در اولویت توسعه سیاسی

محمد هدایتی- ناآرامی‌های اخیر در ایران غالبا معطوف به مطالبات اقتصادی معرفی شده‌اند‌. واقعیت این است که پیامد سیاست‌های اقتصادی چند دهه اخیر، افزایش فاصله طبقاتی و کاستن از امکان‌های طبقات محروم بوده است‌. نرخ بیکاری و تورم هر دو بالاست، نظام تامین اجتماعی پاسخگو نیست و قیمت اقلام ضروری چون مسکن و بهداشت بسیار افزایش پیدا کرده است‌. مجموع این شرایط زندگی بخش‌های زیادی از جامعه را به مخاطره افکنده است و چشم‌اندازهای آنها را تیره‌تر از سابق‌. اما داستان فقط چند سیاست اقتصادی احیانا نادرست نیست‌. دیگر همه می‌دانیم که سیاست‌های اقتصادی در خلا شکل نمی‌گیرند بلکه ناشی از وضعیتی نهادی و اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور هستند‌. برای اینکه تحولی اقتصادی ایجاد شود، سازوکارهایی حداقلی لازم است: رویه‌ها باید شفاف باشند و معطوف به همه و امکان ردیابی فساد و مقابله با آن وجود داشته باشد‌. نکته شاید مهم‌تر برای ایران اما برچیده شدن الگوی حامی‌پروری در امور مختلف است؛ الگوی حامی‌پروری‌ای که در آن اشخاص و نهادهایی در قبال فراهم آوردن حمایت و مشروعیت، مصونیت‌های سیاسی و اقتصادی می‌یابند و در روندها خلل ایجاد می‌کنند. این گروه‌ها پس از مدتی، خود کارتل‌های اقتصادی تشکیل می‌دهند و قواعد لازم‌الاجرا برای همگان را به ریشخند می‌گیرند، نوعی دولت در دولت‌. حتی اطلاع چندانی از حجم فعالیت‌های آنها در دست نیست‌. آنها از منابع کشور استفاده می‌کنند، در مقابل درباره میزان خدمات‌شان تردیدهای جدی وجود دارد‌. برای تغییر این شرایط، پیش از هر چیز به توسعه‌ای سیاسی نیاز است؛ توسعه‌ای که صدای مردم را به صدای ارجح بدل سازد و آنها امکان انتخاب میان سیاستمداران مختلف و همچنین سیاست‌های مختلف را داشته باشند‌. در غیر این صورت امید چندانی به بهود وضعیت‌های اقتصادی نیست‌. این شرایط دست دولت‌ها در ایران را هم بسته است. آنها خود البته در چنبره ناکارآمدی گرفتارند اما جایی هم که قصد اصلاح دارند، با موانع جدی ساختاری روبه‌رو می‌شوند. اینچنین است که معمولا با چالش مشروعیت مواجه می‌شوند‌.
hedayati.mohammad@yahoo.com
سایر اخبار این روزنامه
رسانه ملی از نشر شایعات، تخریب و سیاه‌نمایی خودداری کند ترامپ هم نمی‌داند درباره برجام چه کار کند پکن عملیات اطفای حریق نفتکش ایرانی را متوقف کرد؛ پایان کار شاهزاده تاریکی واریز سود مردگان سهام عدالت دیوان عدالت اداری رای به خروج از آثار ملی داد؛ گزارش ساختگی رسانه ملی درباره تلگرام دردسر‌ساز شد؛ مصطفی اقلیما، آسیب‌شناس در خصوص تجمعات اعتراضی اخیر عنوان کرد: صداوسیمای مظلوم! داستان‌های من و ارشاد! «جهان‌صنعت» مشکلات کارفرما و کارگر را در صنعت ایران بررسی می‌کند؛ موضع گیری رییس کل بانک مرکزی در مقابل افزایش نرخ ارز؛ ریاکاری به سبک واشنگتن تعلل شورای اقتصاد در اعلام نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی؛ پیامد تصمیم برجامی ترامپ برای محور آمریکا-اروپا در اولویت توسعه سیاسی پیامد تصمیم برجامی ترامپ برای محور آمریکا-اروپا تقابل ترکیه با ایران و روسیه بر سر حمله به «مناطق امن» در سوریه برانکو پس از تمدید 2 ساله با پرسپولیس: بحران جدی در انتظار اقتصاد کشور