روزنامه آفتاب یزد
1397/11/13
دیش‌ها و اندیشه ها
یکی از مسائل چالش‌برانگیز اجتماعی و فرهنگی دهه‌های 70 و 80 استفاده یا عدم استفاده از ماهواره بوده است. اما به رغم سخت‌گیری‌هایی که در استفاده از ماهواره در این دو دهه وجود داشته است در استفاده کنونی از این رسانه نوعی تسامح و مدارا از طرف مسئولین انتظامی‌و قضائی وجود دارد. شاید یکی از دلایل این کار، ظهور پدیده‌های رسانه‌ای جدیدتر همچون پیام‌رسان‌های فضای مجازی ( تلگرام، اینستاگرام و..) باشد که اولویت و حساسیت استفاده از ماهواره را در نگاه عامه مردم و حتی مسئولین نظارتی کاهش داده است. دسترسی آسان، سیالیت و انتقال آسان محتوای این رسانه‌ها در تلفن‌های همراه، نگاه‌های نظارتی را از ماهواره برداشته و به آنها معطوف ساخته است. با این همه بازخوانی سیاست‌های کنترلی در مسئله استفاده از رسانه ماهواره می‌تواند راهنمای خوبی در اتخاذ رویکرد برای رسانه‌های جدیدتر باشد. پیگیری روند مذاکرات دوره‌های مختلف مجلس در این باب، نتایج زیر را نشان می‌دهند :الف- قوانین پیشنهادی برای کنترل استفاده از ماهواره به صورت طرح ارائه شده‌اند و این نشان‌دهنده دغدغه خود مجلس است تا دولت‌های وقت. به عبارت دیگر دولت‌ها علاقه‌ای نداشته‌اند با ارائه لایحه در این باب خود را درگیر مسائل کنترل نشده حواشی آن بکنند. برای اولین بار این مسئله، در مجلس چهارم با تداوم گفتمان " مجازات" به ممنوعیت ماهواره منجر شد؛ اما گذشت سال‌ها، نشان از عدم موفقیت رویکرد سلبیِ ممنوعیت داشت. با استیلای گفتمان اصلاحات در مجلس ششم استفاده ضابطه‌مند از ماهواره مطرح شد. حامیان گفتمان اصلاحات رویکرد انفعالی را تجویز نمی‌کردند و برای کنترل مضرات ماهواره،کنترل و مدیریت استفاده را پیشنهاد می‌دادند. این گفتمان در سطح داخلی، اجرایی و بین‌المللی خطرات استفاده کنترل نشده از ماهواره را گوشزد می‌کرد و برای استفاده کنترل شده
افراد از ماهواره و اینترنت تدابیری پیشنهاد می‌کرد. این تدابیر گرفتن مجوز و ریسیورهاى با قفل، کنترل کانال‌های مورد نیاز مردم و اطلاع وزارتخانه هاى ذیربط از افراد استفاده‌کننده و اهداف استفاده بود.
ب- رویکرد ممنوعیت ماهواره در قالب گفتمان "مجازات" در دوره‌های چهارگانه مجلس
(از دوره چهارم تا هفتم) تداوم یافته است؛
در صورتی که گفتمان مخالف آن یعنی گفتمان اصلاحات با گسست گفتمانی همراه است. گفتمان "مجازات" در دوره چهارم از طرف دولت و شورای نگهبان مورد حمایت واقع شد، اما گفتمان منتقد آن در دوره چهارم از هر دو ناحیه و در مجلس ششم از ناحیه شورای نگهبان رد شد. فعالان گفتمانی "مجازات" حتی در دوره ششم نیز دست از تلاش بر نداشتند و تا آخرین مواد طرح، سعی کردند رگه‌هایی از قانون قبلی مجلس چهارم را در قانون جدید حفظ کنند.
ج- هر چند گفتمان منتقد ممنوعیت ماهواره ( گفتمان اصلاحات) استدلال‌های گفتمانی خود را در مقایسه با مجلس چهارم تقویت و اصلاح می‌کند و به جای موضع انفعالی مجلس چهارم موضع فعالی را در مجلس ششم اتخاذ می‌کند ولی اصراری هم در مصوبه خود به رغم عدم تایید شورای نگهبان نمی‌کند و آن را به مجمع تشخیص مصلحت نظام نمی‌فرستد. به این جهت این طرح در مجلس ششم مسکوت می‌ماند تا اینکه مجلس اصولگرای دوره هفتم با تصویب دوباره ممنوعیت ماهواره به رویکرد پیشین مجلس چهارم رجعت می‌کند.
با وجود ممنوعیت ماهواره، جمعیت قابل توجهی از مردم همچنان از این رسانه بهره می‌گرفتند و می‌گیرند. دولت نیز ابزارها و امکانات موجود را برای به کرسی نشاندن قانون مصوب
در اختیار ندارد. سیاستگذاران اجتماعی با وجود اطلاع از این مسئله همچنان بر تداوم رویکرد سلبی ممنوعیت اصرار دارند. آنها از این مسئله غفلت داشتند و دارند که حتی اگر موفق شوند دیش‌های ماهواره‌ای را جمع‌آوری کنند دیش‌های جدیدتر و پیشرفته‌ای ابداع خواهد شد که در حجمی‌بسیار کوچک و آن هم در قالب تلفن همراه، کاربران را در هر نقطه زمانی و مکانی در جریان تحولات روزمره جهانی و محلی قرار خواهند داد. عصر کنونی، عصر "دیش‌های کوچک و سیال" است. دیش‌هایی که به جای پشت بام‌ها و تراس‌ها در دست‌های هر شهروندی قابل مشاهده است. دیش‌هایی که به جای دریافت محتوا از تلویزیون به سهولت آن‌را در درون تلفن همراه عرضه می‌کند. شکی نیست که برای عقب نماندن از قافله تکنولوژی ما نمی‌توانیم خود را از مزایای کاربرد آنها محروم کنیم. اما برای کنترل معایب و آسیب‌های استفاده غلط، نیازمند
"رشد اندیشه ها و فرهنگ‌سازی استفاده صحیح از تکنولوژی" هستیم که ضمن بهره‌مندی حداکثری از رسانه‌های مدرن، آسیب‌های کاربرد آنها را به کمترین حد خود کاهش دهد.
سایر اخبار این روزنامه
طرح نمادین؟
کدام پزشکان زیرخط فقر هستند
خبر آخر
پشت پرده خشونت در جامعه
دیش‌ها و اندیشه ها
کسب سود با طعم منت‌گذاری
چرا امام خمینی(ره) به خبرنگار داخل هواپیما گفت احساسی ندارم؟
«هوندا 125»سوارانی که لکسوس فروش شدند
لطفا به جای پروتئین، نیکوتین مصرف کنید !
پزشکانی که زیر خط فقر هستند
تلاش ناشیانه برای زدن «زیر آب» یک وزیر!
گام اول اروپا برای حفظ برجام
سال ۱۴۰۰ باید به یک «تیم» رای دهیم
نرخ تورم در امارات زیر یک درصد شد
صدا و سیما و دیوان محاسبات حقوق مدیران خود را اعلام نکرده‌اند!
بیش از ۹۸ درصد مدیران پاک دست‌اند
