آقای آخوندی! دقیقا کجایی؟

آفتاب یزد – گروه اجتماعی: قرار نیست تاخیر در پروازهای هواپیمایی ایران تمامی داشته باشد. پروازهایی که قرار است مسافرانش را با سرعت زیاد و وقت کم به مقصد برساند حالا با مبالغ چند برابری نسبت به دیگر وسایل نقلیه،
بلای جان مسافران شده است. دیروز قرار بود پرواز تهران به مقصد یزد ساعت 9:15صبح انجام شود اما بنا به اعلام پیامکی با یک ساعت تاخیر به ساعت 10:15 موکول شد اما دقیقا وقتی مسافران به فرودگاه آمده بودند با تاخیر پنج ساعته مواجه شدند و در آخر این پرواز حدود ساعت17 (با هفت ساعت و نیم تاخیر) انجام شد. این اولین تاخیر در پروازهای کشوری نیست و با این شرایط مشخص است که آخرین تاخیر هم نیست.
مسافران این پرواز ایران ایر ساعت‌ها سرگردان در محوطه فرودگاه ‌ماندند و نه می‌توانستند با این ترافیک شدید به محل کار و زندگی خود بازگردند و نه می‌توانستند جز اعتراض کار دیگری انجام دهند. آنها در نهایت مجبور شدند ساعت‌ها نشستن روی صندلی‌های زمخت سالن انتظار فرودگاه را تحمل کنند و دعا بخوانند که شاید پروازشان لغو نشود.



سرگردانی 6ساعته
یکی از مسافران این پرواز با لهجه شیرین یزدی به آفتاب یزد می‌گوید: «تمام برنامه‌ریزی‌هایم بر این اساس بود که حدود ساعت هشت و نیم فرودگاه باشم. حواسم بود که چیزی جا نگذارم و بررسی‌های آخر را انجام دادم که از خانه بیرون بیایم اما یک پیامک مانعم شد. متوجه شدم پرواز294 به مقصد یزد یک ساعت تاخیر دارد! پیش خودم گفتم: «خیلی هم بد نشد حداقل اینکه به موقع و بدون استرس به پرواز می‌رسم.» آمدم و کارت پرواز ‌گرفتم و منتظر بودم که گیت باز شود اما پیامکی دیدم که کاملا شوکه شدم. در این پیامک نوشته شده بود: «پرواز شما با 5ساعت تاخیر ساعت 15 و 15 دقیقه انجام خواهد شد.» دستم از همه جا کوتاه است، چون اولین پرواز بعدی به مقصد یزد ساعت
18 و 30 دقیقه بود، یعنی 3ساعت بعد این تاخیر 6ساعته.»
او می‌افزاید: «حالا هجوم سوالات رهایم نمی‌کند که بین این تاخیرهای مدیریت نشده، بین این تاخیرهای طولانی و باری به هر جهت که حالا عادی شده، با مسائل دیگر چه ارتباطی می‌تواند وجود داشته باشد؟ مثلا اینکه نکند می‌خواهند طوری وانمود کنند که مدیریت یک زن باعث و بانی همه این مسائل است؟ شاید هم بین نرخ‌های نجومی فروشگاه‌های فرودگاه و این تاخیر‌ها ارتباطی وجود دارد یا می‌تواند داشته‌باشد؟ از همه این مسائل که بگذریم وقتی مسافری پرواز 9صبح را انتخاب می‌کند حتما به پرواز‌های دیگر هم می‌توانسته فکر کند و لابد ضرورتی داشته که این ساعت و این پرواز را انتخاب کرده است.»
اما همه این سوالات و ابهام‌ها جواب سرگردانی 6ساعته نیست وقتی بدانی بین مسافران زنی تنها، پیرمردی سردرگریبان، بیماری دست از همه جا کوتاه و مدیر و مسئولی که باید به چندین و چند جلسه برسد نیز وجود دارد!
دیگر نمی‌شود به این 6ساعت تاخیر گفت، بلکه احترام نگذاشتن به حقوق شهروندی می‌گویند دهن کجی به مسافرانی که پیه همه چیز را به تن‌شان مالیده‌اند!

هواپیمایی هم خسارت می‌بیند
برای پیگیری این تاخیر با اصغرزاده، روابط عمومی ایران ایر تماس گرفتیم و در مورد این تاخیر پرسیدیم. به نظر می‌رسد مسئولان ایران ایر به پیش‌بینی آب و هوا که مهم‌ترین شاخص در فعالیت‌شان است کوچک‌ترین اهمیتی نمی‌دهند. چند روز است که گرد و غبار جنوب ایران و شهر بوشهر را تحت سیطره خود قرار داده است، اما شرکت ایران‌ایر درصدد برنیامده که پروازهایش را لغو کند، چرا که می‌داند وقتی مردم را به فرودگاه می‌کشاند، تمام وقت او را تصاحب می‌کنند. اولین تاخیر با یک ساعت تاخیر اعلام می‌شود و وقتی مردم به فرودگاه می‌آیند و کارت پرواز می‌گیرند با پروازهای چند ساعته و یک پیامک سرگردان می‌چرخند و به برنامه‌ریزی‌هایشان نمی‌رسند. گفتگوی کوتاه تلفنی آفتاب یزد با اصغرزاده را از نظرتان می‌گذرانیم.

چرا هواپیمای امروز تاخیر بیش از 7ساعت داشته است؟
تاخیر پرواز‌ها به این دلیل بوده که قبل از پرواز یزد یک پرواز به بوشهر داشتیم که به دلیل بدی هوای بوشهر هواپیما نتوانسته بنشیند و به تهران بازگشته است. منتظر شدیم که هوای بوشهر بهتر شود و دوباره مسافران را به بوشهر فرستادیم. قاعدتا مسافرانی که زودتر آمده‌اند باید زودتر پرواز کنند. دوباره پرواز بوشهر انجام شده و هواپیما دوباره به تهران می‌آید تا مسافران یزد را ببرد.»

اما این درحالی است که نوع پروازی که مسافران انتخاب کرده بودند با پرواز انجام شده فرق داشت. به هرحال تاخیر پرواز شما مشکلاتی برای مسافران به وجود آورده برای تامین نظر مسافران چه‌کاری انجام می‌دهید؟
قطعا هدف ما این نبوده که مسافران با مشکل روبه‌رو شوند. تاخیر در یک پرواز سلسله تاخیرها را به وجود می‌آورد. سعی ما این است که کمترین تاخیرها را داشته باشیم. اما وقتی هوا بد است ما نمی‌توانیم کاری کنیم. من ترجیح می‌دهم پرواز من با تاخیر انجام شود، مسافر از دست من گلایه‌مند شود اما در هوای بد فرود انجام نشود زیرا ایمنی مسافران به خطر می‌افتد. وقتی هواپیما تا فرودگاه بوشهر می‌رود و برمی‌گردد، چه خسارتی به من وارد می‌شود.

هر کاری ریسک‌های خودش را دارد. این هم بخشی از ریسک کاری شماست. اما این جواب سوال من نیست. شما برای جلب رضایت مسافرانتان چه می‌کنید؟
تاخیر به دلیل بدی هوا بوده است.

هوای یزد بد نیست. کسی که می‌خواسته به یزد برود، می‌دانسته که هوای یزد بد نیست به همین دلیل پول بیشتری داده تا هواپیما سوار شود و با سرعت بیشتر و وقت کمتری به یزد برسد. اما از برنامه‌ای که ریخته بیش از 7ساعت عقب است. شما برای جبران این تاخیر چه اقدامی انجام می‌دهید؟
وقتی که تاخیر بیش از دو ساعت می‌شود ما موظف هستیم که هم به مسافر سرویس بدهیم و هم اگر مسافر می‌تواند به درخواست خودش کل پولش را دریافت کند. از مسافرانی که در فرودگاه منتظر می‌مانند دلجویی هم می‌کنیم. من نمی‌دانم بیشتر از این چه کاری انجام بدهیم؟ اگر بخواهند ما تمام پول را به آنها برمی‌گردانیم.

وقت مسافران چرا برای شما ارزش ندارد؟ همین که پول بلیت را کامل پرداخت می‌کنید کافی است؟
جان مسافر من برایم مهم‌تر است. جان مسافرم بیشتر از وقتش برایم ارزشمند است. یزد در حال حاضر هوای خوبی دارد، چرا پرواز یزد با 7ساعت تاخیر انجام شده؟
شما انتظار داشتید ما هواپیما را در آن هوای بد بوشهر روی زمین بنشانیم و جان مسافران را به خطر بیندازیم؟

چرا مسافرگیری کردید وقتی می‌دانستید چند روز است که هوای بوشهر غبارآلود است؟
شما انتظار دارید که مسافر بوشهر که از ساعت 4صبح در فرودگاه بوده را نگه ‌دارم و مسافرانش را بعد از پرواز یزد به مقصد برسانم؟ اگر شما بودید کدام مسافر را به مقصد می‌رساندید؟

چون هوای بوشهر خراب بوده حتما پرواز یزد را انجام می‌دادم بعد مسافران بوشهر را می‌رساندم نه این که منتظر باشم هوا خوب شود و دو پرواز را معطل هوای یک شهر بکنم.
هوای بوشهر ساعت 9 خوب شده و ما پرواز ساعت 5 را ساعت9 به مقصد بوشهر انجام دادیم. دید بوشهر خوب شد مسافران را بردم و بعد مسافران یزد را به مقصد رساندم. هر چیزی هم که نیاز بوده برای مسافر یزد فراهم کردم. سرویس پذیرایی در دو نوبت را هم انجام داده‌ام.

شما به یک آبمیوه و بیسکوئیت می‌گویید سرویس پذیرایی؟
چه کسی گفته آبمیوه و بیسکوئیت بوده؟ صبح رفرشمنت گرفته‌اند و ظهر هم مسافرانی که در فرودگاه بودند، با غذای گرم پذیرایی شدند. رفرشمنت هم با جعبه‌بندی شیک به مسافر داده شده است.

باید به مسافران غرامت بپردازند
علیرغم این توضیحات اما سیدحسین افضلی، عضو کمیسیون عمران مجلس معتقد است با آن که میزان ریسک (تاخیر) هواپیماها در ایران زیاد است با این وجود شرکت‌های هواپیمایی غرامت‌های تعیین شده را هم به درستی پرداخت نمی‌کنند. او در گفتگو با آفتاب یزد می‌گوید: «تاخیرهای هواپیمایی در کمیسیون عمران مورد بررسی قرار گرفته و مسئولان هواپیمایی را به مجلس خواستیم و گلایه‌هایمان را به آنها گفتیم و آنها هم در مقابل توضیحاتی دادند و در نهایت بنا شد که بررسی‌های بیشتری در این زمینه صورت گیرد و راهکاری برای این تاخیر‌ها پیش‌بینی شود.»
وی با اشاره به پرداخت غرامت به مسافران افزود: «ما باید حقوق مردم را به رسمیت بشناسیم و به آن احترام بگذاریم. درست است که همه جای دنیا احتمال تاخیر وجود دارد و در کشور ما به دلیل محدویت تامین قطعات احتمال خرابی هواپیماها بیشتر است ولی این دلیل بر این نیست که ما حقوق مسافران را نادیده بگیریم. قطعا باید در قبال تاخیرهایی که به وجود می‌آید حقوقی که از مسافران ضایع می‌شود هم پیش‌بینی شود و به موقع، بجا، درست و به اندازه به مسافر پرداخت شود. اگر این حقوق رعایت شود مسئولان هم ریسک خرابی قطعات و بدی هوا را در ساعت‌بندی‌هایشان در نظر می‌گیرند و شرکت‌های هواپیمایی خودشان را با شرایط تطبیق می‌دهند تا مشمول جرائم نشوند. اگر هم مشکلی پیش می‌آید سریع آن را رفع می‌کنند تا مشمول این غرامت‌ها نباشند.»
این نماینده مجلس با بیان اینکه مردم هم باید حق و حقوق خود را بشناسند و آن را مطالعه کنند، تاکید می‌کند: «گاهی اوقات تاخیرها لطمه زیادی به مسافران می‌زند به عنوان مثال شاید مسافر بخواهد از شیراز به تهران بیاید و از تهران هم پرواز خارجی داشته باشد. تاخیر شیراز می‌تواند سفر او را به خارج لغو کرده و خسارت و هزینه‌های سنگینی را برای او به وجود آورد.
چه بسا بعضی وقت‌ها جبران این تاخیر‌ها غیرممکن می‌شود. علی‌ایحال شرکت‌ هواپیمایی باید تاخیر خود را جبران کند.»
افضلی با اشاره به غرامت‌هایی که در نظر گرفته شده، می‌افزاید: «شرکت‌های هواپیمایی به همین غرامت‌های استرداد بلیت و... که در کشورمان وجود دارد هم عمل نمی‌کنند. اگر لازم است غرامت‌ها هم باید بازبینی شود تا غرامت‌های متداول و عرف شرکت‌های هواپیمایی در دنیا در ایران هم رواج یابد. ما می‌توانیم از تجربه کشورهای دیگر استفاده کرده و با بومی‌سازی آن از حقوق مردم دفاع کنیم. اما مهم‌ترین مسئله این است که همه به اجرای این غرامت‌ها مکلف باشند و مسافر هم از حقوق خود آگاه باشد.»

قوانینی که مسافران باید بدانند
قانون در مقابل این تاخیرها و گاه ابطال پرواز توسط شرکت‌های هواپیمایی چه حکمی را صادر می‌کند؟ مصطفی ترک همدانی، وکیل دادگستری و حقوقدان در این مورد به آفتاب یزد می‌گوید: «آیین‌نامه‌ای تحت عنوان «حقوق مسافر» در این مورد وضع شده که شرکت‌ها مکلف به اجرای آن هستند و در تمام فرودگاه‌های کشور هم در معرض دید است.»
به گفته این حقوقدان؛ «در صورتی که مسافر بلیت تایید شده‌ای داشته باشد و شرکت‌ هواپیمایی از پذیرش او به هر دلیلی امتناع کند، شرکت هواپیمایی موظف است وجه او را استرداد کرده و یک بلیت رایگان مشابه از لحاظ مسیر و کلاس پروازی به مسافر ارائه کند. ولی اگر ابطال پرواز از زمان خرید بلیت تا یک هفته قبل از انجام پرواز باشد شرکت هواپیمایی موظف به پرداخت کامل وجه بلیت است. اگر ابطال شش روز تا 24ساعت قبل از پرواز باشد، شرکت هواپیمایی موظف به پرداخت کامل وجه بلیت و ارائه یک بلیت مشابه با 30درصد تخفیف از لحاظ مسیر و کلاس پروازی به مسافر است. اگر ابطال از 24ساعت مانده تا پرواز باشد شرکت هواپیمایی موظف به پرداخت کامل وجه و ارائه یک فقره بلیت نیم بهاء مشابه از لحاظ مسیر و کلاس پروازی است.»
وی به تاخیر پرواز‌ها هم اشاره کرده و می‌افزاید: «اگر در انجام پروازی تاخیری به وجود آید نماینده شرکت هواپیمایی موظف است با حضور در میان مسافران با متانت و احترام نسبت به اطلاع‌رسانی صحیح در خصوص تاخیر پرواز اقدام نماید. اما اگر تاخیر بیش از یکی دو ساعت بود، شرکت هواپیمایی موظف است از مسافران پذیرایی کند. در تاخیرهای بین 2 تا 4 ساعت شرکت هواپیمایی علاوه بر پذیرایی مناسب، باید امکان برقراری ارتباط تلفنی (البته با وجود موبایل این مورد بسیار کم اتفاق می‌افتد) را برای مسافران فراهم کند. اگر پروازی بیش از 4ساعت تاخیر داشت، شرکت هواپیمایی موظف است یک فقره بلیت مشابه با تخفیف 30درصد از لحاظ مسیر و کلاس پروازی به مسافر ارائه کند.»
ترک همدانی به تبصره‌ای که در مورد قانون تاخیر پروازها در نظر گرفته شده، می‌افزاید: «در مورد پروازهایی که به دلیل شرایط جوی یا امنیتی فرودگاه مبدا، مقصد و در مسیر دچار تاخیر یا ابطال می‌شوند، شرکت‌های هواپیمایی با رعایت مقررات پذیرایی از مسافرین فقط موظف هستند که وجه کامل را به مسافر استرداد کنند.»

آقای وزیر دقیقا کجایید؟!
«مسکن مهر کرمانشاه»... همین سه کلمه در روزهای گذشته جنجال بسیاری به پا کرده بود. اما تنها کسی که به آن واکنش نشان نداد آقای عباس آخوندی، وزارت راه و شهرسازی بود. با آن که آخوندی اعلام کرد؛ «مسکن مهر در بیابان ساخته شده و طرفدار ندارد.» باز هم از ساخت و سازهای مسکن مهر جلوگیری نکرد و تحویل بخشی از آنها به مردم در زمان مدیریت همین وزیر اتفاق افتاد. اما آخوندی حتی به خود زحمت نداد که تا کرمانشاه برود و از نزدیک مشاهده نماید وضعیت زلزله‌زدگان چگونه است ونتیجه مسئولیت‌هایی که بر عهده‌اش گذاشته شده، دیدن کند.
مردم عصبانی و ناراحتند. اما این ناراحتی از آقای وزیر به مبحث مسکن مهر ختم نمی‌شود. ایرانی‌هایی که ساعت‌ها در فرودگاه‌های کشور سرگردانند، هم باید به مسکن مهری‌ها اضافه کرد. به نظر می‌رسد آقای آخوندی چندی پیش با دوربین‌ها از هواپیمایی بازدید کردند. رفتارهای آخوندی با مردم در همان بازدیدها نشان می‌داد که قرار نیست به مشکلات مردم رسیدگی کنند.