روزنامه ایران
1396/09/25
ضرورت گفتوگوی ملی
سیدرضا صالحی امیریاستاد دانشگاه
گفتوگو و تعامل در دنیای امروز مهمترین اصل برای توسعه ملی به شمار میرود. در جامعهای که در آن گفتوگو شکل نمیگیرد، انسانها نسبت به هم بیگانهاند و امکان رسیدن به وحدت و انسجام ملی میسور نمیگردد.
این حقیقت آشکار شده است که بهترین شیوه تعامل با دنیا گفتوگو و مذاکره است، اما متأسفانه هنوز در بطن جامعه این گفتوگو ایجاد نشده است. آنچه مسلم است، برای رسیدن به هدف واحد و نقطه تعالی توسعه و اشتراک گفتمانی، فرهنگی و اجتماعی نیاز به گفتوگو داریم. برای ایجاد توسعه و تعالی اخلاقی و احیای ارزشهای اخلاقی و فرهنگی نیازمند گفتوگو هستیم. در صورتی میتوان انتظار داشت که اعتماد اجتماعی، نشاط اجتماعی و مشارکت اجتماعی در جامعه پررنگتر شود که میزان تحمل افراد جامعه نسبت به یکدیگر افزایش یابد و روحیه تعامل و گفتوگو در تمامی سطوح جامعه شکل گیرد. گفتوگو نه تنها در میان اقشار مختلف مردم، که در میان مسئولان و جامعه نیز بسیار دارای اهمیت است.
گفتوگو و آداب آن نیازمند شناخت و درک متقابل است و در این زمان است که حس احترام و اعتماد در میان دو طرف شکل خواهد گرفت. ما برای گفت وگو با مردم و درک روشن از مطالبات آنان به گروههای مرجع و بزرگان فرهنگ و هنر و ادب نیازمندیم چراکه بین این قشر با متن اجتماعی زبان مشترک وجود دارد. به سخن دیگر اصحاب فرهنگ و ادب و هنر را میتوان حلقههای ارتباطی با متن جامعه دانست.
مقام معظم رهبری بارها و بارها به گسترش و توسعه آزاداندیشی تأکید فرمودهاند. از این منظر باید توجه داشت که گفتوگو مقدمه و لازمه آزاداندیشی است. گفتوگو و تعامل سبب ایجاد مفاهمه بیشتر و شناخت متقابل میگردد و به حاکم شدن زیست فرهنگی و اخلاقی در جامعه منجر میشود. جامعهای فضیلتمحور و اخلاقگرا که بهجای مناقشات به گفتوگو و تعامل با یکدیگر باور دارد؛ جامعهای که ارزشهای فرهنگی از جایگاهی ویژه در آن برخوردار است؛ در چنین جامعهای است که همدلی، مشارکت و همدردی محور تعاملات قرار میگیرد. در جهان امروز و کشورهای مختلف معمولاً سه الگوی فرهنگی حاکم است:
الف) شبیه سازی و یکسان سازی فرهنگی
ب) پلورالیسم فرهنگی
ج) وحدت در کثرت فرهنگی
در اینجاست که لزوم اتخاذ الگوی سوم تحت عنوان «وحدت در کثرت» رخ می نماید. البته باید توجه داشت که تنوع و کثرت نباید به منازعه فرهنگی منجر شود بلکه باید به وحدت و همگرایی فرهنگی منجر شود.
گفتوگو دارای پیششرط هایی اساسی است که به پارهای از آنها اشاره میگردد:
1. هدف گفتوگو باید فهم دیگران باشد نه غلبه بر دیگران. (نفی جزمیت فرهنگی)
2. گفتوگو باید مبتنی بر آزادی و اختیار باشد. (گفتوگوی اجباری فاقد اعتبار است)
3. گفتوگو علاوه بر گفتن، مستلزم شنیدن نیز هست؛ شنیدن فضیلتی است که باید آن را به دست آورد.
4. گفتوگو باید به صلح، مشارکتجویی و همزیستی مسالمتآمیز فرهنگی منجر گردد.
5. گفتوگو باید با اصل احترام به تفکر، اعتقادات، اندیشه، رهبران و آداب و رسوم طرفهای گفتوگو همراه باشد. (مدارا و سازگاری فرهنگی)
6. گفتوگو باید عادلانه باشد یعنی طرفین گفتوگو از ابتدا برتریجویی برای خود قائل نباشند. حق برتری یکی بر دیگری به گفتوگوی سازنده منجر نخواهد شد.
ادامه در صفحه 21
سایر اخبار این روزنامه
از نقد کارشناسی و منصفانه بودجه استقبال میکنیم
زنجانی مورد حمایت احمدی نژاد و 4 وزیر او بود
خیزش خونین
«شو» موشکی ناکام
سلاح ارسالی امریکا و سعودیها در دستان داعشیها
بودجه 97 گامی برای حل بحران پاسخگویی
حقیقت یا مصلحت مسأله این است
انتخاب بین مرگ یا زندگی با هیچ
نقشه راه عربستان برای صلح با <تل آویو>
هر نخبه مهاجر یک میلیون دلار به کشور میزبان میبرد
انتخاب هیأت مدیره جدید انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران
ضرورت گفتوگوی ملی
خواب آشفته «ائتلاف علیه ایران»
مدارس تبریز و ارومیه به دلیل آلودگی هوا تعطیل شدند
خیزش خونین