روزنامه آفتاب یزد
1396/09/02
تردید حریری
آفتاب یزد - گروه سیاسی: "با درخواست رئیس جمهوری استعفایم را به تاخیر انداختم"این دومین شوکی بود که حریری در این یک ماهه به مردم سرزمینش داد. شوکی که اینبار ناراحت کننده و تحقیر آمیز نبود. شوک اول استعفای او بود و حالا شوک دوم پس گرفتن موقتی این استعفا.زمانی که سعد حریری با صدایی آرام، متنهای از پیش نوشته شده استعفایش را با نوشیدن مدام آب و خشکی مفرط دهانش در عربستان میخواند اولین شوک را به مردمش وارد کرد. همان موقع همه این استعفا را فرمایشی، تحت فشار سعودیها و البته توهینی آشکاربه سرزمین لبنان میدانستند. هرچه بود حریری بعداز آن استعفاکه در آن البته جملاتی علیه ایران و حزب الله بود، در گروگان عربستان ماند.
این استعفا باعث شد تا هم میشل عون رئیس جمهور لبنان، هم سید حسن نصرالله رهبر حزب الله
لبنان و هم حزب 14 مارس ( حزب حریری) متفق القول بر غیر عادی و تحت فشار بودن حریری در عربستان تاکیدکنند و خواهان بازگشت او به کشور شوند. مقامات لبنانی میگفتند اگر بنا به استعفایی است باید در خاک لبنان صورت بگیرد.
اما حقیقت این بود حریری به عربستان فراخوانده شده بود. بعد به یکباره سر از تلویزیون این کشور
در آورده و استعفا داده بود. در شرایطی که پیش از آن استعفا، دیدارهای خوبی با مقامات ایرانی داشت و هیچ گاه در مقابل حزب الله لبنان قدعلم نکرده بود در مقابل هردوی این کشورها قرار گرفت. حریری اندکی بعدتر در یک مصاحبه تلویزیونی در خاک سعودیها هم، هرچند مواضعش را نسبت به ایران نرم تر کرده بود اما بازهم حرفهای سعودیها را تکرار کرد. اندکی بعدتر تصاویر او همراه با اسکورت سعودیها دراستقبال از پادشاه عربستان، تحقیرهای بیشتری به لبنان تحمیل کرد.
روابطی که به هم ریخت
در طول این مدت لبنان و ایران تنها کشورهایی نبودند که عملا عربستان را به دلیل توهین به لبنانیها نکوهش میکردند. بلکه حتی آمریکا نیز به طور ضمنی خواستار تغییر نگرش عربستان دراین باره شده بود.
در ادامه مخالفتها، اروپا نیز به این جنجال عربستان واکنش نشان داد. درراس کشورهای اروپایی، آلمان و وزیر خارجه این کشور «زیگمار گابریل» حضور داشت که در دیدار با همتای لبنانی اش، عربستان را ماجرا جویی دانست که برای منطقه آسیب ایجاد میکند. وی از گروگان گرفته شدن سعد حریری هم انتقاد کرد. اظهاراتی که باعث افزایش تنش بین عربستان و آلمان شد تا حدی که سعودیها سفیر خود در آلمان را فراخواندند.
مطرح شدن گروگانگیری حریری از یک سو، رابطه خوب فرانسه با حریری و لبنان - که یک رابطه تاریخی از زمان عثمانیها تا به امروز است- از سوی دیگر باعث شد تا بازهم ماکرون و فرانسه نقش واسطهگر را بین لبنان، حریری و عربستان بازی کنند.
از همین رو با گذشت دو هفته از حصر حریری در عربستان سعودی بناشد تا حریری با هماهنگی سعودیها (!) به فرانسه برای دیدار با ماکرون برود.
عربستان که از طریق استعفای سعد حریری و اظهارات او علیه حزب الله و ایران در آن استعفا نامه،
سعی داشت لبنان را علیه کشورمان وحزب الله بشوراند چون دراین کار ناموفق ماند برای حفظ آبروی خود -به دلیل گروگانگیری نخست وزیر یک کشور- فرانسه را پلی کرد برای خروج ازچنین بحرانی.
چند سفر
بنابراین سعد حریری به فرانسه رفت و با ماکرون دیدار کرد اما هرگز جزئیات این دیدار رسانهای نشد. در حالی حریری به فرانسه رفت که هنوز فرزندان کوچکش درعربستان ماندهاند. به نوعی گروگانگیری حریری پابرجا ماند. با این حال حریری در فرانسه درست مثل یک نخست وزیر مورد استقبال
قرار گرفت. رسمی و با عزت و احترام. ماکرون بعدتر در باره لبنان با کشورهای خارجی مختلفی صحبت کرد.
بعد از ماکرون، حریری به مصر هم رفت و با السیسی رئیس جمهور مصر دیدار کرد. البته خبرهایی آمد مبنی بر اینکه منابع دیپلماتیک اعلام کردند،فرانسه تلاش میکند تا با همکاری مصر برای ابقای سعد حریری در پستش نزد عربستان به میانجیگری بپردازد. حریری بعد از مصر به قبرس هم رفت و با نیکوس آناستاسیادس، رئیسجمهوری این کشور دیداری را صورت داد.
تغییر موضع داده؟
نخست وزیر مستعفی (!) بعد ازاین سفرها دراول آذرماه و در آستانه روز استقلال لبنان با حالتی که درآن نوعی سرشکستگی بود، مغموم از پلههای هواپیما پایین آمد و پای به خاک لبنان گذاشت. هرچند همزمان با بازگشت او برخی در لبنان به خوشحالی پرداختند اما اثری از خوشحالی در خود وی نبود. حریری دراولین حرکت پس از بازگشت بر سر مزار پدر رفت و دست به دعا شد و سپس با میشل عون رئیس جمهور دیدارکرد.
بسیاری میگویند به این دلیل که فرزندان حریری هنوز در عربستان هستند و از سویی تمام مال و املاک حریری در دیار خاندان سعودی است، بعید است که موضع گیری اش در لبنان تغییر کند چرا که هنوز فشارها براو پابرجاست و او هم بی اراده.
بااین حال حریری که قرار بود استعفایش درلبنان را تقدیم میشل عون رئیس جمهور لبنان کند اینبار همه را شگفت زده کرد. چرا که حریری راضی شده تا به طور موقت استعفایش را پس بگیرد.
او روز گذشته گفت "امروز رئیسجمهور از من خواست تا استعفای خود را به تاخیر بیندازم و من این درخواست را قبول کردم تا درباره انگیزهها و دلایل آن گفتگو کنیم. امیدوارم این مذاکرات به نتیجه برسد."
اما آیا این به معنای تغییر موضع حریری است و اینکه او برخلاف پیش بینیها میخواهد متفاوت با این یک ماه اخیر عمل کند؟
دوراهی حریری
مصیب نعیمی کارشناس مسائل خاورمیانه دراینباره به آفتاب یزد میگوید: «حریری در یک دوراهی قرار گرفته او یا باید قید نخستوزیری را بزند و به کام عربستان برود یا باید به کل از عربستان جدا شود، که این موضوع هم با توجه به دوتابعیتی بودن حریری موضوع بعیدی است.»
حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بینالملل هم در این باره میگوید: « حریری گفته به درخواست رئیسجمهور لبنان استعفایم را پس میگیرم چون نمیتواند بگوید که در عربستان مجبور به استعفا شدم، حریری هم بچههایش در عربستانند هم ثروتش و هم میخواهد با عربستان کار کند و هم تابعیت عربستان و فرانسه را دارد.اما دلش با نخست وزیری است. »
حریری میخواهد نخست وزیر بماند این صحبتی است که نعیمی هم میکند و اظهار میدارد: «اکنون حریری با تامل بیشتر سعی دارد تا در موقعیت خودش باقی بماند. »
این کارشناس معتقد است که: «این موضوع بیشتر به نوعی عقبگرد عربستان تعبیر میشود، هر چند سکوت حریری نسبت به اتفاقاتی که در این
16 روز برایش افتاده و محدودیتهایی که برایش اعمال شده نشان میدهد که هنوز حریری
تحت فشار است.»
نعیمی تاکید میکند مسیر لبنان مشخص است و این حریری است که باید تکلیف خود را مشخص کند. باتوجه به پیروزی در سوریه و نقش حزبالله لبنان در آن، اکنون طبیعی است که موضع پیشین لبنان تغییر نکند اکنون همکاری دولت لبنان و حزبالله تمامیت ارضی این کشور را فراهم آورده و دولت لبنان هیچگاه حرکت به سمت عربستان را برنمیتابد.
شاید حرفهای نعیمی پربیراه نباشد وقتی از رئیس جمهور، رئیس مجلس تا رسانههای لبنان
به دبیر کل اتحادیه عرب به دلیل موضعگیریهایش درباره حزب الله میتازند به طوریکه دبیرکل اتحادیه عرب ناچار به تغییر موضع میشود.
و از سویی هم دولت لبنان و هم حزب الله و گروههایی که اعم از 14 مارس و 8 مارس دردولت لبنان هستند نسبت به نحوه استعفای حریری انتقاد شدید داشتند میتوان اتحاد و مشخص بودن مسیر لبنان را دریافت.
بهشتی پور هم به استقبال حزبالله لبنان از حریری و خیر مقدم به نخست وزیر اشاره دارد و میگوید: «عربستان در انداختن خط تفرقه بین گروهها در لبنان موفق نبوده است.»
وی ادامه میدهد: «حریری فرصتی خواسته تا بتواند بار دیگر مذاکره کند تا بین انتخاب عربستان و نخستوزیریاش تعادل برقرار شود.»
هماهنگ نبود
بهشتی پور درباره اینکه آیا این استعفا هماهنگ با عربستان است، پاسخ میدهد: «اگر هماهنگ با عربستان بود، او در لبنان هم همان حرفهایی که در عربستان گفته بود را تکرار میکرد.»
از صحبتهای ناظران اینطور استنباط میشود که هم عربستان و هم حریری نوعی عقب گرد کردهاند به خصوص که بعد از موضوع پایان داعش در سوریه شاهد تغییر موضع عجیب و دور از انتظاری هستیم نمونه اش اظهار نظر عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان که اشاره داشته بشار اسد بخشی از موضوع حل سوریه است درحالی که تا قبل از این تنها رفتن اسد برای سعودیها مهم بود.
از سویی حریری اگر الان لبنان را ترک و به عربستان برود مجددا در تنگنایی قرار میگیرد که اکنون مسئولان سابق عربستانی زندانی، در آن هستند. از نگاه خاندان بن سلمان، حریری جزو گروه پیشین حاکمان عربستان است که هم رابطههای مالی اش با پرسش روبهروست و هم ارتباطاتش با دربار مخالف بن سلمان.
سایر اخبار این روزنامه
زنانی که میخواهند شاخ غول را بشکنند
داریوش قنبری *
رضا بردستانی = روزنامهنگار
مجید ابهری = رفتارشناس
مجید ابهری = رفتارشناس
بشار اسد چگونه به سوچی رفت؟
رضا بردستانی = روزنامهنگار
انتقاد سردار باقرزاده از نحوه پوشش اخبار زلزله توسط صداوسیماخاتمه ندهند، شخصا دوربین در دست میگیرم
تردید حریری
مانور رفاقت در سوچی
سکوت اصولگرایان در قبال احمدی نژاد قابل تامل است
مراقب دستاوردهای پیروزی بر داعش باشیم
داعش با همت جوانان و مردان مومن نابود شد
آقای آخوندی! دقیقا کجایی؟
جواد شرفخانی=مشاور حوزه مالی و مدیریت