چهره هالیوودی کمپین تبلیغاتی ناتو

تجربه سال‌های گذشته نشان داده است هرجا آمریکا و ناتو با استفاده از نیروی نظامی و خشونت در صحنه حضور پیدا کرده‌اند بلافاصله به‌وسیله حاضر کردن چهره‌های محبوبی چون آنجلینا جولی درصدد ترمیم وجهه و متعادل کردن شرایط برآمده‌اند.

ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو و آنجلینا جولی ستاره فیلم‌های هالیوودی در مقاله‌ای که اخیرا در روزنامه گاردین با عنوان «چرا ناتو باید از حقوق زنان دفاع کند» مدعی شده‌اند ناتو این فرصت را دارد که مسئولیت و محافظت از حقوق زنان، جلوگیری و پاسخ به خشونت جنسی را برعهده داشته باشد. آنها قول داده‌اند «نقش‌هایی را که ناتو می‌تواند سهم خود را در حفاظت و مشارکت زنان در تمامی جنبه‌های پیشگیری و حل مناقشات ایفا کند، شناسایی و تقویت کنند.»



  زوج عجیب و غریب پیوستن یک بوروکرات ناتو و یک بازیگر مشهور فیلم‌های هالیوودی ممکن است در نگاه اول عجیب و غریب به نظر بیاید، با این حال، سابقه این مشارکت طولانی‌ بوده است. چند سال پیش، ناتو با رویکرد جدیدی وارد عرصه دیپلماسی عمومی شد. «قهرمان جهانی زنان و دستیابی به برابری جنسیتی» کار ویژه‌ای بود که ماری اسکاری، نماینده ویژه دبیرکل ناتو در امور زنان، صلح و امنیت، در سال 2013 به آن اشاره و درواقع از آن رونمایی کرد. در مارس 2016 ناتو کنفرانسی را در مورد برابری جنسیتی برگزار کرد و در آن استولتنبرگ در سخنرانی خود با بیان اینکه ناتو یک سازمان مبتنی‌بر ارزش است اعلام کرد که «برابری جنسیتی» مساله مهمی برای ناتو است و مسائلی چون آزادی‌های فردی، دموکراسی، حقوق بشر و حاکمیت قانون ارزش‌های اساسی برای ناتو محسوب می‌شوند.

  تغییر رویکرد در سیاست‌های ناتو در واقع ناتو به‌راستی تغییر عمده‌ای در سیاست‌های خود ایجاد کرده است، اما این تغییر از طریق توانمندسازی زنان نیست. تغییر مدنظر ناتو درست بعد از آن اتفاق می‌افتد که آنها کشورها را بمباران می‌کنند، دست به کشتار می‌زنند، پل‌ها و ساختمان‌ها را تخریب و جشن‌های عروسی را به عزا تبدیل می‌کنند و با تقویت نیروهای افراطی زندگی زنان و کودکان بی‌شماری را از بین می‌برند و سیل عظیمی از مهاجرات و پناهجویان را به وجود می‌آورند. اینجاست که ناتو جلسات مطبوعاتی غم‌انگیزی را برگزار می‌کند و با سازماندهی کنفرانس‌های متعدد و انتشار مقالاتی نظیر مقاله استولتنبرگ و جولی یک ائتلاف نظامی 29 ساله را با یک موسسه خیریه با هدف کمک به فقرا پیوند می‌زنند.

  جولی وارد می‌شود این، جایی است که آنجلینا جولی وارد می‌شود؛ او که سفیر حسن نیت کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد است با پوشیدن لباس محلی یک منطقه و رعایت حجاب و پوشش علی‌الخصوص در زمان حضور در کشورهای اسلامی و استفاده از روسری و مانتو و حتی چادر در مسیر ایجاد زمینه نزدیکی و همذات‌پنداری با زنان و کودکان ستمدیده گام برمی‌دارد. در اکتبر 2011 و پس از هفت ماه بمباران لیبی توسط ناتو، جولی به آنجا رفت و تحولات لیبی را با این جملات تبریک گفت: «من اینجا هستم تا همبستگی خود را با مردم لیبی نشان دهم.» وی سخنان خود را این‌گونه ادامه داد: «من فکر می‌کنم این تحولات با هدف برقراری حقوق بشر رخ داد و آنچه به مردم این کشور تحمیل شده و برای کمک به آنها در اجرای قوانین جدید و کمک به آنها در آینده کشورشان صورت گرفته است.»

  جولی در سوریه اما این تنها حضور جولی در عرصه دیپلماسی عمومی ناتو نیست. او در حالی در میان مردم پناهجوی سوریه که در مرزهای ترکیه اسکان داده شده‌اند حاضر شد که پیش از آن و در نشستی با حضور اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد بر لزوم نوعی «مداخله بشردوستانه» در سوریه پافشاری کرد و وتوی برخی  اعضا را که در برابر طرح مداخله نظامی ناتو در این کشور مخالفت می‌کنند، به سخره گرفت. درواقع جولی به نمایندگی از کشورهایی نظیر آمریکا، انگلیس و فرانسه به سوریه رفته بود؛  همان کشورهایی که به‌طور بالقوه آخرین تلاش‌ها را برای حل مسالمت‌آمیز مساله سوریه بی‌نتیجه گذاشتند. جولی نه‌تنها برای ناتو مفید است بلکه می‌تواند با تکیه بر عقاید خود مبنی‌بر ایجاد اتحادیه نظامی برای حل هر نوع مشکلی به شکل مطلوب استفاده از زور عریان علیه مردم یک کشور را تئوریزه کند.

  جولی چهره پرزرق و برق کمپین تبلیغاتی ناتو در ناتو، آنان تهدید می‌کنند و از اقدام نظامی حتی زمانی که از عواقب قابل پیش‌بینی آن یعنی جنایات جنگی و جنایات جنسی باخبر هستند، دفاع می‌کنند. ناتو با مداخله در سوریه میلیون‌ها زن را به دست داعش سپرد اما جای نگرانی نیست در ماه ژوئن 2014، جولی و ویلیام هیگ وزیرخارجه وقت انگلیس در لندن میزبان سومین اجلاس بزرگ جهانی برای پایان دادن به خشونت جنسی هستند. بر اساس برخی گزارش‌ها برای برگزاری این اجلاس 5/2 میلیون پوند هزینه می‌شود و جولی در سخنرانی خود در این اجلاس می‌گوید: «ما به همه ارتش‌ها، نیروهای حفظ صلح و نیروهای پلیس نیاز داریم تا از خشونت جنسی در جنگ پیشگیری کنیم.»

  ناتو پیمان غیرقابل اعتماد مجازات عاملان خشونت جنسی به اندازه کافی قابل احترام است. مشکل این است که سابقه ناتو در ساخت بمب‌های آتش‌زا و سپس ناتوانی در کنترل آنها چیزی نیست که اعتماد جهانیان را در پی داشته باشد. سفرهای جولی به مرزهای تونس و لیبی و فعالیت‌های به ظاهر انسان‌دوستانه این بازیگر مشهور سینمای هالیوود درواقع در راستای ترمیم چهره آمریکا جلوی چشم مردمی صورت می‌گیرد که سال‌ها تحت ستم دیکتاتوری قذافی زندگی کردند و اکنون به دلیل حملات ناتو طعم تلخ آوارگی را می‌چشند. آمریکا که به‌واسطه لشکرکشی‌ و نسل‌کشی‌هایی که انجام داده‌ به چهره منفور در میان کشورهای جهان تبدیل شده‌ است، حال درصدد استفاده از نیروهایی برآمده‌ که در میان مردم از محبوبیت جهانی برخوردارند. از آنجا که دیپلماسی عمومی تلاش می‌کند وجهه یک کشور را در جهان و در نزد افکار عمومی بهبود بخشد، سفرهای جولی نیز با هدف ترمیم چهره مخدوش آمریکا انجام می‌گیرد. اما پیشینه حضور و استفاده از جولی در ساختار دیپلماسی عمومی آمریکا به سال‌ها قبل برمی‌گردد و در حال حاضر جولی به‌خوبی در نقش خود در قامت یک دیپلمات کارکشته فرو رفته است. تاسیس «بنیاد جولی و پیت» در سال 2006 با هدف پرداختن به امور خیریه در کشورهای فقیر و جنگ‌زده و گرفتن ژست انسان‌دوستانه توسط جولی و همسر سابقش برد پیت که وی نیز یکی از محبوب‌ترین بازیگران هالیوودی محسوب می‌شود نیز در راستای دیپلماسی عمومی آمریکا صورت گرفت. ناتو با به کارگیری امثال جولی و به راه انداختن کنفرانس‌های چند میلیون دلاری و با پرداختن به مسائل عاطفی مانند تجاوز به عنف و تبدیل آنها برای توجیه حملات نظامی، بودجه‌های بیشتر، سلاح‌های بیشتر و دخالت‌های بیشتر در کشورهای دیگر و درنهایت اقدام نظامی را توجیه می‌کند.