یارانه‎های غیرهدفمند؛ منشاء بسیاری از چالش‏‎های اقتصادی کشور

تفاهم-گروه انرژی: مدیرعامل شرکت بهینه‎‏سازی مصرف سوخت، در سومین همایش ملی «ساختمان پایدار، مصرف بهینه انرژی»، تخصیص یارانه‎های غیرهدفمند به حامل‎های انرژی را سرمنشا بسیاری از چالش‎های اقتصادی از جمله مصرف بالای انرژی، بهره‎وری پایین، تولید غیررقابتی و ایجاد ثروت‏‎های نامشروع در کشور عنوان کرد. علی وکیلی، با اشاره به مطالعات انجام شده درباره چشم‎انداز مصرف انرژی در ایران در قالب طرح‎هایی مانند طرح جامع انرژی کشور، گفت: این مطالعات نشان می‎دهد در صورت ادامه روند کنونی مصرف انرژی، ایران در آینده‎ای نه چندان دور واردکننده انرژی می‎شود و این رویداد برای بزرگ ترین کشور برخوردار از ذخایر هیدروکربوری در جهان بسیار تلخ و ناگوار است. وی، تخصیص یارانه‎های غیرهدفمند به حامل‎های انرژی را سرمنشا بسیاری از چالش‎های اقتصادی کشور عنوان کرد و گفت: این یارانه‎ها، انگیزه‎ای برای استفاده از محصولاتی با مصرف انرژی بهینه باقی نگذاشته است.
مدیرعامل شرکت بهینه‎‏سازی مصرف سوخت ادامه داد: در کشورهای پیشرفته، فرهنگ خرید محصولات با مصرف انرژی استاندارد و بهینه در میان مردم نهادینه شده و نبود تقاضا برای محصولات انرژی‎بر، اصلی‎ترین و موثرترین سازوکاری است که عرضه تولیداتی از این دست را محدود کرده است. وکیلی، در عین حال به اجرای طرح هدفمندسازی یارانه‎های انرژی در ایران اشاره کرد و گفت: با اجرای این طرح، یارانه‎های انرژی هدفمند نشد و به همین دلیل، به جای آنکه تولید تحریک شود، مصرف تحریک شد و به مشکلات موجود در کشور دامن زد. به گفته وی، کاهش غیرهدفمند یارانه‎ها و افزایش قیمت تمام شده کالا از یک سو، نبود امکان استفاده از فناوری‎های روزآمد به دلیل تحریم‎ها و اعطا نشدن تسهیلات به تولیدکنندگان از سوی دیگر و سرانجام قاچاق و واردات کالاهای بی‎کیفیت به کشور، عواملی بود که ناگزیر تولیدکنندگان ایرانی را با مشکلات بسیاری روبه‌رو کرد. وکیلی با بیان این‎که دهک‎های پایین و کم‎درآمد کشور از یارانه‎های انرژی بهره‎ای نمی‎برند و این یارانه‎ها به ایجاد ثروت‎های نامشروع کمک می‎کند، یادآور شد: قیمت تمام شده کالاهای ما در پوشش یارانه‎های انرژی مشخص نیست و به رغم اختصاص یارانه، تولیدکنندگان ما توان رقابت ندارند.