولید برق از منابع تجدید پذیر، یکی از راه های برون رفت از شرایط فعلی استفاده از انرژی تجدید پذیر است. تنوع بخشی به سبد تولید برق از طریق انرژی تجدید پذیر علاوه بر کمک به حل ناترازی، امنیت تولید انرژی کشور را افزایش داده و منجر به کاهش آلودگی زیست محیطی و آب مصرفی می شود. در ایران از سال 1389 دولت در برنامه پنجم توسعه برنامه های خود را برای نصب ۵۰۰۰ مگاوات انرژی تجدیدپذیر با ارائه مشوق‌هایی مانند حداقل نرخ تعرفه به بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این بخش اعلام کرد. این هدف در کشوری که بخش انرژی‌های تجدیدپذیر در مراحل ابتدایی خود است، برای دستیابی به آن بسیار بلندپروازانه بود. به گفته تحلیلگران تحریم های بین المللی یکی از عوامل مؤثر در دستیابی ایران به این هدف بود. سپس دولت ایران در برنامه ششم توسعه هدف جدیدی را در خود (۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰) در نظر گرفت که در سال ۲۰۱۶ به تصویب مجلس رسید که در این دوره شاهد اقساط ظرفیت تجدیدپذیر ۵۰۰۰ مگاواتی و همچنین برنامه‌ریزی برای ۲۵۰۰ مگاوات اضافی بود.