روزنامه جهان صنعت
1397/07/29
وزیر «بازار آزادی» در «دولت تعزیراتی» نماند
اشکان نظام‌آبادی- عباس آخوندی از زمانی که به عنوان وزیر راهوشهرسازی به مجلس معرفی شد بر اصل پایبندی به قواعد نظام بازرگانی آزاد تاکید می‌کرد؛ عقیده‌ای که او را از کاروان دولت «تعزیراتی» و «ضد رقابت» حسن روحانی جدا می‌کرد. سیاست‌های آخوندی در وزارت راهوشهرسازی که در تضاد آشکار با جهت‌گیری‌های «رانتیر»، «ضدبازار»، «ضد بورژوازی ملی» و همراه با «سیاست‌های یارانه‌ای» دولت روحانی بود سرانجام کار را به جدایی کشاند. این جدایی عقیدتی که از آغاز دولت دوازدهم سر باز کرد در ادامه راه با یادداشت‌های گاه و بیگاه آخوندی در انتقاد از مسیر اقتصادی کشور آشکارتر شد و حالا با انتشار نامه استعفا در کانال تلگرامی به شکل علنی بروز کرده است.در متن استعفای آخوندی خطاب به روحانی آمده است: «پیرو سه بار درخواستی که در سال گذشته از محضر جنابعالی داشتم اجازه می‌خواهم از خدمت شما در دولت رخصت بخواهم، به نظر نمی‌رسد در ارتباط با روش بازآفرینی شهری مورد نظر جنابعالی بتوانم کار موثری انجام دهم. همچنین در ارتباط با سیاست دخالت حداکثری دولت در بازار و روش ساماندهی امور اقتصادی به لحاظ شرایط موجود امکان هماهنگی ندارم. این حق شماست که وزیر همراه‌تری را در دولت داشته باشید. خواهشمندم این بار با درخواست اینجانب موافقت و در تعیین جانشین تسریع فرمایید. من بر این اعتقاد هستم که سه اصل پایبندی به قانون، احترام به حقوق مالکیت و اقتصاد بازار رقابتی را در هیچ شرایطی نباید زیر پا گذاشت. آنچه در تدبیر شرایط سخت جدید ناشی از تحریم‌های آمریکا شاهدیم دقیقا نقض همین سه اصل است.»
غیر از روحانی، بقیه اعضای کابینه نیز چندان دل‌خوشی از آخوندی نداشتند؛ زمانی که نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت بود اختلاف بر سر واردات واگن کار را به جایی رساند که نعمت‌زاده گفت: «روی ریل می‌خوابم اما اجازه واردات واگن را نمی‌دهم.» در مقابل آخوندی معتقد بود تنها «قواعد بازرگانی» در تصمیم‌گیری‌ها اهمیت دارد و در نهایت مساله واردات واگن بدون آنکه نعمت‌زاده روی ریل بخوابد حل شد.
اختلاف آخوندی و دولت بر سر چیست
بیگانگی عمیق آخوندی با دولت روحانی بر‌اساس پایبندی به اصول «بازار آزاد» در سیاستگذاری‌های کلان حوزه وزارت راهوشهرسازی و مسائلی مانند بازآفرینی شهری، نحوه مدیریت و دخالت دولت در بازار مسکن، تصدی‌گری در ساختوساز و انتخابات نظام مهندسی ظهور کرد. روحانی معتقد است دولت باید در بافت فرسوده برج‌سازی کند! و این درحالی است که آخوندی کلیه دستورات روحانی در این مورد را به دیوار زد. رییس‌جمهور در جلسه رای اعتماد آخوندی در دولت دوازدهم گفته بود: «من و آقای آخوندی در خصوص نوسازی بافت‌های فرسوده با یکدیگر اختلاف نظر داریم.» گفته میشود در یکی از سفرها به ترکیه، اردوغان عکسی از بافت فرسوده استانبول به رییس‌جمهور کشورمان نشان داد؛ عکسی که نشان می‌داد زمانی که رجب طیب اردوغان شهردار استانبول بود، بافت فرسوده و مرکزی این شهر را در یک حرکت جهادی تخریب کرد و چند برج و مجتمع مسکونی بلندمرتبه در آن ساخت. گفته میشود روحانی از آن زمان شیفته این تفکر شد و تلاش دارد بافت‌های فرسوده شهری به خصوص در پایتخت با این الگو بازسازی شود.
اواخر مهرماه سال گذشته محمدباقر نوبخت از ابلاغ برنامه برج‌سازی در بافت‌های فرسوده به وزارت راه خبر داده بود. حکم ترکان به‌عنوان مشاور روحانی در امور هماهنگی این بافت‌ها نیز در همین دوره امضا شد اما در ادامه آخوندی به مقاومت دربرابر اجرای دستورات و احکام رییس‌جمهور پرداخت.
در این مدت مقاومت کابینه با عضو «تحول‌خواه» خود به اندازه‌ای بالا گرفت که اکبر ترکان که با حواشی زیادی به عنوان مشاور رییس‌جمهور در امور بافت فرسوده منصوب شده بود، در نامه‌ای به روحانی خواستار تعویق انتخابات نظام مهندسی شد. روحانی نیز در پارافی تامل‌برانگیز روی این نامه تلویحا با نظر ترکان موافقت کرد اما آخوندی این دستور غیرقانونی را اجرا نکرد و انتخابات نظام مهندسی در موعد مقرر برگزار شد. طیف دیگر مخالفان آخوندی ذی‌نفعان گذشته، حال و آینده نظام مهندسی بودند؛ اقدامات ضدفساد و ضدرانتی که آخوندی در این سازمان آغاز کرده بود طیف وسیعی از دو شغله‌های نظام مهندسی که برخی از آنها نماینده مجلس هم بودند را برآشفت. در حوزه ساختوساز نیز آخوندی هیچ وقت زیر بار «تولید و تصدی‌گری دولت» نرفت و این درحالی است که از متن استعفای آخوندی به نظر می‌رسد روحانی دستور ورود دولت به ساختوساز را صادر کرده و با مخالفت آخوندی مواجه شده است. همه این حواشی اصرار آخوندی بر رعایت اصول بازار آزاد و شکاف عقیدتی میان او و تیم روحانی را آشکار می‌کند؛ شکافی که نشان می‌دهد «عضو بازار آزادی» به تنهایی در حال مقاومت در برابر سیاست‌های سوسیالیستی دولت بود.
آخوندی و FATF
روی دیگر اختلاف آخوندی با دولت و بدنه اجرایی کشور ماجرای تصویب لایحه FATF آشکار شد. وزیر راهوشهرسازی تعلل دستگاه‌های کشور در تصویب این لایحه را عامل اصلی تعلیق بازار و نابسامانی اقتصادی کشور می‌دانست؛ چیزی که آخوندی از آن به عنوان «فضای عدم قطعیت» نام می‌برد. او گفته بود: «در وضعیتی هستیم که درآمدهای دولت امکان تامین بودجه رفاه را ندارد و طرح‌های عمرانی از طریق بدهی‌های آینده اجرا میشود. ما عملا دچار بحران رفاه شده‌ایم اما نمی‌خواهیم به روی مبارکمان بیاوریم. باید خیلی آشکارا و پوست کنده این مساله را با مردم و مجلس در میان گذاشته شود.» او حتی پا را فراتر از این گذاشت و گفت هزینه اظهارات انقلابی مسوولان را
مردم می‌دهند.
در ادامه انتقادات شدید آخوندی باعث دوئل توئیتری با سخنگوی شورای نگهبان هم شد. آخوندی در روز استعفا در کانال تلگرامی خود خطاب به کدخدایی نوشت: «مایه تاسف است که حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان قانون اساسی آیین‌نامه انتشار‌نیافته مجمع تشخیص مصلحت را حاکم بر قانون اساسی می‌داند. قانون اساسی میثاق ملی، ثمر انباشت تجربه تاریخی و نتیجه مجاهدت‌های ملت ایران در عصر حاضر است. به نظر می‌رسد قانون اساسی اگر دو نگهبان چون ایشان داشته باشد، نیاز به هیچ مهاجمی ندارد.» اگرچه تیغ این اظهارات آخوندی به شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام هم می‌گیرد اما او دولت را هم در فضای عدم قطعیت مقصر می‌دانست.
بسیج رسانه‌ای علیه آخوندی
ایستادگی وزیر راه وشهرسازی در مقابل فساد گسترده و مواجهه با طیف وسیعی از متخلفان نظام مهندسی، آخوندی را در تیر‌رس رسانه‌های منتقد دولت قرار داد. او که عاملان این هجمه رسانه‌ای را «امضا‌فروشان» و «متخلفان» می‌نامد به طور علنی این هماهنگی را «هم‌داستانی ضدرسانه با ترامپ» خواند و حتی از یکی از نمایندگان مجلس به قوه قضاییه شکایت برد. او در این باره صراحتا گفته بود: «حال باید دید که انسان وطن‌دوست از هم‌داستانی یک خبرگزاری به ظاهر انقلابی با ترامپ اگر بمیرد مرگ بر او رواست و یا از انجام چنین سفر موفقی که در جهت تداوم روابط استراتژیک ایران و هند صورت گرفت؟ آن هم رسانه پرخرجی که تحت امر نیروی نظامی است و از پول ملت سالانه ده‌ها میلیارد تومان هزینه می‌کند.»
ماجرای استعفا
این اختلافات بنیادین کار را به جایی رساند که آخوندی در کانال تلگرامی از استعفایش رونمایی کرد؛ در سربرگ نامه استعفا به طور دست‌نویس تاریخ 10 شهریورماه درج شده است و این درحالی است که در این تاریخ استیضاح آخوندی توسط روابط عمومی وزارتخانه به شکلی غیر‌حرفه‌ای تکذیب شده بود. صبح دیروز و درست قبل از انتشار این نامه وزیر راهوشهرسازی در حضور نوبخت و نهاوندیان گفت: «من امروز برای حرف زدن اینجا نیامده‌ام بلکه برای کف زدن آمده‌ام!» تا نشان دهد با میل باطنی به این جلسه نیامده است. او با این اظهارات در مراسم امضای تفاهمنامه نوسازی ۱۰۰ هزار واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده به مخاطبان نشان داد که با این طرح چندان موافق نیست و اعتقاد دارد به جای تخریب و برج‌سازی، باید بازآفرینی شهری را در دستور کار قرار داد.
امروز آخرین روز کاری من است
وزیر راهوشهرسازی عصر همان روز در مراسم رونمایی از طرح‌های هوشمندسازی فرودگاه امام گفت: «خوشحالم امروز که آخرین روز کاری‌ام است این پروژ‌ه‌های هوشمندسازی را به طور نمادین در فرودگاه امام افتتاح می‌کنم.» برخی ناظران معتقدند ممکن است انتشار متن استعفا آن هم با تاریخ دست‌نویس با هدف اعمال فشار به روحانی باشد. با این وجود اظهارات آخوندی در فرودگاه خیال همه را در مورد استعفایش راحت کرد و ممکن است نشان‌دهنده تایید استعفا از سوی روحانی باشد.
در این شرایط به نظر می‌رسد 28 مهرماه سال 97 آخرین روز کاری آخوندی در ساختمان دادمان باشد. اگرچه اکثر سیاست‌های او در وزارت راهوشهرسازی به بن‌بست تامین مالی خورد اما به نظر می‌رسید او برای پیشبرد قواعد بازار به همراهی بیشتری توسط همکاران خود نیاز داشت. در شرایطی که این همکاری در کابینه وجود نداشت شاید استعفا بهترین گزینه پیش روی آخوندی بود؛ استعفایی که هنوز به طور رسمی پذیرفته نشده است و به گفته نماینده ارومیه در مجلس هنوز مشخص نیست که با وجود اصرار وزیر این استعفا از سوی رییس‌جمهور پذیرفته میشود یا خیر.
سایر اخبار این روزنامه
وزیر «بازار آزادی» در «دولت تعزیراتی» نماند
وزیر «بازار آزادی» در «دولت تعزیراتی» نماند
با برخورد قضایی مشکلات اقتصادی حل نمی‌شود
ردپای داماد ترامپ
آغاز دوباره رشد شتابان شاخص
با وجود سودآور نبودن تبدیل نقدینگی به خودرو باز هم کلید خورد
بررسی وضعیت بازار انرژی در آستانه تحریم‌های آمریکا
بررسی ادعای استخراج و فروش شبکه ارز مجازی
آسیب‌شناسی پرخاشگری در جامعه
هنر پله‌برقی دزدی!
سطرهایی برای اعضای شورای شهر!
موافقتنامه تقویت روابط تجاری ایران و سوریه به امضا رسید؛
دژ‌پسند به وزارت اقتصاد می‌رود، رحمانی به وزارت صمت
بازار اوراق کارساز است؟
هشدار کارشناسان به بی‌اعتنایی نهادهای قانونی در حمایت از تولید کشور
تاثیر نرخ ارز بر بهبود تراز تجاری کشور
چشم‌انداز انقلاب سفید ارمنستان
روزنامه‌نگار خوب چه رنگی دارد
