روزنامه شرق
1395/10/21
عبدالله نوری: نگرانم
روز گذشته در خلال مراسم وداع با آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در جماران فرصتی شد تا با برخی از چهره‌هايي که به این مراسم می‌آمدند، گفت‌وگو کنیم. «عبدالله نوری»، از فعالان اصلاح‌طلب، «محمدرضا تابش»، نماینده اصلاح‌طلب مردم اردکان در مجلس و حجت‌الاسلام «محمد اشرفی‌اصفهانی»، از مسئولان نهاد ریاست‌جمهوری، ازجمله این چهره‌ها بودند که گفت‌وگوهای کوتاهی با آنها انجام دادیم: عبدالله نوری: بيش از اين چه بگويم آینده سیاست ایران را بدون آیت‌الله هاشمی چگونه می‌بینید؟ خیلی نگرانم. نبودن ایشان تأثیری روی انتخابات آینده خواهد گذاشت؟ فکر نمی‌کنم تأثیر مثبتی داشته باشد. امیدواریم که ان‌شاءالله رفتن و مظلومیت ایشان، باعث شود بهتر از آنچه در گذشته عمل کردیم، کار کنیم. برخی می‌گویند ممکن است آینده اصلاحات دستخوش مسائلی شود. نظر شما چیست؟ برای آن هم نگران هستم. بیش از این چه بگویم. این موضوع آرایش نیروهای اصلاحات را دچار تغییری خواهد کرد؟ فکر نمی‌کنم در آرایش جبهه اصلاحات تأثیر خاصی بگذارد؛ اما برای ایران و تداوم حرکاتی که به سود مردم باشد، نگرانم. دلیل این نگرانی شما چیست؟ آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی خیلی تلاش کرد اجازه ندهد در مسیر، انحرافی ایجاد شود و در حد توانش هم اقدام کرد و همین که ایشان رفته، این احساس نگرانی را زیاد می‌کند. محمدرضا تابش: بايد انسجام را حفظ كنيم شخصیت آیت‌الله هاشمی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ ویژگی‌های ممتاز و متمایزی داشتند که مجموعه این ویژگی‌ها، ایشان را به یک شخصیت تأثیر‌گذار در کشور و جهان اسلام و جهان تشیع تبدیل کرده بود؛ ازجمله آرمان‌خواهی، مبارزه با استبداد و استعمار، شجاعت و شهامت بیانش و مردم‌داری. ایشان در مسند مسئولیت، خیلی اهل محافظه‌کاری نبود و هر‌آنچه که امکان داشت، در درون حل می‌کرد و اگر یک زماني لازم بود مردم هم از روند امور مطلع شوند، در خطبه‌های نمازجمعه یا سخنرانی‌ها مطرح و تبیین می‌کرد. ایشان پایگاه بسیار خوبی بین مردم داشت. خلأ وجودی ایشان چه تأثیری برای نیروهای جبهه اصلاحات دارد؟ مسلم است که خلأ وجودی ایشان در حرکت اصلاح‌طلبی تأثیر سوء دارد؛ اما فکر می‌کنم آن تراوشات فکری و ذهنی ایشان و سایر مصلحانی مانند آقای خاتمی و دیگران، باعث شده جبهه اصلاحات به یک تشکل انسجام‌یافته تبدیل شود. اگر بتوانیم انسجام این تشکیلات را که بر مبنای تفکر آقایان شکل گرفته، حفظ کنیم و تداوم دهیم، فکر می‌کنم تا حد زیادی این خلأ پر شود. حجت‌الاسلام اشرفی‌اصفهانی: تكيه گاه روحاني بود شخصیت آیت‌الله هاشمی را با توجه به آشنایی‌تان چگونه ارزیابی می‌کنید؟ در ابتدا ارتحال جان‌گداز و غیرمترقبه حضرت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی، یار دیرین امام عظیم‌الشأن و یار مقام معظم رهبری را تسلیت عرض می‌کنم. ایشان را حدودا از سال 1342 می‌شناختم؛ یعنی قبل از قیام 15 خرداد و وقایع مهم پیش از انقلاب. ایشان دوران مبارزات و پس از پیروزی انقلاب در کنار امام بودند. آیت‌الله هاشمی، امین و یار امام بودند. تصور نمی‌کنم بین موجودین و حتی آنها که شهید شدند و از دنیا رفتند، کسی جایگاهی مثل آقای هاشمی نزد امام داشته باشد. امام خیلی به ایشان اعتماد داشتند و شخص آقای هاشمی استثنایی بود. مرگ ایشان برای دنیای اسلام و ایران اسلامی مصیبت بزرگی است. ایشان هم حامی و پشتیبان قوی برای رهبر معظم انقلاب بود و هم برای انقلاب و امام. ایشان حامی ملت ایران بودند و پس از انقلاب درد مردم را می‌شناخت و درصدد درمانش بود. در دوران دفاع مقدس جانشین فرمانده کل قوا بودند و جنگ را به‌خوبی اداره کردند. این موضوع جای خود، ولی پس از پایان جنگ در دوران سازندگی کاری که ایشان انجام داد، استثنایی است. فقدان آیت‌الله در فضای سیاسی کشور چگونه جبران میشود؟ فکر نمی‌کنم خلأ ایشان پر شود. امام صادق(ع) می‌فرمایند: «هرگاه یک عالمی از دنیا برود، شکافی در اسلام و جامعه به وجود می‌آورد که کسی نمی‌تواند آن را جبران کند». ایشان منهای همه این مسائل، عالم و مجتهد و شاگرد مبرّز امام و آیت‌الله بروجردی بود و واقعا خلأ وجودی ایشان جبران‌پذير نیست. به نظر شما نبود ایشان اثری در انتخابات آینده خواهد داشت؟ ایشان تکیه‌گاه دولت و حامی آقای روحانی بود. اگر ایشان حمایت نمی‌کرد، آقای روحانی به ریاست‌جمهوری دست پیدا نمی‌کرد. اما ایشان از چندی قبل حمایت‌هایشان از آقای روحانی برای دور دوم را شروع کردند. امیدوارم آن عشق و علاقه‌ای که مردم به آقای هاشمی دارند همچنان دوام بیاورد تا در دور دوم، آقای روحانی از رأی بالای مردم برخوردار باشند.
