راه سفته بازی با سپرده های کوتاه مدت بسته شد

تصمیم اخیر بانک مرکزی برای تغییر شیوه محاسبه نرخ سود سپرده های کوتاه مدت از روز شمار به ماه شمار، واکنش کارشناسان را در پی داشته که برایند آن، حمایت از این اقدام بوده است. معاون سابق نظارتی بانک مرکزی در این باره با بیان این که سپرده‌های کوتاه مدت اصولا منتظر ورود به یکی از بازارهاست و این سپرده‌ها عملاً در اختیار بانک‌ها برای استفاده قرار ندارد، تاکید کرد: با این سیاست بانک مرکزی تغییری در این سپرده‌ها برای خروج از بانک‌ها ایجاد نخواهد شد. 
بانک مرکزی به دنبال کاهش سیالیت سپرده های بانکی  
بر اساس مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار و ابلاغیه جدید بانک مرکزی، بنا بر این است که بانک ها از ابتدای بهمن ماه، سود سپرده های کوتاه مدت را بر اساس حداقل مانده در هر ماه محاسبه و پرداخت کنند. این در حالی است که پیش از این، بانک‌ها حتی در صورت واریز و برداشت به حساب‌های کوتاه‌مدت، سود را براساس حداقل مانده‌حساب در پایان روز محاسبه و در پایان ماه به حساب سپرده‌گذاران واریز می‌کردند. در نتیجه از این به بعد نمی‌توان از امکانات توام حساب‌های کوتاه‌مدت (امکان برداشت بدون جریمه و دریافت سود) بهره‌مند شد.آن گونه که بانک مرکزی اعلام کرده، دلیل این اقدام، مقابله با افزایش سیالیت سپرده های بانکی در سال اخیر است. مراجعه به گزیده آمارهای بانک مرکزی در مهرماه امسال نشان می دهد که از ابتدای سال تا انتهای مهرماه، نرخ رشد سپرده های بلندمدت منفی یک درصد بوده و از حجم این سپرده ها 8.5 هزار میلیارد تومان کم شده است. از سوی دیگر به حجم سپرده های کوتاه مدت، 113 هزار میلیارد تومان اضافه شده که رشد 28 درصدی را برای حجم این دسته از سپرده ها نشان می دهد.بانک مرکزی این وضعیت را موجب ایجاد نااطمینانی، افزایش ریسک نقدینگی برای بانک ها، افزایش هزینه بانک ها از طریق رقابت ناسالم برای حفظ منابع، بی ثباتی و ناپایداری در شبکه بانکی و عاملی برای فرار سپرده های کوتاه مدت به نفع فعالیت های سفته بازانه در دیگر بازارهای مالی و کالایی کشور دانسته است.
راه سفته بازی با سپرده های کوتاه مدت بسته شد
در این زمینه، بهاءالدین هاشمی در گفت وگو با ایبنا با بیان این که این اقدام، دو تاثیر در بازار مبادلات به ویژه بازار ارز دارد، اظهار کرد: سفته بازان ارزی، با خروج سپرده خود در اول صبح و در ارزان‌ترین نرخ، آن را به بازار ارز وارد می کردند و عصر در گران‌ترین قیمت نرخ را می بستند و پس از فروش ارزهای خود، دوباره سپرده را به بانک واریز می‌کردند. با این اقدام هم از فعالیت در بازار ارز سود دریافت می‌کردند و هم از سود روزشمار حساب خود در بانک بهره‌مند می‌شدند. وی ادامه داد: هنگامی که سپرده صبح از بانک خارج و پیش از بسته شدن حساب بانک‌ها به بانک بازگردانده می‌شد، لطمه‌ای به سود آن ها وارد نمی‌شد در عین حال، سپرده این مشتریان در اختیار بانک نبود و می‌توان گفت فقط سود یک طرفه برای صاحبان سپرده داشت.تهرانفر، مدیر عامل بانک کارآفرین نیز با حمایت از این اقدام بانک مرکزی اظهار کرد: در زمانی که قانون عملیات بانکی بدون ربا اعمال شد قرار بود سود سپرده‌های کوتاه‌مدت به حداقل مانده طی ماه تعلق بگیرد که بنابراین اقدام جدید بانک مرکزی بازگشت به اجرای قوانین بانکی به حساب می‌آید که تصمیم درستی است.وی در پاسخ به این سوال که امکان خروج سپرده‌ها از شبکه بانکی و بر هم زدن سایر بازارها چون ارز و سکه با این اقدام وجود دارد یا خیر؟ تصریح کرد: اثرگذاری بسیار کمی خواهد داشت، چرا که سپرده‌های کوتاه مدت اصولا منتظر ورود به یکی از بازارهاست و سپرده‌گذاران با پارک پول تصمیم به کار کردن با این پول دارند. بنابراین قانون ابتدایی برای تعلق نگرفتن سود تصمیم درستی بود چرا که این سپرده‌ها عملاً در اختیار بانک‌ها برای استفاده قرار ندارد. مروج کارشناس بانکی نیز در گفت وگو با خراسان، احتمال کاهش سپرده های مردم در بانک ها با توجه به وضع نامناسب بازارهای سرمایه گذاری موازی را بعید دانست و گفت: در وضعیت فعلی، بازارهای جایگزین سرمایه گذاری، اصلاً بازارهای مناسبی نیستند  چرا که سوددهی جالبی ندارند  و ریسک بالایی نیز دارند. درخصوص بورس نیز نگاه مثبتی حداقل در کوتاه مدت وجود ندارد. وی، تصمیم بر حفظ سپرده از سوی سپرده گذاران را در شرایط کنونی به نفع آن ها اعلام کرد.