روزنامه آرمان امروز
1396/11/15
اراده اروپا و سرنوشت برجام
ایران و گروه 1+5 در مذاکرات هستهای 2015 میلادی به توافقاتی دست یافتند که این مذاکرات بیشتر برخاسته از یک بستر سیاسی بود و در نتیجه تصویب و اجرای برجام انجامید. اما پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ رئیسجمهور کنونی آمریکا وضعیت تا حدودی تغییر کرد. بنابراین از منظر تکنیکی این امکان وجود دارد تا شرایط کنونی در وضعیت برجام تاثیر بگذارد. به عبارتی مساله حقوقی برجام جدا از مباحث سیاسی آن نیست. زیرا تکنیکهای حقوقی که در برجام به کار رفته است تنها در فضای سیاسی خاصی کارکرد دارد. در واقع توافق هستهای به گونهای نیست که برخی از کشورها بخواهند در آن تغییراتی ایجادکنند و در مسیر خواست آمریکا برای پارهای از تغییرات به ایران فشار وارد کنند. زیرا برجام از منظر حقوقی وارد شورای امنیت شده است به همین دلیل غیرقابل تغییر است. ایران با توجه به این پیچیدگیها و در شرایط خاصی به این امید که طرفهای مقابل نیز به تعهدات خود عمل کنند، سند توافق هستهای را امضا کرده است. امروز این امکان وجود دارد که اروپا به دلیل منافعش موضع خود را نسبت به برجام تغییر دهد. زیرا مناسبات بینالمللی، توافقنامههای اخلاقی نیست به همین دلیل هرکشوری که پای منافعش در توافق در میان باشد شرایط را به نفع خود تغییر خواهد داد. بنابراین بسیار محتمل است که همکاری میان آمریکا و اروپا به نحوی شکل بگیرد. نشانههایش نیز این است که اروپاییها احتمالا به تدریج فشارهایی به ایران وارد خواهند کرد یا برای ادامه مناسبات اقتصادیشان با ایران شروط خاصی خواهند گذاشت. اروپا برای اینکه برجام را حفظ کند آن را با شرایط جدید وفقخواهد داد. زیرا امروز اراده آمریکاییها نسبت به زمان امضای توافق تغییر کرده است. به همین دلیل ممکن است که اروپا ناگزیر خود را با شرایط جدید انطباق دهد. وقتی آمریکا نسبت به برجام موضع مخالف داشت و اروپا از او حمایت نمیکرد، مواضع ایران بسیار قوی بود. حتی اگر در آن شرایط ایالات متحده از توافق خارج میشد بازهم راهکارهایی برای ادامه راه برجام وجود داشت و ایران میتوانست خروج آمریکا را برای خود یک برد به حساب آورد. آمریکا در صدد است که بازرسیهای آژانس از سایتهای هستهای ایران به صورت نامحدود ادامه یابد. اکنون آمریکا برای رسیدن به هدف خود به دنبال جلب حمایت حداکثری اروپاست. بنابراین وضعیت مذکور تاحدودی به زیان ایران خواهد بود اما این مساله در ذات مناسبات بینالمللی است که قدرت در این میان برای تعریف الگوهای رفتاری بسیار تعیین کننده است. وقتی آمریکا و اروپا قدرت اقتصادی بزرگ جهان محسوب میشوند و ایران برای مناسبات اقتصادی خود ناگزیر به روابط اقتصادی با اروپاست بنابراین آمریکا و اروپا از این ابزار برای رسیدن به اهداف سیاسی خود استفاده میکند. در نهایت ادامه برجام علاوه بر اروپا به واکنش ایران هم بستگی دارد. البته تهران تاکنون درکنار اجرای تعهداتش، خویشتنداری هم کرده استکه باید طرفهای مقابل حواسشان به این نکته اساسی باشد.* استاد حقوق بینالملل
سایر اخبار این روزنامه
۴۱ قاضي پاي ميز محاكمه
صداوسيما صداي مردم را بشنود
منيتها ما را از انصاف دور ميكند
گفتوگو با رهبری درباره رئیس دولت اصلاحات
۸۰ پرونده زمینخواری در مجلس
برخوردهاي مهرآميز چالش حجاب را حل ميكند
ايران تشنهتر ميشود
درآمد روزانه ۴میلیونی زن متکدی
چالش نامگذاري خياباني به نام مصدق
کشف دستمالهای مخدرهای قابل استنشاق
یارانه در ایران لوث شده است
آنچه دولت باید انجام دهد
نعل وارونه به برجام
تجاوز ۴ فروند شناور صیادی هند به آبهای ایران
اراده اروپا و سرنوشت برجام
۴۱ قاضي پاي ميز محاكمه
گفتوگو با رهبری درباره رئیس دولت اصلاحات