حمایت روسیه از سعودی‌ها!

آفتاب یزد- گروه سیاسی : «دلیلی ندارد که بخواهیم به اظهارات سعودی‌ها درباره قتل جمال خاشقجی و اینکه خانواده سلطنتی در آن نقشی نداشته‌اند، شک کنیم.
هیچ کس نباید به اظهارات آنها شک کند و حرف آنها را باور نکند. همه ما اظهارات خاندان سلطنتی عربستان درباره قتل خاشقجی همچنین دست نداشتن این خاندان در این مسئله را شنیده‌ایم.»
این اظهارات دونالد ترامپ آمریکایی نیست که امروز متهم شود به سازش با عرب‌ها به خاطر پول‌های سعودی و نادیده گرفتن حقوق بشر بلکه موضع رسمی کاخ کرملین یعنی همان
روسیه است !


دیمیتری پسکوف، سخنگوی ریاست جمهوری روسیه در یک کنفرانس خبری در پاسخ به سوالی در رابطه با قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول این اظهارات را بیان داشته و اعلام کرده پیشتر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز این موضوع را روشن بیان کرده است .
اکنون باید دید آن‌هایی که بحق به آمریکا خرده می‌گرفتند که واکنش این کشور نسبت به قتل خاشقجی بسیار سطحی و معامله گرایانه است نسبت به این موضع گیری کاملا یکطرفه روس‌ها چه خواهند گفت؟
درحالی که بسیاری از کشورها حتی متحدان عربستان در مورد قتل خاشقجی مدام به عربستان فشار می آورند و از این موضوع می گویند که سعودی‌ها هنوز پاسخ قانع کننده ای درباره این قتل نداده اند و برکناری چند نفر در ارتباط با این قتل پاسخ قانع کننده ای نیست و در حالی که کنگره آمریکا حتی اگر به ظاهر هم باشد در اندیشه لغو قرارداد فروش تسلیحات به عربستان است و ترامپ اظهار داشته است اگر کسی پشت پرده قتل خاشقجی بوده او بن سلمان است روسیه برخلاف اظهارات تمام مقامات کشورهای جهان اکنون با این موضع گیری و پذیرش بی قید و شرط توضیحات بن سلمان و ملک سلمان، جامعه بین المللی را شگفت زده کرده است .
اما چگونه می توان این موضع گیری روس‌ها را در چنین شرایطی توجیه پذیر دانست؟

> خودش قاتل است
فریدون مجلسی دیپلمات سابق با بیان اینکه باید هم از دید سیاسی و هم از دید اقتصادی به این موضوع نگاه بیندازیم به آفتاب یزد می‌گوید: «از دید سیاسی، روسیه از اهمیت دادن جهان به قتل خاشقجی نوعی همزاد پنداری با عربستان پیدا کرده است.»وی می گوید: «در خود انگلیس چند حادثه در این زمینه به ثبت رسیده که احتمال رد پای دولت روسیه در آن دیده شده است. قتل روزنامه نگار
روس و جاسوسان سابق روسی از این دسته‌اند.
مثلا می‌گویند «الکساندر لیتویننکو» از نوشیدن چای مسموم به یک ایزوتوپ کمیاب و سمی پرتوزا در رستوران یک هتل در مرکز لندن فوت کرد. «سرگئی اسکریپال» ۶۶ ساله و دختر ۳۳ ساله او «یولیا» که در بریتانیا زندگی می‌کنند روی نیمکتی مقابل یک مرکز خرید در سالیزبوری مورد حمله با استفاده عمدی از «عامل عصبی» مسموم شده‌اند. از این نمونه کشتارهای پنهان که احتمالا توسط روسیه یا ترورها در سایر کشورها که به وسیله دولت پوتین صورت می‌گیرند، بسیارند. با این تفاوت که مخالفین پوتین یا جاسوسان سابق یا آدم‌هایی که می توانستند برای دولت روسیه ایجاد خطر کنند در کنسولگری کشته نمی شدند بلکه حرفه ای تر از میان می رفتند . روسیه تلاش دارد جنایت بزرگ خاشقجی را بی اهمیت جلوه دهد تا عملا کاری را که خودش در قتل شخصیت‌های سیاسی روس داشته است را هم بی اهمیت کند. خود روسیه به واسطه دست داشتن در حمله به کسانی مثل اسکریپال و دخترش تحریم شده است.»
این دیپلمات سابق اظهار می کند: «پوتین از سوی بسیاری از کشورها در مظان اتهام ترورها و کشتار شهروندانش در سایر کشورها است . پس چرا باید از چنین واکنشی از روسیه درباره قتل خاشقجی شگفت زده شویم؟»
وی در ادامه به انگیزه‌های اقتصادی این حمایت نیز اشاره می کند و می گوید: «اگر عربستان با آمریکا قرارداد 500 میلیون دلاری دارد با روسیه قرار داد سه میلیارد دلاری بسته است . همین چند روز پیش یک توافق 500 میلیون دلاری با یکدیگر
داشته اند و از سویی درباره راکتورهای اتمی نیز می خواهند
فعالیت‌هایی داشته باشند . »
مجلسی می گوید: «البته این را هم نباید فراموش کنیم که روسیه رقیب عربستان در بخش نفت نیز هست. اگرچه هماهنگی‌هایی در اوپک با رهبریت عربستان پیش آمده است اما اساسا روسیه یارگیری‌های مقطعی می کند و به عنوان یک امر ثابت نمی توان هیچ چیز را از او انتظار داشت چه در دوستی اش با عربستان چه در دوستی اش با ایران. به هر حال موضوع خاشقجی بعد از مدتی فراموش می شود اما آن چیزی که فراموش نمی شود معامله است و پول. »

> زاویه با حقوق بشر
اما شعیب بهمن، کارشناس مسائل اوراسیا درباره این نوع واکنش از روسیه در قبال قتل خاشقجی به آفتاب یزد می‌گوید: «روس‌ها می دانند که در قتل خاشقچی ترکیه یا آمریکا و غرب چه منافع و اهدافی را در این پرونده دنبال می کنند، در چنین شرایطی روسیه هم قطعا به منافع خودش توجه دارد و دلیلی نمی‌بیند همان خطی مشی غربی‌ها یا سایر کشورهای منطقه را در پیش بگیرد ، روس‌ها بر مبنای محاسبه سود و زیان منافع خودشان تصمیم گرفتند چنین موضع گیری‌ای در قبال خاشقجی داشته باشند البته چنین واکنشی خیلی هم دور از ذهن نبود.» وی ادامه می‌دهد: «روسیه اساسا با ادعاهای حقوق بشری غرب زاویه داشته است و تلاش می‌کند تا خودش را همسو و همراه با آن‌ها نشان ندهد . خصوصا اینکه مسائل ضد حقوق بشری در سال‌های گذشته علیه خود روسیه نیز به کار گرفته شده است . بنابراین روسیه در چنین پرونده ای سعی می کند تا موضع گیری متفاوتی از خودش نشان دهد. از سویی روسیه در شرایط فعلی به روابط خودش با عربستان نگاه می کند و تلاش دارد تا در حالی که کشورهای غربی و حتی آمریکا در رابطه با عربستان به دلیل قتل خاشقجی دچار مشکل شده اند به فکر این باشد که یک تنه از این مسئله در راستای منافع خودش در روابط با عربستان استفاده کند . بنابراین روس‌ها در شرایط فعلی هم دهن کجی به تعاریف حقوق بشری غربی می‌کنند و هم می خواهند از تیرگی موجود رابطه عربستان با سایر کشورها بهره گرفته و بتوانند در این راستا امتیازات بیشتری در سایر موارد از سعودی‌ها بگیرند. »

> تاریخ از یاد نمی‌برد
در عربستان سنت قبیله گرایی و حذف فیزیکی مخالفان از گذشته وجود داشته وقتی برخلاف ادعای بن سلمان، این کشور اصلاح گری‌هایش را با جنگ یمن آغاز کرد، منش سعودی‌ها در قتل خاشقجی را نباید شگفت انگیز دانست . اما پوتین و پسکوف با موضع گیری اخیر در قبال قتل خاشقجی نشان داده اند که روسیه هنوز ریشه خشونت‌های استالینی خود را نخشکانده است. واکنش عجیب روس‌ها نسبت به قتل خاشقجی بار دیگر موضع دوگانه روس‌ها را در عرصه سیاست به خوبی نمایان می سازد .