داغي بر دل كردستان

بسیاری از ایرانی ها او را می شناسند؛ هر قدر که اهالی سرزمین پارس از صدام ، تنفر داشتند ، مام جلال را دوست داشته ،دارند و خواهند داشت.
شیر مرد کُرد که در زمان دفاع مقدس یاری‌رسان ایرانیان بود و در مقاومت و قیام دلاورانه در برابر دیکتاتوری‌های صدام، از هیچ تلاشی فروگذار نکرد. حالا او پس از ماه‌ها تحمل بیماری از این دنیا رفته اما خاطرات این مرد بزرگ در تاریخ عراق برجا خواهد ماند. یک کُرد واقعی که هویت خود را از عراق می گرفت و اگر حال و روزش مساعد و سایه اش بالای سر اهالی اقلیم کردستان بود، امثال بارزانی جرات نمی کردند که همه‌پرسی استقلال برگزار کنند. او در بیمارستانی در آلمان درگذشت و حال، نبودنش بیشتر از هر زمانی احساس می شود. مام جلال درست زمانی از این دنیا رفت که قائله کردستان عراق به یک بحران چند جانبه در خاورمیانه تبدیل شده و سه کشور ایران، عراق و ترکیه در فکر چاره اندیشی برای این موضوع هستند.
درباره جلال طالبانی
جلال طالبانی در تابستان ۱۹۳۳ در روستای کلکان در دامنه کوه کوسرت در یک خانواده مذهبی به دنیا آمد. دوران کودکی خود را در همان روستا سپری کرد و پس از آنکه پدر وی به‌عنوان مرشد تکیه طالبانی در شهر کویسنجق برگزیده شد، خانواده وی به شهر نقل مکان کردند.


ریشه ایرانی مام جلال
طبق کتاب زندگی‌نامه وی، طالبانی یکی از کُردهای ایران است که خاندان وی از ایران به عراق مهاجرت کرده‌اند. خاندان طالبانی به ایل زنگنه تعلق دارند. جد این خاندان به ملامحمود زنگنه مشهور است. اما این خاندان پیرو فرقه قادری است و به مصلحت سیاسی و طریقتی از لحاظ نسب، خود را به سادات برزنجی کاکه سوری و افرادی مانند شیخ رضا طالبانی یا رستم آغای قره داغی می‌رسانند، اما از لحاظ بطنی و نیز از سوی مادر به ایل زنگنه تعلق دارند.
زندگی سیاسی طالبانی
بعد از تجزیه حزب دموکرات کردستان (KDP)، طالبانی عضو گروهی به نام دفتر سیاسی بود که از ملا مصطفی بارزانی جدا شده بودند. شکست و فروپاشی نهضت کُردها در سال ۱۹۷۵، بحران عمیقی برای کردستان به همراه داشت. حزب میهنی کردستان عراق (PUK) دو ماه بعد از این فروپاشی با هدف بازسازی، جهت دادن به حرکت و مقاومت کُردها و ساماندهی جامعه کُرد به شیوه‌های مدرن و دمکراتیک، به‌وسیله طالبانی و تعدادی از روشنفکران کُرد پایه‌گذاری شد. این حزب در ۱۹۷۶ فعالیت‌ها و مقاومت‌های مسلحانه خود را در داخل خاک عراق علیه حکومت حاکم بر عراق و با نیم نگاهی به رقابت با رقیب حاکم و سنتی خود – حزب دمکرات کردستان- شروع کرد.پس از اخراج نیروهای عراق از کویت در سال ۱۹۹۱، حزب PUK نقش رهبری را در شورش های ناموفق کُردها در شمال به عهده داشت و نیروهای آن موفق به تصرف چندین شهر شدند ولی این پیروزی کُردها دیری نپایید و نیروهای عراقی، مبارزان کُرد را شکست داده و میلیون‌ها نفر را مجبور به فرار به کوه‌های اطراف مرز ترکیه كردند. پس از آن هر دو حزب PUK و KDP مذاکره با حکومت عراق را از سر گرفتند و اعلام منطقه پرواز ممنوع در شمال و جنوب عراق توسط نیروهای ائتلاف در جنگ خلیج فارس، فرصتی طلایی برای هر دو حزب فراهم کرد.
مه ۱۹۹۲، در کردستان عراق انتخابات محلی برگزار شد و حزب میهنی 2/42درصد آرا را کسب کرد و با توجه به اینکه هیچ‌کدام از دو حزب اکثریت آرا به دست نیاوردند، توافق شد که کردستان به دو بخش مساوی تقسیم شده و هر کدام به اداره بخشی از آن بپردازند. تقسیم کردستان بین احزاب دموکرات و میهنی و تفاوت استراتژی و عملکرد دو حزب، جنگ داخلی شدیدی را بین دو حزب در ۱۹۹۴ به دنبال داشت که در آن جنگ، KDP از طرف حکومت بعث عراق و PUK از جانب نیروهای ایرانی حمایت می‌شدند.
«مام جلال»، حقوقدان و سیاست‌مداری باهوش، دارای توانایی خاص در اتحاد و همبستگی کُردها و تاثیرگذار روی دوست و دشمن، داراي محبوبیتی فوق‌العاده در بین کُردها، چه در عراق و چه در سایر نقاط بود.جلال طالبانی از آوریل ۲۰۰۵ تا جولاي ۲۰۱۴ ريیس‌جمهور عراق بود. او هفتمین ريیس‌جمهور عراق و دومین ريیس‌جمهور از زمان سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳ بوده است.
آخرین سفر
جلال طالبانی در سال ۲۰۱۲ برای درمان به آلمان رفت. در دسامبر ۲۰۱۳ عکس‌های تازه‌ای از وی منتشر شد که نشان دهنده بهبود وضعیت جسمانی‌اش بود. طالبانی در ۱۹ جولاي ۲۰۱۴ از فرودگاه برلین به فرودگاه سلیمانیه برگشت.او در سوم اکتبر2017 در بیمارستانی در آلمان درگذشت و این آخرین سفر او بود.