روزنامه شهروند
1398/02/12
چهار بیم و یک امید برای مشاغل آنلاین ایرانی
فاطمه صفری- شهروند| تحریم درحال تسری به مشاغل آنلاین است. این توییت محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات است که بلافاصله پس از حذف هاتگرام و تلگرام طلایی از بستر اندروید منتشر شد. این هشدار وزیر ارتباطات درحالی منتشر شد که رضا الفت نسب، دبیر اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی به «شهروند» می‌گوید چیزی حدود 32هزار عنوان شغلی آنلاین در ایران وجود دارد و یک‌درصد از مجموع حجم خرده‌فروشی‌ها در کشور به صورت برخط است که این میزان در ترکیه 3درصد، چین 13 تا 15درصد و آمریکا و انگلیس 6 تا 8درصد است.به جز این گفته میشود که تنها در تهران چیزی حدود یک‌میلیون و 200 سفر روزانه با تاکسی‌های آنلاین انجام میشود. حالا اما اصلی‌ترین پرسش این است که آیا تحریم مشاغل آنلاین ایرانی را هم به چالش می‌کشد؟ رضا الفت نسب، رئیس اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی این نگرانی را جدی نمی‌داند و به «شهروند» می‌گوید: «به نظر نمی‌رسد مشاغل اینترنتی ایران دچار مشکل خاصی شوند، زیرا تاکنون تنها هاتگرام و تلگرام طلایی حذف شده‌اند و حرف جدی درباره محدودیت بیشتر ایرانی‌ها در فضای مجازی وجود ندارد.»
و البته میلاد نوری، کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات هم به «شهروند» می‌گوید: «باید انتظار حذف هاتگرام و تلگرام طلایی را داشت و این موضوع خیلی به تحریم مرتبط نیست، زیرا که در گذشته‌ای نه چندان دور شاهد این قبیل اتفاقات بوده‌ایم و برخی از برنامه‌هایی که به صورت مخرب بودند یا قابلیت سیو شدن نام کاربری را داشتند حذف شده‌اند. به همین جهت حذف این دو برنامه جای نگرانی ندارد.»
الفت نسب، رئیس اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی همچنین توضیح می‌دهد که نمی‌توان پیش‌بینی کرد چه اتفاقی قرار است بیفتد و از نظر فنی معلوم نیست چه در پیش رو داریم. اما به لحاظ جایگزینها، تقریبا نرم‌افزارهای مهم و کاربردی برای کسب و کارهای اینترنتی جایگزین‌های فارسی آن ساخته شده‌اند. البته ما در نقطه‌ای قرار داریم که هر لحظه ممکن است زیر پای ما را خالی کنند و باید در این باره برنامه‌ریزی‌های دقیق انجام شود و کمیته‌های فنی و مهندسی ویژه این مسأله را به بحث بگذارند و راهکارهایی پیدا کنند.
دور فروش خارجی را خط بکشید
یکی از جدی‌ترین مشکلاتی که کسب و کارهای اینترنتی ایرانی با آن مواجه هستند، این است که باید دور فروش بین‌المللی را خط بکشند، زیرا هیچ درگاه پرداخت بین‌المللی امکان پرداخت پول را برای آنها فراهم نمی‌کند. به‌عنوان مثال مهمترین درگاه پرداخت پول جهانی پیپال (paypal) است که متعلق به آمریکاست و با سختگیری عجیبی حتی پرداخت پول توریست‌های ایران را دچار مشکل می‌کند. درگاه پرداخت خارجی مثل Skrill و Neteller هم اروپایی هستند و سختگیری‌های پیپال را ندارند، اما آنها هم با تشدید تحریم‌ها دیگر سایت‌های ایرانی را پذیرش نمی‌کنند. برای این موضوع راهکار خاصی وجود ندارد، زیرا شبکه بانکی ایران در مجموع به شبکه بانکی جهانی متصل نیست و کسب و کارهای آنلاین ناچارند دور فروش خارجی را خط بکشند یا با دفاتر واسطه در خارج از کشور برای گرفتن پول‌های‌شان مکاتبه کنند که البته ریسک این کار و بلوکه شدن پول هم زیاد است.
امنیت درگاه‌های پرداخت پول در حالت هشدار
امنیت درگاه‌های پرداخت برای مشتریان ایرانی یکی دیگر از مسائل و مشکلات کسب و کارهای آنلاین در ایران است. امنیت درگاه‌های پرداخت ایرانی را برخی شرکت‌های خارجی تأمین می‌کنند. در همین رابطه صدور گواهینامه‌های امنیتی دیجیتال رسمی برای دامنه‌های ایران («دات.آی.آر(.ir « از سوی کمپانی ترکیه‌ای «ترک تراست» صورت می‌گرفت که بسیاری از درگاه‌های اینترنتی زیرساختی و مهم از این گواهینامه استفاده می‌کردند اما با بروز تحریم‌ها سرویس‌دهی این شرکت به ایرانی‌ها دچار اختلال شد که البته شرکت پرداخت «شاپرک» اعلام کرد که برای جایگزینی آن با شرکت‌های معتبر دیگر وارد مذاکره و اقدام شده است. جالب است که بدانید حملات خرابکارانه به درگاه‌های پرداخت کشور هم در سال گذشته افزایش داشت و به همین دلیل کسب‌وکارها باید حتما خیال مشتریان‌شان را راحت کنند که از درگاه‌های معتبر انتقال پول را انجام می‌دهند و حتی راهنمایی و هشدارهایی را برای مشتریان ارایه دهند که با هر درگاهی پرداخت آنلاین پول را انجام ندهند تا گرفتار بی‌اعتمادی به خریدهای آنلاین نشوند. درگاه‌های پرداخت صرفا در آدرس‌های معرفی‌شده از سوی شرکت شاپرک در این آدرس و به صورت زیردامنه‌هایی از shaparak.ir بدون هر گونه تغییر در حروف معتبر هستند.
نقشه‌های فارسی را جایگزین کنید
نقشه و مکان‌یاب یکی از نرم‌افزارهای مهم برای کسب‌وکارهای اینترنتی است. یافتن نزدیک‌ترین کافهها، رستوران‌ها یا پارک‌ها و... یا یافتن آدرس و ارسال دقیق نشانی روی نقشه کاربرد زیادی در کسب‌وکارهای آنلاین ایرانی دارد. با تحریم‌هایی که گوگل علیه ایران شروع کرده است و مسدودشدن احتمالی دسترسی به وب‌سایت‌هایی با دامنه «ir» یا «ip»های ایرانی ممکن است بسیاری از نقشه‌های خارجی هم از این به بعد به ایرانی‌ها خدمات ندهند. البته در این‌باره نقشه‌های ایرانی زیادی تهیه شده‌اند که کیفیت نسبتا بالایی هم دارند؛ نقشه‌هایی مانند نما، سیدارمپ و... که بهتر است کسب‌وکارهای اینترنتی مرتبط با آن، نقشه‌های فارسی را هم در کسب‌وکارشان بگنجانند تا دسترسی مشتریان‌شان با مشکل و اختلال مواجه نشود.
تحلیل رفتار مشتریان آنلاین غیرممکن است
کسب‌وکارهای ایرانی در شرایط تحریم نمی‌توانند ارزیابی دقیقی از رفتار مشتریان‌شان داشته باشند و بر اساس آن برای شغل‌شان برنامه‌ریزی کنند.
میلاد نوری، کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات در این‌باره به «شهروند» می‌گوید: «ما در حال حاضر به بسیاری از برنامه‌های مورد نیاز برای کسب‌وکار دسترسی نداریم؛ برای مثال به برنامه‌ای چون آنالیتیکس که برای آنالیزکردن رفتار کاربران مورد استفاده قرار می‌گیرد، دسترسی نداریم و مجبور به استفاده از وی‌پی‌ان هستیم که آن هم مشکلات خود را به دنبال دارد و البته کسب‌وکارهای آنلاین ایرانی از قبل با تحریم سرویس‌های بزرگ اینترنتی مواجه بوده‌اند.»
مشاغل اینستاگرامی نگران نباشند
اپلیکیشن‌هایی مانند اینستاگرام، تلگرام و... ایرانی‌ها را تحریم نمی‌کنند. بسیاری از کسب‌وکارهای ایرانی به‌ویژه مشاغل با سرمایه کم در بستر این اپلیکیشن‌ها شکل گرفته است. با این حال مرور سابقه تحریم نشان می‌دهد که کشورهای سازنده اپلیکیشن‌ها مانع دسترسی شهروندان ایرانی به آنها نشدهاند و البته بیشترین مشکل برای این بستر از سوی ایران و فیلترینگ ایجاد شده است. با وجود این اگر کسب‌وکاری در بستر اپلیکیشن‌های خارجی دارید، بد نیست که شعبه‌ای آنلاین در اپلیکیشن‌های فارسی ایجاد کنید تا مشتریان‌تان را در موقع اضطراری به آن‌جا شیفت کنید.
سایر اخبار این روزنامه
وقتی شایعه تهران را قفل می‌کند
آب‌های گرمسیری غرب کشور را متحول می‌کند
قتل روحانی همدانی جزو نقشه نبود
تساوی مسالمت آمیز در تبریز
هفته هلال احمر با رقابت استارت آپ‌ها آغاز میشود
در این خانه غریبید غریبانه بگردید
غیرقانونی اما دلچسب
چهار بیم و یک امید برای مشاغل آنلاین ایرانی
مشق امروز چند سطر بشردوستی
صفحه شهرونگ
سلبریتی‌ها و استانداردهای دوگانه
چه کسی برای رامبد جوان توری کشید؟
گام اول در مصرف بهينه سوخت
