وقت گفت‌وگو با مردم



«جنگ اقتصادی امریکا علیه ایران» این روزها شاه بیت سخنان مسئولان کشور است. البته همزمان اطمینان خاطر هم داده می‌شود که تدابیر ویژه برای مواجهه با شرایط جدید اندیشیده شده است. چنان که معاون اول رئیس جمهوری دیروز در جلسه ستاد اقتصاد مقاومتی تأکید کرد که شرایط جدید پیش رو دائمی نیست. با این وجود نگرانی مردم نسبت به آینده چیزی نیست که قابل کتمان باشد. التهابات و نوسانات اخیر در بازار ارز و سکه که بتدریج تأثیرات سوء خود در حوزه‌های دیگر را نیز نمایان می‌کند، در کنار گلایه‌ها و انتظارات تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی همگی تأییدکننده آن است که اوضاع کشور ویژه است و عبور از آن هم تدابیر ویژه می‌طلبد. این اما همه ماجرا نیست چنان که برخی کارشناسان و فعالان سیاسی و اقتصادی هم تأکید دارند بخش قابل توجهی از مشکلات موجود ریشه در مسائل سیاسی، جنگ روانی رسانه‌ای خارجی و حتی داخلی و سوء مدیریت‌ها دارد. چنان که محمدرضا باهنر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام روز گذشته در گفت‌وگوی مفصل خود با «ایران» یادآور شد که صدا و سیما و حتی برخی تریبون‌های مقدس همچون نماز جمعه‌ها القای ناکارآمدی می‌کنند.
به هر روی اگر عوامل مختلفی در بروز موقعیت جدید دخیل هستند، قاعدتاً راهکارهای مواجهه با آنها باید متفاوت و متنوع باشد. اما نکته قابل تأمل‌تر شاید تأثیرات سوء همان جنگ روانی و ارائه برخی اطلاعات نادرست و شایعات و دروغ‌سازی‌ها باشد که به تعبیر اسحاق جهانگیری درصدد تأثیر بر افکار عمومی است تا با القای ناکارآمدی مجموعه نظام، به نگرانی‌های موجود دامن زده و توانمندی‌ها برای عبور از این پیچ را با تردید همراه سازد.در این میان به نظر می‌رسد تشریح واقعیات و ارائه اطلاعات درست و بموقع، تبیین ظرفیت‌ها و در یک کلام ارتباط بیشتر و بهتر با مردم فاکتور ضروری است که موج ناامیدی و نگرانی به آینده را سد خواهد کرد یا حداقل سرعت آن را کاهش خواهد داد. چه، در صورت غفلت از این مهم، فضا برای شایعه‌سازان و التهاب‌آفرینان که بخصوص به مدد توسعه رسانه‌ای عرصه را برای جولان مهیا دیده‌اند، فراهم خواهد شد. بیراه نبود که بنا بر اطلاعات خبرنگار «ایران» رئیس جمهوری چندی پیش از همه اعضای دولت و مدیران ارشد خود در مرکز و استان‌ها خواسته که ارتباط  خود با قشرهای مختلف و بخصوص رسانه‌ها را بیش از پیش کنند. این مطالبه روحانی ناظر بر اهمیت توجه به افکار عمومی و ارائه گزارش عملکردها و تبیین شرایط توسط اعضای دولت است چنان که او در جمع مدیران اجرایی هم تأکید کرد که دولتی‌ها باید جلوتر از دیگران در میدان باشند. دیروز علی لاریجانی رئیس مجلس هم از اعضای دولت خواست که با مردم حرف بزنند. او در جمع اعضای فراکسیون شفافیت مجلس گفت: «مردم اضطراب نداشته باشند؛ مجلس و دولت کار می‌کنند که شرایط متعادل شود و در این راستا از طریق دولت نیز با کشورهای مختلف رایزنی‌ خواهد شد و کارهای اقتصادی نیز پیگیری می‌شود؛ در هر صورت برای افزایش کارآمدی حکومت باید ظرفیت ذهنی جامعه بالا رود و دولت نیز با مردم حرف بزند؛ چرا که صحبت کردن باعث افزایش همفکری می‌شود.»


به نظر می رسد این تاکیدات ناظر به اهمیت توجه به مطالبات افکار عمومی و آسیب های مترتب بر احساس بی امیدی مردم نسبت به آینده است. به گفته کارشناسان ناامیدی مردم و بخش های مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بی انگیزگی را در پی خواهد داشت و این یعنی تشدید مشکلات پیش رو بدون آنکه اطمینانی برای بهبود وجود داشته باشد. کیفیت برخورد برخی از مردم با نوسانات اخیر و تمایل برای خرید ارز و سکه بیشتر از نیاز خود معطوف به همین نگرانی ها از آینده است.با این وصف به نظر می‌رسد تا تحقق آن مطالبه رئیس جمهوری و این تأکید رئیس مجلس هنوز فاصله داریم و بار اصلی توضیح و تشریح واقعیات و ارائه عملکردها و برنامه همچنان بر دوش رئیس جمهوری و معاون اول وی است. حتی برخی وزرایی که حوزه کاری آنها درگیری و ارتباط بیشتر با وضعیت موجود دارد نیز آن گونه که باید و شاید در میدان نیستند تا بموقع در قبال شایعه‌ها موضع بگیرند، یا حتی درباره مشکلات با مردم صادقانه صحبت کنند. بدون تردید وقتی مشکلات و چالش‌ها در معرض افکار عمومی قرار گیرد، تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های مردم و اصناف هم برای مواجهه با مشکلات واقع‌گرایانه‌تر خواهد بود و در صورت جلب اعتماد مردم، همراهی آنها با شرایط سخت را نیز تقویت خواهد کرد. بنابراین به نظر می‌رسد برگزاری نشست‌های خبری، حضور در برنامه‌های مختلف مردمی، سفر‌های استانی، شرکت در نماز جمعه‌ها به عنوان سخنران پیش از خطبه و حضور در صدا و سیما از جمله اقدامات ضروری است که وزرا و مدیران ارشد دولت باید در دستور کار خود قرار دهند. تعلل در حرف زدن با مردم چه بسا پیامدها و آسیب‌هایی در پی داشته باشد که برگرداندن آب رفته به جوی میسر نباشد.

توصیه های روحانی به اعضای کابینه

در نخستین اجلاس ملی
 گزارش حقوق شهروندی
همه باید بدانند چه خبر است و چه تصمیماتی اتخاذ می‌شود و در این زمینه بنده به دولت دستور دادم و اکنون نیز اجرا می‌شود که باید هر وزارتخانه و دستگاه که یک پیشنهادی را مطرح می‌کند آن پیشنهاد در دستور هیأت دولت قرار بگیرد و درباره آن بحث کنیم و قبل از اینکه پیشنهاد دستگاه مربوطه را ببینم باید در سایت منتشر شود. ما آمده‌ایم به مردم خدمت کنیم مردم باید بر کار ما نظارت کنند.
 28 آذر 96

در نشست هم‌اندیشی
 مدیران ارشد دولت
مدیران دولتی باید با بیان و منطق درست مردم را قانع کنند... مدیران دولتی ما روزه سکوت گرفته‌اند. نمی‌دانم از چه می‌ترسند. هر کس درپست مدیریتی خود باید بداند طبق قانون اساسی و وظیفه شرعی، دارای توانمندی بالایی است و باید به وظیفه خود عمل کند و اگر می‌ترسد و از اخم این و آن هراس دارد، باید کنار برود. واجب نیست این افراد تا پایان چهار سال بر صندلی خود بنشینند.
1 اردیبهشت 97

در جمع مدیران ارشد دولتی
 اگر صرفه‌جویی را از خودمان آغاز کنیم و همه به صحنه بیاییم، مردم هم ما را همراهی کرده و در برابر مشکلات خواهند ایستاد. البته باید برنامه‌های خود را برای مردم توضیح دهیم. مسئولان  باید بدانند که هرگز بدون یاری و مساعدت مردم، پیروز نخواهیم شد و مردم نیز باید بدانند که ما چه کاری انجام می‌دهیم و باید خدمات را به مردم توضیح دهیم. اگر مردم بدانند که چه می‌کنیم و درست عمل کنیم، قطعاً از ما حمایت خواهند کرد.
6 تیرماه 97