روزنامه آفتاب یزد
1397/11/13
کسب سود با طعم منت‌گذاری
مدتی است که یکی از شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات اینترنتی طرحی را تبلیغ می‌کند که شامل تخفیف برای بسته‌های ترافیک اینترنت است. برای این طرح چند بار ضرب‌الاجل اعلام شده، اما هر بار آنطور که شرکت ادعا می‌کند به دلیل"استقبال مشتریان" تمدید شده است. حال سوال اینجاست: منظور از "به دلیل استقبال" چیست؟ یعنی تعدادی از متقاضیان موفق به دریافت محصول نشده اند؟ آیا محدودیت فنی از نظر تعداد پذیرش مشتری در یک محدوده زمانی وجود داشته؟ آیا مثل آنچه که در حوزه‌های رای‌گیری اتفاق می‌افتد، ازدحام متقاضیان بیش از حد بوده و امکانات فنی شرکت، جوابگوی متقاضیان نبوده است؟ آیا متقاضیان بالقوه این بسته‌ها هنوز از وجود این طرح، مطلع نشده اند؟ واقعا کدام یک از اینهاست؟جواب این است که هیچکدام از موارد بالا نیست. در واقع شرکت، با اعلام ضرب‌الاجل، می‌خواهد به طور مصنوعی تقاضای کاذب برای این محصول و خدمات خود ایجاد کند و به تبع آن، مشتریان را برای خرید هرچه سریع‌تر این بسته‌ها ترغیب کند. دلیل تمدید هم این است که شرکت هنوز به میزان سودی که برآورد کرده نرسیده و لذا برای دستیابی به هدف خود و کسب سود بیشتر، به طور مکرر مهلت را تمدید می‌کند و البته شرط اصلی تمدید این است که مفهوم موقت بودن آن از بین نرود و امر برای مشتری مشتبه نشود که قیمت‌ها کاهش یافته است. حال سوال این است که در اینجا منت‌گذاری بر سر مشتریان به چه معناست؟ اگر ادعای شرکت را رمزگشایی کنیم معنای پنهان آن را می‌توانیم به شکل زیر بیان کنیم:
• ما فقط به فکر سود نیستیم و رضایت مشتریان برای ما اولویت دارد لذا ضرر تخفیف را تحمل می‌کنیم.
• حالا که شوق و نیاز شما را می‌بینیم حس انسان‌دوستی ما اجازه نمی‌دهد این تخفیف را قطع کنیم.
• بجنبید مشتریان دیگر با استقبال بی‌نظیر از این امکان استفاده کرده اند. مواظب باشید جا نمانید.
•احتمالا شما هم جزء متقاضیان هستید اما شاید پول توجیبی یا حقوق ماهیانه‌تان را دریافت نکرده‌اید و مشکل مالی دارید، ما صبر می‌کنیم تا مشکلتان حل شود.
اما آیا واقعا چنین است؟ واقعا شرکت‌های خدماتی در ارائه این طرح‌ها چند درصد به فکر مشتریان و چند درصد به فکر سود خود هستند؟ در واقع اگر این شرکت بخواهد صادقانه هدف خود را بیان کند باید به این شکل اعلام کند:
• چون با اعلام این طرح، تعداد و میزان خرید مشتریان به شدت افزایش یافته و به تبع آن سودآوری شرکت بیشتر شده، بنابراین ما تصمیم داریم آن را تمدید کنیم.
این که شرکت به دنبال سود است به خودی خود اشکالی ندارد اما وقتی بحث منت به میان می‌آید قضیه فرق می‌کند. هیچ بنگاه اقتصادی حق ندارد سر مشتریان خود منت بگذارد. ارائه خدمات خوب حق مشتریان است و این حق هیچ منتی ایجاد نمی‌کند. ممکن است گفته شود این یک معامله برد-برد است. یعنی هم شرکت ارائه‌کننده خدمات سود می‌کند و هم مشتری. جواب این است که اتفاقا به همین دلیل هیچ یک از طرفین معامله حق منت‌گذاری بر طرف دیگر را ندارد.
روش‌های دیگری که در این زمینه دیده میشود، استفاده از کلیدواژه‌هایی مثل "جهت رفاه حال شما مشتریان محترم" و نیز استفاده ابزاری از مناسبت‌های مختلف است. برای مثال خودروسازان به مناسبت‌های مختلف اعلام فروش ویژه می‌کنند. گویی می‌خواهند این را القا کنند که به میمنت این مناسبت‌ها نوعی خیرات و احسان را به مشتریان پیشکش کرده و کسب و کار خود را متبرک می‌کنند. در حالی که نیت آنها از این کار دقیقا بهره‌برداری از این مناسبت‌ها برای نوعی کسب اعتبار و مشروعیت‌بخشی به کسب و کار خود می‌باشد که هدف اصلی آن کسب سود است و لاغیر. شاهد این قضیه هم این است که محصولی را بدون تعیین قیمت آن پیش‌فروش می‌کنند، و با این کار ریسک سرمایه‌گذاری خود را به صفر و ریسک مشتریان را به حداکثر می‌رسانند.
شاید یکی از دلایل این قضیه، ویژگی فرهنگی ما ایرانیان است که کسب سود و ثروت را ذاتا خیلی محترم و مثبت نمی‌بینیم و افراد ثروتمند را با عناوینی مثل سرمایه‌دار زالوصفت، مرفه بی درد و... می‌نامیم. به همین خاطر بنگاه‌ها با این گونه مانورها، نوعی نمایش معنوی و نوع‌دوستی داده و به فریب خود و مشتریان می‌پردازند.
به امید روزی که بنگاه‌های اقتصادی ارائه محصولات با کیفیت و خدمات خوب را وظیفه خود بدانند، طرح‌های ویژه خود را به شکل کاملا شفاف و بدون عنوان و بدون مناسبت خاص اعلام کنند و برای این موارد، احساس افتخار و منت بر مشتریان خود نداشته باشند. روزی که مشتری حق انتخاب واقعی داشته و مبنای تصمیم‌گیری فقط کیفیت محصولات و خدمات باشد نه تظاهر وعوام‌فریبی.
سایر اخبار این روزنامه
طرح نمادین؟
کدام پزشکان زیرخط فقر هستند
خبر آخر
پشت پرده خشونت در جامعه
دیش‌ها و اندیشه ها
کسب سود با طعم منت‌گذاری
چرا امام خمینی(ره) به خبرنگار داخل هواپیما گفت احساسی ندارم؟
«هوندا 125»سوارانی که لکسوس فروش شدند
لطفا به جای پروتئین، نیکوتین مصرف کنید !
پزشکانی که زیر خط فقر هستند
تلاش ناشیانه برای زدن «زیر آب» یک وزیر!
گام اول اروپا برای حفظ برجام
سال ۱۴۰۰ باید به یک «تیم» رای دهیم
نرخ تورم در امارات زیر یک درصد شد
صدا و سیما و دیوان محاسبات حقوق مدیران خود را اعلام نکرده‌اند!
بیش از ۹۸ درصد مدیران پاک دست‌اند
