گروه اقتصاد کلان: آمار صادرات طي 9 ماه گذشته نشان مي‌دهد که در صادرات غيرنفتي و بدون در نظر گرفتن صادرات ميعانات گازي، در آذر ماه امسال شاهد افت شديد ارزش صادرات کشور به نسبت ماه‌هاي گذشته يعني آبان، مهر و شهريور ماه هستيم؛ بطوريکه ارزش دلاري صادرات غيرنفتي به استثناء ميعانات گازي در آبان ماه که معادل 4.236 ميليارد دلار بوده، در آذر ماه با افت 56 درصدي نسبت به ماه قبل از آن به 1.864 ميليارد دلار رسيده است.
به گزارش تجارت به نقل از تسنيم، همچنين کاهش چشمگير صادرات در بخش صنعت، بسيار قابل توجه است و صادرات اين بخش به نسبت آبان ماه، معادل 85 درصد کاهش داشته است و اين درحالي است که صادرات بخش صنعت، سهمي‌نزديک به 45 درصد از کل صادرات کشورمان در اين ماه را داشته است.
- 3 دليل کاهش صادرات
در همين راستا سرپرست سازمان تجارت در خصوص علل وقوع اين کاهش اظهار کرد: بررسي‌ها نشان مي‌دهد که چندين عامل در کاهش آمار صادرات موثرند و يکي از اصلي‌ترين عوامل کاهش آمار صادرات در آذر ماه اين است که در آذر ماه و دي ماه امسال، قيمت پايه گمرکي نزديک به 500 قلم کالا اصلاح شده و معمولاً وقتي صحبت از اصلاح قيمت پايه گمرکي اقلام کالايي مي‌شود، اين به معناي کاهش ارزش پايه گمرکي اين اقلام است. بنابراين کاهش ارزش پايه گمرکي اين اقلام، در آمارها تاثير داشته و يکي از دلايل کاهش آمار صادرات آذر ماه، کاهش ارزش پايه گمرکي است.
محمدرضا مودودي افزود: علاوه بر اين، طي 8 ماه ابتدايي امسال، شاهد رشد جهشي صادرات کشورمان به کشورهاي هدف در بسياري از اقلام و گروه‌هاي کالايي بوديم؛ مثلا در 7 ماه نخست امسال، شتاب صادرات ما به عراق به 66 درصد رسيد و اين شتاب ممکن است در مقطعي، باعث افت صادرات در ماه‌هاي اخير شده باشد چراکه به هر حال بازار اين کشورها هم تا اندازه خاصي کشش دارند.وي با تاکيد بر اينکه افت صادرات ادامه‌دار نخواهد بود گفت: از نظر ما اين کاهش صادرات، به صورت مقطعي است و بعيد مي‌دانيم که اين افت صادرات در ماه‌هاي آينده هم ادامه‌دار باشد و تصور مي‌کنيم در ماه‌هاي پاياني سال مجددا آمارهاي خوبي را در بخش صادرات تجربه خواهيم کرد.
مودودي اضافه کرد: همچنين در شرايط فعلي، تجارت ما با بسياري از کشورهايي که در فاصله دورتري از مرزهاي ما قرار دارند، با مشکلات حمل و نقل مواجه بود چراکه به هرحال کشتيراني‌ها با فشارهايي مواجه هستند که اين امر نيز در کاهش آمار اخير صادرات بدون تاثير نيست.وي خاطرنشان کرد: به هرحال زيرساخت‌هاي تجارت خارجي شورمان مبتني بر اينترنت، جي‌پي‌اس، سوئيفت، دلار و موارد ديگري است که متاسفانه سوئيچ آنها در دست امريکايي‌ها است؛ مثلا وقتي صحبت از جي‌پي‌اس مي‌شود اين بدان معناست که آمريکا با تحت اختيار داشتن کنترل جي‌پي‌اس، امکان رصد و شناسايي کشتي‌ها و شناورهايي که با ما همکاري مي‌کنند را دارد و با اخطار به آنها، تحت فشار قرارشان مي‌دهد؛ يا مثلا همکاري شرکت‌هاي مختلف با شرکت‌هاي ايراني در بستر سوئيفت، هشدارهاي امريکايي‌ها را براي طرف‌هاي مقابل به همراه دارد.
- نسبت به کاهش صادرات هشدار داديم
در اين خصوص، رئيس کنفدراسيون صادرات ايران با رد اظهارات معاون وزير صمت گفت: پيش از اين نسبت به کاهش صادرات هشدار داده بوديم و پيش بيني مي‌کنيم اين روند کاهشي، ادامه‌دار است.محمد لاهوتي در خصوص چرايي کاهش چشمگير صادرات ايران در آذر ماه به نسبت ماه‌هاي قبل از آن اظهار کرد: متاسفانه در ماه‌هاي گذشته نابساماني ارزي در کشور دولت را مجبور کرد تا تصميماتي را اتخاذ کند که در گذشته به آن نقد داشت؛ تصميماتي همچون اعمال محدوديت صادرات براي برخي کالاها يا ممنوعيت صادرات کالاهايي که شامل تنظيم بازار مي‌شوند.وي ادامه داد: علاوه بر اين، تصميم دولت بر اعمال تعهد ارزي براي صادرکنندگان و همچنين عدم تطابق قيمت مواد اوليه داخلي با قيمت ارز در سامانه نيمايي باعث شده بود تا اتاق بازرگاني ايران و کنفدراسيون صادرات کشور، اين کاهش صادرات را پيش بيني کند و ما پيش از اين نيز هشدار داده بوديم که با شرايط موجود، صادرات کشور و بخصوص صادرات بخش خصوصي واقعي کاهش خواهد يافت و امروز نيز شاهد آن هستيم که متاسفانه اين پيش‌بيني‌ها صحيح بوده و صادرات کشور کاهش يافته است.
رئيس کنفدراسيون صادرات ايران با تاکيد بر احتمال کاهش صادرات در ماه‌هاي آينده و ادامه‌دار بودن افت صادرات کشور گفت: ما پيش بيني مي‌کنيم اين روند کاهشي در بخش خصوصي واقعي از جمله کالاهاي صنعتي و کشاورزي ادامه‌دار خواهد بود.
- سياست‌هاي غلط صادراتي اصلاح شود
همچنين روز گذشته رئيس کنفدراسيون صادرات ايران اظهار کرد: با وجود آنکه در ماه‌هاي گذشته فرصت خوبي براي گسترش صادرات به وجود آمده اما نبود سياست‌هاي درست صادراتي عملاً راه را بر افزايش آمار صادراتي کشور بسته است.
محمد لاهوتي در گفت‌وگو با ايسنا، افزود: با توجه به مشکلاتي که در طول ماه‌هاي گذشته توليدکنندگان و صادرکنندگان ايراني با آن روبه‌رو بوده‌اند، بخش خصوصي تلاش کرده که نظرات خود را به دولت منتقل کرده و تلاش کند با اصلاح برخي سياست‌ها، شرايط براي توسعه صادرات فراهم شود.
- خروج صادرکنندگان بزرگ و خوشنام از بازار صادرات
از سوي ديگر يک عضو اتاق بازرگاني ديگر گفت: اگر کالايي مورد نياز داخلي است، دولت بايد تلاش کند که براي صادرات آن اقلام، تعرفه بگذارد؛ ولي ممنوع‌کردن يک کالاي صادراتي، قطعا سياست درستي نيست و نمي‌تواند در بلندمدت باعث ماندگاري ما در بازار کشورهاي هدف بشود.به گزارش «نود اقتصادي» سيدحميد حسيني عضو اتاق بازرگاني اظهار کرد: اگر کالايي مورد نياز داخلي است، دولت بايد تلاش کند که براي صادرات آن اقلام، تعرفه بگذارد؛ ولي ممنوع‌کردن يک کالاي صادراتي، قطعا سياست درستي نيست و نمي‌تواند در بلندمدت باعث ماندگاري ما در بازار کشورهاي هدف بشود.
وي افزود: براي مثال در نظر بگيريد صادرکننده‌اي به مدت 10 سال روي بازار مواد غذايي و تثبيت جايگاه برند رب‌گوجه‌فرنگي يا سس يا کچاپ خود در بازار هدف کار کرده است و ناگهان دولت صادرات آن کالاها را ممنوع مي‌کند. اين کار يعني همه زحمات 10 ساله صادرکننده را هدر مي‌دهيم. با وجود چنين شرايطي، قطعا ديگر کسي نمي‌آيد به صادرات به‌عنوان يک کار بلندمدت فکر کند.
- دولت جوايز صادراتي را پرداخت کند
جوايز صادراتي از جمله اهرم‌ها و ابزارهاي تشويقي و محرک صادر کنندگان است که متاسفانه دولت در اين زمينه اهتمام جدي مبذول نداشته است. در اين خصوص يک نماينده مردم مدتي قبل گفت: برغم آنکه امسال جوايز صادراتي پيش بيني شده بود اما دولت تاکنون يک ريال از جوايز صادراتي را پرداخت نکرده است.به گزارش ايرنا، شهباز حسن پور در نشست خبري برگزاري سومين نمايشگاه توانمندي‌هاي صادراتي جمهوري اسلامي‌تصريح کرد: اين در حاليست که دولت اعلام مي‌کند ارز مورد نياز صادرات را تأمين مي‌کنيم.وي با انتقاد از عدم حمايت دولت از صادرکنندگان افزود: با توجه به اينکه جايزه صادراتي مصوبه قانوني است که با نظر دولت تدوين شده از دولت درخواست مي‌کنيم جوايز صادراتي را پرداخت کند.حسن پور اضافه کرد: متأسفانه نه تنها از صادرکنندگان حمايت نمي‌کنيم بلکه در برخي موارد براي آنها مانع نيز ايجاد مي‌کنيم.
- صادرات، راه برون رفت از مشکلات اقتصادي
گلايه‌ها و انتقادات بخش خصوصي و فعالان اقتصادي در حالي مطرح مي‌شود که وزير صنعت و ساير مسئولان در اهميت مقوله صادرات ترديد ندارند و در فرصت‌هاي مختلف بر آن پاي مي‌فشارند. در همين ارتباط، وزير صنعت، معدن و تجارت چندي پيش و در همايش تجليل از صادر کنندگان استان اصفهان اصفهان با اشاره به اينکه صادر کنندگان سرباز جنگ اقتصادي هستند، گفت: تنها راه برون رفت از مشکلات اقتصادي صادرات است.به گزارش خبرگزاري موج، رضا رحماني در همايش تجليل از صادرکنندگان استان اصفهان با اظهار اينکه رونق صادرات در سال ۹۸ يکي از اهداف اصلي ما است، بيان کرد: تنها راه برون رفت از مشکلات اقتصادي صادرات است.
