گام های عملی برای تحقق روابط راهبردی تهران - باکو

روسای جمهور دو کشور با شرکت در نشست خبری مشترک در خصوص مسائل دو جانبه و منطقه به اظهار نظر پرداختند. حسن روحانی در این نشست مشترک خبری خاطر نشان کرد: حجم تجارت 10 ماهه سال جاری بین تهران و باکو نشانگر آن است که دو کشور در مسیر تلاش برای توسعه و تحکیم هر چه بیشتر روابط همه جانبه قرار دارند. رییس‌ جمهوری با اشاره به نقش مهم ایران و آذربایجان در زمینه ترانزیت جنوب – شمال بر اهمیت اتصال راه‌آهن آستارا – آستارا تأکید کرد و گفت: آذربایجان در زمینه راه‌آهن رشت به آستارا مشارکت خواهد کرد و دو کشور با مشارکت یکدیگر مسیر مهم ترانزیتی رشت به آستارا را آغاز می‌کنند. روحانی با اشاره به آمادگی دو کشور برای همکاری در زمینه انرژی، اظهارداشت: جمهوری اسلامی‌ایران برای سوآپ نفت و فرآورده‌های نفتی از آذربایجان به آب‌های جنوب آمادگی دارد و امیدواریم شاهد فعالیت‌های بیشتر دو کشور در این زمینه باشیم. رییس‌ جمهوری خاطر نشان کرد: دو کشور در رابطه با سرمایه‌گذاری مشترک در جمهوری آذربایجان و در رابطه با ساخت خودرو و دارو توافقات خوبی داشته اند و امیدواریم به زودی طرح‌های مشترک دو کشور آغاز شود. دکتر روحانی با اشاره به همکاری دو کشور در رابطه با دریاچه خزر، اظهار داشت: عدم آلودگی دریاچه خزر و مسایل زیست محیطی این دریاچه برای دو کشور اهمیت زیادی دارد و بخشی از مباحث امروز به این موضوع اختصاص داشت و تلاش داریم کنوانسیون‌هایی را که 5 کشور ساحلی دریاچه خزر داشته‌اند، اجرایی کنیم تا شاهد اقدامات مهمی‌در این زمینه باشیم.
رییس‌ جمهوری با بیان اینکه در زمینه دریاچه خزر دو مسأله مهم دیگر نیز مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت، خاطر نشان کرد: یکی از موضوعات توافق انجام شده در زمینه رژیم حقوقی دریاچه خزر و اجماع 5 کشور ساحلی در این رابطه بود که معتقدیم در این زمینه همفکری تهران و باکو اهمیت خاصی دارد و در جریان مذاکرات خود بر ادامه کار تا رسیدن به توافق نهایی تأکید کردیم.
دکتر روحانی افزود: بهره‌برداری از منابع نفتی یکی دیگر از مباحث مهم در زمینه دریاچه خزر است که مذاکراتی در این زمینه انجام گرفته بود و دیروز هم آن را ادامه دادیم و مقرر شد وزرای نفت دو کشور این موضوع را تا رسیدن به نتیجه نهایی ادامه دهند. رییس‌ جمهوری با اشاره به اهمیت مذاکرات سه‌جانبه بین «ایران، آذربایجان روسیه»، «ایران، آذربایجان و ترکیه» و «ایران، آذربایجان و گرجستان» گفت: در دو زمینه اول مذاکرات و اقدامات خوبی حتی در سطح سران انجام شده و باید ادامه یابد و دیروز درباره مذاکرات سه‌جانبه ایران، آذربایجان گرجستان نیز با یکدیگر مذاکره کردیم. دکتر روحانی در ادامه به مذاکرات انجام شده در مسایل منطقه‌ای، اشاره کرد و گفت: ایران و آذربایجان نظرات بسیار نزدیکی درباره مسایل منطقه‌ای دارند و هر دو کشور تروریسم را نشأت گرفته از تفکر وهابیت و سلفی‌گری و خطر بزرگی برای منطقه می‌دانیم و معتقدیم که ایده و تفکر تروریسم باید در این منطقه برای همیشه خشکانده شود. رییس‌ جمهوری همچنین با تأکید بر اینکه دو کشور درباره مسایل سوریه و عراق دارای نظرات مشترک و نزدیکی هستند، اظهار داشت: در مذاکرات انجام شده، اظهار امیدواری شد که همکاری ایران، روسیه و ترکیه در زمینه سوریه و مسیری که از آستانه آغاز شده، به نتیجه نهایی برسد و هر دو کشور، راه‌حل نهایی برای سوریه را مسایل سیاسی می‌دانیم.
دکتر روحانی تصریح کرد: جمهوری اسلامی‌ایران معتقد است که تمامیت ارضی کشورها باید محترم شمرده شود و مشکلات منطقه بایستی از طریق سیاسی و گفتگو حل و فصل گردد و از این رو امیدواریم مسأله قره‌باغ نیز از طریق گفت‌وگو به نتیجه نهایی برسد.


 افزایش 70 درصدی حجم تجاری ایران و آذربایجان
الهام علی‌اف رییس‌ جمهوری آذربایجان نیز در این نشست خبری با بیان اینکه روابط تهران – باکو بر تاریخ، فرهنگ و دیانت مشترک دو ملت استوار است، اظهار داشت: جمهوری آذربایجان به دنبال برقراری روابط عمیق و پایدار با جمهوری اسلامی‌ایران است و امروز روابط سیاسی دو کشور در سطح بسیار عالی جریان دارد و در تمامی‌سازمان‌های بین‌المللی از یکدیگر حمایت می‌کنیم. رییس‌ جمهوری آذربایجان تصریح کرد: جمهوری آذربایجان برای گسترش روابط با ایران اهمیت زیادی قایل است. وی همچنین با قدردانی از حمایت‌های جمهوری اسلامی‌ایران بخاطر تلاش برای حل بحران قره‌باغ، اظهار داشت: تلاش‌های ایران متکی بر احترام به تمامیت ارضی، عدالت و انصاف است و ما آن را قدر می‌دانیم. علی اف تأکید کرد: آذربایجان معتقد است که باید به تمامیت ارضی کشورها احترام گذاشته شود. رییس‌ جمهوری آذربایجان در ادامه با اشاره به افزایش 70 درصدی حجم تبادلات تجاری  دو کشور طی سال گذشته، اظهار داشت: این موضوع حاصل اجرای توافقات امضاء شده بین دو کشور است و امروز تمام اسناد امضاء شده بین تهران و باکو، اجرایی شده و یا در مسیر اجرایی شدن قرار دارد و از جمهوری اسلامی‌ایران بخاطر شروع سرمایه‌گذاری در آذربایجان سپاسگزار هستیم. علی اف با اشاره به اهمیت کریدور شمال – جنوب و اتصال راه‌آهن دو کشور، گفت: این اقدام بسیار تاریخی و مهم است و نه تنها به نفع دو کشور بلکه می‌تواند تأثیر بسیار زیادی برای کشورهای منطقه داشته باشد. رییس‌ جمهوری آذربایجان خاطر نشان کرد: روابط ایران و آذربایجان نه تنها برای مردم دو کشور بلکه برای ملت‌های منطقه مهم است و روابط نزدیک تهران – باکو هدیه‌ای برای کشورهای منطقه محسوب می‌شود. علی اف در ادامه سخنان خود با بیان اینکه امسال در جمهوری آذربایجان سال همبستگی اسلامی‌اعلام شده است، گفت: آذربایجان تلاش می‌کند همبستگی در جهان اسلام تحکیم شود و به منابع و فرهنگ دینی خود پایبند هستیم.
ایران برای توسعه همکاری با همسایگان
 اهمیت زیادی قایل است
حسن روحانی در نشست مشترک هیأت‌های عالی‌رتبه جمهوری ‏اسلامی‌ایران و جمهوری آذربایجان نیز با اشاره به اینکه روند توسعه مناسبات تهران - باکو به ‏طور مستقیم از سوی روسای جمهوری دو کشور حمایت می‌شود، تلاش در جهت اجرای سریع اسناد و توافقات را ‏گامی‌ مهم در توسعه و تعمیق مناسبات دانست.‏ دکتر روحانی، سفر رییس جمهوری آذربایجان به تهران را زمینه ساز تحرکی تازه در روابط دو کشور ‏دانست و افزود: خوشبختانه در سال‌های گذشته روابط ایران و آذربایجان به صورت منظم رو به گسترش بوده ‏و امروز شرایط و زمینه‌ مساعدی برای توسعه بیش از پیش این همکاری‌ها وجود دارد.‏ رییس جمهوری اشتراکات تاریخی، اعتقادی و منافع مشترک را پایه‌های مستحکمی‌ برای توسعه روزافزون ‏مناسبات تهران – باکو برشمرد و اظهار داشت: جمهوری آذربایجان به عنوان دروازه‌ای برای ارتباط ایران با منطقه ‏قفقاز و اروپا بوده و متقابلا ایران نیز دروازه بسیار خوبی برای پیوند جمهوری آذربایجان به مناطق جنوبی، ‏دریای عمان و اقیانوس هند است.‏ دکتر روحانی با تقدیر از تلاش‌های مسئولان کمیسیون مشترک و سفرای دو کشور در راستای ارتقای سطح ‏مناسبات و همکاری‌ها، گفت: در زمینه حمل و نقل و ترانزیت شاهد گام های خوبی در راستای توسعه ‏همکاری ها میان ایران و آذربایجان هستیم و اتصال راه‌آهن آستارا – آستارا قدم مهمی‌بود که به انجام رسید.‏ رییس جمهوری اتصال راه آهن دو کشور را زمینه ساز توسعه همکاریهای ترانزیتی در منطقه دانست و اظهار امیدواری کرد هر چه سریعتر خط راه‌آهن رشت به آستارا نیز با مشارکت دو کشور متصل شود تا به ‏واسطه آن راه‌آهن جمهوری آذربایجان به خلیج فارس متصل شود.‏ دکتر روحانی با اشاره به ضرورت توسعه همکاری‌ها در بخش‌های مختلف از جمله صنعت، ‏کشاورزی، روابط علمی‌و دانشگاهی و گردشگری میان دو کشور، گفت: تسهیل بیشتر در رفت و آمد اتباع دو کشور، می‌تواند به توسعه بیش از پیش روابط و مناسبات کمک کند.‏ رییس جمهوری، توسعه همکاری‌های بانکی دو کشور را بسیار حائز اهمیت دانست و افزود: بانک‌های مرکزی دو کشور تفاهمات خوبی با یکدیگر داشتند که امیدواریم با اجرایی شدن آنها ‏شاهد توسعه همکاری‌های بین بانکی و گسترش روابط تجاری و اقتصادی بین دو کشور باشیم.‏ دکتر روحانی با اشاره به لزوم ارتقای روابط و همکاری‌های استان‌های مرزی دو کشور، گفت: مناطق آزاد می‌تواند فرصت خوبی را برای توسعه روابط در مناطق مرزی ایجاد کند که از سرمایه گذاری جمهوری آذربایجان در این حوزه و همچنین در عرصه گردشگری نیز استقبال می‌کنیم.‏ رییس جمهوری، همکاری ایران و جمهوری آذربایجان در زمینه مسایل مربوط به دریای خزر ‏را مهم عنوان کرد و اظهار داشت: تعیین رژیم حقوقی خزر نیازمند اجماع همه کشورهای حاشیه ‏دریای خزر است و تهران و باکو در این راستا می‌توانند همفکری و تلاش‌های خوب با یکدیگر را ادامه دهند.‏ دکتر روحانی به زمینه مساعد همکاریهای دو کشور در حوزه انرژی اشاره و پروژه مشترک احداث کارخانه تولید خودرو و دارو از سوی ایران در آذربایجان را گام ‏مهمی ‌در راستای توسعه همکاری‌های صنعتی و درمانی دو کشور دانست. رییس جمهور گفت: ایران و آذربایجان میراث ‏مشترک فرهنگی با یکدیگر دارند و نام‌گذاری سال جدید در جمهوری آذربایجان به نام همبستگی اسلامی ‌اقدام ارزنده‌ای است زیرا امروز مردم بسیاری از کشورهای اسلامی‌قربانی ‏تروریسم هستند.‏ رییس‌ جمهوری با اشاره به اینکه ایران و جمهوری آذربایجان در بسیاری از مسایل منطقه‌ای و بین‌المللی ‏اشتراک نظر دارند، گفت: ما تروریسم را خطری بزرگ برای منطقه می‌دانیم و معتقدیم مسأله تروریسم با ‏جنگ و از طریق نظامی‌به حل و فصل نمی‌رسد، بلکه تفکر تروریسم باید از لحاظ ریشه فرهنگی آن خشکانده شود.‏ دکتر روحانی با اشاره به اینکه تروریسم در منطقه، ریشه در تفکر وهابیت و سلفی‌گری دارد، خاطر نشان کرد: ‏ایران و جمهوری آذربایجان باید همکاری‌های خود را در مقابله با تروریسم در منطقه افزایش دهند.‏ رییس‌ جمهوری با بیان اینکه اگر تروریست‌ها توسط برخی کشورهای منطقه حمایت نشوند می‌توان در مدت ‏زمان کوتاهی بر آنها پیروز شد، گفت: این تفکر بی نتیجه و اشتباهی است که برخی کشورها تصور می‌کنند، از توسعه تروریسم به عنوان ‏ابزاری برای اجرای سیاست‌های منطقه‌ای خود می‌توانند استفاده کنند.‏ دکتر روحانی با اشاره به اینکه در عراق اقدامات خوبی علیه تروریست‌ها صورت گرفته تأکید کرد: امنیت ‏عراق بر منطقه و دیگر کشورها تأثیرگذار است و باید همه به این کشور در مسیر مبارزه با تروریسم کمک ‏کنیم.‏ رییس‌ جمهوری با اشاره به مشکلات مردم سوریه به واسطه حضور تروریست‌ها در این کشور، اظهار ‏امیدواری کرد: با اقدام جدیدی که از سوی ایران، روسیه و ترکیه در راستای حل و فصل مسایل سوریه ‏صورت گرفته، شاهد آتش‌بس پایدار در این کشور و حل و فصل مسایل از طریق مذاکرات سوری – سوری ‏باشیم.‏ 
دکتر روحانی همچنین بر ضرورت همکاری و تلاش مشترک دو کشور برای کمک‌های نوع‌دوستانه به مردم ‏یمن و سوریه نیز تأکید کرد.‏ رییس‌ جمهوری با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی‌ایران همواره از تمامیت ارضی همه کشورها از جمله ‏جمهوری آذربایجان حمایت می‌کند، اظهار امیدواری کرد، مسأله قره‌باغ باید از طریق گفت‌وگوی سیاسی و مسالمت‌آمیز حل و فصل ‏شود و در منطقه شاهد ثبات و امنیت پایدار باشیم.‏ آذربایجان کشور دوست و برادر ماست و ما همواره در کنار مردم ‏آذربایجان خواهیم بود و امیدواریم روابط دوستانه دو کشور روز به روز گسترش یابد.‏