گل‌های طلایی ساحلی‌بازان بی‌ادعا

مجید حسین زاده  |  روزنامه‌نگار-دوشنبه شب بچه‌های تیم‌ملی فوتبال‌ساحلی کشورمان با شکست تائیتی قدرتمند در یک بازی تماشایی و در حالی که ابتدای بازی عقب افتاده بودند، به عنوان تیم اول از گروه‌شان صعود کردند. گل‌های نمایشی و استثنایی تیم ما حتی در صفحه رسمی فیفا هم انعکاس ویژه‌ای داشت. تیم ما این دوره از مسابقات جام‌جهانی را با یک پیروزی مقابل تیم‌ملی اسپانیا که در آخرین رده‌بندی جهانی در رده دوم قرار داشت، آغاز کرد. شکست دادن این تیم قدرتمند در یک بازی دراماتیک اتفاق افتاد، جایی که نتیجه را با حساب 5 بر 2 عقب افتاده بودیم اما برنده از بازی خارج شدیم. در بازی دوم تیم ما در گروه مرگ به مصاف آرژانتین رفت و این تیم قدرتمند را هم شکست داد و بازی آخر هم شگفتی ساحلی بازان تکمیل شد. تیمی دوست داشتنی، پرتلاش و از همه مهم‌تر بی‌ادعا که واژه نسل طلایی بیش از هر کسی برازنده آن‌هاست. بازیکنانی که پاداش‌های میلیاردی نگرفتند، برای بازی‌های درخشان‌شان حتی از پخش زنده شبکه3 محروم هستند اما با تمام وجود تا این‌جای مسابقات درخشیده‌اند. حالا بیش از هر زمان دیگر امیدواریم تا برای اولین بار، تیم‌ملی فوتبال ساحلی کشورمان به فینال این مسابقات راه یابد. به همین بهانه و در پرونده امروز زندگی‌سلام به این رشته ورزشی و پیش‌نیازهای موفقیت در آن، تاریخچه و قوانینش پرداختیم. همچنین با بازیکن سابق تیم‌های استقلال و پرسپولیس که بازیکن و سرمربی فوتبال ساحلی هم بوده، گفت‌و‌گویی داشتیم که در ادامه خواهید خواند.   ابداع فوتبال‌ساحلی توسط برزیلی‌ها منشا فوتبال ساحلی به سواحل شهر ریودوژانیروی کشور برزیل برمی‌گردد، به جایی که مردم دست به ابداع بازی‌های ابتکاری می‌زنند. در واقع خیلی‌ها معتقدند که فوتبالیست‌های بزرگ برزیل مانند روماریو و رونالدینهو مهارت خود را مدیون سواحل ریودوژانیرو می‌دانند. نخستین‌بار درسال ۱۹۹۲ قوانین بازی تدوین و با رقابت های آزمایشی در سواحل ریودوژانیرو برگزار شد. یک سال بعد از آن اولین رقابت‌های حرفه‌ای فوتبال ساحلی در کشور برزیل و میامی آمریکا برگزار شد. در این رقابت‌ها کشورهای آمریکا، برزیل، آرژانتین و ایتالیا شرکت داشتند. درسال ۱۹۹۳ قوانین فوتبال ساحلی تهیه و تدوین و در آوریل ۱۹۹۴ برای اولین بار مسابقات توسط شبکه‌های تلویزیونی پوشش داده شد. این بازی‌ها در سواحل کوپاکابانای شهر ریودوژانیرو در برزیل برگزار شد. دراین مسابقات کشور میزبان به طور رسمی اولین قهرمان مسابقات فوتبال ساحلی لقب گرفت. موفقیت این رقابت ها باعث جذب تبلیغات تجاری برای گسترش فوتبال ساحلی شد. افزایش طرفداران این ورزش در سراسر دنیا منجر به ایجاد مسابقات تور حرفه‌ای فوتبال ساحلی در سال ۱۹۹۶ شد. اولین دوره مسابقات تور حرفه‌ای فوتبال ساحلی جمعا شامل ۶۰ بازی بود که طی دوسال درقاره‌های آفریقا، اروپا، آسیا و آمریکا برگزار و باعث جذب بازیکنان صاحب نامی از سایر کشورها به سوی این رشته شد. مسیر پرطرفدارشدن این رشته برگزاری تور در اروپا باعث علاقه‌مندی اروپاییان به این ورزش و ایجاد لیگ حرفه‌ای فوتبال ساحلی اروپا (EPBSL) در سال ۱۹۹۸ شد. همین امرمنجر به پدید آمدن زیربنای محکم اقتصادی برای گسترش و سازمان‌دهی این رشته در سرتاسر قاره اروپا شد که تقاضاها و نیازهای رسانه ها و حامیان ورزش و تماشاگران را برآورده کرد. هنوز چند سالی از ابداع فوتبال‌ساحلی نمی‌گذشت که گام‌های موفقیت‌آمیز درایجاد یک ساختار رقابتی قانونمند جهانی برای این رشته ورزشی برداشته شد. پشت پرده این توسعه‌های کلیدی، اتحادیه فوتبال ساحلی قرار داشت. این اتحادیه مقر خود را در اروپا و در شهر بارسلونای اسپانیا انتخاب و شروع به کار کرد و در آوریل ۲۰۰۰ این اتحادیه تبدیل به اتحادیه حرفه‌ای فوتبال ساحلی سراسر جهان شد. هدف از این امر، از یکسان‌سازی همه رقابت‌های حرفه‌ای فوتبال ساحلی عمده در جهان تحت یک ساختار واحد و ایجاد یک نمایندگی انحصاری در این رشته ورزشی به منظور گسترش فوتبال ساحلی با کمک حامیان مالی و فدراسیون بین المللی فوتبال فیفا بود. با ورود تیم‌هایی از آمریکای شمالی و جنوبی به رقابت‌ها، لیگ آمریکا هم شکل گرفت. در این هنگام افق‌های فکری گسترش فوتبال ساحلی در سایر کشورها به ویژه در کشورهایی نظیر امارات‌متحده عربی، تایلند، مکزیک، یونان، ژاپن، چین، استرالیا و ... گسترش یافت.   مقررات 3 وقت 12 دقیقه‌ای خالص در فوتبال‌ساحلی مسابقات فوتبال ساحلی با ۵ بازیکن(یک دروازه‌بان) و توپ فوتبال در ۳ وقت ۱۲ دقیقه‌ای برگزار می‌شود. تعداد تعویض‌ها نامحدود است و مساوی وجود ندارد. به این ترتیب در صورت مساوی در پایان مسابقه، ۳ وقت اضافه ۳ دقیقه‌ای برگزار می‌شود و پس از آن ضربات پنالتی تکلیف برنده را مشخص خواهد کرد. برخلاف فوتبال که برنده در پایان ۵ پنالتی مشخص می‌شود، در فوتبال ساحلی هر تیمی که در پایان یک ضربه از حریف جلو بیفتد، برنده است. همچنین در فوتبال ساحلی، هر خطا با یک ضربه آزاد به سمت دروازه جریمه می‌شود که باید توسط بازیکنی که بر روی او خطا شده زده شود(مشابه بسکتبال)، به استثناء خطایِ هندِ رقیب که هر بازیکنی می‌تواند ضربه را بزند. در صورتی که بازیکنی کارت قرمز دریافت کند، باید 2دقیقه از زمین خارج شود و تیم او در این 2دقیقه با یک بازیکن کمتر بازی می‌کند(مشابه هندبال) و در صورت دریافت کارت آبی که از اختصاصات فوتبال ساحلی است، بازیکن خطاکار به‌کلی از زمین اخراج شده و پس از 2دقیقه هم حق ورود به زمین را ندارد، اما بازیکن دیگری می‌تواند پس از 2دقیقه جایگزین او شود (مشابه کارت قرمز در فوتسال).  
 
 
 


 
 
بیوگرافی ماسه‌ها در زمین فوتبال‌ساحلی! سطح زمین مسابقه باید هموار و مسطح و از شن بدون سنگ و صدف و هر گونه شیئی باشد که موجب جراحات بازیکنان می شود. برای مسابقات بین المللی ماسه ها باید دانه ریز و حداقل۴۰سانتی متر عمق داشته باشد. ماسه‌ها همچنین باید خوب الک شده باشند تا مورد قبول واقع شوند وسنگ‌ها و دانه‌های زبر و قطعات خطرزا جدا شوند. ماسه‌ها خیلی هم نباید ریز شوند که باعث گرد و خاک شده و به پوست بچسبد. طول زمین باید ۳۵ تا ۳۷ متر و عرض آن ۲۶ تا ۲۸ متر باشد. زمین مسابقه با خطوط، مشخص می شوند. این خطوط مرز محوطه ها را مشخص می‌کند. دو خط طولی بلندتر را تاچ لاین و دو خطوط کوتاه‌تر را خطوط انتهایی می‌نامند. عرض تمام خطوط باید ۱۰ سانتی متر و از جنس مقاوم به رنگ آبی و از رنگ ماسه ها متمایز باشد. این خطوط در گوشه‌های زمین توسط رابط‌هایی به زمین محکم و درون دروازه توسط حلقه‌های پلاستیکی به تیرهای دروازه وصل می‌شوند. زمین مسابقه توسط یک خط فرضی به دو نیمه مساوی تقسیم می‌شود که خط میانی توسط دو پرچم قرمز مشخص شده است. مرکز این خط فرضی جایی است که مسابقه از آن جا شروع می شود.   هر آن چه باید درباره جام‌جهانی فوتبال‌ساحلی ۲۰۲۴ بدانید رقابت‌های جام‌جهانی فوتبال ساحلی از پنج‌شنبه گذشته یعنی 26 بهمن به میزبانی کشور امارات در شهر دبی آغاز شد و مسابقه فینال در روز 6 اسفند برگزار خواهد شد. تیم‌ملی کشورمان هم در دوازدهمین دوره این رقابت‌ها حاضر شد و برای هشتمین بار شانس خود را برای کسب نتیجه‌ای بهتر از سومی که در سال 2017 کسب کرد، امتحان می‌کند. رقابت‌های جام جهانی فوتبال ساحلی از سال ۲۰۰۵ تاکنون، هر دو سال یک بار زیر نظر مستقیم فیفا برگزار می‌شود. تا قبل از سال ۲۰۰۵ این رقابت‌ها هر ساله با عنوان رقابت‌های قهرمانی جهان برگزار  می شد. دوره گذشته جام‌جهانی به میزبانی روسیه و در ورزشگاه ساحلی لوژنیکی با حضور ۳۲ تیم از کشورهای ۵ قاره برگزار شد که با قهرمانی تیم ملی فوتبال ساحلی روسیه به پایان رسید. تیم‌های ژاپن و سوئیس هم در مکان‌های دوم و سوم قرار گرفتند. جالب است بدانید تمامی رقابت‌های مرحله یک چهارم نهایی در یک روز برگزار می‌شود. بازی‌های نیمه نهایی هم در یک روز انجام می‌شود. همچنین مسابقه فینال و رده بندی هم در یک روز برگزار می‌شود.  
دوندگی، خلاقیت و تکنیک پیش‌نیازهای موفقیت در فوتبال‌ساحلی است گفت‌و‌گو با «بهزاد داداش‌زاده» بازیکن سابق تیم‌های فوتبال پرسپولیس و استقلال که تنها فرد ایرانی است که هم بازیکن، هم مربی و هم سرمربی در فوتبال‌ساحلی بوده است  تنور مسابقات جام‌جهانی فوتبال‌ساحلی 2024 به داغ‌ترین روزهای خودش رسیده است. «بهزاد داداش‌زاده» تنها ورزشکاری است که هم به عنوان بازیکن، هم مربی و هم سرمربی در تیم‌ملی کشورمان حضور داشته است. داداش‌زاده که زمانی در فوتبال فعالیت داشت در اواخر عمر ورزشی‌اش سراغ فوتبال ساحلی رفت و بهتر از هر کسی می‌تواند درباره این ورزش به ما بگوید. به سراغ او رفتیم تا از این رشته، شانس تیم‌ملی کشورمان برای قهرمانی در جام‌جهانی اخیر و ... بگوید. من به قهرمان‌شدن‌مان خیلی خوش‌بین هستم این کارشناس فوتبال ساحلی درباره کیفیت بازی‌های تیم‌ملی کشورمان در این دوره از مسابقات می‌گوید: «ما در گروه مرگ این دوره از جام‌جهانی افتادیم اما توانستیم با تلاش بچه‌ها، صعودمان را قطعی کنیم. این اتفاق نشان می‌دهد که می‌توانیم در پلی‌آف هم به هر تیمی مثل آمریکا یا ایتالیا بخوریم، به راحتی شکست‌شان دهیم و بین 4 تیم برتر جهان قرار بگیریم. کار اصلی ما در آن مرحله است که باید با پرتغال، برزیل و ... بازی کنیم. اما من به موفقیت و قهرمان‌شدن تیم‌ملی در این دوره از مسابقات بسیار خوش‌بین هستم». پیروزی در شروع مسابقات، روحیه و تمرکزمان را بالا برد او درباره رموز موفقیت یک تیم در فوتبال ساحلی می‌گوید: «اول به این نکته اشاره کنم که فوتبال ساحلی رشته‌ای است که به آن بها داده نمی‌شود. قهرمان شدن در جام‌جهانی برای همه تیم‌ها خیلی سخت است. خداراشکر که تیم‌ملی ساحلی قوی‌ در آسیا داریم و در جهان هم جزو ۴ تیم برتر هستیم. امیدوارم بازیکنان در این مسابقات حساس با تمرکز بازی کنند و بتوانند دل مردم را شاد کنند. همیشه نتایج در فوتبال ساحلی غیرقابل پیش‌بینی بوده است. مهم‌ترین فاکتور این است که بازیکنان باید در هر بازی با روحیه کافی و تمرکز کامل وارد مسابقه شوند. بازیکنان در این رقابت ها باید کم اشتباه بازی کنند و یکی از اصلی‌ترین عوامل موفقیت این است که اول گل بزنیم و بعد گل نخوریم. تاکید می‌کنم که بازیکنان تیم‌ملی ساحلی کشورمان پتانسیل این را دارند که به فینال جام‌جهانی و قهرمانی برسند». جوان‌های خلاق و دونده به این رشته بیایند از او می‌پرسم که چه جوان‌هایی با چه ویژگی‌های جسمی و روانی در این رشته ورزشی موفق می‌شوند که می‌گوید: «بیشتر باید جوان‌هایی به این رشته بیایند که دونده باشند و خلاقیت زیادی داشته باشند. این 2 ویژگی، پیش‌نیاز تبدیل شدن به یک بازیکن موفق در فوتبال ساحلی است. حالا اگر یک بازیکن علاوه بر این 2 از چاشنی تکنیک هم کمک بگیرد، به یک بازیکن تمام عیار تبدیل خواهد شد. حتی کسانی که در فوتبال چمنی یا سالنی موفق نبودند، می‌توانند شانس‌شان را در این رشته هم امتحان کنند. نکته مهم دیگر هم داشتن علاقه است که به بازیکن برای تلاش بیشتر انگیزه می‌دهد و این که افراد 15 تا 30 یا 35 ساله می‌توانند در این رشته ورزشی مهیج شرکت کنند». فوتبال‌ساحلی از فوتبال چمنی و فوتسال جذاب‌تر است به داداش‌زاده می‌گویم که شما در تیم‌های استقلال و پرسپولیس و ... بازی کردید و حتی سابقه گلزنی در دربی را هم دارید. از نظر شما فوتبال ساحلی جذاب‌تر است یا فوتبال چمنی که می‌گوید: «رشته فوتبال ساحلی نسبت به فوتبال چمنی و سالنی، بسیار جذاب‌تر است و هیجان بیشتری دارد. لذت انجام این بازی بسیار بالاست. این ورزش کم هزینه است و هر فردی می‌تواند با تلاش و پشتکار، در آن موفق شود و بدرخشد». و اما کدام نوع فوتبال سخت‌تر است، بازی روی چمن یا ماسه که داداش‌زاده پاسخ می‌دهد: «فوتبال‌ساحلی خیلی سخت‌تر است. این رشته انرژی بسیار بیشتری از انسان می‌گیرد. احتمالا شما هم تجربه کردید که راه رفتن روی ماسه بسیار سخت است، چه برسد به این که بخواهید بدوید و یک توپ را هم در زمین ناهموار با خودتان همراه و مدیریت کنید تا در بهترین زمان ممکن، آن را به سمت دروازه حریف شوت و تبدیل به گل کنید. بنابراین فوتبال ساحلی سخت‌تر است». بسیاری از بازیکنان تیم‌ملی از شهرهای غیرساحلی هستند از این بازیکن سابق فوتبال ساحلی می‌پرسم که آیا فقط افرادی می‌توانند در این رشته ورزشی موفق باشند که در شهرهای ساحلی زندگی می‌کنند که می‌گوید: «نه، بسیاری از افراد این تصور اشتباه را دارند. الان ما لیگ‌برتر فوتبال ساحلی در کشور داریم اما استان خود من یعنی گیلان، اصلا در این مسابقات تیم ندارد با این که یک شهر ساحلی است. اما در عوض، تیم‌های نماینده اصفهان و یزد فوتبال‌ساحلی را در استان‌شان با این‌که ساحلی نیست، راه انداختند و موفق شدند و خیلی هم مدعی هستند. خود مشهد یک تیم به نام فردوسی در لیگ فوتبال‌ساحلی دارد. الان بسیاری از بازیکنان تیم‌ملی از شهرهای غیرساحلی در کشورمان هستند». بی‌ادعا بودن بازیکنان و نبود دلالی باعث‌شده جزو مدعیان باشیم به عنوان سوال آخر می‌پرسم که چرا ایران همیشه در فوتبال‌ساحلی جزو مدعیان است که «داداش‌زاده» می‌گوید: «به خاطر این که یک سری بازیکنان گمنام و بدون ادعا در این رشته فعالیت می‌کنند که علاقه زیادی به آن و موفقیت در رشته‌شان دارند. 4 سال پیش داشت در این رشته مافیا و دلالی رایج می شد که خیلی زود جلوی آن گرفته شد و الان می‌شود گفت که تیم‌ملی سالم و بدون حاشیه است. الان شرایطی است که هر فردی تلاش کند و حق او باشد، می‌تواند در این رشته ورزشی فعالیت کند و به تیم‌ملی هم برسد».