فواید استراتژیک وضعیت آتش بس در سوریه

صلاح الدین هرسنی- آتش بس فراگیر بین نیروهای دولتی سوریه و مخالفان مسلح در سراسر خاک این کشور از ساعت ۱۰ شب پنجشنبه مصادف با 29 دسامبر به وقت محلی آغاز شد. این آتش بس با میانجیگری روسیه و ترکیه حاصل شده است. این آتش بس در شرایطی صورت گرفته است که جبهه مقاومت و همچنین جبهه روسی در صدد آن است که از نتایج ناپایدار و شکننده آتش بس ماه های فوریه و سپتامبر جلوگیری کند. به همین جهت طراحان فعلی آتش بس به ویژه محور ترکی- سوری به کارآمدی و نتایج آن خوشبین هستند.خوشبینی از نتایج این آتش بس ناشی از اجماعی است که از سوی محافل بین المللی بابت ضرورت شرایط ثبات در سوریه صورت گرفته است.به این ترتیب باید دانست که اعلام شرایط آتش بس چه اهمیتی و فوایدی را می تواند در پی داشته باشد؟ در اهمیت این آتش بس باید گفت که مذاکرات پیش رو تا میزان قابل توجهی بابت تقاعد و اقناع ترکیه در پروژه براندازی دولت بشار اسد در نظام سوریه کمک خواهد کرد. به واقع این برای اولین بار است که ترکیه حسن نیت خود را بعد از آنهمه نقش های پارادوکسیکال نسبت به سوریه نشان می دهد. بدون تردید حسن نیت ترکیه در ماجرا های پیش رو بی ارتباط با راهبرد تجدید نظر طلبی رهبران حزب و عدالت و توسعه و به عبارتی بر سر عقل آمدن آنها در شرایط کنونی بابت موضوعات منطقه نیست.به واقع این راهبرد همکاری جویانه تا میزانی از انزوای ترکیه در مناسبات منطقه جلوگیری خواهد کرد و چه بسا که پشت گرمی ترکیه به ایران و روسیه سبب خواهد شد که ترکیه بتواند بر بزرگترین بحران وقت خود یعنی مبارزه با پ.ک.ک و همچنین سایر بحران های امنیتی فائق آید. اما اهمیت دیگر این آتش بس،همان فواید و برایند پیش بینی شده ای است که قرار است بشار اسد را منتفع سازد. به این ترتیب این آتش بس به معنای تجدید قوای ارتش سوریه برای مبارزه با ترویست در جبهه های پیش رو به ویژه استان ادلب و پالمیراست.ضمن آنکه این آتش بس کمک خواهد کرد که مقامات سوریه این بار از موضع قدرت بیشتری وارد مذاکرات سیاسی شوند.بدیهی است که تداوم این شرایط موقعیت کشور های عربی منطقه را بی اعتبار می سازد. اما مهمترین فایده استراتژیک آتش بس اخیر متوجه خروجی آن است. به واقع خروجی آتش بس منجر به ائتلاف راهبردی ایران و روسیه برای مناسبات آینده خواهد شد.به عبارت دیگر، راهبرد همکاری جویانه ایران و روسیه سبب خواهد شد که نقشه راه خاورمیانه به وسیله این دو کشور تعریف و مشخص شود.این وضعیت به معنای آن است که روسیه می تواند در خاورمیانه اهداف استراتژیک خود را دنبال نماید. در سطح بین المللی نیز این خروجی می تواند ضمن افزایش پرستیژ بین المللی سوریه، مواضع غرب به رهبری آمریکا را به چالش گیرد.چراکه باور عمومی بر آن است که پیروزی در حلب تنها پیروزی در حلب یا سوریه نیست. وجان کلام آنکه در پرتو همکاری راهبردی ایران و روسیه،ایران می تواند روی روسیه در مصونیت از فشار های آمریکا حساب باز کند.