روزنامه جهان صنعت
1397/08/23
پایان دوستی پیونگ‌یانگ-واشنگتن؟
مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی در واشنگتن می‌گوید ۱۳ مرکز عملیاتی مخفی موشک‌های بالستیک را در کره‌شمالی مکان‌یابی کرده است. یافته‌های این نهاد، چالش تازه‌ای در روند سیاست‌های اخیر ترامپ در قبال پیونگ‌یانگ برآورد میشود.مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی یک اندیشکده عمده و مشهور، مستقر در ایالات متحده است. پژوهشگران این اندیشکده دوشنبه گذشته گفتند از روی تصاویر ماهواره‌ای توانسته‌اند ۱۳ سایت پیشتر اعلام نشده در کره‌شمالی را رصد و مکان‌یابی کنند. آنها در عین حال این احتمال را مطرح کرده‌اند که علاوه بر این ۱۳ سایت، هفت مرکز دیگر نیز در کره‌شمالی مشغول فعالیت است که پیونگ‌یانگ آنها را مخفی نگه داشته است.
در گزارش این نهاد آمده است اگر قرار باشد یک توافق کامل و قابل راستی‌آزمایی با کره‌شمالی به‌دست آید، قاعدتا این مراکز، سایت‌هایی هستند که باید اعلام و عاری از سلاح شوند. کره‌شمالی می‌تواند از این پایگاه‌ها، برای عملیات هرگونه موشک بالستیک، از موشک‌های کوتاه‌برد تا موشک‌های قاره‌پیما، استفاده کند.
مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی می‌گوید پیونگ‌یانگ برای ده‌ها سال به شکل دقیقی این مراکز را استتار و پنهان کرده است تا در صورت یک حمله پیشگیرانه به کره‌شمالی، یا در صورت وقوع یک جنگ احتمالی، آسیبی به آنها نرسد و عملیاتی باقی بمانند.
گزارش مرکز مطالعات راهبردی یک چالش تازه در سیاست‌های واشنگتن در قبال پیونگ‌یانگ توصیف میشود. این گزارش در عین حال مشکلات و پیچیدگی‌های پیش‌رو برای خلع سلاح کامل کره‌شمالی- آن‌طور که واشنگتن خواستار آن شده- را نشان می‌دهد. دونالد ترامپ پس از دیداری تاریخی در سنگاپور با کیم جونگ‌اون، رهبر کره‌شمالی، اعلام کرده بود که آن کشور دیگر یک تهدید اتمی نیست.
در هفته‌های اخیر رییس‌جمهوری آمریکا اظهاراتی را بیان کرده که حاکی است او در روند مذاکرات با کره‌شمالی قصد ندارد تعجیل کند یا آن‌طور که خودش گفته موضوع غیراتمی شدن کره‌شمالی یک بازی زمان‌دار نیست: اگر دو سال، سه سال یا پنج ماه، مهم نیست. در حال حاضر خبری از آزمایش موشکی و هسته‌ای نیست.
پس از دیدار دو رهبر در سنگاپور، روند سیاسی تازه‌ای برای حرکت به‌سوی غیراتمی شدن شبه‌جزیره کره شکل گرفت. وزیر خارجه آمریکا با مقام‌های ارشد کره‌شمالی، از جمله یکی از مهم‌ترین و بانفوذترین مشاوران رهبر آن کشور در تماس بوده و مذاکراتی را نیز انجام داده است. به‌تازگی گفته شده ترامپ و کیم برای دومین بار به دیدار یکدیگر خواهند رفت اما هفته پیش وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد تازه‌ترین دور از مذاکرات میان مایک پمپئو و کیم یانگ‌چال به تعویق افتاده است. ساعاتی بعد وزیر خارجه کره‌جنوبی به نقل از مقام‌های ایالات متحده گفت پیونگ‌یانگ خواستار لغو دیدار تازه شده است.
کره‌شمالی در ماه‌های گذشته نارضایتی خود را از برخی مسائل مانند ادامه تحریم‌ها پنهان نکرده است. این در حالی است که واشنگتن تاکید کرده تا زمانی که خلع سلاح اتمی پایان نگیرد، تحریم‌ها پابرجا خواهند ماند.
سئول سخت در تلاش است روند گفت‌وگوها و مذاکرات و حرکتی که در این زمینه شکل گرفته، ادامه پیدا کند. از سوی دیگر اما برخی از تحلیلگران می‌گویند نباید به اقدامات کره‌شمالی خوش‌بین بود. برای نمونه آبراهام دنمارک، مدیر بخش آسیایی اندیشکده شناخته‌شده مرکز ویلسون گفته با وجود همه اقدامات، کره‌شمالی امروز همان‌قدر خطرناک است که یک سال پیش بود.
خلع‌سلاح کامل هسته‌ای؟
ریشه این بن‌بست میان آمریکا و کره‌شمالی این است که هیچ‌گاه بر سر هدف خلع سلاح هسته‌ای توافقی نکردند. پس اینکه دو کشور از مذاکره درباره خلع‌سلاح صحبت می‌کنند به چه معنی است؟ بله، دو رهبر در سنگاپور توافقی امضا کردند، اما فقدان جزئیاتی که هنگام امضای این قرارداد مطرح شد تازه شروع به نشان دادن تاثیر خود در مذاکرات کرده است. از همان ابتدا پیونگ‌یانگ موضع خود را مشخص کرد. آنها خلع‌سلاح نمی‌شوند. آنها به دنبال روندی تدریجی هستند که بتوانند در مقابل واگذار کردن چیزهای کوچکی امتیازاتی بگیرند.
این یعنی در حال حاضر فکر می‌کنند آنقدر پا پیش گذاشته‌اند که شایسته تعلیق تحریم‌ها باشند. کره‌شمالی به دست کشیدن از تسلیحات هسته‌ای تمایلی ندارد. با این همه آمریکا و سازمان ملل متحد تحریم‌های سختی علیه کره‌شمالی وضع کرده‌اند. حدود ۹۰ درصد از صادرات این کشور از جمله زغال، سنگ‌آهن، شیلات و منسوجات ممنوع شده است. در عین حال محدودیت‌هایی بر میزان خریداری نفت توسط پیونگ‌یانگ نیز وضع شده است.
اگر کیم جونگ اون بخواهد آن‌طور که قول داده اقتصاد کشورش را بازسازی کند این تحریم‌ها باید لغو شوند. از سوی دیگر آمریکا سرسختی نشان می‌دهد و می‌گوید تا خلع‌سلاح هسته‌ای کامل، تحریم‌ها برجا خواهند ماند. فعلا رسیدن به خلع سلاح کامل هسته‌ای هدفی غیرواقعی به‌نظر می‌آید. دونالد ترامپ گفته دوست دارد تحریم‌ها را بردارد و بعد اضافه کرده که کره‌شمالی هم باید وارد عمل شود.
آیا واشنگتن مصالحه می‌کند
این هفته روسیه خواستار گفت‌وگو درباره بانک‌های کره‌شمالی در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد شد، اما نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد سرسختانه موضع گرفت که تهدید هنوز سرجایش باقی است. کره‌شمالی هنوز تاسیسات هسته‌ای دارد و هنوز به بازرسان سازمان بین‌المللی انرژی اتمی اجازه ورود به این تاسیسات و بازرسی آنها را نمی‌دهد. چندین تحلیلگر از آمریکا خواسته‌اند رویکرد و نگاه خود را به موضوع تغییر دهد و پیش از شکست کامل این روند انعطاف نشان دهد. با این همه تا اینجای کار نشانه‌ای از انعطاف در دولت ترامپ دیده نمی‌شود.
اگر آمریکا آماده این کار نباشد، پیونگ‌یانگ چه خواهد کرد؟ هفته پیش موسسه مطالعات آمریکایی کره‌شمالی که به وزارت خارجه این کشور متعلق است آمریکا را تهدید کرد. کره‌شمالی لحن خود را علیه آمریکا دوباره تند کرده است.
کره‌شمالی ادعا کرده که بهبود روابط با ادامه تحریم‌ها همخوانی ندارد و آمریکا مستبدانه بدون تغییری در موضعش لاف می‌زند و گزاف می‌گوید و مکررا از درک خواسته‌های ما درمانده است. این بیانیه در عین حال اشاره کرده اگر آمریکا تحریم‌ها را برندارد پیونگ‌یانگ می‌تواند برنامه هسته‌ای خود را از سر بگیرد.
البته باید این را هم مشخص کرد که چندین تحقیق از سوی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا و سازمان ملل متحد نشان می‌دهند که کره‌شمالی ساخت یا ذخیره تسلیحات هسته‌ای خود را متوقف نکرده است. این کشور آزمایش‌های موشکی و هسته‌ای خود را متوقف کرده و ترامپ این موضوع را پیروزی شخص خودش قلمداد می‌کند. رییس‌جمهوری آمریکا حتی اعلام کرد: دیگر هیچ تهدید هسته‌ای از سوی کره‌شمالی وجود ندارد.
گزینه‌های کره‌شمالی
البته کره‌شمالی گزینه‌ای هم پیش رو دارد. می‌تواند یک موشک دیگر را هم آزمایش کند و مایه شرمندگی رییس‌جمهوری آمریکا و ادعایش مبنی بر پایان تهدیدها از سوی پیونگ‌یانگ شود. رهبر کره‌شمالی تا این لحظه از آزمایش موشکی تازه خودداری کرده است. اما این کار مخاطرات زیادی خواهد داشت.
آزمایش موشکی احتمالا رییس‌جمهور غیرقابل پیش‌بینی آمریکا را که از نقطه ضعف نشان دادن متنفر است عصبانی خواهد کرد. این کار یک بار دیگر به محکومیت از سوی مجامع بین‌المللی منجر میشود و بعید است که به نتیجه ایده‌آل پیونگ‌یانگ یعنی لغو تحریم‌ها منجر شود.
یک آزمایش موشکی یا هسته‌ای دیگر در عین حال به رابطه رو به گسترش کره‌شمالی با همسایه جنوبی‌اش آسیب خواهد زد. چندین شرکت از این کشور منتظر لغو محدودیت‌ها در کره‌شمالی هستند تا سرمایه‌گذاری در آن را شروع کنند. راه دیگر کیم جونگ اون این است که کوتاه بیاید و به برخی از وعده‌هایش عمل کند. بگذارد بازرسان سازمان بین‌المللی انرژی اتمی وارد پیونگ‌یانگ شوند و تاسیسات هسته‌ای آن را بازرسی کنند. در ماه می امسال چند دوربین تلویزیونی برای ثبت انفجارهایی که کره‌شمالی می‌گوید ناشی از انفجار کامل این تاسیسات بود به پیونگ‌یانگ دعوت شدند. رییس‌جمهوری کره‌جنوبی از قول همتای شمالی خود گفت او به بازرسان سازمان ملل متحد اجازه ورود خواهد داد و گزارش‌هایی در کره‌جنوبی حاکی از انجام مقدمات برای این کار است. اگر این گزارش‌ها حقیقت داشته باشد کره‌شمالی می‌تواند بگوید به حرف‌های خود عمل کرده است.
کیم در عین حال می‌تواند تاسیسات هسته‌ای یونگ‌بیون را ببندد. گمان می‌رود پیونگ‌یانگ در این تاسیسات می‌تواند سوخت لازم برای تسلیحات هسته‌ای را تولید کند. کره‌شمالی سال‌جاری وعده داد در برابر گام متقابل آمریکا این تاسیسات را ببندد. انجام این کار برای رهبر کره‌شمالی پیش از آمریکا بسیار دشوار خواهد بود به همین دلیل آمریکا باید امتیاز قابل قبولی را برای متقاعد کردن پیونگ‌یانگ وسط میدان بگذارد.
گفته میشود کیم جونگ اون به عنوان یک رهبر جوان تحت فشار قرار دارد. باید اشاره کنم در گفت‌وگو با چندین نفر که با رهبران کره‌شمالی در ارتباطند شنیدم که کیم جونگ اون به عنوان رهبر جوان کره‌شمالی تحت فشار زیادی است. او در محاصره چند چهره تندروی نظامی است که نه حاضر به خلع سلاحند و نه می‌خواهند در برابر خواسته‌های آمریکا کوتاه بیایند.
بازی دشوار کره‌شمالی
احتمالا دو طرف فکر می‌کنند که می‌توان زمان را هدر داد و منتظر ماند. آمریکا می‌تواند تحریم‌ها را حفظ کند تا کره‌شمالی گام‌های بیشتری بردارد. پیونگ‌یانگ می‌تواند به تهدیدهای تندش ادامه دهد و روابط دیپلماتیک دیگری را پی بگیرد. با این همه این برای آمریکا قمار بزرگی است. نهادهای اطلاعاتی و دفاعی آمریکا زرادخانه هسته‌ای کره‌شمالی را مشکل فوری واشنگتن می‌دانند.
این تهدید هنوز برجای خود باقی است و هرچه این مواجهه طولانی‌تر شود احتمال اینکه پیونگ‌یانگ به تولید تسلیحات هسته‌ای ادامه دهد بیشتر است. تحریم‌های سخت و سنگینی که بر این کشور اعمال شده تاثیری محدود دارند. دولت ترامپ توانسته روسیه و چین را برای چند ماه با سیاست فشار حداکثری خود علیه کره‌شمالی همراه کند.
با این حال برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که مرزهای کره‌شمالی نقاط رسوخی هم دارد و کالاهایی وارد این کشور میشود. کیم جونگ اون نشان داده سیاستمدار زبده‌ای است که رابطه خوبی با همسایگانش برقرار کرده است. آمریکا همچنان می‌گوید اجلاس دوم میان کیم جونگ اون و دونالد ترامپ کماکان اوایل سال آینده برگزار میشود.
دو رهبر شاید گفت‌وگوی رودررو و مستقیم با یکدیگر را ترجیح دهند با این حال باید گفت‌وگوهایی برای روشن کردن جزئیات توافق، مثلا جدول زمانی برای خلع سلاح و گام‌های متقابل آمریکا در میان سطوح پایین‌تر برقرار شود. بدون مدون شدن این جزئیات دوباره به بازی موش و گربه‌ای می‌رسیم که سیاست کره‌شمالی آقای ترامپ را تا مرز شکست کشانده است.
سایر اخبار این روزنامه
هشدار رحمانی به خودروسازان
حناچی شهردار تهران شد
تب خرید‌های هجومی فروکش کرد
مسیرهای تازه ارتقای شفافیت بازار سهام
پایان دوستی پیونگ‌یانگ-واشنگتن؟
خالق مرد عنکبوتی درگذشت
بهای 10 برابری بنزین و 39 برابری گازوییل در همسایگان شرقی
کوهنوردی بانوان در مشهد فقط با اجازه پدر یا همسر!
سوژه ابطحی‌پسند!
کارآفرینی در کشور قربانی نابرابری سیاست‌های دولت
گسترش رکود و بیکاری در کشور
بود و نبود سوئیفت اهمیتی ندارد
چشم‌انتظار اروپا
عیارسنجی سیاست‌های شهردار جدید تهران در بافت فرسوده
معماری و مسوولیت اجتماعی
ولی‌نصر در یادداشتی برای نیویورک‌تایمز:
قانون‌شکنی در ورزش ایران
