مذاکرات ایران و فرانسه برای حفظ برجام

بین ایران و طرف‌های باقیمانده در توافق هسته‌ای پیرامون مسائلی همچون آینده برجام پس از سال ۲۰۲۵، برنامه موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران گفت‌وگو‌هایی در جریان است. روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق‌الاوسط از قول منابع دیپلماتیک بلندپایه فرانسوی مدعی شد بین ایران و باقیماندگان در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره مسائلی که امضاکنندگان برجام آنها را ضروری می‌دانند، گفت‌وگو‌هایی در جریان است. مسائلی همچون آینده توافق هسته‌ای پس از سال ۲۰۲۵، مهار برنامه موشک‌های بالستیکی و سیاست منطقه‌ای ایران، در رأس این گفت‌وگو‌ها قرار دارند. این منابع گفته‌اند گفت‌وگو‌ها در یک چارچوب جامع و براساس دستورکار مشخص پیش نمی‌‍‌رود و به اشکال گوناگون اتفاق می‌افتد. این منابع با بیان اینکه از طریق گفت‌وگو‌ها پیام‌هایی به ایران داده می‌شود، افزودند خلاصه پیام اروپایی‌ها به مقامات ایران این است: پایبندی شما به توافق هسته‌ای هدیه‌ای نیست که شما به ما می‌دهید بلکه این به نفع شماست. با این حال، توافق به تنهایی برای حفظ همکاری بین‌المللی با شما کافی نیست. زیرا جهان تغییر کرده است. شما باید برای تکمیل آن (توافق)، با ورود به مذاکرات بر اساس بند‌های چهارگانه موافقت کنید. منظور منابع این روزنامه از تغییر جهان، همان تغییر دولت در آمریکا و خروج ترامپ از برجام است. این منابع پیام هشدارآمیز دیگری را بیان می‌کنند که مفاد آن این است که پیشنهاد فرانسوی-اروپایی مزبور، تنها پیشنهاد ممکن برای جلوگیری از تقابل با آمریکا است. به گفته دیپلمات‌های فرانسوی، اروپایی‌ها به ایران گفته‌اند پذیرش پیشنهاد ما، به نفع شما و ماست. البته منابع فرانسوی در ادامه تصریح کرده‌اند از سوی سایر امضاکنندگان برجام (فرانسه، بریتانیا، آلمان، روسیه و چین) یک پیام جمعی به آمریکا داده شده است که مفاد آن این است که سیاست آمریکا مبنی بر اعمال فشار حداکثری بر ایران موفق نخواهد شد و به جای آن باید از رویکرد اعمال فشار و مذاکرات استفاده کرد. بنا به گفته الشرق‌الاوسط، بین آمریکا و سایر طرف‌ها، درخصوص اهداف مورد نظر در برابر تهران، اشتراک نظر وجود دارد. اما از دیدگاه فرانسوی‌ها، رویکرد کنونی آمریکا -که مبتنی بر نابودی برجام و اعمال شدیدترین تحریم‌هاست- اشکالاتی دارد. منابع فرانسوی معتقدند سیاست آمریکا در برابر ایران، نتایج قاطعی محقق نخواهد کرد بلکه تنش در منطقه را بیشتر و عناصر تندرو در ایران را تقویت خواهد کرد. اروپایی‌ها اهداف مشترکی با آمریکا در ایران دارند. اما آنها معتقدند که واشنگتن، اصل گفت‌وگو را قبول ندارد و در این مسیر گام برنمی‌دارد. در نتیجه، منابع فرانسوی اذعان می‌کنند که آنها برای متقاعد کردن آمریکایی‌ها به پیشنهادات اروپایی تلاش نمی‌کنند. زیرا آمریکا مسیر متفاوتی در پیش گرفته است. بلکه اروپایی‌ها تلاش می‌کنند تدابیر اقتصادی و مالی اتخاذ کنند تا بتوانند تا جای ممکن منافع ایران از برجام را تامین کنند. با این حال، پاریس و پایتخت‌های دیگر اروپایی، به هیچ وجه مقوله ایران مبنی بر اینکه اروپایی‌ها باید تمام خسارت‌های ایران از تحریم‌ها را جبران کنند، را قبول نمی‌کند. فرانسوی‌ها معتقدند که مسئولیت جبران منافع ایران، یک مسئولیت جمعی است که شامل چین و روسیه هم می‌شود. منابع فرانسوی در پایان، ایران را به پایبندی به توافق و اجرای موبه‌موی آن باوجود همه اقدامات واشنگتن و نیز پذیرش گفت‌وگو درباره سایر پرونده‌ها دعوت می‌کنند. این منابع هشدار دادند: اگر ایران اندکی از تعهداتش سرپیچی کند، ما درس عبرت خواهیم گرفت. الشرق‌الاوسط معنی این اظهارات را احتمال پیوستن اروپا به آمریکا دانست.