روزنامه ایران
1396/06/04
بازگشت سفیر دوحه به تهران
بیانیه وزارت خارجه قطر خبر دادبازگشت سفیر دوحه به تهران
قاسمی: از هر گام سازنده همسایگان برای ارتقای روابط استقبال می‌کنیم
قطر تصمیم گرفت سفیر خود را برای از سرگیری مأموریت دیپلماتیک به تهران بازگرداند. این تصمیم قطر روز پنجشبه در حالی در قالب بیانیه دفتر اطلاع‌رسانی وزارت خارجه قطر اعلام شد که دوحه دی ماه سال 94 در همراهی با اعتراض به حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران، سفیر خود را از ایران فراخواند اما از قطع رابطه دیپلماتیک که خواست ریاض از متحدانش بود، خودداری کرد. به این ترتیب قطر که آخرین کشور همراهی کننده با عربستان بود، در زمره نخستین کشورهایی قرار گرفت که با تصمیم به عادی سازی روابطش با ایران آن عهد را به طور رسمی شکست و اعلام کرد که «خواهان تقویت روابط دوجانبه با جمهوری اسلامی ایران در تمام زمینه‌ها است.» به گزارش ایرنا، پس از این بیانیه «شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» و محمدجواد ظریف، وزرای امور خارجه قطر و ایران در گفت‌وگویی تلفنی، با تأکید بر توسعه و گسترش مناسبات دو کشور درباره مسائل منطقه و بین المللی تبادل نظر کردند.
بهرام قاسمی، سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان نیز روز پنجشنبه ساعاتی پس از انتشار بیانیه قطر در استقبال از بازگشت سفیر دوحه به تهران، گفت: «جمهوری اسلامی ایران از هر گام سازنده و مثبت همسایگان برای بهبود و ارتقاء روابط فی مابین همواره استقبال کرده و بدان ارج می‌نهد.» به گزارش ایسنا، قاسمی با بیان اینکه « قبلاً سفیر آن کشور برای برخی مشورت‌ها به دوحه فراخوانده شده بود و بازگشت مجددشان به تهران تصمیم و اقدامی منطقی و مثبت ارزیابی می‌گردد»، اظهار داشت: «ایران معتقد است تنها راه تأمین امنیت و ثبات و فراهم نمودن زمینه‌های توسعه اقتصادی در منطقه، عادی سازی و گسترش روابط میان کشورهای منطقه و عدم دخالت کشورهای فرامنطقه‌ای در امور منطقه می‌باشد و ایران آماده است در جهت تعامل هر چه بیشتر این کشورها و حل و فصل برخی ابهامات و مشکلات میان آنها تلاش‌های سیاسی لازم را به عمل آورد. نیاز و ضرورت امروز منطقه همکاری دسته جمعی و فائق آمدن بر اختلافات و ایجاد زمینه‌های لازم برای رایزنی و گفت‌گوهای بیشتر در این منطقه حساس از جهان می‌باشد.
واکنش‌های متفاوت به تصمیم قطر
اگر چه پس از وقوع اختلاف میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و قطع رابطه عربستان، امارات، بحرین و مصر با این کشور و تحریم‌هایی که به ناگزیر موجبات نزدیکی بیشتر قطر به ایران را فراهم آورد، تصمیم قطر به بازگرداندن سفیر خود به تهران امری غیرقابل پیش‌بینی نمی‌نمود؛ اما با واکنش‌های متفاوتی از سوی این کشورها مواجه شد. در حالی که عربستان دست کم تا لحظه نگارش این گزارش در قبال این تصمیم دوحه سکوت کرده بود، به گزارش ایسنا، «انور قرقاش» وزیر مشاور امارات در امور خارجه در واکنش به تصمیم قطر برای از سرگیری روابط دیپلماتیک با ایران آن را «آشکار شدن سیاست‌های قطر» تعبیر کرد؛ سیاست‌هایی که به باور او زمینه ساز «بحران قابل پیش‌بینی» در خلیج فارس شد. اشاره قرقاش در واقع به ماجرای اظهارات مناقشه برانگیز امیر قطر درباره ایران بود که در آن از ایران به عنوان قدرت مؤثر و غیرقابل انکار منطقه یاد کرده بود و بعد از مدتی کوتاه به یکی از دلایل قطع رابطه امارات و عربستان با قطر تبدیل شد. قرقاش در این باره با طرح این موضع که «سوء تدبیر مدیریت قطر» و «جستجوی سود رسانه‌ای» از سوی آنها سبب دور شدن راهبردشان از منافع قطر شده است، در صفحه توئیتری خود نوشت: «قطر با سوزاندن پل‌ها، از دست دادن حاکمیت و فرار به جلو بحران را عمیق‌تر کرد و فرصت‌های میانجیگری که ما آرزوی آن را می‌کردیم، از بین برد.» وی سپس در جمله‌ای تهدیدآمیز افزود: «دوحه با اعلام رویکردهایش در مورد ایران و یمن گرفتاری‌اش را بیشتر کرد.»
«شیخ خالد بن احمد آل خلیفه» وزیر خارجه بحرین نیز در واکنش به اقدام اخیر قطر برای بازگرداندن سفیرش به تهران در صفحه توئیتر خود مدعی شد: «تاریخ این را بنویسد، در روزی که قطری اجازه نداد شهروندانش به خانه خدا بروند، سفیرش را به کشوری بازگرداند که به دروغ خواهان پیروزی اسلام و مسلمین است.»
«هیتر نائورت»، سخنگوی وزارت خارجه امریکا نیز که در نشست خبری خود با پرسشی پیرامون بهبود روابط ایران و قطر مواجه شده بود با گفتن این جمله که «این مسأله تنها به خود این دو کشور مربوط است»، سعی کرد از اظهار نظر بیشتر در این باره خودداری کند و در عوض به تشریح نگرانی ایالات متحده درباره مناقشه قطر با کشورهای عربی پرداخت. مناقشه‌ای که از نیمه خردادماه سال جاری با قطع رابطه دیپلماتیک سه عضو شورای همکاری خلیج فارس به همراه مصر با قطر و اعلام تحریم اقتصادی گسترده این کشور اغاز شد و در حالی که جمهوری اسلامی ایران ترجیح می‌داد موضع بی طرفی خود را در این موضوع حفظ کند، بسته بودن حریم هوایی کشورهای عربی همسایه قطر و تحریم اقتصادی که مردم قطر را در فشار قرار داده بود، سبب شد که ایران به تنها روزنه ارتباطی این کشور برای انجام پروازهای بین‌المللی و تأمین نیازهای حیاتی‌اش تبدیل شود. تا آنجا که تنها از یکی بنادر ایران در ماه‌های اخیر 466 تن کالای خوراکی خریداری شده از کشورهای ترکیه و آذربایجان به مقصد قطر ترانزیت شد. مجموعه اتفاقاتی که نزدیکی بیشتر دوحه با تهران را ناگزیر می‌کرد و این در حالی بود که تا پیش از آن نیز دولت قطر تمایل چندانی به همراهی بی چون و چرا با جبهه سازی ریاض علیه تهران نداشت. تصمیم قطر به تقویت روابط و بازگرداندن سفیرش به ایران همچنین در حالی است که ریاض خود در طی هفته‌های اخیر پالس‌های مثبت متعددی به تهران ارسال کرده است؛ از پیش دستی وزیر امورخارجه اش برای مصافحه با همتای ایرانی خود تا درخواست میانجی گری عراق برای گفتوگو میان ایران و عربستان. پالس‌های مثبتی که اگر چه ریاض تمایلی به علنی و رسانه‌ای کردن آنها ندارد و گاه به تکذیب شان اقدام می‌کند اما در دوحه دیده شده‌اند و شاید به همین دلیل قطر را در علنی کردن ترمیم رابطه با ایران و گفتن «نه» قاطع به پیش شرط کشورهای تحریم کننده خود مبنی بر قطع رابطه با ایران، ترغیب کرده اند.
خبر
تمایل عربستان به گفتوگو با ایران زیر ذره بین رسانه ها
طی دو روز گذشته در حالی که خبر تصمیم قطر به بازگرداندن سفیر خود به تهران در رسانه‌های خبری جهان بازنشر می‌یافت، برخی رسانه ها تمرکز خود را بر تحلیل تمایل عربستان سعودی به بهبود مناسبات متوقف شده‌اش با ایران قرار دادند.
«عبدالباری عطوان» کارشناس سرشناس مسائل سیاسی جهان عرب در ستون «سخن روز» روزنامه «رأی الیوم» به تشریح شش عاملی پرداخت که به باور او سبب سرعت گرفتن فرآیند بهبود روابط و مناسبات میان ایران و عربستان، انقلاب تدریجی شکل گرفته در موضع عربستان نسبت به ایران و تمایل رهبران سعودی به ایجاد گشایش فزاینده در مناسبات دو کشور شده‌اند. در تحلیل عطوان به طور خلاصه «شکست طرح سرنگونی دولت سوریه و به تبع آن شکست عربستان به عنوان یکی از بازیگران اصلی این طرح»، «روند فرسایشی جنگ یمن و ناکامی عربستان پس از دو سال و نیم نبرد در برابر نیروهای مردمی یمن برای بازگرداندن رئیس جمهوری مستعفی و فراری به صنعا»، «کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی و افزایش یافتن هزینه‌های سرسام آور جنگ‌های نیابتی عربستان در سوریه و یمن»، «تصویب قانون مجازات کشورهای حامی تروریسم (جاستا) در کنگره امریکا و احتمال زیاد محکومیت عربستان به پرداخت غرامت 5 تریلیون دلاری»، «جنگ سیاسی و اقتصادی علیه دولت قطر و تلاش برای دور نگاه داشتن ایران از این کشمکش و از قطر» و در نهایت این دلیل مورد استناد عطوان که «ایران دارای سیاست کنش گرا، عمل گرا و کاربرد گرا است و صبر و تحمل بسیاری دارد و در همین راستا تهران از هرگونه اقدام سعودی در جهت گفتوگو و بهبود روابط استقبال به عمل آورده است»؛ مجموع دلایلی است که این نویسنده سرشناس عرب را بر آن داشت که بنویسد: «رهبران سعودی که به ایجاد تنش علیه ایران متوسل شدند و بارها بر عدم ازسرگیری روابط با تهران تأکید کردند هم اکنون خود بیش از رهبران ایران در جهت کاهش تنش گام برمی دارند». وی با اشاره به اظهارنظر وزیر کشور عراق در تهران در خصوص درخواست رهبران سعودی از بغداد جهت میانجیگری گفت: «چنین درخواستی از سوی ریاض یک موضوع غیرمنتظره به شمار نمی‌آید اما تکذیب آن از سوی مقامات سعودی قابل پیش‌بینی نبود. در واقع این درخواست نشان داد که عربستان برای پایان دادن به تنش در روابط میان خود و ایران به هر شکل ممکن به دنبال یافتن یک میانجی است.»
همزمان با انتشار این یادداشت، اندیشکده امریکایی «استراتفور» نیز به نقل از برخی منابع آگاه مدعی شده ولیعهد عربستان در حال بررسی برکناری وزیر خارجه این کشور و جایگزینی وی با برادرش است. به گزارش فارس، این اندیشکده اظهارات اخیر ظریف، درباره سفر متقابل دیپلمات‌های ایران و عربستان را به منزله (آشتی‌جویی) میان دو کشور توصیف کرده و مدعی شد که محمد بن سلمان جابه‌جایی وزیر امور خارجه عربستان را با متهم کردن «عادل الجبیر» به اتخاذ مواضع بیش از حد تند علیه ایران توجیه خواهد کرد. روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی نیز در تحلیلی به دلایل تلاش عربستان برای نزدیکی به ایران پرداخت و علاوه بر طرح موضوعات مرتبط با سوریه و یمن، نوشت: «عربستان خواهان پادشاهی محمد بن سلمان است و این امر نیازمند کاهش تنش در داخل عربستان و مرزهای آن است و ایران می‌تواند تاثیر زیادی بر این دو امر داشته باشد.»
سایر اخبار این روزنامه
دولت دوازدهم متعلق به همه مردم است، نه احزاب و گروه‌ها
بازگشت سفیر دوحه به تهران
بزرگترین قرارداد وام‌خارجی پسابرجام
گروگانگیری‌خونین در نماز جمعه شیعیان کابل
مولاوردی: بخشنامه تبعیض آمیز آموزش و پرورش را پیگیری می کنم
کنسرت سالار عقیلی در <شاندیز> مشهد برگزار شد
اختصاص 500 میلیارد تومان <یارانه کارورزی جوانان> برای رونق اشتغال
پست اینستاگرامی واعظی برای مرحوم هاشمی
گروگانگیری‌خونین در نماز جمعه شیعیان کابل
زنان و مدیریت شهری
دولت و شورا، بنیان‌های مردمسالاری
دیگر صفحه‌ها
افزایش اعتماد به توانمندی زنان
