طنین دوباره صدای «اعتدال» در سازمان ملل

رئیس‌جمهوری کشورمان با همراهی وزیر امور خارجه و تعدادی از اعضای کابینه، برای حضور در هفتاد و دومین مجمع عمومی سازمان ملل،  صبح امروز تهران را به مقصد نیویورک ترک می‌کند. به‌گفته رئیس دفتر رئیس‌جمهوری، سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، دیدار و گفت‌و گوی دو جانبه با تعدادی از رؤسای کشورهای مهم و دیداربا ایرانیان مقیم نیویورک و جمعی از مسلمانان و نخبگان سیاسی امریکا از جمله برنامه‌های رئیس جمهوری در این سفر کوتاه و فشرده‌ خواهد بود. برنامه‌هایی که در سال‌های گذشته نیز برگزار می‌شدند، اما به‌دلایلی در این سفر صبغه‌ای متفاوت یافته‌اند. آنچه پنجمین حضور حسن روحانی در جمع سران کشورهای عضو سازمان ملل را با سال‌های گذشته متفاوت می‌سازد را باید در چند نکته کلیدی جست‌و‌جو کرد.
 روحانی در نخستین سخنرانی سازمان مللی خود در سال 1392 پیشنهاد طرح «جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری» را مطرح کرد و آن پیشنهاد با اجماع اعضا در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید. رئیس جمهوری ایران امروز در حالی راهی نیویورک می‌شود که تلاش ایران در مقابله با پدیده تروریسم و افراط‌‌ گرایی خود را در عقب راندن گروهک تروریستی داعش از مناطق گسترده‌ای در عراق و سوریه بروز داده است و نیز جمهوری اسلامی ایران توانسته است با ایفای نقش بی‌بدیل در همراهی با روسیه و ترکیه یکی از موفق‌ترین روندهای گفت‌و‌گو مبتنی بر کنترل و حل بحران سوریه را شکل دهد. برش
نشست وزیران خارجه ایران و 1+5 اواخر هفته جاری



یک دیپلمات عالی رتبه کشورمان اعلام کرد: نشست وزیران خارجه ایران و 1+5 در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک برگزار می‌شود. به گزارش ایسنا، پس از اجرایی شدن برجام این برای دومین بار است که نشست وزیران خارجه ایران و 1+5 در نیویورک برگزار می‌شود با این تفاوت که نشست قبلی در زمان دولت باراک اوباما بود که از توافق حمایت و بر اجرای آن تأکید داشت و این نشست در دوره ترامپ که مخالف برجام و طرفدار برهم زدن آن است برگزار می‌شود. این دیپلمات عالی رتبه کشورمان ضمن تأیید برگزاری نشست وزیران خارجه ایران و 1+5 در هفته جاری گفت: برگزاری این جلسه در نشست قبلی کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و مدیران کل وزیران امور خارجه ایران و 1+5 در وین تصمیم‌گیری شده است و با توجه به حضور وزیران خارجه هفت کشور به علاوه رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در هفته جاری در نیویورک و در نهایت موافقت تمامی کشورها با برگزاری و مشارکت در آن، برگزار خواهد شد.
تیلرسون آماده دیدار با ظریف می‌شود
همزمان نشریه فارن پالسی، ارگان سیاست خارجی امریکا به نقل از چندین منبع دیپلماتیک نوشت: رکس تیلرسون آماده حضور در مذاکرات هسته‌ای با وزیر خارجه ایران و نمایندگان قدرت‌های بزرگ می‌شود تا نخستین دیدار یک مقام ارشد دیپلماتیک از دولت ترامپ با همتای ایرانی‌اش رخ دهد. این اقدام یک ماه مانده به برنامه‌ریزی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا برای تصمیم‌گیری در مورد تأیید یا عدم تأیید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) صورت خواهد گرفت. دولت ترامپ ماه‌ها است که در مورد تأیید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای یا برهم زدن دستاورد دولت اوباما با شکاف جدی روبه‌رو شده، این اقدام می‌تواند منجر به ازسرگیری برنامه هسته‌ای از سوی ایران شود.
پنجمین حضور روحانی در جمع سران سازمان ملل همچنین خواه ناخواه تحت تأثیر تغییر کارگزاران سیاسی امریکا قرار دارد. در شرایطی که با گذشت سه فصل از حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید، کوبیدن بر طبل ایران هراسی رونقی دوباره گرفته است و مهمتر از آن بهانه جویی‌ها و بدعهدی‌های مستمر دولت امریکا، برجام را در مظان آسیب قرار داده است؛ حضور رئیس جمهوری ایران در نیویورک و رایزنی او با سران کشورهای تأثیر‌گذار در روابط بین‌الملل اهمیتی دو چندان می‌یابد.
از همین منظر به گفته نماینده دائم ایران در سازمان ملل، «معرفی ایران و جایگاه آن در راستای مقابله با ایران هراسی»، «یاد‌آوری حضور فعال ایران در جامعه بین‌المللی و نقش ایران در مهار کردن موضوعات منطقه‌ای همچون تروریسم، افراطی‌گری و خشونت»، «توجه به دیپلماسی به جای هرنوع اعمال فشار و زور از طریق تحریم» و مهمتر از همه «تأکید بر پایبندی ایران بر تعهدات برجامی خود و طرح موضوع ضرورت پایبندی همه طرف‌ها به تعهدات شان» از جمله سرفصل‌های سخنرانی روحانی در سازمان ملل خواهد بود.
همچنین غلامعلی خوشرو، نماینده دائم ایران در سازمان ملل اعلام کرده است که با توجه به رشد فعالیت اسلام ستیزانه‌ای که در جوامع غربی رشد داشته است، رئیس جمهوری با رهبران مسلمان دیدار خواهند داشت تا مواضع اسلامی کشورها هماهنگ و نگرانی‌ها و دردهای مشترک جوامع اسلامی بازگو و راه حلی برای آن یافت شود.
پیام‌های متفاوت درباره ایران
طرح مواضع اساسی جمهوری اسلامی ایران از زبان عالی‌ترین مقام اجرایی جمهوری اسلامی ایران و با بهره‌گیری از فرصت دیدارهای حاشیه مجمع عمومی و سخنرانی در آن در شرایطی است که حتماً مواضع موافق و مخالفی از سوی  دیگر اعضای سازمان ملل درباره ایران طرح خواهد شد.
چنانکه روز گذشته بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که در هتل خود در نیویورک با خبرنگاران صحبت می‌کرد، در ادعاهایی خصمانه علیه ایران اعلام کرد که پیام اصلی سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل تأکید بر این موضوع است که اسرائیل حضور نیروهای ایرانی در مرزهای شمالی خود با سوریه را تحمل نمی‌کند. نتانیاهو قصد دارد که در اظهارات ادعایی خود این حضور را تهدید‌کننده اسرائیل و نیز همسایگان عرب معرفی کند. «وال استریت ژورنال» نیز گزارش داده است که «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری امریکا روزسه‌شنبه درنخستین سخنرانی خود درمجمع عمومی سازمان ملل به موضوعاتی چون افزایش فشار بر ایران و فرآیند مبارزه با داعش خواهد پرداخت. به گزارش ایرنا، در این گزارش «هربرت مک مستر» مشاور امنیت ملی ترامپ اعلام کرده است که او موضوع توافق هسته‌ای ایران را نیز در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل مطرح خواهد کرد. دیپلمات‌های بین‌المللی گفته‌اند که در نظر دارند تا با لابی گری در دیدارهای دوجانبه با ترامپ، وی را به متعهد ماندن در توافق هسته‌ای مجاب کنند. وال استریت ژورنال در پایان نوشت که ترامپ در غیاب رهبران آلمان، روسیه و چین دیدارهایی را با رهبران جهان ترتیب داده است.
در مقابل این مواضع،اظهارات «واسیلی نبنزیا»، نماینده روسیه در سازمان ملل نیز حائز اهمیت است که در پاسخ به این سؤال که پیام روسیه به امریکا در نشست احتمالی در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل میان ایران و شش قدرت جهانی چیست، گفته است«اینکه امریکا در برجام باقی بماند». وی در این باره افزود: «این مسأله خیلی مهم است. این نه تنها خواسته ما، بلکه خواست دیگر طرف‌های عضو برجام نیز هست و حتی کشورهایی که عضوی از این توافق نیستند سعی می‌کنند این پیام را به امریکا برسانند».
مروری بر چهار حضور موفق
حضور مجدد حسن روحانی در سازمان ملل در نمای نخست اجرای سنت حضور مستمرعالی‌ترین مقام اجرایی ایران در این مناسبت جهانی است که در دولت‌های نهم و دهم پایه ‌گذاری شد. اما برخلاف آن ادوار که مستمعین نه چندان مشتاق و دیدارهای سطح پایین آن سال‌ها سفر رئیس جمهوری وقت به نیویورک را به امری قابل انتقاد تبدیل کرده بود، تجربه چهار سال حضور روحانی در سازمان ملل کارنامه‌ای مثبت و قابل دفاع را بر جای گذاشته است.
چنانکه روحانی در نخستین حضور خود در مجمع عمومی سازمان ملل پیشنهاد طرح «جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری» را مطرح کرد که با اجماع اعضا به تصویب رسید. او سال 1392 در نیویورک با ۱۱ نفر از رؤسای دولت‌ها و مقامات ارشد بین‌المللی از جمله «بان کی مون» دبیرکل وقت سازمان ملل متحد، «فرانسوا اولاند» رئیس‌جمهوری فرانسه و «کریستین لاگارد» رئیس صندوق بین‌المللی پول دیدار و گفت‌و‌گو کرد. برقراری مکالمه تلفنی میان رئیس جمهوری ایران و باراک اوباما، رئیس جمهوری وقت امریکا اما فراتر از همه اتفاقات، آن سفر را تاریخی کرد. برای نخستین بار بعد از قطع روابط از سال ۱۹۷۹، مقامات بلندپایه دو کشور ایران و امریکا در تماسی تلفنی با یکدیگر گفت‌و‌گو کردند. گفت‌و‌گوی محترمانه‌ای که خطوط کلی برای حل موفقیت‌آمیز مسأله هسته‌ای ایران در آن مطرح شد و در مقدمه مذاکرات منجر به توفیق ایران و کشورهای 1+5 قرار گرفت. روحانی در دومین سفر خود به نیویورک و در حاشیه شصت و نهمین مجمع عمومی سازمان ملل با رؤسای جمهور، نخست‌وزیران و برخی مقامات بین‌المللی از جمله دبیرکل سازمان ملل، رئیس شورای اروپایی و رؤسای جمهوری فرانسه، ترکیه، عراق، سوئیس، بولیوی، اتریش، اسلوونی، ونزوئلا و گینه و نخست‌وزیران انگلیس، ژاپن، گرجستان، عراق، لبنان و وزیر امور خارجه آلمان دیدار و گفت‌وگو کرد. در آن سفر هم این دیدار روحانی با دیوید کامرون نخست‌وزیر انگلیس بود که خبرساز شد. زیرا آن دیدار در زمانی برگزار شد که دو سال از قطع روابط دیپلماتیک لندن با تهران می‌گذشت و همچنین نخستین دیدار مقامات اجرایی عالی‌رتبه دو کشور جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی انگلیس بعد از پیروزی انقلاب اسلامی رقم خورد. پس از آن دیدار بود که دو کشور در روند ترمیم و توسعه روابط و بازگشایی سفارتخانه‌ها قرار گرفتند. انجام دوازده دیدار با سران و مقامات بلند پایه کشورهای حاضر در مقر سازمان ملل از جمله دیدار با دبیرکل سازمان ملل، رئیس شورای اروپا و سران کشورهای فرانسه، ترکیه، ایتالیا، ژاپن، برزیل، سوئد، بولیوی، اکوادور، افغانستان و سنگال نیز ماحصل روحانی از سومین سفر به نیویورک بود.  رئیس دولت تدبیر و امید در چهارمین سفر خود به نیویورک در نخستین دوره ریاست جمهوری‌اش با روسای‌جمهور فرانسه، سوئیس، ترکیه، اسلوونی و بلغارستان و نخست‌وزیران بریتانیا، ایتالیا، ژاپن، سوئد، نروژ، یونان، پاکستان و عراق و دبیر کل سازمان ملل متحد درباره مسائل مهم دوجانبه و منطقه‌ای و بین‌المللی دیدار و گفت‌وگو کرد. مرور این کارنامه قابل دفاع از سفرهایی که در خلال آن اقدامات تأثیرگذار رقم خورده و پایه‌گذاری شدند، این امیدواری را تقویت می‌کند که پرواز امروز رئیس جمهوری کشورمان به مقصد نیویورک نیز مقدمه رایزنی‌های مثمر ثمر در موضوعاتی چون ایفای نقش پررنگ‌تر ایران در عرصه جهانی و عبور دادن برجام از بزنگاه اقدامات مخرب امریکایی ها باشد.


خبر
رئیس جمهوری در دیدار رئیس مجلس بلژیک:
اروپا به امریکا بابت پایبندی به برجام فشار بیاورد


رئیس جمهوری دیروز در دیدار «زیگفرید براک» رئیس مجلس نمایندگان بلژیک که برای دیدار با مقام‌های ارشد ایرانی به تهران سفر کرده است، از اتحادیه اروپا خواست که اولاً به طور کامل به توافق برجام عمل کرده‌ و ثانیاً به امریکا نسبت به پایبندی‌ به تعهداتش در برجام فشار آورده و به آنها پیام قاطعی داده شود. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حجت‌الاسلام روحانی در این دیدار، موضوع برجام و لزوم پایبندی طرفین به مفاد این توافق را مورد تأکید قرار داد و گفت:‌ در برجام ایران و 1+5 توانستند در یک مسأله مهم به نام هسته‌ای به توافق برسند و این یکی از موفقیت‌های بزرگ میز مذاکره در یک مسأله پیچیده بود که می‌تواند الگویی برای مسائل پیچیده منطقه‌ای و جهانی باشد. وی تصریح کرد: معتقدیم تنها دستگاهی که می‌تواند اعلام کند که ایران به تعهدات خود بر برجام عمل کرده است، فقط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و جمهوری اسلامی ایران براساس گزارشات آژانس، به تعهدات خود در چارچوب برجام پایبند بوده است و انتظار داریم که طرف‌های مقابل نیز کاملاً به تعهدات خود در چارچوب این توافق پایبند باشند. روحانی با بیان اینکه اراده جمهوری اسلامی ایران استفاده از فضای مناسب به وجود آمده بعد از برجام برای توسعه روابط با اتحادیه اروپا از جمله بلژیک است، اظهار کرد: ایران خواهان گسترش روابط خود با اتحادیه اروپا است و بی‌تردید دو طرف با اراده مشترک می‌توانند از شرایط موجود به نفع منافع ملت‌های خود نهایت استفاده را به عمل آورند. رئیس مجلس نمایندگان بلژیک نیز در این دیدار، با تأکید بر اینکه تصمیم قطعی بلژیک تقویت مناسبات دوجانبه با ایران است، گفت: بسیار مصمم هستیم که همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه مرتبط با اتحادیه اروپا را با جمهوری اسلامی ایران توسعه دهیم. «زیگفرید براک» خاطرنشان کرد: حضور هیأت‌های مختلفی از پارلمان بلژیک در تهران طی ماه‌های اخیر نشان‌دهنده آن است که بروکسل برای ارتقای روابط خود با ایران اهمیت بسیار زیادی قائل است و معتقدیم در شرایط کنونی باید از فرصت بزرگ برجام استفاده کرده و تلاش‌های بیشتری برای رفع موانع و توسعه روابط بویژه در حوزه تجاری و اقتصادی به نفع ملت‌های خود به عمل آوریم. وی تأکید بر اهمیت تعهد و پایبندی طرفین به توافق برجام گفت: برجام نه تنها برای ایران بلکه برای بلژیک و اتحادیه اروپا از اهمیت زیادی برخوردار است و تمام تلاش‌مان را خواهیم کرد که اتحادیه اروپا به همه تعهدات خود عمل کند. رئیس مجلس بلژیک با تأکید بر لزوم بهبود روابط بانکی بین دو کشور، گفت: برقراری و بهبود تبادلات بانکی را به نفع دو طرف می‌دانم و برخی مشکلات موجود باید هر چه سریع‌تر برطرف شده و کانال‌های باثبات بانکی بین تهران و بروکسل برقرار شود.
دیدار با     شمخانی
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز در دیدار با رئیس مجلس بلژیک، به نقش مثبت اتحادیه اروپا در توافق هسته‌ای اشاره کرد و تصریح کرد: فضاسازی‌های رسانه‌ای و عملیات روانی امریکایی‌ها در دوره‌های 120 روزه صدور معافیت‌های تحریمی به منظور تحت تأثیر قرار دادن کشورها و ممانعت از همکاری با ایران بوده و حرکت در مسیر ایران‌هراسی است.