روزنامه ایران
1396/06/20
فراخوان روحانی به اعتدال اسلامی
خطاب به جمع سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی مطرح شدفراخوان روحانی به اعتدال اسلامی
نیم نگاه
همرأیی و همراهی و همکاری ما اعضای جهان بزرگ اسلام برای ورود به جهان توسعه یافته در واقع تلاشی مشترک، برای ساختن جهانی به دور از جهل، فقر، جنگ و خشونت است
من افتخار نمایندگی ملّتی را دارم که در دو دوره تمدنی پیش از اسلام و پس از اسلام از پرچمداران علم و فرهنگ در تاریخ بشری بوده است
تمدن اسلامی از وقتی به رکود و انحطاط دچار شد که در دل آن، تعصبات قومی و محلی پدید آمد
باید به جای هراس از رشد روزافزون علم و فناوری و گریز از آن، قدرت انتخاب و انطباق جوامع مسلمان را بالا برد
رئیس جمهوری در سخنرانی خود در جمع سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی که صبح دیروز در «آستانه» -پایتخت قزاقستان- ایراد شد، سران کشورهای اسلامی را به گشودن عرصههایی نو برای همکاریهای علمی و فناورانه و نوسازی هرچه بیشتر این کشورها، به دور از تفرقهافکنیهای دشمنان اسلام و قدرتهای جنگطلب، فراخواند و تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران برای همکاری همه جانبه در عرصه علم و فناوری و نوآوری با همه کشورها و ملّتهای اسلامی آماده است. حجتالاسلام حسن روحانی تصریح کرد: ما برای صلح، همزیستی و همکاری هرچه بیشتر با شما دولتهای دوست و برادر به این اجلاس آمدهایم.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، رئیس جمهوری، با بیان اینکه همه ما بر این مسأله اتفاق نظر داریم که «جهان اسلام» بخشی مهم و مؤثر، در منظومه جهانی است و توانمندی، پیشرفت و ثبات آن، مایه توانمندی، پیشرفت و ثبات جهان خواهد بود، تصریح کرد: روشن است که در ضعف، عقبماندگی و از هم گسیختگی جهان اسلام نیز صلح پایدار، توسعه همهجانبه و همگرایی مؤثر جهانی ناممکن میشود. پس همرأیی و همراهی و همکاری ما اعضای جهان بزرگ اسلام برای ورود به جهان توسعه یافته در واقع تلاشی مشترک، برای ساختن جهانی به دور از جهل، فقر، جنگ و خشونت است.
رئیس جمهوری، همکاری در حوزه علم و فناوری را هم برای رشد و همگرایی کشورهای اسلامی و هم خشکاندن ریشههای گرایش جوانان به تروریسم بهدلیل ایجاد فضای امید و سازندگی و اشتغالزایی تعیینکننده دانست.
وی با بیان اینکه هماندیشی سران کشورهای اسلامی در این موضوع و در این مقطع زمانی به دوجهت اهمیت ویژه دارد، اضافه کرد: نخست آنکه به سبب تحول عظیمی که عصر ارتباطات، در دسترسیهای علمی و همکاریهای فناورانه بدون محدودیتهای مرزی فراهم آورده است و در کنار آن نوآوریهای مخترعانی که از کشورهای آسیایی و آفریقایی برخاستهاند، که سهم و رشد روزافزونی در ثبت اختراعات و تحقیقات علمی را به خود اختصاص دادهاند. دوم آنکه هدایت و مدیریت «انقلاب چهارم صنعتی» که انقلاب فناوری و دگرگونی بنیادین در رابطه نوین انسان و هوش مصنوعی و مناسبات انسانها در ساختارهای جدید اجتماعی است، نیازمند فرهنگی است که از قدرت جذب عناصر متغیر فناوری و محیط برخوردار باشد و همچون تمدن اسلامی با کسب علم و تجربه از تمدنهای دیگر بشری، همگرایی و همافزایی را در میان خانواده بزرگ بشری سامان دهد.
روحانی با بیان اینکه دیروز جهان اسلام، دوران شکوفایی علمی، فرهنگی و تمدنی بود، این پرسش را طرح کرد: آیا نمیشود که امروز جهان اسلام نیز به سوی نوآوری، خلاقیت و رشد برود و در کنار عقلانیت و اخلاق، جهانی عاری از خشونت و افراطیگری خلق کند؟ گرچه متأسفانه امروز بحرانهای متعددی جهان اسلام را به چالش کشیده است.
رئیس جمهوری در ادامه به مشکلات منطقه و فجایع جهان اسلام همچون ادامه جنایات صهیونیستها علیه مردم فلسطین، جنایات افراطیون در میانمار علیه مسلمانان روهینگیا، فجایع انسانی گروههای افراطی در سوریه و عراق، تداوم اقدامات نظامی علیه مردم یمن اشاره و تصریح کرد: این موارد نیاز به همبستگی و اتحاد امت اسلامی را از هر زمان دیگر بیشتر کرده است.
ایران پیش و پس از اسلام
پرچمدار علم بوده است
روحانی با بیان اینکه من افتخار نمایندگی ملّتی را دارم که در دو دوره تمدنی پیش از اسلام و پس از اسلام از پرچمداران علم و فرهنگ در تاریخ بشری بوده است، خاطرنشان کرد: روح ایرانی با ایجاد محیط سیاسی و اجتماعی مبتنی بر اخلاق و حقوق انسانی، زمینه جذب دانشوران، تاجران و معماران از سراسر جهان را فراهم آورد و بستر آفرینش جلوههای درخشان تمدن بشری در تخت جمشید و گنجینه علوم و فنون در کتابخانههای آسیا را بنا نهاد.
وی با اشاره به اینکه با درخشش خورشید اسلام نیز، جامعه ایرانی که به استقبال پیام آسمانی آزادی و عدالت شتافته بود، جهشی نو آغاز کرد، اضافه کرد: در این دوره پرشکوه، ایرانیان در کنار دیگر مسلمانان، نه فقط از سرچشمه معرفتی وحی بهره گرفتند، بلکه به تشویق آموزههای دینی، هم به تدبر و تعقل پرداختند و هم از تجارب گوناگون بشری آموختند.
روحیه تساهل و رواداری
زمینه پیشرفتهای مادی
رئیس جمهوری با بیان اینکه مسلمانان با درس آموزی از قرآن کریم و آموزههای پیامبر اسلام از آغاز شکلگیری تمدن اسلامی، به فراگیری علوم مختلف از سراسر جهان روی آوردند، تأکید کرد آنچه در این دوره پیشرفتهای مادی را برای آنان فراهم کرد در واقع همان روحیه تساهل و رواداری منبعث از تعلیم صریح دین بود که جایگزین تعصبات گذشته شده بود.
وی ادامه داد: یکی از مظاهر این تسامح و رواداری در جهان اسلام، آزادی و آسایش پیروان دیگر ادیان در جامعه اسلامی بود که این سعه صدر و تسامح نه تنها مناظرات دینی و اعتقادی را در قلمرو اسلام ممکن ساخت، بلکه موجبات تعامل و مشارکت پیروان سایر ادیان با مسلمانان در تـوسعه و بسط تمدن انسانی و تـرجمه و انتقال دانشهای تمدنهای دیگر به زبان عربی که زبان رسمی علم در آن روزگار بود، شد و بتدریج تمدن اسلامی وارث و معمار فرهنگ قدیم شرق و غرب شد نه تقلید کننده صرف از فرهنگهای سابق، که تکمیلکننده آنها شد.
دلایل انحطاط تمدن اسلامی
رئیس جمهوری با بیان اینکه واقعیت تلخ آن است که این دوره شکوفایی و پیشرفت، تداوم نیافت و جامعه اسلامی در چند قرن اخیر از حرکت و زایندگی باز ایستاد و در مواجهه با فرهنگ غربی در مسابقه علم و فناوری عقب ماند، گفت: تمدن اسلامی از وقتی به رکود و انحطاط دچار شد که در دل آن، تعصبات قومی و محلی پدید آمد و وحدت و تسامحی که در آن بود از بین رفت. تقسیم علم به مذموم و محمود در آغاز قرن ششم از موجبات آغاز افول تمدن اسلامی شد و حمله مغول به این افول سرعت بیشتری بخشید. رخوت و سستی مسلمانان در سدههای اخیر، نه تنها آنان را از ادامه پیشرفت بازداشت، بلکه از حفظ آنچه خود داشتند نیز بازماندند. درواقع دو عامل، این حرکت رشد و پیشرفت تمدن نوین اسلامی را کند و گاه متوقف کرد. یکی قرین شدن رشد علمی و فناوری در غرب با اقدامات سیطرهجویانه سیاسی و فرهنگی حاکمان غربی و دیگر ضعف حاکمان در کشورهای مسلمان و خودباختگی برخی از نخبگان در سرزمینهای اسلامی.
وی با بیان اینکه امروز، بار دیگر امّت اسلامی در مواجهه با مرحله نوینی از جهش در تمدّن بشری و در آستانه تحولات عظیم اقتصاد دانش بنیان، با یک انتخاب تاریخی روبهرو است، خاطرنشان کرد: انتخاب میان «رویکرد فعّال و اصیل و مشارکتجویانه»، که با حفظ اصالتهای فرهنگی در تعاملی سازنده از تجارب و دستاوردهای دیگران نیز بهره میگیرد، یا «رویکرد منفعلانه»ای که در طرف افراط به انزوا و در طرف تفریط، به خود باختگی منتهی میشود. به گفته روحانی، باید به جای هراس از رشد روزافزون علم و فناوری و گریز از آن، قدرت انتخاب و انطباق جوامع مسلمان را بالا برد. مهمترین ضرورتهای توسعه علوم و فنون جدید برای ما ایجاد شرایط مطمئن سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصاد برای جذب و هضم آنهاست. به علم و فناوری اکتفا نکنیم، راهبردها و راهکارهای دستیابی به آنها را بیابیم.
رئیس جمهوری با بیان اینکه ما کشورهای اسلامی، برای اینکه صاحب علم و فن شویم باید هم جوامع خود را در درون برای این کار توانمند کنیم و هم در منظومه کشورهای اسلامی تحرکی نو در این زمینه به وجود آوریم، اظهارکرد: نخستین قدم، اطلاع از تجارب یکدیگر و بهرهمندی از دستاوردهای این خانواده بزرگ اسلامی است.
وی در این زمینه خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی در 10 سال اخیر، شاهد دستاوردهای مهمی در حوزه علم، فناوری و نوآوری بوده است. در 5 سال اخیر، رتبه ایران در تولید مقالات علمی از 34 به 16 ارتقا یافته است. 1100 دانشگاه در ایران تعداد افراد دارای تحصیلات دانشگاهی را از 2 میلیون و 400 هزارنفر به 4 میلیون و 800 هزار نفر رسانده است و ایران را درمیان 5 کشور دارای بیشترین دانشآموخته مهندسی قرار داده است.
روحانی اضافه کرد: مشارکت ایران در توسعه فناوریهای جدید مانند بیو، نانو، علوم شناختی، انرژیهای تجدیدپذیر، هوافضا، میکروالکترونیک و سلولهای بنیادی بهطور شایان توجهی افزایش یافته است. سیاست فعال دولت در حمایت از شرکتهای دانشبنیان به تکوین و رشد هزاران شرکت در حوزه فناوریهای جدید انجامیده است و صادرات محصولات با فناوری متوسط و بالا در ایران از 5/1 میلیارد دلار به 1/12 میلیارد دلار جهش پیدا کرده که تأثیر مهمی در مثبت شدن تراز تجاری کشور، ایفا کرده است. سیاست ما برآن است که با وجود وسیعترین منابع غنی نفت و گاز در کشور، از اقتصاد مبتنی بر منابع طبیعی، به سمت اقتصاد مبتنی بر بهرهوری و نوآوری حرکت نماییم.
وی تأکید کرد: با چنین ظرفیتهایی است که به نام جمهوری اسلامی میگویم ما برای صلح، برای همزیستی، برای همکاری هرچه بیشتر با شما دولتهای دوست و برادر به این اجلاس آمدهایم. ما آمدهایم که بگوییم میتوانیم و باید به نام علم و فناوری و به اتکای دیپلماسی علمی، زمینههای مشترک برای توانمندی هرچه بیشتر و ایجاد ظرفیتهای مکمل در جهان اسلام را دنبال کنیم.
رئیس جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه ورود قدرتمندانه کشورهای اسلامی به فضای رقابت و مشارکت در عرصه دانش و فناوریهای نوین و نقش آفرینی سازنده در شکلگیری آینده مناسبات ثروت و قدرت جامعه جهانی، نیازمند سیاستگذاری و اولویتبندی در سطح ملی و فراملی است، تأکید کرد: این اجلاس ظرفیت آن را دارد که به نقطه عطفی در تاریخ همکاریهای علمی جهان اسلام بدل شود.
وی از کشورهای اسلامی دعوت کرد که بیاییم به دور از تفرقهافکنیهای دشمنان اسلام و قدرتهای جنگطلب که نفع خود را در دوری ما از همدیگر میبینند، عرصههایی نو برای همکاریهای علمی و فناورانه و برای نوسازی هرچه بیشتر کشورها باز کنیم و فضاهای مشترک سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را در جهان اسلام تا آنجا که میتوانیم توسعه دهیم. روحانی تأکید کرد: در واقع اگر بخواهیم رمز اعتلای علمی جهان اسلام در گذشته و آینده را در یک کلمه خلاصه کنیم باید از اعتدال اسلامی با سه مؤلفه تعامل، تسامح و تعاون سخن بگوییم. تعامل علمی با همه جهان و پرهیز از انزوا، تسامح در مباحثات علمی و دوری از تعصب و تعاون علمی و پرهیز از تکروی.
سایر اخبار این روزنامه
آلمان خواستار اجرای بیچون و چرای برجام است
امضای تاریخی <ونیز> پای کارنامه سینمای ایران
فراخوان روحانی به اعتدال اسلامی
واریز سود سهام عدالت تا 13 روز آینده
بهزاد نبوی: برجام راه عادی شدن رابطه با دنیا را باز کرد
انتقاد از هزینه مازاد بر مصوبه شهرداری در مراسم اربعین
... چه بوی علفی میآید
حکم اعدام قاتل «آتنا» تأیید شد
پاسخی راهبردی به یک نامه
بمب ساعتی <همهپرسی>
دستور ویژه جهانگیری برای تهیه نقشه راه بهبود ایمنی جادههای کشور
احزاب ترکمان و عرب کرکوک خواهان لغو همهپرسی اقلیم کردستان شدند
چهارمی آزادکاران نوجوان ایران در جهان