روزنامه خراسان
1397/11/02
ضربه مهلک به پژوهش و فناوری
زهرا حاجیان - لایحه بودجه سال ۹۸ چهارم دی ماه ودر شرایطی از سوی رئیس‌جمهور به مجلس ارائه شده است که ارقام تعیین شده در بودجه سال آینده برای مراکز دانشگاهی و پژوهشی و نیز برخی نهادهای حمایتی درحوزه علم وفناوری مانند معاونت علمی وفناوری و صندوق نوآوری وشکوفایی، نسبت به امسال، کاهش چشمگیری را نشان می دهد. این روند، درکنار افزایش سریع نرخ تورم و دیگر عواملی که باعث افزایش هزینه‌های تحقیقات دریک سال اخیر شده‌اند، باعث خواهد شد نه تنها بخش پژوهش و فناوری مطابق اهداف کشور رشد نیابد، بلکه به طور قطع مانع بزرگی بر سر راه شرکت های دانش بنیان نوپا، فناوران و استارت آپ هاخواهد بود.بودجه ۹۸ دور از شأن علم و فناوری
بررسی بودجه سال 98 نشان می دهد این لایحه اساسا مطابق اسناد بالادستی کشوردرحوزه علم وفناوری از جمله سند چشم انداز20 ساله، سیاست های کلی نظام علم وفناوری کشور و برنامه ششم توسعه تنظیم نشده است.سید جواد ساداتی نژاد عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با بیان این که دولت بودجه ۹۸ را درشأن علم و فناوری ندیده است، خاطرنشان کرد: شرایط تحریمی را می دانیم، اما حوزه علم وفناوری نبایدگرفتار کاهش بودجه می شد. اگر بخواهیم بودجه سال ۹۸ را مرور کنیم باید بگوییم دولت بودجه ۹۸ را درشأن علم و فناوری ندیده است، درحالی که انتظار می رفت بودجه بر اساس اسناد بالادستی تنظیم شود.
کاهش 40 درصدی بودجه معاونت علمی
وی با اشاره به افت بودجه برخی نهادهای علمی درکشورگفت :دربرخی بخش ها مانند معاونت علمی و فناوری ۴۰ درصدکاهش بودجه داریم و درواقع ستادنانو، بنیاد نخبگان، بیو و هوافضا نیزبا افت بودجه مواجه هستند. در حالی که حوزه علم و فناوری مانندمیدان مسابقه است و نمی‌توانی بگویی امسال ندارم، سال دیگر بودجه می دهم زیرا اگر عقب بیفتی رسیدن به نقطه مطلوب سخت است و این کاهش بودجه حتما می‌تواند آسیب بزند و باید آن را جبران کرد.
وی با بیان این که طبق برنامه ششم توسعه وسیاست های کلی نظام علم و فناوری سهم پژوهش از GDP تا سال ۱۴۰۴ باید به 4 درصد برسد، افزود: یکی ازضعف های لایحه بودجه این است که اعتبارات پژوهش طبق سند بالادستی نیست وبا آن تناسبی ندارد، این رقم باید120درصد افزایش می یافت که باید گفت دولت در این زمینه قانون را رعایت نکرده است.وی می گوید : مقام معظم رهبری طی سال‌های گذشته همواره بر برنامه‌ریزی در دانشگاه‌ها و مراکز علمی برای رشد شتاب علمی تأکید داشتند این درحالی است که با بودجه‌های فعلی نمی‌توان انتظار داشت شتاب علمی محقق شود.در همین حال، دکترعلیرضا دلیری معاون توسعه و مدیریت منابع معاونت علمی و فناوری نیز با اشاره به کاهش 40درصدی بودجه این معاونت و بنیاد ملی نخبگان درلایحه بودجه سال 98 گفت: بودجه پیشنهادی اولیه معاونت علمی، معاونت های تابعه و همچنین بنیاد ملی نخبگان برای سال ۹۸ برابر با ۶۴۰ میلیاردتومان بود که درلایحه به۳۲۰میلیارد تومان رسید و نسبت به سال گذشته 40 درصدکاهش داشته است. وی افزود: این بودجه درسال آینده قرار است بین ستادهای توسعه فناوری معاونت علمی وبنیادملی نخبگان با هدف حمایت از شرکت های دانش بنیان وفناوران توزیع شود وبا این وضعیت قطعا شرایط سختی را پیش رو خواهیم داشت.
تبعات افت بودجه
پرویز کرمی رئیس ستادفرهنگ سازی اقتصاددانش بنیان معاونت علمی وفناوری نیز به خراسان درباره تبعات افت بودجه نهادهایی از جمله معاونت علمی وفناوری وصندوق نوآوری وشکوفایی می گوید:نقش معاونت علمی در حمایت از توسعه علم وفناوری همواره نقش اهرمی بوده است تا با ایجاد تحرک اولیه در شرکت های دانش بنیان و مراکز پژوهشی واستارت آپ ها، بستر های لازم را برای حرکت به سمت تحقق اقتصاد دانش بنیان درکشور فراهم کند، طبیعتا لازمه این کار بهره گیری از استادان ومحققان دانشگاهی است که آن ها را به سمت انجام پایان نامه ها و طرح های پژوهشی تقاضا محور سوق بدهیم و نیازمند این است که ما برای حمایت از این استادان و تیم های پژوهشی، گرنت های پژوهشی تعریف کنیم . از سوی دیگر حمایت از تاسیس شرکت های دانش بنیان دانشگاهی و نیز حمایت از اجرای طرح های کلان ملی فناوری در کشور از دیگر اقداماتی است که انجام آن ها توسط معاونت علمی نیازمند بودجه و اعتبارات کافی است .کرمی حمایت از استارت آپ ها را بخش دیگری از فعالیت های معاونت علمی اعلام کرد وافزود : اکنون استارت آپ های ایرانی عمدتادر حوزه فناوری اطلاعات وخدماتی هستند در حالی که معاونت علمی حمایت از استارت آپ های حوزه فنی مهندسی ،سلول های بنیادی، هوا فضا و رشته های مختلف فناوری را در دستور کار قرار داده است . همچنین تاسیس کارخانه های نوآوری درکلان شهرها به منظور ایجاد مراکزی برای فعالیت استارت آپ ها وشرکت های دانش بنیان و شتاب دهنده ها ازبرنامه های جدی معاونت علمی است .وی تصریح کرد: علاوه براین بخش قابل توجهی از اعتبارات معاونت علمی صرف امور نخبگان می شود. یکی از این امور اهدای جوایز نخبگان علمی است که به طور قطع با کاهش اعتبارات بنیاد ملی نخبگان در سال آینده روند اعطای این جوایز و دیگر حمایت ها از نخبگان دچار چالش جدی خواهد شد و به طور کلی، رشدوشتاب فعالیت های معاونت علمی در حمایت از نوآوران، فناوران و شرکت های دانش بنیان رابا مشکل مواجه خواهد کرد .مسئولان دانشگاهی کشور به خصوص دانشگاه‌های بزرگ معتقدندکه با این وضعیت بودجه ای، در سال آینده مدیریت مراکز علمی و پژوهشی بسیار سخت خواهد شد. چنان که معاون پژوهش وفناوری وزیر علوم نیز معتقد است که بودجه پژوهشی دانشگاه ها و پژوهشگاه هادر سال آینده در حدانتظار نیست. او درشرایطی سهم پژوهش از تولید ناخالص داخلی در سال آینده را67صدم درصد اعلام می کند که مشخص نیست با تنگناهای بودجه ای که در سال 98 دانشگاه ها وپژوهشگاه ها با آن مواجه هستند، چه میزان از این سهم محقق میشود. ازهم اکنون زمزمه های متعددی به گوش می رسد که رؤسای دانشگاه‌ها مجبور به کاهش هزینه‌های پژوهشی برای تأمین هزینه‌های جاری دانشگاه های خود در سال 98 هستند. برای مثال رشد بودجه دانشگاه صنعتی شریف در سال آینده ، 45/10 درصدپیش‌بینی شده است.حال آن که به گفته رئیس این دانشگاه این رشد نمی‌تواند پاسخ گوی فعالیت‌ها و نیازها باشد.فتوحی می‌گوید: باتوجه به این که برای سال آینده ۲۰ درصد افزایش حقوق درنظر گرفته شده بنابراین افزایش بودجه دانشگاه حتی متناسب با افزایش حقوق نیز نخواهد بود و برای تأمین حقوق در دانشگاه باید سال آینده از بودجه پژوهشی خود بکاهیم.
سایر اخبار این روزنامه
دهه فجر؛ آغاز پروژه انتقال آب از دریای عمان
اقتصاد دهه 50 زیر آوار «واردات»
چرا انقلاب اسلامی مردمی ترین انقلاب جهان است؟
نگاهی به رشد سوادآموزی در خراسان رضوی در 4 دهه اخیر
درس هایی از چالش مهار پنالتی در ثانیه 50 توسط بیرانوند
روش جالب دور زدن قانون برای 2 شغله ها
3 عامل موثر در موشک پرانی های نتانیاهو
نقره داغ صادرکنندگان متخلف
واکنش ها به سخنان روحانی درباره فیلترینگ، حجاب و رسانه آزاد
پشت پرده موشک پرانی پیاپی صهیونیست ها به دمشق
اتهام 2.5هزار میلیاردی و دفاع وزیر سابق
معاون وزیر اقتصاد: 11 هزار شعبه بانکی مازاد در کشور داریم
مشهد با زیارت گره خورده است
بازداشت چند ساعته کرباسچی
ضربه مهلک به پژوهش و فناوری
