ممنوع‌التصویری آقای شهردار!

برخورداری از حقوق اجتماعی حق مسلم هر شهروندی است. اصل بر برائت بوده و همه در برابر قانون برابرند، مگراینکه مرجعی قضائی فردی را ازحقوق اجتماعی محروم کند. محرومیت از حقوق اجتماعی نیز راسا امکانپذیر نیست و باید به تبعیت از مجازاتی اصلی صادر شود. محرومیت از حقوق اجتماعی مجازات تکمیلی است؛ یعنی علاوه بر مجازات اصلی به‌منظور تادیب و مسائل دیگر مجازات تکمیلی برای متهم درنظر گرفته می‌شود. برای نمونه متهمی که به حبس محکوم شده‌ باشد، در صورت صلاحدید دستگاه قضا به مجازات تبعی مانند تبعید نیز محکوم می‌گردد. اما اگر فردی بدون اینکه پرونده‌ای درمحاکم دادگستری داشته باشد، مجازات تبعی برای او در نظر بگیرند، مانند مورد اخیر که شنیده می‌شود شهردار تهران ممنوع‌التصویر شده، اگر چنین خبری درست باشد، نمی‌تواند قانونی باشد؛ آن هم شخصی که شهردار کلانشهری مانند تهران است و پارلمان شهری سمت شهرداری را به او تفویض کرده است. در زمانی که آقای‌کرباسچی در شهرداری مسئولیت داشت، شهردار تهران به‌عنوان یکی از اعضای هیات‌دولت درجلسات کابینه شرکت می‌کرد؛ اخیرا نیز دکتر محمدعلی نجفی به ‌کابینه دوازدهم دعوت شده‌اند. شایان‌ذکر است مرجع رسیدگی به تخلفات قانونی دادگستری است و این نهاد درکنار شورای‌عالی امنیت ملی نیز حکم ممنوع‌التصوری صادر می‌کند، اما گویا صداوسیما نیز برای خود چنین حقی را قائل شده است. صداوسیما تنها مجموعه‌ای است که وضعیت خاصی بر آن حاکم است. در زمان انقلاب به خاطر اینکه از برخی از نهادها و سازمان‌ها بد دیده بودیم، مدیریت برخی سازمان‌ها برای جلوگیری از تمرکز قدرت در شرایط خاصی قرار گرفت و شیوه متفاوتی بر این مجموعه‌ها برابر قانون حاکم شد. ازسوی دیگر اصل 44 قانون اساسی اقتصاد ایران را به سه بخش دولتی، خصوصی و تعاونی تقسیم کرد. همچنین نمادهای تمدنی جدید مانند بانک، هواپیمایی، سدسازی مخابرات و صدا و سیما و... زیرمجموعه اقتصاد دولتی تعریف شدند. اما بعد از مدتی مسئولان به این نتیجه رسیدند که دولت به‌عنوان کارگزار بزرگ نمی‌تواند همه امور را مدیریت کند. در نتیجه اقتصاد خصوصی به وجود آمد که برابر آن تمام موارد ذکرشده داری بخش خصوصی شدند، اما تنها محدوده‌ای که دولتی باقی مانده صداوسیماست. درحال‌حاضر شورایی تحت‌عنوان شورای نظارت برصداوسیما وجود دارد و افراد مختلفی عضو این شورا هستند. حال در مورد ممنوع‌‌التصویری شهردار تهران باید مشخص شود جز دو نهاد ذکر شده، شورای نظارت برصداوسیما او را ممنوع‌التصویر کرده است. البته نگارنده به‌عنوان حقوقدان بعید می‌داند زمانی که مجازات اصلی در مورد شهردار تهران وجود نداشته، بتوان فردی در قامت شهردار تهران و با توجه به خصوصیاتش از جمله پاکدستی، سلامت و درستی، وی را ممنوع‌التصویر کرد. در کمال تاسف در ایران سلیقه‌ها بر برخی قواعد عمومی قانونی ارجحیت دارد.
* استاد دانشگاه