حجم یارانه های پرداختی در هفت سال گذشته از بودجه عمرانی پیشی گرفت اقتصاد ایران گروگان یارانه نقدی

ژوبین صفاری
پرداخت یارانه نقدی به تمامی مردم ایران در حالی در آذرماه سال 1389 در دستور کار قرار گرفت که پیش از آن و حتی در سال های پس از اجرای این قانون، هیچ کشوری در جهان تجربه پرداخت یارانه به تمامی اتباع خود را در دستور کار قرار نداده است. در شرایط کنونی بیش از 74 میلیون ایرانی یارانه نقدی ماهانه دریافت می کنند و تلاش دولت برای راضی کردن مردم به انصراف از یارانه نقدی به دلیل تبلیغات سوء رقبا و منتقدان دولت نتوانسته است با توفیق چندانی روبرو شود .
در شرایطی که نرخ بیکاری ایران بیش از 12 درصد است ،
یارانه های نقدی قدرت دولت برای ایجاد شغل و مهیا کردن فضای اقتصاد را نیز نشانه رفته است .تداوم پرداخت یارانه نقدی هر چند مطالبه ای عمومی است اما بررسی ها نشان می دهد زیان وارده از ناحیه اجرای این سیاست ، اقتصاد بحران زده ایران را با مضیقه ای جدی روبرو کرده است .


باید گفت که طی شش سال منتهی به 1395 ، سالانه به طور متوسط 33 هزار میلیارد تومان اعتبار عمرانی تخصیص یافته ،حجم اعتبار پرداختی برای یارانه های نقدی از 40 هزار میلیارد تومان فراتر رفته است . پرداخت یارانه نقدی در حالی به پایان هفتمین سال خود نزدیک می شود که طبق قانون مقرر بود پرداخت یارانه نقدی به مدت 5 سال صورت گیرد. عدول از این مصوبه ، با توجه به برآورده نشدن پیش بینی های صورت گرفته در قالب این قانون مبنی بر رقابتی شدن اقتصاد کشور و همچنین شفاف شدن اقتصاد و بهبود موقعیت ان اتفاق افتاده است .
به عبارت دیگر بررسی ها نشان می دهد آنچه از هدفمندی یارانه ها باقی مانده است، پوسته ای جز پرداخت یارانه نقدی نیست که فشار فراوانی را به اقتصاد ایران وارد می کند .
نکته قابل توجه آن است که در حالی هفتاد و هشتمین یارانه نقدی مرداد ماه در ایران پرداخت شد، که بررسی ها نشان می دهد در همین دوره زمانی، حجم اعتباراتی که برای طرح های عمرانی پرداخت شده بسیار کمتر از این رقم بوده است.
از ابتدای اجرای طرح هدفمندی یارانه ها در آذر ماه سال 1389 تا کنون بیش از 262 هزار و 626 میلیارد تومان اعتبار پرداخت شده این در حالی است که به دلیل کمبودهای اعتباری
پروژه های عمرانی با تزریق اندک اعتبارات نسبت به پیش بینی ها روبرو بوده اند .
واکاوی وضعیت اعتباری دولت و شیوه تامین پروژه های عمرانی نشان می دهد اقتصاد ایران به دلیل آنکه گروگان
یارانه های نقدی باقی مانده است، نتوانسته از پس تحقق اهداف پیش بینی شده برای پرداخت اعتبارات عمرانی برآید . از ابتدای سال 1390 ، یعنی اولین سال اجرای کامل طرح هدفمندی یارانه ها تا پایان سال 1395 ، 200 هزار میلیارد تومان اعتبار عمرانی در کشور پرداخت شده است . به این ترتیب میزان اعتبارات پرداختی در قالب یارانه نقدی بسیار بیشتر از میزان اعتبارات پرداختی در قالب بودجه عمرانی بوده است .
نکته قابل توجه این است که بودجه ای که در قالب یارانه توزیع می شود، بودجه بی هدفی است که در عمل تاثیر چندانی بر وضعیت مالی بیش از بیست میلیون ایرانی را ندارد چرا که این جمعیت عظیم جمعیت برخوردار محسوب می شوند اما در عین حال فشار سنگینی را بر بودجه دولت وارد می نماید .
از سوی دیگر پرداخت اعتبارات عمرانی در کشور می تواند زمینه را برای ایجاد شغل و خروج اقتصاد از رکود فراهم نماید .
با این وصف همچنان بار سنگین یارانه ها بر دوش دولت باقی مانده است و طبق پیش بینی ها پرداخت این یارانه تا پایان سال 1399 تداوم واهد داشت .
در حالی که سالانه بیش از 40 هزار میلیارد تومان صرف پرداخت یارانه نقدی می شود، حجم اعتبارات عمرانی تخصیص یافته را در سال های اجرای این قانون بسیار کمتر است . نکته قابل توجه آن است که در سال 1389 ، پرداخت یارانه نقدی آغاز شد و از این رو تنها سه ماه پایانی سال پرداخت این یارانه در دستور کار دولت قرار داشت . به این ترتیب مهمترین سال ها سال های 1390 تا پایان سال 1395 محسوب می شود .
24 میلیون رای پشتوانه روحانی برای حل بحران یارانه های نقدی است
روحانی با پشتوانه 24 میلیون رایی که در رقابتی نفس گیر از آن خود کرده است می تواند بحران یارانه ها را برای همیشه حل کند .
مهدی پازوکی،استاد دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس اقتصادی با اعلام این مطلب در گفت وگو با «ابتکار» اظهار کرد: تا پیش از برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری دست دولت برای حل بحران یارانه ها بسته بود اما با برگزاری دور دوم انتخابات به نظر می رسد فضا برای رسیدگی به این مشکل و اولویت مهم اقتصاد فراهم شده است .
او با اشاره به اینکه مردم در این انتخابات به جای رای دادن به شعارهایی مبنی بر افزایش یارانه ها و ... به حسن روحانی رای دادند که اصلاح ساختار اقتصاد و تداوم دولت یازدهم را مد نظر داشت، ادامه داد: اگر مردم یارانه را در اولویت داشتند، طبیعی بود که به دیگر کاندیداهای حاضر در صحنه رای بدهند اما با رای منطقی خود نشان دادند که به جای دریافت پول مفت
می خواهند اقتصاد ایران اصلاح شود .
وی با اشاره به اینکه ایران امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند سرمایه گذاری نیاز دارد که سالانه در حدود 40 هزار میلیارد تومان اعتبار را صرف پرداخت یارانه نقدی می کند.
او ادامه داد: دولت دوازدهم فرصت تاریخی بی نظیری را برای ساماندهی این وضعیت در اختیار دارد و رای قاطع و بالای مردم به آقای روحانی ، در عین شعارهای پوپولیستی رقبایش فضا را برای ساماندهی این بحران فراهم کرده است .
وی ثبات اقتصادی را از مهمترین کارویژه های دولت دوازدهم اعلام کرد و ادامه داد: ثبات اقتصادی در چهار سال گذشته تا حدی به کشور بازگشته است اما باید توجه کنید که اگر نظام اداری کارآمدی لازم را نداشته باشد و سرمایه گذاری در ایران رونق نگیرد، نمی توان به مقصود در این حوزه دست یافت .
وی توصیه کرد دولت دوازدهم از موقعیت خود برای حل برخی از مشکلات باید بهره گیرد، گفت: ما با جمعیت عظیمی از ایرانیان خارج از کشور روبرو هستیم که ثروت بالایی دارند . طبیعی است که دولتی می تواند ایرانیان خارج از کشور را متقاعد کند که راهی ایران شوند و سرمایه گذاری کنند که از مقبولیت بالایی برخوردار باشد و خوشبختانه دولت یازدهم این موقعیت را دارد .
وی در توضیح این مطلب افزود: شلوغی حوزه های رای گیری در خارج از کشور و مشارکت مناسب هموطنان خارج از ایران نشان می دهد سرنوشت کشور برای هر ایرانی در جای جای جهان اهمیت دارد از این رو روحانی با پشتوانه 24 میلیون رای می تواند ایرانیان خارج از کشور را راضی به بازگشت به ایران به منظور سرمایه گذاری نماید .
او گفت: برآوردهای بدبینانه حکایت از آن دارد که ایرانیان خارج از کشور حداقل 400 میلیارد دلار سرمایه دارند و برآوردهای خوشبینانه این رقم را تا 800 میلیارد دلار تخمین می زنند . اگر دولت بتواند شرایطی را برای ورود 10 درصد از حداقل برآورد را فراهم کند، اقتصاد ایران با شرایطی بی نظیر و استثنایی روبرو خواهد شد . او با تاکید بر اینکه روان سازی ساختار اداری از یک سو و بهبود محیط کسب و کار در کنار تضمین امنیت سرمایه گذاری در ایران ، از جانب حکومت عوامل موثر در این حوزه هستند.
پازوکی تاکید کرد: دولت دیگر به تنهایی از پس حل مشکلات اقتصادی بر نمی آید. امیدوارم قوه قضاییه و سایر قوای حکومتی نیز در سال های پیش رو این مهم را مد نظر قرار دهند و با توجه به اهمیت حل بحران های اقتصادی ، در این مسیر به دولت یاری برسانند .
سایر اخبار این روزنامه
وزیر کشور عراق: ولیعهد عربستان از من خواست واسطه بین تهران و ریاض باشم رایزنی وزرا برای جلب اعتماد نمایندگان ادامه دارد لابی در دقیقه 90 بانوی محیط زیستی رفت، احیاکننده دریاچه ارومیه رئیس شد کلانتری در ساختمان پردیسان محمد صادق جنان صفت رفتار احمدی نژادی با دانش اقتصاد قوانین سخت بهزیستی خانواده ها را به سوی دلالان خرید و فروش نوزادان سوق می دهد رونق خرید نوزاد از پس هفت خوان دشوار فرزند خواندگی نقش فرسودگی تجهیزات در حوادث خطوط لوله نفت و گاز بررسی شد آتش، ارزان‌تر از ایمنی حجم یارانه های پرداختی در هفت سال گذشته از بودجه عمرانی پیشی گرفت اقتصاد ایران گروگان یارانه نقدی احمد مازنی در بیانیه ای از فضاسازی درباره سلفی نمایندگان با موگرینی انتقاد کرد رفتار صدا و سیما غیر مسئولانه وغیر حرفه‌ای بوده است وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت: دولت با گوش شنوا پیشنهادات فعالان اقتصادی را می شنود روحانی در آخرین جلسه کابینه یازدهم: افراط و تفریط ما را بر زمین می زند