سریال گاندو یا سریال‌انتقام‌گیری؟

مساله جاسوسی و فعالیت‌ها و عملیات‌های جاسوسی مدت‌هاست که جدای از بخش ضدجاسوسی وزارت اطلاعات، نهادهای اطلاعاتی موثردیگر نیز عملیات ضد جاسوسی و فعالیت‌های ضد جاسوسی را در برنامه‌های خود قرار می‌دهند و توفیقات خوبی هم داشته‌اند. منتها مساله ‌اساسی که به‌وجود می‌آید اهمیت پاسخگویی است. چرا که الزام به پاسخگویی محدودیت‌هایی را پدید می‌آورد تا در چارچوب قانون عمل شود. در صورت نبود پاسخگویی می‌توان دست به هر اقدامی زد. به عنوان نمونه باید به فیلم خبری توجه کرد که طی روزهای گذشته شبکه سوم سیما از نفتکشی در یکی از بنادر چین پخش کرد که نشان می‌داد ایرانی‌ها و چینی‌ها توانسته‌اند تحریم‌ها را دور زده و نفت ایران بدین وسیله صادر می‌شود. به‌صورت فرضی اگر این کار را شبکه سوم سیما نکرده بود و این ویدئو توسط مجموعه‌ای خصوصی که در زمینه خبررسانی فعالیت می‌کرد پخش شده بود که از بد حادثه نیز یکی دو نفر آنها نیز تابعیت مضاعف می‌داشتند، چه جنجالی بر پا می‌شد؟ احتمالا چند نفر به اتهامات سنگین تحت پیگرد قرار می گرفتند. اما چون چنین مسائلی توسط بخش اصطلاحا خودی انجام می‌شود و یا صداوسیما انجام می‌دهد هیچ اشکالی به‌وجود نمی‌آید. همچنین در مقابل آن نیز هیچ اعتراض قاطع و رسایی صورت نمی‌گیرد. به عنوان نمونه‌ای دیگر، سریال گاندو که از شبکه سوم سیما پخش می‌شد، به شکلی نشان می‌دهد که چهره‌ها و دست‌های مرموزی در جریان مذاکرات هسته‌ای (برجام) به شکل مستقیم و غیر مستقیم حضور داشته و تا حدودی تاثیرگذار بوده‌اند. سوال دیگری که در اینجا مطرح می‌شود این است اگر به فرض، مذاکرات بجز وزیر خارجه فعلی، بر عهده فردی همچون دبیر شورای امنیت ملی دولت احمدی‌نژاد بود و یا زیر نظر وزارت خارجه‌ای که ایشان در راس آن رئیس‌جمهور بودند، قرار می‌گرفت هم همین شائبه‌ها، شک و شبهات در این سطح مطرح می‌شد؟ پاسخ آن روشن است. دقیقا به همان دلیل که وقتی شبکه سوم سیما فیلم دور زدن تحریم‌ها را نشان می‌دهد اتفاقی نمی‌افتد. بنابراین این ماجرا تا حدودی دچار شائبه سیاسی است و همچنین تا حدودی انتقام‌گیری‌ها در آن قابل تفسیر و ارزیابی است. قطعا کار درستی نیست که توان و قدرت نفوذ برای پیشبرد اهداف و مقاصد سیاسی و ضربه به دولت استفاده شود. بلکه باید تنها منافع ملی و مصالح عمومی کشور را جدی‌تر در نظر گرفت. اینکه سعی کنیم در شرایط کنونی، جناح مقابل و جناح رقیب را خدشه‌دار کنیم، منطقی نیست. ضمن آنکه صداوسیما باید اجازه ‌دهد طرف مقابل و کسانی که مورد اتهام قرار می‌گیرند، از خود دفاع کنند. برخی از متهمان چه آنهایی که در بازداشت هستند و چه آنهایی که محکوم شده‌اند هیچ وقت نشنیده‌ایم که بگویند چه اتفاقی افتاده و چرا دست به چنین اعمالی زده‌اند. هر آنچه بوده یا سخنگوی دستگاه قضایی کشور اعلام داشته فرد یا افرادی به اتهام جاسوسی بازداشت شده‌اند و یا مسئولان آن بخش اعلام داشته‌اند که اتهام این افراد جاسوسی بوده است. اما خود این افراد و یا وکلایشان در این باره توضیح صریحی نداشته‌اند.
* استاد دانشگاه