گام اول در مصرف بهينه سوخت

واقعيت اين است كه درباره نحوه مصرف انرژي در ايران اتفاق نظر هست كه خلاف عقل و منطق و برخلاف منافع جامعه و مردم است. چنين اتلافي در مصرف انرژي فقط يك دليل دارد و آن داشتن منابع انرژي نفت و گاز در كشور است. گويي كه چون اين منابع را داريم، مي‌توانيم زياد و ارزان مصرف كنيم، در حالي كه اين كار نوعي ضربه زدن به خودمان است، چون اين كالاي بسيار مهم قيمت جهاني دارد و به جاي مصرف بي‌رويه و خارج از ضابطه مي‌توانيم آن را بفروشيم و پول آن را در جاي بهتري خرج كنيم يا حتي بهتر است، از دولت بخواهيم كه سهم انرژي ما را به خودمان بدهد، ما به هر كسي كه خواستيم بفروشيم. اين وضعيت مصرف انرژي به ضرر كشور و از آن بيشتر به ضرر طبقات ضعيف‌تر است علیه محیط زیست نیز هست و آلودگی هوا را تشدید می‌کند. مطالعات نشان مي‌دهد كه دهك دهم كه پردرآمدترين مردم كشور هستند، 7 برابر اقشار محروم و طبقات فقير از اين یارانه‌های انرژی و تفاوت قيمت‌ها بهره‌مند مي‌شوند. ضمن آنكه طبقات مرفه نيز به نحو ديگري ضرر مي‌كنند، كه مجال بحث آن اینجا نيست. بنابراين بهترين راه اين است كه حامل‌هاي انرژي بويژه بنزين با قيمت معمولي خود عرضه شوند و درآمد آن يا مستقيماً به مردم پرداخت شود يا آنكه براي امور معيني مثل رفع فقر، توسعه آموزش و بهداشت همگاني مصرف شود. با ادامه سياست فعلي، ما در حال پرداخت ماليات به طبقات مرفه و اخذ
آن از مردم فقير هستيم و اين نه با منطق اقتصادي هماهنگ است و نه با ارزش‌هاي انقلابي و ديني سازگاری دارد.
علي‌رغم اين اوضاع، آن گونه كه به نظر مي‌رسد دولت تصميم گرفته كه دوباره بنزين را سهميه‌بندي كند و براي آنكه مشكل تورم ايجاد نشود، به هر خودرو سهميه معيني بنزين تعلق مي‌گيرد كه با همان نرخ قبلي يا اندكي بيشتر است و براي تاكسي‌ها و خودروهاي عمومي نيز مقادير مناسبي در نظر گرفته شده است، تا اثر منفي بر قيمت حمل‌ونقل نگذارد. اضافه بر اين سهمیه را صاحبان خودرو بايد به قیمت بيشتري كه اعلام مي‌شود خريداري کنند که البته افراد معدودی چنین مصرف بالایی دارند. تا اينجاي طرح را مي‌توانيم بفهميم و اميدواريم كه گام‌هاي بعدي نيز بهتر برداشته شود. ولي در اجراي اين طرح اگرچه زيرساخت‌هاي آن فراهم است و ظاهراً همه خودروها توانسته‌اند كارت‌هاي سوخت خود را تهيه كنند و پمپ بنزين‌ها نيز آمادگي اجراي كار را دارند، ولي از سوي ديگر مردم نيز بايد همراهي كنند و از تجمع در پمپ‌هاي بنزين پرهيز كنند و اجازه ندهند كه مشكلاتي فراهم شود. البته نحوه اطلاع‌رساني و تأييد و تكذيب اخبار منتشر شده نيز مي‌تواند به بهبود اجراي اين طرح كمك كند. اجرای این طرح به منزله يكي از عوامل كاهش قاچاق بنزين خواهد بود.