روزنامه آفتاب یزد

پاسخ پیونگ یانگ به رزمایش آمریکا و کره‌جنوبی

آفتاب یزد ـ گروه بین الملل: نه لحن تند ترامپ که از«آتش و جنگ» گفته بود و نه لحن«دیپلماتیک» تیلرسون که از«فشار مسالمت آمیز» سخن به میان آورده بود و نه حتی تهدید و تنش های کره جنوبی و ژاپن؛ هیچکدام باعث نشد تا«اون» دست از آزمایش‌های موشکی خود بردارد و این بار موشکی را آزمایش کرد که از آسمان ژاپن عبور کرد، مسئله ای که شینزو آبه را به شدت به واکنش واداشت و از شورای امنیت برای جلسه ای اضطراری تقاضای مشترک با آمریکا ارائه داد. موگرینی و اتحادیه اروپا اگرچه لحن آرام تری داشتند اما در نهایت به این مسئله تن در دادند که از تقاضای ژاپن و آمریکا برای نشست فوری شورای امنیت با موضوع آزمایش های موشکی کره شمالی که«خطرناک»، «تهدیدآمیز» و«تحریک کننده» تلقی شده است، حمایت خواهند کرد. واکنش بورس های جهانی و منطقه‌ای و نیز بازارهای طلا و ارز حکایت از آن دارد که این تنش ها اگر به سمت و سوی جنگ راهنمایی شود، آثار و تبعات گسترده‌ای به دنبال خواهد داشت و اما در گفتگو با کارشناسان بازهم به این نکته وقوف پیدا می‌کنیم که کره‌شمالی و آمریکا و حتی کره شمالی و کشورهای همسایه در حالت فوق العاده که مقدمه‌‌ای برای نبردی نظامی باشد آمادگی و انگیزه ندارند. رزمایش مشترک آمریکا و کره جنوبی شاید دلیلی باشد برای آزمایش موشکی کره شمالی و اما آن چه مسلم و معلوم است آن که پیونگ یانگ کوتاه بیا نیست. در ادامه گفتگوی آفتاب یزد با اسماعیل بشری کارشناس مسائل شبه جزیره کره و تحلیلگر مسائل سیاسی را می خوانیم:

با همه تنش‌های سیاسی بین کره‌شمالی و آمریکا، مجددا شاهد یک آزمایش موشکی جدید هستیم آن هم موشکی که آسمان ژاپن را برای عبور انتخاب می کند! تحلیل شما از این رخداد چیست؟
آزمایش موشکی کره شمالی چندان جنجالی نبود و آن را می توان در پاسخ به رزمایشی دانست که آمریکا و کره جنوبی آن را برگزار می‌کنند و در نتیجه این کشور می‌تواند رزمایش خود را داشته باشد. آزمایش انجام شده، موشک‌های کوتاه بُرد بوده است. تقریبا سه موشک پرتاب کرده است که حتی نمی‌توان نام آزمایش بر آن گذاشت و فقط یک پرتاب موشک برای اعتراض به رزمایش است که میان آمریکا و کره جنوبی در حال برگزاری است. به نظر من موضع گیری رکس تیلرسون نسبت به ترامپ، به موضع گیری رسمی آمریکا نزدیک تر است. توییت‌های ترامپ پرحرارت و تهدید آمیز است، اما تقریبا رییس دیپلماسی آمریکا اکنون تیلرسون است و او می‌داند مسئله شبه جزیره کره را نمی‌توان با جنگ حل کرد و باید راه مذاکره در پیش گرفت. به همین دلیل موضع ملایم تری اتخاذ و صحبت از مذاکره می کند تا حمله و اقدامات نظامی.



موشک پرتاب شده از فضای آسمان ژاپن عبور کرده که با واکنش های بسیار تندی از جانب این کشور مواجه شده به نحوی که درخواست نشست فوری شورای امنیت کرده است. به نظر شما این یک جنجال رسانه‌ای است یا اقدام کره شمالی نوعی تجاوز به حریم یک کشور محسوب می‌شود؟
موشک بالستیک معمولا پس از پرتاب به خارج از جو می رود و از آن جا مسیر خود را تا زمان سقوط ادامه می‌دهد. در این موارد تعریف درستی از محدوده‌ای که کشورها می توانند از فضا استفاده کنند وجود ندارد و در این زمینه که آیا برای رد شدن موشک از فراز فضای یک کشور باید از آن کشور اجازه گرفته شود یا خیر، اشکالاتی وجود دارد و در حقوق بین الملل به این سوالات پاسخ جدی داده نشده است. ممکن است محدوده هوایی وضعیت مشخص تری داشته باشد. به عبارتی اگر این پرتاب توسط موشک های کروز انجام شده بود، وضعیت مشخص تری داشت و رد شدن این موشک از فضای ژاپن جزو حریم هوایی این کشور محسوب می شد و این کشور می توانست نسبت به این موضوع اعتراض و برخورد کند. در زمینه خارج شدن از محدوده هوایی و ورود به محدوده فضایی، حقوق بین‌الملل تقریبا ساکت است. به هر حال ژاپن می تواند این امر را تهدیدی برای خود به حساب آورد و به آن اعتراض و درخواست کند شورای امنیت نسبت به آن واکنش نشان دهد.

مطابق با یکی از تحلیل‌های ارائه شده، عبور یک موشک از فضای یک کشور می تواند توام با خطراتی باشد به عنوان مثال آزمایش ناموفق باشد و موشک سقوط کند. از سویی دیگر این ایراد به ژاپن گرفته شده است که با توجه به حساسیت این کشور به مسئله موشکی و اعلام این موضوع که رادارهای ضدموشک خود را فعال کرده، چرا با این آزمایش موشکی مقابله نکرده است؟
ژاپن می‌توانست بدون هیچ مشکلی، این کار را انجام دهد، اما احتمالا پیرو تمام سیاست‌های خویشتن دارانه این کشور در طول مدت جنگ جهانی دوم، شاید نخواسته است واکنش تندی نسبت به این آزمایش نشان دهد و این که باعث شود عواقب بعدی این مسئله، بحران را تشدید کند. اما اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، افکار عمومی ژاپن، دولت را برای نشان دادن واکنش جدی نسبت به این مسئله تحت فشار قرار خواهند داد.

در این جا شاهد یک مسئله دیگر نیز هستیم، این که بین کشورهای کره جنوبی و ژاپن طی مناقشات بین کره شمالی و آمریکا، مواضع دیپلماتیک ژاپن بسیار تندتر و همراه با واکنش‌های نزدیک به جنگ بوده است. کره جنوبی به دلیل حس هم جواری بسیار خویشتن دارانه تر برخورد کرده است. با وجود این که همه مطلع هستند با توجه به توافقاتی که بعد از جنگ دوم جهانی صورت گرفته است، ژاپن برای حضور در یک مسئله نظامی معذوراتی دارد، آیا این حملات و موضع گیری‌های خشن دیپلماسی که می تواند از مواضع نرم تری باشد، به پشتوانه آمریکا است یا این که ژاپن قصد دارد در این مسئله راه خود را از کره جنوبی جدا کند؟
با در نظر گرفتن موقعیت ژئوپلیتیک شبه جزیره کره، فاصله بین سئول تا مرز کره شمالی چندان زیاد نیست و حتی موشک‌های بُرد کوتاه کره شمالی نیز به سئول می‌رسد و حتی توپخانه کره شمالی نیز می‌تواند سئول را تهدید کند. بر این اساس وقوع جنگ بین دو کره قاعدتا به ساختارهای کره جنوبی لطمه زیادی وارد خواهد کرد و این امر برای ژاپن مقداری نامحتمل تر است، زیرا حتی اگر جبهه اصلی جنگ نیز به وجود آید، بین کره شمالی و جنوبی خواهد بود. به همین دلیل کره جنوبی خویشتن داری بیش تری از خود نشان می دهد و سعی می کند چندان به درگیری‌ها دامن نزند. هرچند اگر تیراندازی هایی از جانب شمال یا جنوب صورت بگیرد طی یک عمل متقابل، به آن پاسخ مقتضی خواهد داد، اما آن را تشدید نخواهد کرد. موضع‌گیری‌های تندتر ژاپن به این دلیل است که نسبت به کره جنوبی در فاصله ای دورتر از کره شمالی قرار دارد. به هر حال ژاپن نیز احساس خطر و تهدید می کند و هر اندازه آزمایشات موشکی کره شمالی در ابعاد گسترده تر و با بُرد بیش تری انجام می گیرد، ژاپن احساس خطر بیشتری می‌کند و به همین دلیل موضع گیری های تند تری انجام می دهد. در یک درگیری احتمالی بین دو کره، قاعدتا ژاپن و آمریکا در کنار کره جنوبی قرار خواهند گرفت.

هم چنان بر این موضع هستید که بین کره شمالی و همسایگان آن و کره شمالی و آمریکا جنگی در نخواهد گرفت؟
بله، هم چنان این نظر را دارم، زیرا جنگ به همه آسیب می رساند و کره شمالی نیز به این موضوع واقف است. بخش قابل توجهی از اقدامات کره شمالی واکنشی است، واکنش نسبت به اقداماتی که آمریکا در کره جنوبی انجام می دهد. هر زمان آمریکا رزمایش انجام می دهد، فعالیت های آزمایش موشکی و حتی هسته ای کره شمالی شکل تندتری به خود می گیرد. کره شمالی قصد دارد به کره جنوبی و آمریکا گوشزد کند آمادگی لازم برای دفاع از خود را دارد و اگر بخواهند به تمامیت ارضی این کشور خدشه ای وارد کنند و یا قصد واژگونی حکومت آن را داشته باشند، از خود واکنش جدی نظامی نشان خواهد داد. شعار در صحبت‌های ترامپ بیش‌تر از سیاست های عملی او است و وزارت خارجه و حتی وزارت دفاع آمریکا مواضع منطقی تری می گیرند و در پی جنگ نیستند.

اتحادیه اروپا در قبال حوادث اخیر فقط به یک ابراز نگرانی ساده بسنده کرده، آیا این نشان دهنده مهم نبودن این مسئله برای اتحادیه است یا این که آن را مهم ندانسته است؟
فاصله اتحادیه اروپا تا شبه جزیره کره زیاد است، اما اگر هر اتفاق غیر مترقبه ای
مانند یک جنگ دامنه دار در منطقه شبه جزیره کره رخ دهد، بر اقتصاد اتحادیه نیز تاثیر خواهد گذاشت. زیرا اتحادیه اروپا روابطی با چین، کره جنوبی و ژاپن دارد و از نظر اقتصادی نیز با آنها روابط تنگاتنگ و نزدیکی دارد و در نتیجه می تواند آسیبی جدی به آن وارد شود. اما تاثیرپذیری اتحادیه از این اتفاقات به شدتِ کشورهای منطقه نیست. بنابراین طبیعی است که واکنش اتحادیه اروپا ملایم تر باشد، زیرا کم تر در منطقه درگیر است و آمریکا درگیری بیش تری دارد، زیرا تعهداتی که آمریکا نسبت به شبه جزیره کره دارد، هسته ای است.

کره شمالی به دلیل آزمایشاتی که انجام می دهد و روشی که پیش گرفته است معمولا زیر فشار رسانه ها و افکارعمومی جهان است. اما آیا از لحاظ حقوق بین الملل می توان این حق را برای کره شمالی قائل بود که به دلیل حضور پایگاه‌های آمریکا در نزدیکی این کشور، برای خطر نیفتادن تمامیت ارضی خود باید همواره آماده باشد؟ یا این که خیر، حرکات این کشور می تواند تحریک آمیز تلقی شود؟
این سوال دو جنبه دارد. هر کشور و دولتی برای حفظ تمامیت ارضی خود سعی در تقویت نظامی دارد و این که آن را به رخ دشمنان و تهدیدکنندگان خود بکشد. این کاری است که کره شمالی در حال انجام آن است. اما اگر کره شمالی قصد دارد از این مسیر به اهدافی مانند غلبه کردن بر مسائل سخت اقتصادی، خارج شدن از بحران اقتصادی و بهبود وضعیت زندگی مردم کشور خود برسد، به نظر من باید کم تر اقدامات تحریک کننده انجام دهد و بیش تر به سمت مصالحه و مذاکره پیش رود. به ویژه با کره جنوبی، زیرا آنها آمادگی مصالحه بیش تری با یک دیگر دارند تا با کشوری مانند آمریکا یا ژاپن. آنها آمادگی دارند با یکدیگر مذاکره کنند و در روابط دو کره تنش زدایی کنند. اما این طور به نظر می رسد در حال حاضر کره شمالی دنبال مصالحه برای رسیدن به نتیجه نیست و قصد دارد با قدرت نمایی نظامی، اگر هم قرار باشد بعدا مذاکره ای صورت بگیرد، امتیازات بیش تری به دست آورد.

به این ترتیب بحث امتیازگیری کره شمالی به قوت خود باقی است. کره شمالی امتیاز می خواهد یا تضمین؟
کره‌شمالی با تقویت و گسترش نظامی خود، قصد ایجاد تضمین امنیتی دارد. اما خواسته این کشور مبنی بر به رسمیت شناخته شدن قدرت هسته ای آن توسط کشورهای دیگر به ویژه آمریکا، می تواند اثرات منفی در NPT داشته باشد. بسیاری از کشورهای دنیا ناظر این جریان هستند و این نوع رفتار مجامع بین المللی با کره شمالی در قبال اقدامات هسته ای این کشور، یا می تواند NPT را تقویت کند یا آن را با دشواری روبرو کند. زیرا اگر کره شمالی به عنوان یک قدرت هسته ای پذیرفته شود، می تواند مشوقی برای کشور های جاه طلب دیگر باشد که قصد خروج ازNPT را دارند و این امر می تواند آینده دشواری برای دنیا رقم بزند. به همین دلیل بعید است شورای امنیت، آژانس بین الملل هسته ای یا حتی کشورهای دارنده سلاح‌های هسته‌ای مانند آمریکا و روسیه به این مسئله رضایت دهند. به نظر من بهترین راه برای کره شمالی این است که سطح محدودی از فناوری هسته‌ای خود را حفظ کند و به سمت خلع سلاح هسته‌ای برود و در عوض امتیازات اقتصادی دریافت کند و وضعیت اقتصادی خود را بهبود دهد.

آیا این مسئله می‌تواند به صورت غیرمستقیم بر برجام تاثیر بگذارد؟
هر نوع رفتاری که در سطح بین المللی نسبت به کره شمالی صورت می گیرد، می تواند برای کشور ما یک فرصت باشد. این که غرب در نهایت در قبال تمام اقدامات تحریک آمیز کره شمالی، قدرت هسته ای این کشور را به رسمیت بشناسند، با وجود خرده گیری هایی که انجام می دهند و دائما از روح برجام حرف می‌زنند و در حالی که ایران همواره رسما اعلام کرده و عملا نشان داده است دنبال سلاح هسته‌ای نیست، این یک رفتار دوگانه از جانب آژانس بین‌المللی هسته‌ای، شورای امنیت، آمریکا و بسیاری از کشورهای دیگر به حساب می آید و امکان مانور بیش تری برای کشور ما به وجود خواهد آورد تا بتوانیم طرف های مقابل خود را به رفتار دوگانه نه فقط متهم بلکه محکوم کنیم.

این گونه احساس می‌شود هر رفتاری از سوی کره شمالی در راستای تحکیم اهداف و رفتارهایی است که ایران در بحث های هسته‌ای از خود نشان داده است. ایران مسئولانه تر نسبت به تعهدات بین المللی خود عمل می کند و این سوءرفتارهای کره شمالی به نوعی به نفع ایران تمام می شود.
اگر مجامع بین المللی بتوانند کره مالی را به نوعی مهار کنند،
این امر می تواند فرصتی برای کشور ما محسوب شود. هر نوع رفتاری که در این زمینه صورت می گیرد بر نوع رفتاری که با کشور ما انجام می دهند، تاثیر دارد. ایران هیچ زمان تهدید نکرده است از NPT خارج می شود و به آن پایبند مانده و با آژانس همکاری کرده است. کشور ما رفتار معقولانه ای از خود نشان داده است و باز هم با این نوع رفتارها روبرو است. کره شمالی می تواند از این نوع رفتار آمریکا با ایران بر سر میز مذاکره استفاده کند و بر آنها خرده بگیرد. به این شکل که کره شمالی رفتار معقول ایران را به رخ آنها بکشد و بیان کند آنها با وجود مشاهده رفتار معقولانه از سوی ایران، باز هم این کشور را تهدید می کنند. کره شمالی می تواند اعلام کند چگونه می تواند با واگذاری تمام امکانات هسته ای خود، نسبت به پایبندی آنها به تعهدات خود مطمئن باشد. در نهایت وضعیت به وجود آمده می تواند بر برجام تاثیر مثبت داشته باشد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اخبار ویژه (کيهان) ماجرای سرقت مرگبار با نوشیدنی سمی! (خراسان) پروفسور‌های ضداسرائیل  (جوان) موقعیت دشوار قالیباف برای حفظ صندلی ریاست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
با «صحبت» هیچ فسادی از بین نمی رود با «صحبت» هیچ فسادی از بین نمی رود رئیس جمهور: مردم را نمی‌توان به زور هدایت کرد باید دعوت و تشویق کنیم رئیس جمهور: مردم را نمی‌توان به زور هدایت کرد باید دعوت و تشویق کنیم پاسخ مدنی به انتقادات کلافگی زنگنه از وقت کشی اسلام آباد پاسخ پیونگ یانگ به رزمایش آمریکا و کره‌جنوبی انصراف فرزند نماینده مجلس از کاندیداتوری شهرداری حمله تئوریسین اصولگرا به باب اسفنجی! پدیده آقازادگی تبعات بدی دارد تفکرات دینی امام موسی صدر مراشگفت زده کرد آرمین در کانادا جنجال در تهران! دست و پا زدن مخالفان برجام