روزنامه خراسان

نمایشگاه کتاب تهران یا «مادرید» و «فرانکفورت»؟

  الهه آرانیان -calture@khorasannews.com   سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از 19 اردیبهشت‌ در مصلای امام خمینی(ره) به‌صورت حضوری و مجازی فعالیت خود را آغاز می‌کند. به گفته سخنگوی نمایشگاه کتاب تهران، حضور 2619 ناشر در این رویداد قطعی شده و از این تعداد، 60 ناشر خارجی در نمایشگاه حاضر خواهند بود. درباره روند برگزاری و شکل نمایشگاه کتاب تهران‌ همیشه بازار بحث، انتقاد و پیشنهادها داغ بوده است. عده‌ای مخالف برگزاری نمایشگاه کتاب در مکان فعلی یعنی مصلای امام خمینی(ره) هستند و عده‌ای با شکل برگزاری و محل آن مشکلی ندارند. عده‌ای نمایشگاه کتاب تهران را فاقد جذابیت‌های لازم برای ارائه و معرفی کتاب‌ها به مخاطبان می‌دانند و گروهی معتقدند در دیگر نمایشگاه‌های کتاب در دنیا هم الگوی کلی همین است که در ایران اجرا می‌شود. در ادامه گفت‌وگوی ما را با دکتر نجمه شبیری، مترجم و استاد زبان و ادبیات اسپانیایی دانشگاه تهران که از نمایشگاه‌های متعدد کتاب در کشورهای اروپایی و آمریکایی بازدید کرده است، درباره نقاط ضعف و قوت نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران می‌خوانید.   نمایشگاه باید خارج از شهر باشد دکتر نجمه شبیری ابتدا با ارائه توضیحاتی، از نادرست بودن مقایسه نمایشگاه کتاب تهران با دیگر نمایشگاه‌های دنیا می‌گوید و بعد به سراغ بزرگ‌ترین مشکل نمایشگاه کتاب تهران می‌رود و می‌گوید: «اول این‌که نباید نمایشگاه کتاب تهران را با دیگر نمایشگاه‌ها که در کشورهای دیگر برگزار می‌شود مقایسه کرد. اصلاً دلیلی برای مقایسه وجود ندارد. ما عرف و امکانات خودمان راداریم. ما نظام اداری به آن معنا که در کشورهای توسعه‌یافته وجود دارد، نداریم. کشور ما در تحریم است و مشکلات خودش را دارد؛ اما از این موضوع که بگذریم یکی از مشکلات بزرگ این است که نمایشگاه باید خارج از شهر باشد. در اروپا نمایشگاه‌های کتاب خارج از شهر برگزار می‌شود. به‌زودی و همزمان با آغاز به کار نمایشگاه کتاب، همه تهران به خاطر نمایشگاه کتاب ترافیک می‌شود. این نقص است. چرا دیگر نمایشگاه کتاب در «شهر آفتاب» برگزار نمی‌شود؟ شهر آفتاب هم خارج از شهر است و هم دسترسی به آن‌ راحت است، کیفیت بهتری هم از شبستان‌های مصلی دارد. وقتی خیابان‌های تهران به‌طور عادی محل عبور و مرور ندارد، چرا بیشتر آن‌ها را بند بیاوریم و مردم را عصبی کنیم»؟   لزوم ترجمه آثار ایرانی به دیگر زبان‌ها این مترجم و استاد دانشگاه در ادامه به لزوم رایزنی برای ترجمه آثار ادبی فارسی به دیگر زبان‌ها در بخش بین‌الملل نمایشگاه اشاره می‌کند و می‌افزاید: «ایران در بخش بین‌الملل خوب عمل می‌کند. منتها اگر ما کپی‌رایت را امضا کنیم، در این صورت ما هم می‌توانیم آثارمان را به خارجی‌ها بفروشیم و این‌طور نباشد که فقط ناشر خارجی کتاب‌هایش را به ما بفروشد و ما تنها خریدار باشیم. آثار ما باید به زبان‌های دیگر ترجمه شود. مگر ما چند نویسنده مانند محمود دولت‌آبادی داریم؟ درست است که بعضی از آثار ترجمه‌شده ولی باید در این زمینه با جدیت بیشتری وارد شویم. ایران به لحاظ ادبیات همیشه حرف‌های زیادی برای گفتن داشته است. مسئله مهم، رایزن‌های ما در خارج از کشور است که حقوق بالا می‌گیرند و بعد از چهار سال یک کتاب کهن را از فارسی به یک‌زبان دیگر ترجمه می‌کنند. رایزن باید نویسنده‌ها و ناشرها را معرفی کند. من همیشه منتقد رایزنی‌ها بوده و هستم.»   شباهت الگوی نمایشگاه تهران با دیگر نمایشگاه‌های دنیا دکتر شبیری درباره برخی انتقادات مبنی بر این که نمایشگاه کتاب تهران بیشتر به فروشگاه کتاب شبیه است و محلی است برای خریدن کتاب و خوردن ساندویچ و...، می‌گوید: «من محیط نمایشگاه کتاب تهران را دوست دارم؛ پرجنب‌وجوش و زنده است. در کشورهای دیگر هم همین است. نشر یک تجارت و صنعت و کار اقتصادی است. من فکر می‌کنم ذهنیت روشنفکرهای ما که این انتقادات را مطرح می‌کنند دچار مشکل شده است. کتاب را باید نوشت و مگر می‌شود مجانی آن را چاپ کرد و به دست مخاطب داد؟ همیشه در کنار فروش کتاب در همه کشورهای جهان، بازار خوراکی و اغذیه وجود دارد. من خیلی از نمایشگاه‌های دنیا را دیده‌ام. در مادرید، فرانکفورت و... هم مردم قهوه و نوشیدنی و ساندویچ می‌خرند. در این نمایشگاه‌ها هم مانند نمایشگاه ما ازدحام جمعیت هست و البته کتاب به‌شدت گران‌تر است. مصاحبه و برنامه تلویزیونی و نشست و کارگاه برگزار می‌کنند و بخش ناشران خارجی هم دارند. پرفورمنس و نمایش هم برای معرفی کتاب‌ها اجرا می‌کنند که در کشور ما هم به‌ویژه در بخش کودک اجرا می‌شود. ما که الگوی نمایشگاه را از خودمان درنیاورده‌ایم.»
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سيل درکمین تهران هم هست (اعتماد)سد قیز قلعه‌سی؛ لبریز از دوستی و برادری (شهروند) نجات کبوتران حرم (جوان)
سایر اخبار این روزنامه
نجات روستا با نخستین مزرعه‌ خورشیدی زنانه نمایشگاه کتاب تهران یا «مادرید» و «فرانکفورت»؟ خط‌قرمزهای اطلاع‌دادن به بیمار صعب‌العلاج جنایت هولناک در پاتوق اجاره ای ! امیدوار به برخورد قاطع با رانت اطلاعاتی دیدار رئیس اقلیم کردستان عراق با رهبر انقلاب پرشتاب مثل آسیب های اجتماعی دانش آموزان حج امسال؛حج برائت «شی » و شکاف اروپایی خلف وعده تلویزیون و شگفت یسازی نابغه چپ دست معرفی 40 متهم سقوط تاریخی بورس به دستگاه قضا کبریت نتانیاهو به آتش‌بس برنامه ایران برای تولید 20 هزار مگاوات برق هسته‌ای تا 1420 جنجال طلایی در مشهد