روزنامه جهان صنعت
1397/04/02
انحصار‌گرایی و گرانی نرخ آگهی در صدا‌و‌سیما
صبا رضایی- امروزه اینترنت دیگر تنها وسیله تفریح و سرگرمی به شمار نمی‌رود. بسیاری از کسبوکارها در فضای مجازی شکل گرفته و از سویی بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی نیز کسبوکار خود را در فضای مجازی به مخاطبان معرفی می‌کنند. تبلیغات در فضای مجازی به حدی فراگیر و گسترده شده که پیش‌بینی میشود در آینده بیشترین سهم تبلیغات را به خود اختصاص دهد. دلیل این استقبال نیز افزایش روزافزون کاربران اینترنتی، زمان طولانی‌ای که این کاربران در فضای مجازی صرف می‌کنند و در مقابل کاهش مطالعات کاغذی مانند روزنامه‌ها و مجلات و استفاده از تلویزیون و رادیو است.اگرچه از آمار تبلیغات در فضای مجازی، رسانه‌ها و به ویژه صدا‌و‌سیما آماری در دست نیست اما بر اساس گفته‌های فعالان تبلیغات در فضای مجازی، تبلیغات اینترنتی گسترش بسیاری یافته است به طوری که می‌توان گفت فضای مجازی این روزها رقیب سرسخت رسانه‌های کشور به شمار می‌رود. با این حال به طور حتم سر صدا‌و‌سیما از درآمدهای تبلیغاتی بی‌کلاه نمی‌ماند، به طوری که برای مسابقات دربی بر اساس خبرآنلاین ثانیه‌ای ۱۳۵ میلیون تومان هزینه تبلیغات در صدا‌و‌سیما بوده است و این مسابقه 16 میلیارد تومان برای صدا‌و‌سیمای ملی کشور درآمدزایی کرده است! بر اساس خبر منتشر شده در سایت تبیان میزان هزینه آگهی‌های تلویزیونی حداقل هر ثانیه 75 هزار تومان تا حداکثر هر ثانیه سه میلیون و 500 هزار تومان در سال 93 بوده که این رقم حاکی از درآمد حدود 5/2 هزار میلیارد تومان در سال است. در رادیو نیز درآمد‌ها از هر ثانیه 65 هزار تومان شروع شده و تا هر ثانیه یک میلیون و 800 هزار تومان می‌رسد. اگر این نرخ را تنها برای پنج شبکه رادیویی در نظر بگیریم یعنی رادیو حداقل ثانیه‌ای 325 هزار تومان و ساعتی 1/1 میلیارد تومان درآمد دارد. به دلیل گرانی هزینه تبلیغات در صدا‌و‌سیما بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی کوچک ترجیح می‌دهند در فضای مجازی با مبلغ کمتر و هزینهای معقول‌تر به تبلیغات بپردازند.
در حال حاضر نیز صدا‌و‌سیما از تبلیغات در جام‌جهانی ثانیه‌ای ۱۳۰ میلیون تومان درآمدزایی دارد. با این حال به گفته مدیران پیشین امور رسانه‌ها در وزارت ارشاد، هیچ آمار دقیقی درباره میزان تبلیغات در رسانه‌های کاغذی در دست نیست اما ادامه فعالیت بسیاری از آنها به تبلیغات وابسته است و امروزه فضای مجازی این تبلیغات را با چالش مواجه کرده است.
گرانی و انحصاری بودن تبلیغات در صدا‌و‌سیما
کارشناسان تبلیغات معتقدند به دلیل گران بودن هزینه تیزرهای تبلیغاتی در صدا‌و‌سیما، بسیاری روی به تبلیغات در فضای مجازی آورده‌اند و به ویژه بنگاه‌های کوچک استقبال بسیار خوبی از تبلیغات در این فضا داشته‌اند. با این همه کارشکنی‌های برخی شرکت‌های تبلیغاتی در سایت‌های شخصی و تجاری، موجب شده تا اعتماد به فعالان تبلیغات در این فضا کاهش یابد. از سوی دیگر فیلترینگ تلگرام و اختلالات اینترنتی چند ماه اخیر نیز موجب افت شدید تبلیغات اینترنتی در شبکه‌های مجازی و پیام‌رسان‌ها شده‌اند.
ماکان مهرپویا، فعال در زمینه تبلیغات در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» اظهار کرد: تا حدود سه ماه پیش رویکرد تبلیغات در شبکه‌های مجازی رواج بسیاری داشته و تبلیغات در فضای مجازی بازار مناسبی پیدا کرده بود.
او افزود: به طور کلی تبلیغات محیطی و پخش تیزرهای تبلیغاتی در صدا‌و‌سیما بسیار گران بوده و هر کسی توان پرداخت آن را ندارد. به همین روی برندهای کوچک که توان مالی محدودی داشتند جذب شبکه‌های مجازی شده و مشتریان تبلیغات در فضای مجازی شدند. برندهای بزرگ نیز به منظور ارتباط نزدیک با مخاطبان خود به تبلیغات در فضای مجازی روی آوردند.
مهرپویا با اشاره به اینکه در سه ماه اخیر تبلیغات در فضای مجازی از رونق افتاده گفت: یکی از عوامل این امر انحصاری کردن فضای مجازی است که با خصوصی سازی مغایر است. دلیل دیگر از رونق افتادن تبلیغات در فضای مجازی، فیلترینگ تلگرام بوده که موجب شد میزان تبلیغات در فضای مجازی به شدت کاهش یابد. دیگر مشتریان و فعالان اقتصادی اشتیاقی به تبلیغات در فضای مجازی نشان نمی‌دهند.
او در ادامه بیان کرد: آن دسته از فعالان اقتصادی که همواره رویکرد تبلیغاتی در فضای مجازی داشته و همواره در شبکه‌های مجازی تبلیغ می‌کرده‌اند به رویکرد خود ادامه می‌دهند اما جذب مشتریان جدید بسیار مشکل شده و فعالان تبلیغات در فضای مجازی نیز پس از اتفاقات اخیر درباره تلگرام و انحصاری کردن فضای مجازی یا کاسبی خود را تعطیل کرده‌اند یا به صورت گروهی و شراکتی فعالیت می‌کنند.
این کارشناس تبلیغات تاکید کرد: به طور کلی فضای مجازی فرصت خوبی را برای معرفی برندها فراهم کرده و راهکارهای خلاقانه و جذابی را برای تبلیغات پیش پای آنها قرار می‌دهد. با این همه افت تبلیغات در فضای مجازی که اکنون شاهد آن هستیم به نفع جامعه فنی و فعالان فناوری و تبلیغاتی کشورمان نیست.
مهرپویا گفت: پس از فیلترینگ تلگرام کاربران بسیاری از این پیام‌رسان کوچ کردند که پس از مدتی به طور مجدد بازگشتند، از سوی دیگر به دلیل افت سرعت در اثر استفاده از انواع فیلترشکن‌ها، ویدئوهای دو دقیقه‌ای جای خود را به کلیپ‌های چند ثانیه‌ای دادند.
او درباره آمار تبلیغات در فضای مجازی در سال‌جاری بیان کرد: آمار دقیق و تحلیل مناسب درباره نوسانات تبلیغات در فضای مجازی را می‌توان سه ماه دیگر به صورت کارشناسی ارائه کرد و اکنون زمان مناسبی برای ارائه آمار نیست.
مهرپویا درباره ظهور پیام‌رسان‌های داخلی گفت: اگر پیام‌رسان‌های داخلی در زمینه تبلیغات فعالیت کنند و زمینه تبلیغاتی را برای کسب‌و‌کارهای ایرانی فراهم کنند دور از ذهن نیست که فعالان تبلیغاتی در این پیام‌رسان‌ها فعالیت خود را از سر بگیرند.
ظرفیت پیام‌رسان‌های داخلی برای فعالیت‌های تبلیغاتی
او درباره اینکه پیام‌رسان‌های داخلی در شرایط کنونی مخاطبان چندانی ندارند و اعتمادی نسبت به این پیام‌رسان‌ها وجود ندارد اظهار کرد: فعالان تبلیغاتی نمی‌توانند از ظرفیت‌ها و امکانات تبلیغاتی در فیس‌بوک و اینستاگرام استفاده کنند. به عنوان نمونه در اینستاگرام امکان این وجود دارد که جامعه هدف و حتی منطقه جغرافیایی و گروه سنی آنها مشخص شود، مثلا می‌توان مشخص کرد که تبلیغات برای پسرهای 18 تا 28 ساله در منطقه پونک تولید شده است. اما این امکانات در اختیار فعالان تبلیغاتی در ایران قرار نمی‌گیرد.
مهرپویا تاکید کرد: متاسفانه برخورد با تلگرام و شیوه معرفی پیام‌رسان‌های داخلی در کشورمان غیر‌حرفه‌ای بوده است. به طور کلی پیام‌رسان‌هایی که دنبال جذب مخاطب بوده و حرفه‌ای عمل کنند به شرکت‌های تبلیغاتی کمک کرده و فضایی را برای تبلیغات و جذب مخاطب در اختیار بنگاه‌های اقتصادی قرار می‌دهند. به طور کلی بسیاری از کشورها دارای پیام‌رسان‌های داخلی هستند و دارا بودن پیام‌رسان‌های داخلی به خودی خود بد نیست.
او افزود: به ویژه پس از آنکه مشخص شد فیس‌بوک و برخی دیگر از شبکه‌های مجازی اطلاعات کاربران را در اختیار دولت‌ها قرار می‌دهند یا به برخی شرکت‌ها می‌فروشند گرایش به پیام‌رسان‌های داخلی در دنیا افزایش یافت. اما پیام‌رسان‌های داخلی به شرطی مفید و سودمند هستند که دستوری نبوده و به جایی وصل نباشند. در واقع نباید در کشور نگاه امنیتی نسبت به پیام‌رسان‌های داخلی وجود داشته باشد تا کاربران اینترنتی به آن اعتماد کنند.
این کارشناس تبلیغات بیان کرد: در میان پیام‌رسان‌های داخلی «بله» امکانات مناسبی دارد اما مدیران این پیام‌رسان داخلی نیز شتابزده عمل و اعلام کردند برای نوبت‌دهی در بانک‌های ملی می‌بایست از این پیام‌رسان استفاده شود، در نتیجه مخاطبان احساس کردند این پیام‌رسان به آنها تحمیل شده است. با این همه امکانات خلاقانه‌ای در آن وجود داردکه مناسب برای فضای تبلیغاتی است.
مهرپویا درباره تبلیغات در سایت‌های شخصی، تحلیلی، خبری و وب‌سایت‌های شرکت‌های مختلف گفت: به طور کلی شرکت‌هایی که در زمینه تبلیغات در سایت‌ها فعالیت می‌کنند دو دسته هستند؛ دسته اول آنهایی هستند که بنرها را به سایت‌ها ارائه می‌دهند اما برخی از این شرکت‌ها کلیک‌های تقلبی فروخته و آمار کلیک‌ها را به دروغ اعلام کردند که موجب شد اعتماد در میان شرکت‌های متقاضی از میان برود. بنابراین برای جذب مشتری باید نخست اعتماد شرکت‌های خصوصی و برندها جلب شود.
سال ویدئو مارکتینگ
او افزود: دسته دوم ویدئو مارکتینگ هستند، این نوع از تبلیغات در سایت‌ها با استقبال خوبی مواجه می‌شوند و در ایران در حال رواج یافتن هستند. با توجه به آنکه سرعت اینترنت برای سایت‌ها بیشتر بوده و کاربران نیز بهتر با تبلیغات ویدئویی ارتباط برقرار می‌کنند، تبلیغات ویدئویی به سرعت در حال جایگزین تبلیغات نوشتاری هستند. تبلیغات ویدئویی در دنیا بسیارفراگیر شده است و در ایران نیز اگر سرعت اینترنت کاهش نیابد می‌تواند به سرعت رشد کند. این امر بسیار گسترده شده به طوری که امسال می‌تواند سال ویدئو مارکتینگ باشد.
گسترش روزافزون تبلیغات در فضای مجازی
بر اساس پیش‌بینی‌های موسسات معتبر تحقیقاتی در سطح جهانی، تا سال ۲۰۲۰ آگهی‌دهندگان بیش از ۷۲ میلیارد دلار برای تبلیغات در تلفن‌های همراه هزینه خواهند کرد.
آن‌طور که در بسیاری از گزارش‌ها گفته شده، اپلیکیشن‌های تبلیغ و بازی‌های موبایلی به کسبوکارها فرصت می‌دهند تا در معرض دید میلیون‌ها نفر قرار گرفته و برند خود را معرفی کنند. همچنین، تبلیغات موبایلی بیش از هر روش تبلیغاتی دیگر کسبوکار را به مشتریان نزدیک می‌کند و روش‌های ارائه آمار دقیق، تجزیه و تحلیل مسیر بازاریابی را تسهیل می‌بخشد. پس از موبایل‌ها به‌نظر می‌رسد تلویزیون در میان سایر رسانه‌ها همچنین تاثیر خود را در جذب مشتریان داشته باشد، چراکه طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته در سال 2020، آگهی‌دهندگان حدود 9/6 میلیارد دلار جهت معرفی محصولات خود از تلویزیون هزینه خواهند کرد. آن‌طور که گفته شده، تبلیغات تلویزیونی یکی از جامع‌ترین تبلیغات برای کسبوکارها و برندهای مختلف معرفی شده است. مخاطبان تلویزیون بسیار زیاد هستند و در شبکه‌های معروف و در میان یک برنامه پرمخاطب، تبلیغ می‌تواند به بیش از ۵۰ درصد مردم یک کشور نمایش داده شود. در این بررسی، تبلیغات محیطی رتبه سوم را در میزان محبوبیت بین مخاطبان به خود اختصاص داده‌اند. ابزاری مانند بیلبوردها در تبلیغات محیطی بیش از آنکه ابزار تبلیغاتی باشند، یک رسانه به‌حساب می‌آیند؛ رسانه‌‌ای که می‌تواند پیام آگهی‌دهنده را به موثرترین شکل به مخاطب منتقل کند. براین اساس، گفته شده که تبلیغات محیطی نیز در کنار سایر رسانه‌ها در میان مخاطبان و آگهی‌دهندگان محبوبیت داشته و پیش‌بینی میشود تا سال 2020، حدود سه میلیارد دلار صرف آگهی در این رسانه شود. همچنین در این گزارش، پیش‌بینی شده تا سال 2020 حدود 1/2 میلیارد دلار، آگهی‌دهندگان برای تبلیغ کالای خود در سینما هزینه کنند و نزدیک به 1/1 میلیارد دلار نیز صرف تبلیغات در میان برنامه‌های رادیویی شود. در بسیاری از گزارش‌ها، اشاره شده که باتوجه به افزایش کاربران تلفن‌های همراه هوشمند و لپ‌تاپ و تبلت‌ها، کاربران کامپیوترهای خانگی کاهش قابل‌توجهی یافته‌اند. براین اساس، افراد کمتری نیز با این ابزار از اینترنت استفاده می‌کنند. بنابراین طبیعی به نظر می‌رسد که هزینه تبلیغات در اپلیکیشن‌های نصب شده بر کامپیوترهای خانگی رشد منفی داشته باشد. آن‌طور که در این گزارش گفته شده تا سال 2020 هزینهای که آگهی‌دهندگان صرف معرفی محصول خود از طریق کامپیوترهای خانگی می‌کنند، حدود منفی 4/2 میلیارد دلار خواهد داشت. در سال‌های اخیر در بسیاری از گزارش‌ها، خبر از پایان زندگی روزنامه‌های کاغذی مطرح است. آن‌طور که گفته میشود، به نظر می‌آید که روزنامه‌های کاغذی در آینده‌‌ای نزدیک در سراسر جهان منقرض شوند. همچنین خبرها حاکی از آن است که تعداد تیراژ مطبوعات دچار رکود شده و درآمد آنها از تبلیغات کاهش یافته است؛ به‌خصوص اینکه اقبال عمومی به سوی اینترنت فزونی یافته و از طریق شبکه‌های اجتماعی از به‌روزترین اخبار مطلع می‌شوند. در تازه‌ترین گزارش‌ها نیز، پیش‌بینی شده تا سال 2020 هزینهای که آگهی‌دهندگان برای معرفی محصول خود در رسانه‌های کاغذی می‌کنند، به میزان قابل‌توجهی کاهش خواهد یافت. گفته میشود که در دو سال آینده، هزینه تبلیغات در مجلات منفی 6/4 میلیارد دلار و در روزنامه‌ها حدود منفی هفت میلیارد دلار باشد. طبق بسیاری از گزارش‌ها، صنعت رسانه در تلاش است با این واقعیت کنار بیاید که تنها نسل‌های قدیمی‌تر هنوز به خواندن روزنامه و گوش دادن به رادیو یا حتی دیدن اخبار شبانگاهی می‌پردازند، اما نسل جدید رفتار دیگری دارند؛ آنها اخبار را پس از اینکه 12 ساعت آنلاین بوده، کهنه خواهند یافت.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
برجام نقطه تعادل خود را ازدست داده است
عده‌ای می‌خواهند دوباره تحریم‌ها برگردد تا امثال بابک زنجانی پول نفت را ببرند
نرخ‌های جدید تابستانی بر‌خلاف وعده معاون مسافری راه‌آهن اعلام شد
تاکید کارشناسان بر افزایش جذابیت بازار ایران برای اروپایی‌ها
انتقام اقتصادی
انحصار‌گرایی و گرانی نرخ آگهی در صدا‌و‌سیما
ساخت اولین آزادراه کشور با سرعت ۱۳۰کیلومتر
شبی که در تقویم ورزش ایران ثبت شد؛
احتمال سفر نخست‌وزیر ژاپن به تهران
موفقیت به سبک زنگنه
دامن زدن به آشفتگی بازار
اوپک به سقف اولیه کاهش تولید باز می‌گردد
رییس انجمن سنگ‌آهن کشور از خط و نشان سیاست‌های دولت ابراز نگرانی کرد
بی‌اعتمادی به سیستم مدیریتی کشور
توسعه معادن و کاهش وابستگی به نفت
موفقیت به سبک زنگنه
بی‌اعتمادی به سیستم مدیریتی کشور
توسعه معادن و کاهش وابستگی به نفت
