روزنامه ایران
1396/10/27
فرصتها و محدودیتهای دیپلماسی درعصر «پسابرجام»
بهرام قاسمیسخنگوی وزارت امور خارجه
با نهایی شدن توافق هستهای میان کشورهای 1+5 به همراه نماینده عالی سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا با کشورمان در تیرماه 1394 و متعاقب آن اجرایی شدن این توافق در دی ماه همان سال،فضای مثبت و چشمانداز امیدوارکننده و پنجره فرصت فراخ و گستردهای فراروی سیاست و روابط خارجی کشورمان گشوده شد. گرچه خروج روابط خارجی و تعاملات بینالمللی ایران اسلامی از وضعیت تعلیق ناشی از تحریمهای فراگیر بینالمللی علیه بخشهای انرژی، بانکی، مالی، تجاری و تبادلات انسانی کشورمان از همان ماههای آغازین مذاکرات هستهای با گروه مذکور در نیمه سال 1392 شروع شده بود، معذالک با تحقق توافق هستهای و نهایی شدن برجام، سیاست خارجی و روابط بینالمللی کشورمان بهطور رسمی و عملی وارد عصر جدیدی از تعاملات و مراودات در سطوح مختلف از جمله سطح عالی سران و رهبران کشورها و در حوزههای متنوع سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، پارلمانی، تجاری، صنعتی، انرژی و حتی حوزههای نظامی و راهبردی شد. ماحصل این تحول بزرگ و چشمگیر، سفرهای متعدد سران و رهبران و رؤسای جمهور و رؤسای پارلمان ها و شخصیتهای بلندپایه سیاسی به کشورمان بوده که شامل سفر دهها تن از رهبران و سران کشورهای اسلامی، عربی، کشورهای همسایه و کشورهای منطقه غرب آسیا و قفقاز، آسیای مرکزی، آسیای شرقی، آفریقایی و لاتینی و البته کشورهای فرامنطقهای از جمله کشورهای اروپایی به ایران میشود. پایان رسمی تحریمهای بینالمللی ناشی از موضوع هستهای از جمله لغو قطعنامههای شش گانه تحریمی شورای امنیت سازمان ملل و مشخصاً قطعنامه 1929 که به مدد توافق هستهای و تثبیت و تنفیذ آن از طریق قطعنامه 2231 ممکن شد و خروج از فضای سنگین و بشدت منفی ناشی از قرار گرفتن ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل، جمهوری اسلامی ایران را از موضوعی مرتبط با نقض و تهدید صلح و امنیت بینالمللی به بازیگری مقبول، قابل اعتماد، فعال و مؤثر در عرصه بحرانهای منطقهای و فرامنطقهای تبدیل کرد.
همچنین حضور مؤثر و فعال در عرصه تحولات سیاسی سوریه پس از پاکسازی آن از لوث وجود گروههای تروریستی – تکفیری بخصوص داعش، نقشآفرینی مثبت و مؤثر در قبال بحرانهای منطقهای از جمله در ارتباط با اقلیم کردستان عراق، کودتای ترکیه، جنگ خونین و تأسف بار یمن و البته تحولات سیاسی و میدانی در لبنان تماماً تصویری واقعی از عقلانیت سیاسی و درایت مدیریتی کشورمان در قبال چالشها و بحرانهای غرب آسیا را به نمایش گذارد. جمهوری اسلامی ایران برخلاف تلقی ساده اندیشانه، سیاست و روابط خارجی خود را در فضای پسابرجام منحصر و محدود به چند کشور یا حوزه خاصی نکرد بلکه اتفاقاً در این دوره به گونهای چشمگیر به توسعه و تعمیق مناسبات و تعاملات و همکاریهای خود با کشورها و حوزههایی پرداخت که کمتر انتظار آن میرفت. برای نمونه در این دوره روابط با روسیه به سطح عالی سران ارتقا یافت و روابط با دیگر قدرت بزرگ جهانی یعنی چین نیز در بازه زمانی چهارسال اخیر، جهش چشمگیری را تجربه کرد. با وجود این، سیاست و روابط خارجی کشور در عصر پسابرجام خالی از موانع و چالشها و مشکلات نبوده و بخصوص سیاست خارجی کشورمان با بحرانهای تصنعی و تحمیلی و مزاحمتها و مداخلات متعددی بخصوص از ناحیه قدرت فرامنطقهای و شرکا و متحدین آن مواجه است. گرچه در کالبدشکافی و آسیب شناسی بحرانها و چالشهای فراروی نظام اسلامی، نمیتوان و نبایستی از برخی موانع چشمپوشی کرد، معذالک نقش مداخلات و مزاحمتهای امریکای عصرِ ترامپ و شکلگیری ائتلاف ترامپیسم – صهیونیسم – وهابیسم علیه کشورمان در بروز این موانع و چالشها بسیار برجسته و بارز است. در واقع وجود همین توافق هستهای موسوم به برجام که به مثابه خاری در چشم و استخوانی در گلوی ترامپ و نتانیاهو و بن سلمان است، باعث بحران آفرینی روزمره و سنگاندازی و مانع تراشی آنها در مسیر رشد و تعالی ملت ایران شده است.
توفیقات و پیشرفتهای ایران اسلامی البته نه با برجام آغاز شده و نه بدون برجام متوقف خواهد ماند. رمز موفقیت و راز پیشرفت ایران اسلامی؛ نه در توانمندی هستهای و نه در برجام و غیر آن، بلکه در وحدت کلمه حول هدفِ مقدس اعتلای میهن و ملت و دین و آیین و نظام و انقلاب، نهفته است.
سایر اخبار این روزنامه
دستورالعمل اجرای زنده بانوان نوازنده تدوین میشود
هجوم به روحانی با استناد به تحریف خودساخته
انزوای امریکا در عصر «پسا برجام»
108 میلیارد دلار قرارداد ، 2 سال پس از برجام
قدس بلاشک پایتخت فلسطین است
تقویت مردم سالاری مهمترین راهبرد در تقابل با غرب است
ناگفته های حادثه نفتکش <سانچی>
قانون هوای پاک را به هر قیمتی اجرا خواهیم کرد
فرصتها و محدودیتهای دیپلماسی درعصر «پسابرجام»
بازدید از اوین، گذر از ابهامات
آزادی تمامی دانشجویان بازداشتی دانشگاه تهران
سردار سلامی: سپاه نهاد سیاسیکار نیست
گفتوگوی تلفنی ظریف و لاوروف