روزنامه آفتاب یزد
1396/07/02
«صیاد» چکهای برگشتی را کاهش میدهد؟
آفتاب یزد- علیاکبر سمیعی: یکی از مشکلات مزمن اقتصاد کشور افزایش شمار چکهای برگشتی و جرائم ناشی از صدور چک بلامحل است. بانک مرکزی در هفته گذشته از سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک (صیاد) که با هدف یکپارچه سازی فرآیند صدوردسته چکهای بانکی پیاده سازی شده است رونمایی کرد. این سامانه به سفارش بانک مرکزی و با هدف متمرکزسازی درخواستهای دسته چک، امکان اعتبارسنجی صاحبان حساب و امضا طراحی شده است و از اختصاص دسته چک به افراد فاقد صلاحیت و بد سابقه جلوگیری میکند.همچنین با اختصاص شناسه منحصربفرد به هر برگچک در این سامانه، استعلام و پیگیری وضعیت چک تسهیل و اعتبار دسته چک در تبادلات مالی کشور بیشتر میشود.سامانه صیاد با ثبت دسته چکهای صادر شده، یک بانک اطلاعاتی یکپارچه و مدون از سوابق صدور دسته چک در سراسر کشور ایجاد میکند.بانکهای کشور پس از ثبت درخواست در سامانه صیاد و دریافت شناسه استعلام (به ازای هر برگ چک) اجازه صدور دسته چک برای متقاضیان را پیدا میکنند.این سامانه با مشارکت همه بانکها به بهرهبرداری میرسد و از نیمه اردیبهشت ماه سال 1397 پذیرش دسته چکهای صادر شده پیشین در چکاوک متوقف و تداوم ارائه خدمت فقط به بانک صادرکننده محدود میشود. دادستان کل کشور درخصوص سامانه صیاد گفته است: به نظر میرسد با اجرایی شدن سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک (صیاد) در شبکه بانکی کشور، شاهد کاهش چشمگیر جرایم مالی از جمله چک باشیم.محمد جعفر منتظری در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: اجرای دقیق این سامانه و همچنین همراهی و تعهد همه ذینفعان از بانک مرکزی، بانکها و مردم در به نتیجه رسیدن اهداف ترسیم شده برای اجرای این سامانه موثر خواهد بود.وی اظهار داشت: از سوی دیگر به دلیل نو بودن این سامانه، باید منتظر راه اندازی کامل آن باشیم و این طرح به مرور میتواند اصلاح و ارتقا یابد.منتظری تصریح کرد: نباید با شتابزدگی و انتظار نتیجه گیری سریع مانع از ورود این فناوریهای نو در شبکه بانکی شد.دادستان کل کشور بر حمایت همه جانبه از اجرای چنین طرحهایی که به شفافیت و امنیت بیشتر شبکه بانکی کمک میکند، تاکید کرد.
باید از تکنولوژی روز استفاده کنیم
نکته ای که می توان به آن اشاره کرد واکنش محتاطانه کارشناسان نسبت به این اقدام است.یکی از این کارشناسان بهنام ملکی است که در گفتگو با آفتاب یزد در این باره می گوید: سامانه صیاد میتواند جرائم ناشی از چک را کاهش دهد. اگر در هر حوزهای از آخرین دانش تکنولوژی روز استفاده نکنیم به همان نسبت از چرخه و توسعه پایدار عقب خواهیم افتاد. استفاده از تکنولوژیهای اینترنتی و الکترونیکی یک ضرورت انکارناپذیر بوده و یک نوع حرکت به سمت اقتصاد دانشبنیان است. ما فقط نباید در فضاهای تولیدی به اقتصاد دانشبنیان توجه کنیم. یکی از مصادیق اصلی اقتصاد دانشبنیان، استفاده از خدمات الکترونیکی است. به عنوان مثال ما برای جذب سرمایهگذاری باید از سامانههای الکترونیک استفاده کنیم و یا برای موضوعات مربوط به چک، بازاریابی و... به این رویکرد توجه کنیم. البته اگر استفاده از این خدمات الکترونیکی با تمهیداتی همراه نباشد ممکن است مشکلاتی ایجاد شود ولی باید با تبیین طرح برای افکار عمومی جنبههای منفی طرح به حداقل کاهش یابد. ملکی گفت: من فکر میکنم استفاده از چکهای الکترونیکی راهکاری است که تاکنون مورد غفلت قرار گرفته و حتما باید برای مقابله با مشکلات ناشی از چکهای بیمحل و بیاعتمادی افکار عمومی به چک از چکهای الکترونیکی استفاده شود. باید از طراحان این سامانه تشکر کرد و در عین حال انتظار داشته باشیم که این سامانه هر چه سریع تر اجرایی شود. هر میزان که در اقتصاد، اعتماد را بالا ببریم یعنی سرمایه اجتماعی را افزایش دادهایم و افزایش سرمایه اجتماعی موجب رونق و رشد اقتصادی خواهد شد.
اولویت اصلی اقتصاد
از سوی دیگر معصومه آقاپور یکی از نمایندگان مجلس در این خصوص به آفتاب یزد میگوید: الکترونیکی شدن چکها اقدام خوبی است اما در عین حال، اولویت اقتصاد ما نیست. کسانی که چکهای آنها برگشت میخورد شاید 5 درصد آنها کلاهبردار باشند و مابقی آنها افراد آبرومندی هستند که به علت رکود اقتصادی و مشکلات اداری چکهای آنها برگشت میخورد. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: یکی از دلایل چکهای برگشتی، بدهیهای دولت به پیمانکاران و بخش خصوصی است.من معتقدم که ما باید زیر ساختهای اقتصادی را درست کنیم. به نظر من سامانه چکهای الکترونیکی با همه هزینههایی که برای آن شده است نهایتا میتواند 5 درصد از حجم چکهای برگشتی بکاهد. البته این سامانه میتواند مفید باشد اما در شرایط فعلی کشور به جای اینکه هزینههای این چنینی کنیم باید به فکر بنگاههای اقتصادی و ایجاد اشتغال باشیم. به همین دلیل معتقدم این سامانه میتوانست جزء اولویتهای بعدی باشد.
سایر اخبار این روزنامه