قم تا كي اسير مديران ناهمسو باشد؟

گزارش تحلیلی «آرمان» از روند مدیریتی استان قم در دهه اخیر
قم تا كي اسير مديران ناهمسو باشد؟
آرمان: قم امروز در بن‌بستی از مشکلات اقتصادی، عمرانی و اجتماعی قرار گرفته است. این چکیده نظر کارشناسان حوزه‌های مختلف در خصوص وضعیت این استان به رغم پاره‌ای از توفیقات است. بی‌شک باید یکی از دلایل مهم و اساسی در عقب ماندگی قم را ناتوانی مدیریتی یک دهه اخیر در این استان بدانیم. مدیریتی که عقبه تفکری آنان به حلقه دورشهر مرتبط، به‌شدت شخص‌محور و انحصار‌طلب است. مدیران منتسب به‌این حلقه به جای پاسخ به مشکلات و تلاش در جهت رفع آن، به فکر حفظ پست‌های مدیریتی خود و دوستانشان بوده و هستند و حتی برخی اصلاح‌طلبان بدلی را هم دور خود آورده تا پوششی برای اقداماتشان باشند.
پایان عمر سیاسی حلقه دورشهر


حدود 8 سال پیش و زمانی که عملکرد مدیریتی آنان در استان قم به بار نشست و نتیجه‌اش پیش چشم مردم قرار گرفت، درست همزمان با انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی، تقریبا دست این حلقه برای مردم قم رو شد و آنان با رای خود به افراد دیگر دست رد به سینه ‌این تفکر زدند. در شورای چهارم تقریبا تیر خلاص بر پیکر این جریان زده و آنان را صحنه سیاسی و اجتماعی استان خارج کردند. برخی نخبگان سیاسی و فکری تحلیل کردند که عمر سیاسی حلقه دورشهر به پایان رسیده است، اما این انزوا باعث نشد که آنها از دخالت در سطوح مدیریتی قم دست بکشند و بازنشستگی خود را اعلام کنند. این حلقه به هر نحوی که شده به دنبال تحقق اهداف باندی و گروهی خود در حوزه‌های مختلف قم است، البته هنوز هم شاهد هستیم که در چینش برخی از پست‌های مدیریتی قم دخالت می‌کنند. به عنوان مثال، فردی که خودش در سطح استان دارای سوء شهرت است، در انتخابات گذشته در هیات اجرایی انتخابات شوراها، رای به عدم تایید صلاحیت برخی به دلیل سوءشهرتی می‌داده که خود دچارش بوده است! جای تاسف است که این افراد بعضا خود را به افراد و گروه‌هایی گره می‌زنند که برای مردم قابل احترام هستند. مدیران مرتبط با این حلقه، در گعده‌های مختلف اعلام می‌کنند که ما به هیچ کسی منتسب نیستیم، اما پشت پرده، گاه برخی پست‌های مدیریتی از طریق حلقه دورشهر به مدیران ارشد در استان یا در مرکز تحمیل می‌شود، تا جایی که مطرح است «نحوه چینش مدیران در استان قم به‌گونه‌ای است که گویی اصولگرایان پیروز انتخابات بوده‌اند!»
فضای نعمتی- حیدری
بی‌گمان یکی از دلایل عدم بروز و ظهور استعدادهای جوان تحصیلکرده و با انگیزه در استان قم، نگاه‌ این‌گونه به چینش مدیران استان بوده است. اگر مدیر جوانی هم در گوشه‌ای پستی را پذیرفته، فقط به دلیل داشتن قرابت فکری، سیاسی و باندی بوده، نه توانمندی علمی و مدیریتی! گاهی هم فضای قم را در یک مجموعه ستادی استان به فضای «نعمتی» و «حیدری» تبدیل کرده و از آن بهره خود را بردند. در حالی که مصوب مشکلاتی که امروز گریبان قم را گرفته، همین حلقه دورشهر است. شاهد هستیم که در سنوات گذشته خود را پشت سر افراد دیگر استتار کرده و مشکلات را به گردن دیگران انداخته‌اند. عنوان «دودوزه‌بازها» اولین بار توسط روزنامه‌ ایمان به ادبیات سیاسی قم وارد شد، عنوانی که امروز بسیاری، حلقه دورشهر را با این نام صدا می‌زنند و باعث شد نقاب از چهره ‌این افراد برداشته شود.
تغییر مدیران ناموفق
امروز تقریبا تمام حامیان دولت یکصدا تغییر در مدیریت ارشد استان را خواستارند. خواسته آنان فقط بر مبنای دیدگاه صرف سیاسی نیست، این‌گونه نیست که بگویند حالا که دولت اعتدال با پشتوانه اصلاحات روی کار آمده، پس فلان مدیر چون اصلاح‌طلب نیست نباید باشد. امروز در استان قم شاهد هستیم برخی پست‌های مدیریتی را اشغال کرده‌اند که اصولا صلاحیت جلوس در این جایگاه‌ها را ندارند. توانمندی مدیریتی برای چاره‌اندیشی در راستای رفع مشکلات مردم را ندارند. در اینجا بحث باندی و سیاسی مطرح نیست، کار مردم روی زمین مانده! صدای رسانه‌ها که همانا صدای مردم است، درآمده است. طرح مشکلات مردم به هیچ وجه تضعیف، تحقیر و بی‌احترامی به مدیران نیست، هدف تلاش برای رفع مشکلات است، تلاش برای تغییر مدیرانی ناموفق و امتحان پس داده است، تلاش برای تغییر کسانی است که توانایی ندارند و باید بازنشسته شوند و بستر را برای ظهور و بروز جوانان قم فراهم نمایند. این جوانان تحصیلکرده چه زمانی قرار است در چرخه مدیریتی قم ایفای نقش کنند و در مسیر رشد و توسعه‌ این استان مقدس نقش‌آفرین باشند؟ با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، بارقه‌های امیدی در بین سیاسیون و مردم قم ایجاد شد. اما با گذشت 5 سال از دولت دکتر روحانی، شاهد هستیم که مدیران استان برنامه‌ای برای اجرایی شدن اهداف راهبردی دولت در قم ندارند. وقتی برای رفع این فشلی و کرختی که بر مدیریت استان سایه‌ انداخته، بحث تغییر مدیران را مطرح می‌کنیم، مقاومت‌ها برای ابقای، رفتن یا آمدن مدیران از سوی این حلقه آغاز می‌شود. در حالی که بحث دلسوزان قم اصلا رفتن یا آمدن یک مدیر نیست، بحث به کارگیری توامان تدبیر، خلاقیت و شجاعت در مدیریت برای پیشبرد اهداف و برنامه‌های دولت در قم است که با نگاه به عملکرد مدیران فعلی قم، امکانپذیر نیست. اگر منصفانه نگاه کنیم اکنون با تجربه‌ها و جوانان دیگری پشت در هستند، باید درها را به روی جوانان و افراد توانمند و با انگیزه و متخصص باز کرد. زیرا قم به شدت نیاز به هوای تازه دارد. بیش از این فرصت سوزی نکنیم.