روزنامه جمهوری اسلامی
1397/09/29
تحلیل سیاسی هفته
بسم‌الله الرحمن الرحیمآخرین هفته پائیز را درحالی پشت سر گذاشتیم که میلاد خجسته یازدهمین حجت الهی و آئینه تمام نمای پارسایی حضرت امام حسن عسکری علیه السلام را در طلیعه هفته داشتیم و وفات کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها نیز بر نگین آن قرار داشت.
در این هفته قیمت سکه و ارز پس از هفته‌ها صعود، کاهش خوبی را ثبت کرد و نشان داد که در مسیر رسیدن به حد تعادل افتاده است. واقعیت این است که در ماه‌های اخیر افزایش قیمت سکه و ارز باعث افسارگسیختگی نرخ تورم شده و معیشت مردم را با تنگناهای بسیار مواجه ساخته است. طبعاً انتظار مردم این است اکنون که قیمت ارز در کانال 10هزار تومانی قرار گرفته تاثیر این کاهش، در قیمت کالاها و اقلام مورد نیاز مردم نمایان شده و شاهد روند کاهشی باشیم ولی متاسفانه چنین وضعیتی در بازار به چشم نمی‌خورد و شاید از همین جهت بوده باشد که رئیس قوه قضائیه خواستار ورود دادستانها به این مقوله و برخورد با سوءاستفاده کنندگان و فرصت طلب‌های اقتصادی شده است.
در این مدت بر هیچکس پوشیده نیست که طبقات متوسط و پایین و به ویژه حقوق بگیران اعم از کارمندان و کارگران بیشترین آسیب را دیده و درحال له شدن هستند. براین اساس یکی از پرسش‌هایی که ذهن افکار عمومی را به خود مشغول داشته، آینده و وضعیت پیش رو است. در این میان نکته مهمی که نمی‌توان نسبت به آن بی‌توجه بود، این است که بخشی از مشکلات کنونی، دارای ریشه‌های ساختاری در عرصه اقتصادی است. در زمینه رفع آن نیز نگاه‌های متناقض و حتی متضادی به چشم می‌خورد. گروهی معتقدند که باید سیاست‌های لیبرالی و بازار محور در اقتصاد رواج پیدا کند؛ دسته‌ای دیگر نیز بر آن باورند که سیاست‌های نهادگرایانه و حضور دولت در اقتصاد مهم است. البته طیف سومی هم داریم که دارای نگرش‌های توزیعی در عرصه اقتصاد هستند که دارای ته مایه‌های سوسیالیستی می‌باشند. همین تفاوت دیدگاه‌ها و گرفتن چهره به حق جانب از طرف حامیان و حاملان این گفتمان‌ها، خود باعث نوعی سردرگمی در عملیاتی و اجرائی کردن برنامه‌ها شده است.
البته در این میان مردم، دولت و گروه‌های سیاسی نقش مهمی در گذار اقتصاد از تلاطم‌ها و امواج دارند. دولت به عنوان بازوی اصلی مدیریتی و اجرایی کشور در زمینه رفع مشکلات از اثرگذاری بسیاری برخوردار است. دولت می‌تواند در کنار برنامه‌های کوتاه مدت اقتصادی همچون ارائه بسته‌های مشوق و حمایتی به ویژه از اقشار آسیب پذیر و کنترل قیمت‌ها، دست به اقداماتی در جهت اعتمادافزایی و امیدآفرینی بزند.
براین اساس حضور پررنگ مسئولان در همه بخش‌ها، بسترسازی، همدلی و انسجام با ایجاد رابطه‌ای نزدیک و بی‌واسطه با مردم، تقویت حس مسولیت پذیری میان مسولان و مردم، پاسخگویی به مطالبات عمومی و ایجاد و تقویت صندوق‌های حمایتی از اقشار آسیب پذیر به عنوان برنامه‌های میان مدت می‌تواند اعتمادزایی کند. همچنین اصلاح ساختارهای اقتصادی در کنار برنامه ریزی منسجم و ارائه نقشه راهی سازنده در عرصه اقتصادی از برنامه‌های بلند مدت در این عرصه است.
هفته جاری موضوع تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی و تبدیل آن به ویلا و واحدهای مسکونی، یکی از دغدغه‌های رسانه‌ها و افکار عمومی بود. این امر یعنی نابودی اراضی کشاورزی و تغییر کاربری آن به معنای به خطر افتادن امنیت غذایی کشور است که اثرات خود را نشان داده و در آینده نه چندان دور به عنوان یک معضل، خودنمایی خواهد کرد، چرا که طی 60 سال گذشته یک میلیون هکتار از اراضی کشاورزی که دارای خاک حاصلخیز نیز بوده‌اند به دلایل مختلف سودجویانه از جمله توسعه شهرها و اجرای طرح‌های عمرانی، مشمول تغییرات کاربری مجاز و غیرمجاز گردیده و از چرخه تولید خارج شده است.
براساس آمارهای اعلام شده سالانه 10 تا 30 هزار هکتار از زمین‌های حاصلخیز کشور تغییر کاربری می‌یابد و متاسفانه در این راه به جای آنکه دولت‌ها برخورد موثری با این معضل داشته باشند، هر چند سال یکبار اجازه قانونی به این تغییرات داده و با دریافت جرائم، کیسه‌ای برای کسب درآمد‌های دولتی می‌دوزند. بنابر این باید دولتی که عنوان تدبیر و امید را به خود اختصاص داده، در مقابل مسائل حیاتی و اساسی کشور مثل حفاظت از آب، خاک و هوا با حساسیت لازم برخورد کرده و موضوع نابودی اراضی کشاورزی و به خطر افتادن تولید مواد غذایی را جدی بگیرد و اجازه ندهد که اراضی حاصلخیز و منابع تجدیدناپذیر کشور به عرصه سودجویی و ساخت و سازهای ویلایی تبدیل شود.
این هفته قرار بود که دولت، بودجه سال 98 را به مجلس ارائه کند ولی به لحاظ برخی ملاحظات و اصلاحاتی که قرار شد به مقتضای شرایط در آن اعمال گردد، ارائه بودجه به تاخیر افتاد ولی در این میان اظهارات معاون اول رئیس‌جمهور درباره بودجه و نفوذ غیردولتی‌ها در تنظیم آن، مسائلی را آشکار کرد که به گفته وی لزوم اصلاح در ساختار نظام بودجه ریزی را نمایان می‌سازد. آقای جهانگیری نظام بودجه ریزی دولت را به گوشت قربانی تشبیه کرده که برخی با نفوذی که در ریاست جمهوری، سازمان برنامه و بودجه یا مجلس دارند، تبدیل به عضوی از نظام بودجه‌ای کشور شده‌اند.
موضوع انتصابات رانتی که این روزها جنبه فامیلی به خود گرفته، از موارد اعتراضی در میان افکار عمومی و برانگیزاننده خشم مردم بود که چند مورد مصداقی آنرا در این هفته شاهد بودیم. اینکه ژن‌های خوب در جریان انتصابات فامیلی در مصادری از مسئولیت‌ها قرار بگیرند که از کمترین شایستگی برخوردارند، چیزی نیست که مردم انقلابی توقع وتوان تحمل آنرا داشته باشند. این شیوه از رفتارهای خویشاوندسالاری که در مغایرت با کلیه موازین مدیریتی و اصول و ارزشهای انقلابی است، خاطرات تلخ رفتارهای رژیم‌های مستبد را تداعی می‌کند که نه تنها همچون سوهان بر روح ملت ایران لطمه وارد می‌کند بلکه اصل اعتماد عمومی به نظام اجرایی را به شدت خدشه‌دار کرده و می‌تواند عکس‌العمل‌های شدیدی را به دنبال داشته باشد. قطعاً مردم انتظار دارند که با مسئولینی که اقدام به زیر پا گذاشتن اصل شایسته سالاری کرده و افراد بی‌لیاقت و فاقد کفایت را وارد مدیریت‌های بالای اجرایی می‌کنند برخورد جدی صورت بگیرد.
در مرور رویدادهای خارجی هفته، ابتدا به تازه‌ترین تحولات سوریه می‌پردازیم. سوریه این هفته شاهد دو اتفاق مهم بود. برگزاری نشست چهارجانبه با حضور وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران، روسیه، ترکیه و نماینده دبیرکل سازمان ملل در ژنو، همزمان با افزایش تحرکات در جهان عرب برای نزدیکتر شدن به سوریه و رفع خصومت‌های گذشته، که امید تسریع در روند حل کامل بحران سوریه را به صورتی چشمگیر افزایش داده است.
حرکت سوریه به سمت ثبات کامل، کشورهای عربی را به تکاپو انداخته است تا خود را به دمشق نزدیک سازند و از اعمال گذشته خود تبری جویند. این هفته عمرالبشیر رئیس‌جمهور سودان، درحالی به سوریه سفر کرد که گزارش‌ها از تبادل پیام‌های آشکار و نهان شمار دیگری از حکومت‌های عرب برای بهبود رابطه با دمشق حکایت دارد. محافل سیاسی و خبری عربی از سران کویت و مصر به عنوان دیگر رهبران عربی یاد می‌کنند که احتمالاً در آینده نزدیک به سوریه سفر خواهند کرد. این محافل، عمرالبشیر را به عنوان نماینده محور عربی به رهبری عربستان و دیگر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، از جمله قطر، امارات و همچنین مصر می‌دانند که درصدد است برای بهبود رابطه این کشورها با سوریه وساطت کند.
پس از گذشت هفت سال از توطئه‌ای که آمریکا و اسرائیل پشت آن بوده اند، اکنون به نظر می‌رسد اکثر کشورهای عربی متوجه اشتباه بزرگ خود و فریبی که خورده اند، شده و قصد دارند صفحه جدیدی در رابطه با سوریه باز کنند. البته این موضوع منحصر به کشورهای عربی نمی‌شود. همین هفته بود که مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در سمیناری در دوحه گفت: «اگر مردم سوریه بار دیگر بشار اسد را انتخاب کنند ترکیه با وی همکاری خواهد کرد.»
این هفته، طرفهای درگیر در یمن، در مذاکرات صلحی که با نظارت سازمان ملل در کشور سوئد برگزار شد به توافق‌های مهمی رسیدند. اساس برگزاری این مذاکرات و این توافق به منزله یک پیروزی مهم برای مردم یمن و به ویژه، جنبش انصارالله به عنوان طلایه‌دار مبارزه آزادیخواهانه یمنی‌ها و یک شکست بزرگ برای طرفهای مقابل و در راس آنها، عربستان، امارات و آمریکا محسوب میشود چرا که آنها پس از 44 ماه تهاجم همه جانبه، در رسیدن به اصلی‌ترین هدفشان، یعنی قلع و قمع جنبش انصارالله و به تسلیم کشاندن یمنی‌ها، ناکام ماندند. رژیم سعودی ارزیابی می‌کرد در مدتی کوتاه بر یمن غلبه خواهد کرد و بار دیگر این کشور را در سلطه خود خواهد گرفت ولی پس از گذشت نزدیک به چهار سال، نه تنها نتوانست کمترین توفیقی در اهداف سلطه جویانه‌اش دست یابد بلکه در باتلاق یمن گیر افتاد.
عربستان، به توصیه دولت‌های استعمارگر حامی خود، بهار گذشته عملیات «حدیده» را آغاز کرد به این امید که اگر بتواند دست کم این شهر بندری را تصرف کند، خواهد توانست بخشی از خسارت‌های مادی و حیثیتی خود را جبران نماید ولی عربستان با وجود آنکه با وحشی گری تمام عمل کرد در این عملیات نیز نتوانست به هیچ ننتیجه‌ای برسد و سرانجام تن به مذاکرات صلح داد. توافق اخیر سوئد روزنه امیدی را برای نجات مردم یمن از 44 ماه محاصره ظالمانه ایجاد کرده است.
این هفته فضاحت‌های رئیس‌جمهور آمریکا با افشاگری وکیل سابق وی بار دیگر اوج گرفت و به یک جنجال خبری تازه تبدیل شد. «مایکل کوهن» وکیل خصوصی سابق ترامپ در اظهاراتی جنجال برانگیز گفت ترامپ به خاطر هراس از پیامدهای اظهارات دو زنی که با آنها رابطه نامشروع داشته، به او دستور داده بود که به آنها پول بدهد.
دادگاه چند روز قبل، وکیل خصوصی ترامپ را به اتهام دروغ گویی به کنگره و پرداخت پول به دو زن مذکور به سه سال زندان محکوم کرد. وی در گفتگو با خبرنگاران، با اشاره به ترامپ گفت: «به کسی وفاداری کردم که لیاقت ندارد.» ترامپ منکر پرداخت این باج شده است. وکیل ترامپ گفت: من و امثال من باید تاوان اقدامات کثیف ترامپ را برعهده بگیریم.
بنظر می‌رسد رسوایی‌های دولت آمریکا به دلیل اقدامات ترامپ پایانی ندارد و هر روز صفحه جدیدی از این رسوایی‌ها باز میشود.
سایر اخبار این روزنامه
وزیر راه و شهرسازی:
تحویل 60 هزار واحدمسکونی مددجویان کمیته امداد آغاز شده است
واکنش حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی به طرح ادعاهای خلاف علیه حوزه در نماز جمعه تهران
هشدار اروپا درباره طرح "معامله قرن" آمریکا
فایننشال تایمز:
کانال مالی ایران وسوییس در آستانه راه‌اندازی است
یک اخلالگر اقتصادی به ایران بازگردانده شد
دادستان تهران:
اتهام درمنی افساد فی الارض است که در فرض رضایت شکات هم، تاثیری در اجرا ندارد
در سفر رئیس جمهور به آنکارا صورت می‌گیرد
امضای اسناد مهم در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بین ایران و ترکیه
رئیس دفتر رئیس جمهور:
هزینه‌های بودجه 98 را کاهش دادیم
تلاش ترامپ برای خروج آبرومندانه نظامیان آمریکایی از سوریه
نتانیاهو: آمریکا با تحریم درحال جنگ با ایران است
انتشار تصاویر جدیدی از تیم ترور قاشقچی
تحلیل سیاسی هفته
وزیر ارتباطات خبر داد
تحویل ماهواره "پیام" تا یک ماه آینده
با حضور گسترده مردم؛
مراسم تشییع دانش‌آموزان حادثه آتش‌سوزی مدرسه زاهدان برگزار شد
دکتر حافظی:
خیران کشور 12 هزار میلیارد ریال در سال جاری به ساخت مدرسه کمک کردند
بالگردهای بازسازی شده به ناوگان هوانیروز اصفهان ملحق شدند
