روزنامه خراسان
1396/01/29
نگاهی به فرصت های گردشگری و اشتغال در یک جزیره ناشناخته
حسین بردبار-جزیره هنگام ؛جزیره کوچکی با 9کیلومتر طول و6کیلومتر عرض، درفاصله 2کیلومتری جنوب شرقی قشم درحاشیه تنگه هرمز؛جزیره ای که ساکنان بومی آن جا می گویند 700 نفر سکنه در سه روستا دارد و گرچه از کرانه های ساحل استان هرمزگان دورافتاده است و 43 مایل دریایی (حدود 80کیلومتر) از بندرعباس فاصله گرفته؛ اما گنج های پنهانی درون خود دارد که بسیاری از آن ها برای ساکنان ایران زمین ناشناخته است؛ فرصت های فراوانی که اگر به درستی شناخته شود و مورد کاوش قرارگیرد می تواند همین جزیره کوچک ناشناخته درآب های تنگه هرمز را تبدیل به محلی برای گردشگری و توسعه منطقه کند و"هنگام" را به هنگامه ای دلچسب برای تولید و کارآفرینی و اشتغال زایی با افزایش سفرهای دریایی گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کند. البته تحقق این مسئله نیازمند توجه جدی مسئولان است . دراین گزارش تلاش می کنیم به برخی ویژگی ها به صورت اجمالی بپردازیم: ساحل درخشنده اگر از جنوب جزیره قشم قصد سفری کوتاه و توقفی گذرا در جزیره هنگام داشته باشید پس از حدود یک ربع تا 20 دقیقه دریانوردی با قایق های کوچک تندرو واقع در جنوب شرقی جزیره قشم به ساحل "هنگام" می رسید؛ البته اگر قایق از نوع تندرو نباشد بسته به میزان سرعت آن؛ طول این سفر دریایی هم افزایش می یابد. با ورود به جزیره هنگام آن چه پیش از هرچیز دیگری نظر تازه واردها را به خود جلب می کند، ساحل درخشنده و براق این جزیره است. لابه لای ماسه های این ساحل ذرات درخشانی هستند که در روشنایی آفتاب برق می زنند؛ گویی لابه لای ماسه های این ساحل اشیای کوچک شب نما کارگذاشته اند؛ قصد اغراق نداریم؛ این مسئله به دلیل وجود رسوبات دارای ترکیبات فلزی درخاک ساحل این جزیره کمترشناخته شده است که نورخورشید را انعکاس می دهد؛ البته تاکنون با جست و جو در اینترنت تحقیق و مطالعه ای درباره ماهیت دقیق این خاک ساحلی نیافتیم اما اهالی بومی آن جا می گویند که ترکیباتی ازآهن و سیلیس درماسه های جزیره هنگام وجود دارد که خاک آن را درخشنده کرده است و نکته مهم تر این که برداشت و حمل این خاک ظاهرا جریمه دارد و حمل کننده باید جواب ماموران دریانوردی یا محیط زیست را بدهد که هر از گاهی در ساحل و آب های میان دو جزیره قشم و هنگام با قایق های تندرو و مجهز گشت می زنند. اما جنس این خاک از هرچه که باشد نمی توان وجود ماده ای درخشنده و احتمالا از ترکیبات فلزی را درآن رد کرد و نباید چشم ها را بر این همه درخشندگی وتابندگی بست و گذشت. بازارچه ساحلی اکثریت قریب به اتفاق قایق های تندرو، مسافران خود را درساحلی پیاده می کنند که بازارچه کوچکی با حدود ده تا 15 مغازه آلاچیق مانند درآن بنا شده است. اجناس این بازارچه بیشتر ماهیت دریایی دارند وبه نوعی سوغات جزیره محسوب می شوند و مردان و زنان روستایی و بومی این منطقه گاه به صورت خانوادگی همراه با بچه های شان کالاهایی نظیر انواع صدف های دریایی در شکل ها و رنگ های متنوع ،تزیینات دریایی زنانه نظیر دست بندها و گردن بندهایی از جنس صدف و سنگ های دریایی را با قیمتی ارزان به اندک مسافران این جزیره دورافتاده به فروش می رسانند. مثلا یک گردن بند زنانه از جنس صدف دریایی که دست ساز بانوان روستایی این جزیره است با دوگوشواره از همان جنس به قیمت 15 هزار تومان در سه یا چهار مغازه آلاچیق مانند جزیره به فروش می رسد. شاید اگر همین گردن بند صدفی سفید رنگ دریکی از مغازه های لوکس تهران به فروش می رسید می توانست قیمتی چندین برابر یا حتی چند 10برابر داشته باشد اما وضعیت مغازه های این بازارچه متفاوت است ؛مغازه های این جا به دلیل کمبود مصالح ساختمانی فاقد سقف و دیوار هستند و تنها با پایه های چوبی از یکدیگر جدا شده اند واز این نظر بیشتر شبیه به یک آلاچیق هستند. انواع دیگری از صنایع دستی و اسباب بازی هایی که با صدف و محصولات دریایی ساخته شده نیز دراین بازارچه خودنمایی می کند.بیشتر کالاهای این جا دست ساز است وبه نوعی صنایع دستی محسوب می شود ولی قیمتی نازل دارد تا اندک مسافرانی را که به این جا می آیند به خود جذب کند؛ حتی یکی از فروشنده ها حاضر می شود در ازای 10هزار تومان خرید، یک لاک پشت اسباب بازی را که با سه صدف دریایی کوچک و اندکی چسب ساخته شده مجانی هدیه بدهد. روغن جگر کوسه! اما درمیان اجناس این بازارچه کوچک و دورافتاده چیز دیگری هم هست که توجه بیشتری را می طلبد وشاید مخصوص همین جزیره باشد؛ "روغن جگر کوسه" که ساکنان بومی این جا معتقدند برای برخی از انواع کمر درد یا درد سیاتیک وامثال آن کارایی دارد؛ البته پذیرش این که این روغن از جنس "جگر کوسه" باشد کمی مشکل است. از خود می پرسم مگر به راحتی می توان کوسه را شکار و بعد از جگر آن چنین روغنی را استخراج کرد؟ برای یافتن پاسخ این پرسش از یکی از فروشندگان "روغن جگرکوسه" می پرسم آیا واقعا این روغن از جگر کوسه گرفته می شود؟ پاسخ می دهد:صیادان روزها کوسه ها را دراطراف جزیره شکار می کنند و شکمشان را درهمین ساحل می شکافند و جگر آن ها را برای تهیه این روغن درمی آورند. اگر دو ساعت زودتر به جزیره آمده بودید اوایل روز درساحل جزیره می دیدید که صیادان یکی از لنج های صیادی شکم یک کوسه را شکافتند و جگرش را درآوردند! قیمت روغن جگر کوسه هم مانند صنایع دستی این بازارچه با وجود زمانی که برای تهیه آن گذاشته شده ارزان است، هر 3 قوطی پلاستیکی کوچک آن که حدود 50 سی سی روغن درون خود دارد (درمجموع حدود 150 سی سی) به قیمت 10 هزارتومان به فروش می رسد، البته حجم قوطی ها تقریبی است. شاید به دلیل فراوانی کوسه ها دراطراف جزیره قیمت این کالاهای عجیب وغریب این قدر ارزان است! رقص دلفین ها با طی مسافتی حدود یک مایل دریایی از ساحل جنوب شرقی قشم، جایی که از دور می توان ساحل دوجزیره قشم و هنگام را وسط دریا درسمت راست وچپ خود مشاهده کرد؛ مکانی است که می گویند محل عبور دلفین های تنگه هرمز است و اگر شرایط دریا برای آمدن آن ها به سطح آب و جابه جایی شان مناسب باشد، می توانی به اصطلاح رقص دلفین ها را مشاهده کنی، یعنی گروه های چندتایی دلفین ها حین عبور از کنار قایق های تندرو به روی آب می پرند و به مسیر خودشان در وسط دریا ادامه می دهند؛ البته به دلیل شرایط جوی دریا و وزیدن باد چنین توفیقی برای نگارنده حاصل نشد اما برخی گردشگران درساحل جنوبی جزیره قشم برنامه ریزی مشخصی را برای مشاهده این رویداد طبیعی دارند و گویا برای همین منظور به چنین جایی آمده اند. ماهی های آکواریومی یا آکواریومی از ماهی ها! با طی مسافتی کوتاه و پیمودن کمتر از نیم دوربا قایق در اطراف جزیره هنگام به ساحلی سنگی می رسید که به گفته بومیان دارای ماهی های آکواریومی است،علت چنین مساله ای آن است که وضعیت ساحل این منطقه شرایطی مانند یک آکواریوم طبیعی را ایجاد کرده است ؛چرا که دراین قسمت از ساحل جزیره تا فاصله ای حدود چند صدمتری به سمت دریا عمق ساحل کم است به طوری که از فاصله حدود 100 تا 200 متری از ساحل جزیره از درون قایق می توان سنگ های کف دریا را مشاهده کرد البته زلالی آب این منطقه نیز به ایجاد این صحنه زیبا کمک می کند با این حال درحاشیه سنگ های مرجانی این ساحل فضای نادری برای تخم ریزی و رشد انواع ماهی های رنگارنگ دربستر دریا فراهم آمده است که برخی از قایق های تندرو با توقفی کوتاه درجوار این سنگ های مرجانی امکان دیدن این صحنه زیبا را از خلقت خالقی که عجایبش را در دریاها قرار داده به وجود می آورند تا بگویی :"یا من فی البحار عجائبه!" چالش درآمدزایی درجزیره باوجود این همه زیبایی و فرصت وجاذبه گردشگری، ساکنان جزیره هنگام به گفته بومیان به 700 نفر و کمتر از 200خانوار می رسند که با مشکلات تامین آب وبرق برای زندگی روزمره دست به گریبان و با چالش درآمدزایی برای معاش مواجه اند.البته بسیاری از ساکنان بومی این جا از طریق صیادی، کار در لنج های ماهی گیری، فعالیت دربازارچه ساحلی و تعاونی های گردشگری امرار معاش می کنند. پرورش ماهی در قفس ، پرورش میگو و بزرگ ترین مزرعه پرورش کروکودیل کشور نیز از جمله فعالیت های آبزی پروری جزیره هنگام است.یوسف جوانی است که دریکی از تعاونی های حمل مسافر درساحل جزیره قشم کار می کند .اوبا قایق تندرو گردشگران را حدفاصل جزایر قشم و هنگام جابه جا می کند، البته از وضعیت کاری اش خیلی راضی نیست و می گوید که برخی از زمان ها کار دراین جا کساد است و گاهی هم شرایط خوب است و ادامه می دهد: "شاید هفته ای بیکار بمانم و شاید هفته ای یک بار یا دوبار برای جابه جایی مسافربه جزیره هنگام بروم" البته یوسف به ازای هر مسافری که میان دوجزیره قشم وهنگام جابه جا می کند 15 هزارتومان می گیرد که باید دوهزارتومان آن را به تعاونی گردشگری بدهد. گاهی تعداد مسافران هرقایق او به 10 نفر می رسد که البته به لحاظ ایمنی جابه جایی مسافر نمی تواند از این تعداد بیشتر هم مسافر جابه جا کند.
سایر اخبار این روزنامه
خطای پزشکی؛ بودن یا نبودن؟
تماس صوتی تلگرام مسدود شد
تکذیب گمانه ها، اوج گیری تحلیل ها
تشکیک در سلامت همه پرسی
ترکیه پس از همه پرسی و منافع ایران
چگونه یک کارت عروسی متفاوت داشته باشیم؟
به بهانه تولد محمدعلی بهمنی / تا تو هستی و غزل هست، دلم تنها نیست
چو ایران نباشد تن من مباد
نگاهی به فرصت های گردشگری و اشتغال در یک جزیره ناشناخته
صفر تا صد وظایف بیمه ها
فوت 2900 نفر در بلایای طبیعی طی هر سال در کشور
نظرسنجی «ایران پُل» درباره نامزدهای انتخابات
مجوز 34 طبقه برای هتل پدیده
گزارش واشنگتن پست از جزئیات دیدار مک کین وسرکرده منافقین
پادگان کوچک آقای سیرجانی و بانو
