روزنامه جمهوری اسلامی
1397/07/25
ضرورت پرهیز از بخل در کلام امام حسن علیه‌السلام
حجت‌الاسلام دکتر محمدرضا جواهریعضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد
«شحّ» باتشدید حاء در نظام اخلاقی اسلامی یک رذیلت و صفت زشت می‌باشد اما سخاوت و انفاق از سرفصل‌های ارزش‌های الهی در اخلاق اقتصادی اسلامی است و در قرآن کریم و در سنت معصومین علیهم‌السلام بر آن سفارش شده است. پیامبر و اهل‌بیت علیهم‌السلام الگوهای بزرگ سخاوت و انفاق بوده‌اند و همگان را به سخاوت و انفاق دعوت کرده‌اند. در مکتب اخلاقی اهل‌بیت آموزش اهمیت و ضرورت سخاوت و انفاق با روش‌های گوناگون انجام شده است.
امام حسن مجتبی علیه‌السلام در یک حدیث با نکوهش شحّ که ضد سخاوت و انفاق است جهانیان را به سخاوت دعوت کرده‌اند و در راه بخل زدایی گام برداشته‌اند.
سبط اکبر پیامبر اعظم فرموده‌اند: الشحّ ان‌تری ما فی یدیک شرفا، و ما انفقته تلفا (بحارالانوار، ج 78، ص 114 * البرهان فی تفسیر القرآن، ج 5، ص 402 * العدد القویه لدفع المخاوف الیومیه، رضی الدین حلی، 52).
شحّ این است آن چه را که در دستانت‌داری و آن را نگه میداری شرف و آن چه را انفاق نموده‌ای تلف می‌بینی.
در این حدیث یک رذیلت اخلاقی تعریف شده است.
شح چیست؟ پاسخ این پرسش اخلاقی در این رهنمود امام دوم مشخص گردیده است.
راغب اصفهانی درباره شح نوشته است: الشح بخل مع حرص (المفردات فی غریب القرآن، ماده شح، ص 256).
شح بخل با حرص و بخل افراطی است. بنابراین شح به معنای بخل شدید و آزمندی فراوان و تنگ نظری و دریغ کردن و حرص ورزیدن و خودخواهی است.
در این گفتار اخلاقی چیستی شح با دو شاخص بیان شده است. شحیح جمع‌آوری و نگهداری ثروت را «شرف» می‌شمارد و بخشش و انفاق را «تلف» می‌بیند. این دو ویژگی در هر کس باشد شحّ و بخل شدید دارد. سخاوت دقیقاً در مقابل شحّ قرار دارد. انسان با سخاوت آن چه را می‌بخشد و به دیگری می‌دهد و انفاق می‌کند شرف می‌داند و نگهداری مال و حبس آن را نامطلوب می‌شمارد.
باید شحّ را از اندیشه‌ها دور و آثار آن را از گفتار و رفتارها پاک نمود و از این راه در ترویج سخاوت و انفاق گام برداشت.
سایر اخبار این روزنامه
حمله به سفارت اسرائیل در آنکارا با تراکتور!
تبانی آمریکا، عربستان و ترکیه برای بستن پرونده قتل قاشقچی
رئیس جمهور در دیدار سفرای جدید 7 کشور:
همه تلاش کنیم تا از برجام به خوبی صیانت شود
عراق بار دیگر خواستار خروج آمریکا از خاک خود شد
نخست وزیر دولت دست نشانده سعودی در یمن برکنار شد
ایران از سفیر پاکستان خواستار شد
دولت پاکستان بی‌درنگ برای آزادی نیروهای مرزی ایران و دستگیری تروریست‌ها اقدام کند
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس:
نهادها و موسسات غیردولتی ملزم به ارائه صورت‌های مالی می‌شوند
فلاحت پیشه در گفتگو با یورونیوز:
تاسیس دفتر اتحادیه اروپا به بسته پیشنهادی آنها بستگی دارد
ضرورت پرهیز از بخل در کلام امام حسن علیه‌السلام
نشانه‌های تبانی
تاکید ایران و روسیه بر فراهم کردن حداکثر تسهیلات روادیدی
سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی:
حقوقهای زیر 3 میلیون مشمول دریافت بسته حمایتی هستند
با حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی،
رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه مشخص شد
رئیس پلیس تهران خبر داد
ممنوعیت خریدو فروش ارز در خیابان
تبانی آمریکا، عربستان و ترکیه برای بستن پرونده قتل قاشقچی
تبانی آمریکا، عربستان و ترکیه برای بستن پرونده قتل قاشقچی
تبانی آمریکا، عربستان و ترکیه برای بستن پرونده قتل قاشقچی
تبانی آمریکا، عربستان و ترکیه برای بستن پرونده قتل قاشقچی
تبانی آمریکا، عربستان و ترکیه برای بستن پرونده قتل قاشقچی
