روزنامه ایران
1396/06/20
امضای تاریخی <ونیز> پای کارنامه سینمای ایران
وصال روحانیهفتاد وچهارمین جشنواره فیلم ونیز که قدیمیترین جشنواره سینمایی جهان هم به شمار میآید، شنبه شب 18 شهریور اگرچه در غیاب نمایندگان ایرانی در بخش مسابقه اصلی به کار خود پایان داد، اما کسب دو جایزه در بخش «افق ها» شب روشنی را برای سینمای ایران به ارمغان آورد.
وحید جلیلوند برای کارگردانی و نوید محمدزاده برای بازی در فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» جایزه بهترین کارگردانی و بهترین بازیگری را از بخش افقهای جشنواره ونیز به دست آوردند. امسال در این بخش سه سینماگر ایرانی حضور داشتند؛ وحید جلیلوند با «بدون تاریخ، بدون امضا»، علیرضا خاتمی با «آیههای فراموشی» و علی عسگری با «ناپدید شدن». به علاوه رخشان بنی اعتماد که جایزه بهترین فیلمنامه هفتاد و یکمین دوره این جشنواره را با فیلم «قصهها» گرفته بود، در این دوره و در همین بخش بهعنوان یکی از داوران حضور داشت.
علاوه بر فیلم جلیلوند، «آیههای فراموشی» به کارگردانی علیرضا خاتمی هم موفق شد جایزه بهترین فیلمنامه بخش افقها را (به نویسندگی دومینیک ولینسکی و رنه بالستروس) کسب کند.
بخش افقهای جشنواره فیلم ونیز به فیلمهایی اختصاص دارد که گرایشهای سینمایی تازهای در آنها دیده میشود و فیلمها بدون توجه به ژانر و مدت زمانشان نمایش داده میشوند. بنابراین همه آثار بلند، نیمه بلند و کوتاه در این بخش میتوانند شرکت کنند.
فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا»ی جلیلوند که نمایشش در ونیز با تحسین تماشاگران و منتقدان روبهرو شده بود درباره کاوه نریمان یکی از پزشکان پزشکی قانونی است که در محل کارش با جسدی مواجه میشود که او را پیش از این میشناخته است. مضمون اصلی این فیلم دو طبقه فقیر و غنی را در جامعه ایران به تصویر میکشد که در نهایت به اشتراکاتی با هم میرسند. یادداشت
از ونیز تا ایلام کیوان مهرگان
مستندساز
جایزه نوید محمدزاده را در بوق کنید. همه جا عکسش را بزنید. بارها دربارهاش مطلب بنویسید.این جایزه مهم است. همسنگ اسکار نخست فرهادی. برابر با کن کیارستمی در سال 76 شاید هم مثل رفتن ایران به جام جهانی در 8 آذر 76 در ملبورن استرالیا. وجه مشترک همه این اتفاقات برخاستن ققنوس وار از آتش نا امیدی است. همان آتشی که سالهاست به جان جوانان ایلامی افتاده. اینکه چرا ایلام رتبه اول خودکشی ایران را دارد جای بحث نیست. بحث این است که جایزه محمدزاده نه مسکن درد جوانان و نوجوانان ایلامی که داروی معجزه آسای زندگی و آینده آنان است. جنگ، جغرافیای زندگی شهرهای مرز نشین بخصوص ایلامیها را دگرگون کرد. خیلی چیزها را با خود برد اما هیچکدام شان قدر و قیمتی به اندازه «اعتماد به نفس» نداشت. فقدان اعتماد به نفس در کنار بیاعتنایی ماشین سازندگی به مناطق جنگ زده، بیاعتنایی به آثار روحی و روانی جنگ عواملی شدند که جوانان کرمانشاهی را به دام اعتیاد، جوانان ایلامی را به ورطه انتحار کشاند. کرمانشاهی ها در نبردی نابرابر همچنان درستیز با اعتیادند و پیروزیهایی هم به دست آوردهاند اما ایلامیها....
حالا همه نوجوانان و جوانان ایلامی میتوانند سرشان را بالا بگیرند. سرمشقی دارند که تا آخر عمرشان میتوانند دفتر زندگی را از رویش بنویسند. جایزه محمدزاده روح زندگی را در کالبد ایلامیها میدمد. خون شادی را به رگ های یخ زده شان سرازیر میکند. جایزه محمدزاده نوری است که راه را از بیراهه تمییز میدهد. منتظر سونامی هنرمندان ایلامی بعد از جایزه نوید محمدزاده باشید. این جایزه زلزله ای است که ایلامی ها را تکان خواهد داد. باشد از این پس برای پیروزی جوانان ایلامی هلپرگه کنیم و چوپی بکشیم. یک ایرانی هستم
نوید محمدزاده پس از کسب این جایزه ضمن تشکر از هیأت داوران و دبیر جشنواره ونیز گفت: خیلی خوشحالم که این جایزه را برای سینمای ایران میگیرم. به سینمای ایران تبریک میگویم. خوشحالم که یکی از بهترین فیلمسازان تاریخ سینمای ایران (رخشان بنیاعتماد) در هیأت داوران حضور دارد. مهمترین چیزی که در زندگی دارم خانوادهام است و اینکه یک ایرانی هستم.
وحید جلیلوند هم پس از دریافت جایزهاش گفت: سلام میکنم به مردم خوب و نازنین کشورم و از همینجا دست تکتک آنها را میبوسم. تشکر میکنم از هیأت داوران، «آلبرتو باربارا» و همچنین کتایون شهابی پخشکننده این فیلم و تبریک میگویم به همه عوامل فیلم که شبها و روزها سختی و رنج کشیدند تا ما به این موفقیت برسیم. به نمایندگی از عوامل، این جایزه را تقدیم میکنم به علی جلیلوند تهیهکننده این فیلم که با مدیریت، صبوری و آرامشش این فرجام نیک را برای این طرح رقم زد.
وی افزود: من در کشوری زندگی میکنم و در فرهنگی بزرگ شدم که مردمانش اعتقاد قشنگی دارند که وقتی شما برای کسی دعا میکنید خداوند پیش از او به تو لبخند میزند و پاسخ دعاهای تو را میدهد. خواهش میکنم برای من دعا کنید که پس از دریافت این هدیه بزرگ دچار نخوت و غرور نشوم و همیشه به یاد داشته باشم، سینما قرار است از من انسان بهتری بسازد پیش از آنکه فیلمساز خوبی بسازد.
شیر طلایی به «شکل آب» رسید
جایزه شیر طلایی بهترین فیلم جشنواره همانطور که پیشبینی میشد به «شکل آب» کار جدید گی یرمو دل توروی مکزیکی رسید که از زمان نخستین اکرانش در تالار لیدوی ونیز در اواسط هفته گذشته با تحسین ناظران مواجه شده بود و حالا هم کسب عنوان نخستین در ونیز میتواند مقدمهای بر جوایزی دیگر برای این فیلم در سه ماه و نیم باقی مانده از سال 2017 و دو ماه نخست از سال 2018 باشد. درواقع میزان تجلیل از «شکل آب» در ونیز به حدی رسید که حتی برای فتح جوایز اسکار هم که در دهه اول اسفندماه توزیع میشود، بدون اقبال نیست. همچنین جایزه شیر نقرهای (جایزه بزرگ هیأت داوران) این رویداد سینمایی به «فاکس ترات» به کارگردانی «ساموئل مائوز» اعطاء شد.
یک علاقه عجیب
«شکل آب» با کارگردانی مبتکرانه دل تورو که پیشتر نیز فیلمی غریب مثل «هزار توی پن» و فیلمهایی هالیوودی و پرفروش همچون «پسر جهنمی یک و دو» را ساخته، درباره یک کارگر زن لال است که در آزمایشگاهی مخفی که در آن آزمایشهای نامعلوم علمی صورت میپذیرد، بهکار اشتغال دارد و آنجا به موجود روباتیک ماهی مانند علاقهمند میشود! دل تورو پس از آمدن به روی صحنه برای دریافت جایزه شیر طلایی به حضار گفت: «بهعنوان یک مکزیکی بسیار خوشحالم که این جایگاه را در ونیز تصاحب میکنم. چیزی که برای جامعه هنری ما بسیار نادر است.»
چیزهایی بین دو جریان
اعضای هیأت ژوری در سایر قسمتهای بخش مسابقه دست به انتخابهایی زدند که چیزی بین فیلمهای هنری و مستقل جهان سوم و آثار رایج و پر طرفدار بود و هر دو طیف را در گستره انتخابهای خود قرار دادند.
در این راستا جایزه شیر نقرهای بهترین کارگردان «نوسترا» (نام دیگری برای جشنواره ونیز) به زادیه لاگراند فرانسوی رسید که فیلم دراماتیک خانوادگیاش به نام «حضانت» طرفداران زیادی در ونیز یافت و جایزه موسوم به «شیر آینده» و به روایتی دیگر لوئیجی دولارنتیس را که ویژه «کارگردانهای فیلم اول» است، تصاحب کرد. مارتین مک دوناف نمایشنامهنویس و کارگردان معتبر بریتانیایی جایزه بهترین سناریوی جشنواره امسال را بهخاطر فیلم جدیدش که نام غریب و غیر معمول «سه بیلبورد در بیرون ابینگ میسوری» را دارد، کسب کرد و جایزه ویژه هیأت ژوری هم به فیلم «کشور شیرین» (یا سرزمین شیرین) ساخته وارویک تورنتون استرالیایی رسید که اثری دراماتیک متمرکز بر گوشهای از سرزمین وسیع استرالیا و سرشار از سرنوشتهای در هم آمیخته انسانها در یک مقطع تاریخی است.
بهترین بازیگران جشنواره
جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره به کامل الباشا به سبب بازی در نقش مرد فلسطینی به مخاطره افتادهای در فیلم «توهین» اختصاص یافت و خود او در زمان دریافت جایزهاش متذکر شد که پساز سالها هنوز در صحنه تئاتر این نخستین نقش مهم سینمایی اوست. عنوان بهترین هنرپیشه زن «ونیز 2017» هم به شارلوت رامپلینگ بازیگر زن 71 ساله بریتانیایی با پیشینه نیم قرن بازی در سینما اهدا شد. او بهخاطر نمایش هنرمندانهاش در «هانا» ساخته آندریا پالااوروی ایتالیایی به این جایزه دست یافت و در نطق پس از پیروزیاش به تجربیات همکاریاش با هنرمندان ایتالیایی پرداخت و آن را با ارزش و ویژه خواند.
سهم پیشکسوت ها
و سرانجام مدیران ونیز جایزه «خدمات عمر» این جشنواره را نیز به رابرت رد فورد و جین فاندای امریکایی دادند که حالا 80 ساله شدهاند اما هنوز در صحنه حاضر و فعالند. آنها در یک فیلم بخش خارج از مسابقه ونیز امسال به نام «ارواح ما در شبها» همکاری کردهاند و این سالها بعد از همکاریهای بسیار پر سر و صداتر آنها در فیلمهای بهتر و کلاسیک تری مثل «تعقیب» (1965) و «سوارکار برقی» (1978) است. البته مراسم اهدای جایزه این دو ستاره دیرپای هالیوودی نه شنبه شب بلکه هفته پیش برپا شده بود و پریشب فیلم کوتاه آن برای حاضران در آیین پایانی به نمایش درآمد تا نوستالژی گذشته از پیرترین جشنواره اروپا دور نماند.
واکنش گسترده هنرمندان به موفقیت «بدون تاریخ، بدون امضا»
بعد از موفقیتهایی که فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» در جشنواره ونیز به دست آورد، تعداد زیادی از هنرمندان سینما در صفحاتشان در شبکههای اجتماعی، کسب دو جایزه بهترین بازیگر و بهترین کارگردان بخش «افق ها»ی جشنواره ونیز را به نوید محمدزاده و وحید جلیلوند تبریک گفتند. برخی از این تبریکها را در ادامه میخوانید:
شهاب حسینی: نوید عزیز درود بر تو که دلمونو شاد کردی. ان شاءالله این مسیر برات رو به سوی تعالی و تکرار این موفقیت، تداوم داشته باشه. آمین.
هانیه توسلی: نوید محمدزاده بازیگر درجه یکی است. تبریک به نوید عزیز و گروه فیلم بدون تاریخ بدون امضا. تبریک به سینمای ایران.
تهمینه میلانی: تبریک به آقای نوید محمدزاده عزیز و هنرمند و آقای وحید جلیلوند هنرمند و همه هنردوستان. برای کسب جایزه بهترین بازیگر و بهترین کارگردان بخش افقهای در جشنواره بینالمللی ونیز برای فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا»
پرویز پرستویی: تبریک به نوید محمدزاده و وحید جلیلوند عزیز. تبریک به سینمای ایران و با آرزوی بهترین ها.....
حمید فرخ نژاد: تبریک به فاتحان ونیز؛ محمدزاده عزیز و وحید جلیلوند گرامی، تبریک به سینمای ایران.
بهرام رادان: تبریک به نوید عزیزم، تبریک به آقای جلیلوند و امیرجان آقایی، تبریک به همه عوامل فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» و تبریک به سینمای پرافتخار ایران که ثابت کرد زنده است و هر روز با وقار و ابهت بیشتر، قلههای موفقیت را یکی بعد از دیگری فتح میکند، با اینا خستگی مونو در میکنیم.
مهتاب کرامتی: تبریک به برندگان جشنواره ونیز، نوید محمدزاده و وحید جلیلوند گرامی... تبریک به ایران و سینمای پر افتخار کشورمون
اکبر عبدی: با استعداد و باهوش و کاربلد، گفت مهمترین چیز خانواده و ایران من است... تبریک به نوید محمدزاده
محسن تنابنده: تبریک به وحید جان و نوید عزیز برای درخشش در جشنواره ونیز
پرستو صالحی: تبریک به نوید محمدزاده عزیز و وحید جلیلوند نازنین، تبریک به سینمای ایران، مردم ایران و ایران زنده باد
پریناز ایزدیار: خیلی خیلی مبارک باشه رفیق جان تبریک به آقای وحید جلیلوند برای دریافت جایزه بهترین کارگردانی بخش افق های جشنواره ونیز.
سایر اخبار این روزنامه
آلمان خواستار اجرای بیچون و چرای برجام است
امضای تاریخی <ونیز> پای کارنامه سینمای ایران
فراخوان روحانی به اعتدال اسلامی
واریز سود سهام عدالت تا 13 روز آینده
بهزاد نبوی: برجام راه عادی شدن رابطه با دنیا را باز کرد
انتقاد از هزینه مازاد بر مصوبه شهرداری در مراسم اربعین
... چه بوی علفی میآید
حکم اعدام قاتل «آتنا» تأیید شد
پاسخی راهبردی به یک نامه
بمب ساعتی <همهپرسی>
دستور ویژه جهانگیری برای تهیه نقشه راه بهبود ایمنی جادههای کشور
احزاب ترکمان و عرب کرکوک خواهان لغو همهپرسی اقلیم کردستان شدند
چهارمی آزادکاران نوجوان ایران در جهان